ကမ္ဘာ့ဩဇာအကြီးမားဆုံး ပုဂ္ဂိုလ် (၁၀၀)

