သုတနုဇာတ်

သတ္တကနိပါတ် - ၁။ ကုက္ကုဝဂ် -(၃၉၈) - သုတနုဇာတ် အမိအတွက် အသက်စွန့်ကာ ဘီလူးထံ ထမင်းပို့သော သုတနုလုလင် အကြောင်း။

မိဘလုပ်ကျွေး သတင်းမွှေး

နတ်လူတို့ဆရာ ဖြစ်တော်မူသော မြတ်စွာဘုရားသည် ဇေတဝန်ကျောင်း၌ သီတင်းသုံးတော်မူစဉ် အမိကို လုပ်ကျွေးသော ရဟန်းတစ်ပါးကို အကြောင်းပြု၍ အောက်ပါ အတိတ်ဇာတ်ကို ဆောင်တော်မူသတည်း။

ကိုယ့်တာ သူ့တာ တောလိုက်ရာ

လွန်လေပြီးသောအခါ ဗာရာဏသီပြည်ဝယ် ဗြဟ္မဒတ်မင်း မင်းပြုသည်ရှိသော် ဘုရားအလောင်းသည် သူဆင်းရဲမျိုး၌ ဖြစ်၍ သုတနု ဟူသောအမည်ကို မှည့်ကုန်၏။ ထိုသုတနုလုလင်သည် အရွယ်သို့ရောက်လတ်သော် သူရင်းငှားလုပ်၍ အမိ အဘကို လုပ်ကျွေးနေစဉ် အဘ သေဆုံးလတ်သော် အမိကိုသာ လုပ်ကျွေးလျက်နေ၏။

ထိုအခါ ဗာရာဏသီမင်းကြီးသည် သမင်ကို သတ်လေ့ရှိ၏။ တစ်နေ့သ၌ အခြံအရံများစွာဖြင့် တောသို့ သမင်းလိုက်သွားရာ ပတ်ပတ်လည် တာဝေ၍ အစောင့်ချထားလျက် သမင်ထွက်ရာ တာ၏ တာစောင့်ကို မင်းဒဏ်ပေးမည်ဟု အမိန့်ပေးပြီးလျှင် အသီးအသီးစောင့်၍ နေကြ၏။

မင်းကြီးတာဘက် သမင်ထွက်

လူတို့သည် သားတို့နေရာအရပ်၌ တုတ် လှံကန်တို့ဖြင့် ရိုက်ပုတ်၍ ဟစ်အော် ခြောက်လှန့်ကြ၏။ ဧဏီသား တစ်ကောင်သည် မင်းကြီး၏ နေရာအရပ်သို့ ပြေးလေ၏။ မင်းသည် မြားဖြင့် ပစ်၏။ ဧဏီသားသည် မိဂမာယာ၌ လိမ္မာသည်ဖြစ်၍ မြားမှန်သကဲ့သို့ လဲလေ၏။ မင်းသည် မြားမှန်သည်ထင်၍ ဖမ်းမည်ဟု ပြေး၏။ သားသည် ထ၍ လေကဲ့သို့ လျင်မြန်သောအဟုန်ဖြင့် ပြေးလေ၏။ အမတ်စသည်တို့သည် မင်းကို ပြက်ရယ်ပြုကုန်၏။ မင်းကြီးသည် ရှက်လှ၍ သားကို အတင်းလိုက်ရာ မိ၍ သားကို သတ်ဖြတ်ပြီးနောက် အပန်းဖြေရန် ပညောင်ပင်ရိပ်သို့ဝင်၍ လျောင်းစက်သော် အိပ်ပျော်ခြင်းသို့ ရောက်လေ၏။

သားလိုက်မောပန်း ဘီလူးဖမ်း

ထိုပညောင်ပင်ကို စောင့်သော မဃဒေဝ မည်သော ဘီလူးသည် ရှိ၏။ ထိုဘီလူးသည် ပညောင်ပင်ရိပ်သို့ဝင်သော သူတို့ကို စားရန် ဝေဿဝဏ် နတ်မင်းကြီးထံမှ အခွင့်ရ၏။ မင်းကြီးလည်း အိပ်ရာမှ နိုးလတ်သော် ထ၍ သွားလေ၏။ ထိုအခါ ဘီလူးသည် မင်းကြီးကို “အသင်လူသား ရပ်လော့၊ သင် ငါ့အစာဖြစ်ပြီ” ဟု လက်ကိုကိုင်၍ ထား၏။ မင်းကြီးသည် “သင် အဘယ်သူနည်း” ဟု မေး၏။ “ငါ ပညောင်ပင်စောင့် ဘီလူး ဖြစ်သည်၊ ဤပညောင်ပင်ရိပ်သို့ ဝင်သောသူတို့ကို စားရန် အခွင့်ရသည်” ဟု ပြောလေ၏။ ထိုအခါ မင်းကြီးသည် သတိထား၍ “သင်သည် ယနေ့သာ စားလိုသလော၊ နေ့တိုင်း စားလိုသလော” ဟု မေး၏။ “ငါ နေ့တိုင်းစားလိုသည်” ဟု ပြော၏။ “ယနေ့ သမင်သားကို စား၍ ငါ့ကိုလွှတ်ပါ၊ ငါသည် နက်ဖြန်မှစ၍ လူတစ်ယောက်ကို နေ့တိုင်း ထမင်းပို့လွှတ်မည်” ဟု တောင်းပန်၏၊ “ကောင်းပြီ ကတိတည်ပါစေ၊ မပို့လာသောနေ့၌ သင့်ကို လာ၍ စားမည်” ဟု ပြော၏။ “ငါသည် ဗာရာဏသီမင်းတည်း၊ မရှိသောအရာမည်သည် မရှိ” ဟု ပြောလေ၏။ ထိုအခါ ဘီလူးသည် ကတိထားပြီးလျှင် မင်းကြီးကို လွှတ်လိုက်၏။

ဘီလူးထံပို့ရ တစ်ယောက်ကျ

မင်းကြီးသည် မြို့သို့ရောက်လျှင် ထိုအကြောင်းကို ယုံကြည်ရသော အမတ်တစ်ယောက်ကို ပြောကြားလေ၏။ အမတ်သည် မင်းကြီးအား “နေ့အပိုင်းအခြားကို ပြုခဲ့၏လော” ဟု မေး၏။ မင်းကြီးသည် “အပြုခဲ့” ဟု ပြော၏။ သင်မင်းကြီးသည် မသင့်သည်ကို ပြုခဲ့၏။ သို့သော်လည်း မစိုးရိမ်လင့် နှောင်အိမ်၌ လူများစွာရှိသည်။ ကောင်းပြီ ထိုအမှုကို သင်သည်ပင်ပြု၍ ငါ့အား အသက်ကို ပေးလော့ဟု ပြောဆိုကာ အပ်နှင်း၏။ အမတ်လည်း နေ့တိုင်း နှောင်အိမ်မှ လူတို့ကို ထုတ်၍ ဘီလူးထံ ထမင်းပို့ခိုင်း၏။ ဘီလူးလည်း လာတိုင်း လာတိုင်းသော သူတို့ကို ထမင်းနှင့်တကွစား၏။ နောက်အဖို့၌ နှောင်အိမ်၌ လူကုန်လတ်သော် ထမင်းပို့သူကို မရသဖြင့် အသပြာတစ်ထောင်ကို ဆင်ကျောတွင်တင်၍ ဘီလူးထံ ထမင်းပို့သွားဝံ့သူကို အသပြာတစ်ထောင် ပေးမည်ဟု ကြွေးကြော်လျက် ထမင်းပို့သူကို စည်လည်၍ ရှာလေ၏။

မိခင်လုပ်ကျွေး ဆင်းရဲသားလေး

ထိုအခါ စည်လည်သော အသံကို သုတနုလုလင် ကြားလတ်သော် ငါကား သူရင်းငှားလုပ်၍ ပဲဝက် ပဲဝက်သော ဥစ္စာကို စုဆောင်းကာ ငြိုငြင်သဖြင့် အမိကို လုပ်ကျွေးရ၏။ အသပြာတစ်ထောင်ကို အမိအားပေး၍ ဘီလူးထံ ထမင်းပို့သွားမည်၊ ဘီလူးကို ဆုံးမနိုင်ပါမူ အပြစ်မရှိ၊ မဆုံးမနိုင်ပါမူ သေသော်လည်း ငါ့အမိ ချမ်းသာစွာ အသက်မွေးရမည်ဟု ကြံစည်ပြီးလျှင် အမိကို ခွင့်ပန်လေ၏။ အမိလည်း ခွင့်မပေးလေ။ တစ်ကြိမ် နှစ်ကြိမ်မှာနေသေး၏။ သုံးကြိမ်စေ့သောအခါ အသပြာတစ်ထောင်ကိုယူ၍ အမိအား ပေးပြီးလျှင် “အမိ … မစိုးရိမ်လင့်၊ အကျွန်ုပ်သည် ဘီလူးကို ဆုံးမပြီးလျှင် လူအများ ချမ်းသာအောင် ပြုမည်” ဟု မှာထား၍ မင်းကြီးထံ သွားလေ၏။

ပွဲတော်အုပ်ထမ်း လုလင်စွမ်း

မင်းကြီးသည် သုတနုလုလင်ကို မြင်လျှင် ဘီလူးထံ ထမင်းပို့သွားမည်သူဟုသိ၍ “အမောင် … အလိုရှိရာကို တောင်းပါ” ဟု ပြော၏။ သုတနုလုလင်လည်း ပရိယာယ်မာယာ၌ လိမ္မာသော ပညာရှိ ဖြစ်သည့်အားလျော်စွာ မိမိ ပရိယာယ်ပြုနိုင်ရန် ကြံစည်၍ “ခြေနင်း၊ ထီး၊ သန်လျက်တို့ကို ပေးပါ၊ ထမင်းကိုလည်း ရွှေခွပ်ဖြင့် ထည့်၍ ပေးပါ” ဟု တောင်းလေ၏။ မင်းကြီးလည်း တောင်သမျှ အလုံးစုံ ပေးစေ၏။

သုတနုလုလင်သည် ခြေနင်းကိုစီး၍ ထီးကိုဆောင်လျက် သန်လျက်ကို လွယ်ပြီးလျှင် ထမင်းခွက်ကိုကိုင်ကာ “အရှင်မင်းကြီး … မကြောက်လင့်၊ အကျွန်ုပ်သည် ဘီလူးကို ဆုံးမ၍ အရှင်မင်းကြီးနှင့်တကွ လူအပေါင်းကို အသက်ချမ်းသာအောင်ပြုမည်” ဟု လျှောက်ထားပြီးလျှင် ထမင်းပို့သွားရန် အခြံအရံနှင့်တကွ မြို့မှထွက်လေ၏။ ပညောင်ပင် အနီးသို့ရောက်လျှင် အခြံအရံ လူများကို ထားခဲ့၍ ထမင်းခွက်ကိုကိုင်လျက် ဘီလူးအထံသို့ သွားလေ၏။

ဘီလူးခေါ်ကြွေး ပွဲတော်ပေး

ဘီလူးသည် အချိန်တန်၍ ထမင်းပို့လာသော လမ်းခရီးကို ကြည့်လတ်သော် သုတနုလုလင်ကိုမြင်လျှင် ဤနေ့လာသူကား တစ်ပါးသောနေ့တို့၌ လာသောသူကဲ့သို့ မလာ၊ အကြောင်း အသို့ရှိသနည်းဟု ကြံစည်နှင့်လေ၏။ သုတနုလုလင်လည်း ပညောင်ပင်သို့ရောက်လျှင် ထမင်းခွက်ကို အရိပ်တွင်း၌ ချ၍ မိမိမူကား အရိပ်စွန်း၌ ရပ်လျက် -

“အို-ပညောင်ပင်စောင့် ဘီလူး … မင်းကြီးသည် သင့်အဖို့ စင်ကြယ် သန့်ရှင်းသော သားပြွမ်းထမင်းကို ပို့စေ၏၊ လာပါ ထွက်ခဲ့ပါ စားပါ” –

ဟု ဘီလူးအား ကြောက်ရွံ့ထိတ်လန့်ခြင်းမရှိ ပြောဆိုလေ၏။ သုတနုလုလင် စကားကိုကြားလျှင် ဘီလူးလည်း လှည့်စား၍ အရိပ်တွင်းသို့ ဝင်သည်ရှိသော် စားမည်ဟု ကြံစည်လျက် -

“အို-လုလင် … အမြဲပို့နေကျ ထမင်းကို ဟင်းနှင့်အပြည့်အစုံယူပြီး ဤဘက်သို့ လာပါ၊ သင်လည်း ငါ့အစာဖြစ်ရမည်၊ ထမင်းနှင့် ဟင်းတို့လည်း ငါ့အစာ ဖြစ်ရမည်” –

ဟု သုတနုလုလင်အား ပြောဆိုလေ၏။

ရဲရင့်စွာဆို ဘီလူးကို

ထိုအခါ သုတနုလုလင်သည် သူ၏အစွမ်းကို ပြောလို၍ ပညောင်ပင်၏ အရိပ်စွန်းတွင်ရပ်လျက် -

“အို-ဘီလူး … သင်ကား အနည်းငယ်မျှသော အကြောင်းဖြင့် ကြီးစွာသော အကျိုးကို စွန့်လွှတ်ရလိမ့်မည်၊ လူတို့သည် သေရလိမ့်မည်ဟု မှတ်ထင်ကာ သင့်အား ထမင်းပို့ကြလိမ့်မည် မဟုတ်”

“အို-ဘီလူး … ငါကား သင့်အဖို့စင်ကြယ် မွန်မြတ်၍ အရသာနှင့် ပြည့်စုံသော အမြဲပို့နေကျ ထမင်းကို လာ၍ ပို့ပါ၏၊ ငါ့ကို စားသည်ရှိသော် သင့်ထံ ထမင်းပို့မည်သူ ဤဗာရာဏသီပြည်ဝယ် ရတော့မည်မဟုတ်” –

ဟု ဘီလူးအား ပြောဆိုပြီးလျှင် နောက်တစ်ဖန် “အို-ဘီလူး … ဤဗာရာဏသီပြည်ဝယ် ငါကဲ့သို့ ပညာရှိသောသူမည်သည် မရှိပေ၊ ငါ့ကို စားသည်ရှိသော် ဘီလူးသည် သုတနုလုလင်ကိုစဉ် လျက် စားဝံ့သေးသည် အခြားသူကို အဘယ်မှာမစားဝံ့ဘဲ ရှိအံ့နည်းဟု ထမင်းပို့သူကို ရတော့မည် မဟုတ်၊ မရခဲ့သော် သင် ထမင်းငတ်လိမ့်မည်” ဟု ပြော၏။

မိမိမာန်လျောက် ဘီလူးခြိမ်းခြောက်

“အို-ဘီလူး … ငါတို့ မင်းကြီးကိုလည်း သင့်သစ်ပင်ရိပ်တွင်း၌ နေသူမဟုတ်၍ မစားနိုင်၊ ငါ့အား အကယ်၍ လွှတ်လိုက်ပါမူ ငါသည် မင်းကြီးအား လျှောက်ထား၍ နေ့တိုင်း ထမင်းကို ပို့စေမည်၊ ငါကား သင့်ကို အကျိုးအကြောင်ပြ၍ ပြောဆို တောင်းပန်ခြင်းသာ ဖြစ်သည်၊ စင်စစ် အမှန်မှာ ငါသည် သင့်မြေပေါ်မှာ မနင်း၊ ခြေနင်းပေါ်မှာသာ နင်းသည်၊ သင့်ပညောင်ပင်ရိပ်မှာ မနေ၊ ထီးရိပ်အောက်မှာ နေသည်၊ သို့အတွက် ငါ့ကိုလည်း သင် မစားနိုင်၊ သင်နှင့် စစ်ထိုးရလျှင် လည်း ငါ မကြောက်၊ ငါသည် သင့်ကို ခုတ်သတ်ရန် သန်လျက်ကို အသင့် ဆောင်ယူလာသည်” ဟု ဘီလူးအား ခြိမ်းခြောက်လေ၏။

ယောကျ်ားစွမ်းပြ သဘောကျ

ထိုအခါ ဘီလူးသည် ဤလုလင်ကား အကျိုးအကြောင်း ဆက်စပ်၍ သင့်မြတ်သော စကားကို ဆိုပေသည်ဟု အောက်မေ့လျက် ကြည်ညိုသောစိတ် ရှိသည်ဖြစ်၍ -

“အို-သုတနုလုလင် … သင်ပြောဆိုသော စကားတို့ကား ငါ၏ အကျိုးငှာ ပြောဆိုသော စကားတို့ဖြစ်ပါ၏၊ ငါသည် သင့်ကို မစားတော့ပါ၊ ခွင့်ပြုပါမည်၊ ပြန်၍ ချမ်းသာစွာ သင့်မိခင်ကို ဖူးမြင်ပါ” –

“အို- သုတနုလုလင် … သန်လျက်၊ ထီး၊ ရွှေခွက်တို့ကို ယူ၍ ပြန်သာပြန်ပါလေ၊ သင့်မိခင်သည် သင့်ကို ချမ်သာစွာ ရှုကြည့်ပါစေ၊ သင်သည်လည်း သင့် မိခင်ကို ချမ်းသာစွာ ဖူးမြင်ပါလော” –

ဟု သုတနုလုလင်အား ချမ်းသာစေကြောင်းကို ဆုတောင်းလျက် အိမ်သို့ပြန်၍ လွှတ်လေ၏။ ဘီလူးစကားကို ကြားလျှင် သုတနုလုလင်သည် ငါ၏အမှုကိစ္စ ပြီးပေပြီ၊ ဘီလူးကိုလည်း ဆုံးမအပ်ပေပြီ၊ ဥစ္စာများစွာကိုလည်း ရအပ်ပေပြီ၊ မင်းကြီး စေခိုင်းတိုင်းလည်း ပြုအပ်ပေပြီ - ဟု အလွန်နှစ်သက်ဝမ်းမြောက်သောစိတ် ရှိသည်ဖြစ်၍

“အို-ဘီလူး … ငါကား ဥစ္စာကိုလည်း ရအပ်ပေပြီ၊ မင်းကြီး၏ စကားကိုလည်း ပြုလုပ်အပ်ပေပြီ၊ ငါသည် ချမ်းသာသကဲ့သို့ သင်သည် ဆွေမျိုးအလုံးစုံနှင့်တကွ ချမ်းသာပါစေ” –

ဟု ဘီလူးအား ဆုတောင်းမေတ္တာပို့ကာ အနုမောဒနာပြုလေ၏။

တရားဟောကာ ဘီလူးခေါ်လာ

ထိုနောက် သုတနုလုလင်သည် ဘီလူးကိုခေါ်၍ “အဆွေ … သင်ကား ရှေးရှေးဘဝတို့က အကုသိုလ်ကံတွေကို ပြုခဲ့၍ ရုန့်ရင်းကြမ်းကြုတ်ခဲ့သည်၊ သူတစ်ပါးကို အသားအသွေးကို စားသောက်ကာ အသက်မွေးခဲ့ရသည်၊ ဤနေ့မှစ၍ ပါဏာတိပါတ စသည်ကို မပြုပါလင့်” ဟု သီလ၏အကျိုးအပြစ်တို့ကို ဟောကြား၍ ပဉ္စသီလတို့၌ တည်စေပြီးလျှင် “အဆွေ … သင်ကား တော၌ နေသဖြင့် အကျိုးမရှိ၊ မြို့တံခါးအနီးတွင် သင့်ရာအရပ်၌ နေစေ၍ ထမင်းဦး ဟင်းဦးတို့ကို ရစေမည်” ဟု ဆုံးမ၍ ဘီလူးကို သန်လျက်ထမ်းကာ နောက်လိုက် ပြုစေပြီးလျှင် ဗာရာဏသီမြို့တော်သို့ လာလေ၏။

မိဘကျေးဇူး စည်းစိမ်ထူး

မင်းကြီးလည်း သုတနုလုလင်သည် ဘီလူးကိုခေါ်၍ လာသည်ဟု ကြားလျှင် ဝမ်းမြောက်တော်မူလှ၍ အမတ်အပေါင်း ခြံရံလျက် ခရီးဦးကြိုဆိုတော်မူ၏။ ဘီလူးကိုလည်း မြို့တံခါး၌ နေစေပြီးလျှင် နေ့တိုင်း ထမင်းဦး ဟင်းဦးတို့ကို ဆက်သ၍ ပူဇော်ကြရန် တစ်မြို့လုံး စည်လေစေ၏။ သုတနုလုလင်အားလည်း ဂုဏ်ကျေးဇူးကို ပြောဆို ချီးကျူးကာ စစ်သူကြီးရာထူးကို ပေးလေ၏။ မိမိကိုယ်တိုင်လည်း သုတနုပညာရှိ၏ အဆုံးအမ၌ တည်၍ ကုသိုလ် ကောင်းမှုတို့ကို ပြုလျက် သေသည့်အခြားမဲ့၌ နတ်ပြည်သို့လားလေ၏။

ဤဒေသနာတော်ကို ဆောင်၍ သစ္စာကို ပြသည်၏အဆုံး၌ အမိကိုလုပ်ကျွေးသော ရဟန်းသည် သေတာပတ္တဖိုလ်၌ တည်လေ၏။

ဇာတ်ပေါင်း

ဤသို့လျှင် မြတ်စွာဘုရားသည် အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန် နှစ်တန်သော ဝတ္ထုတို့ကို အနုသန္ဓေ ဆက်စပ်တော်မူလျက် -

ရဟန်းတို့ -

ထိုအခါ မာဃဒေဝ ဘီလူးသည် - ယခုအခါ အင်္ဂုလိမာလ။

ဗာရာဏသီမင်းသည် - အာနန္ဒာ။

သုတနုလုလင်သည် - ငါဘုရား ဖြစ်လာပြီ -

ဟု ဇာတ်ကို ပေါင်းတော်မူသတည်း။

ဆောင်ပုဒ်

(၁) ကျေးဇူးကြီးလှ၊ မိနှင့်ဘ၊ နိစ္စလုပ်ကျွေးရာ။

(၂) သူတော်အားလုံး၊ လုပ်ကျွေးထုံး၊ လက်သုံးဓမ္မတာ။

(၃) ဘေးရန်ကင်းရိုး၊ စည်းစိမ်တိုး၊ ကျော်ဟိုးဂုဏ်တေဇာ။

သုတနုဇာတ် ပြီး၏။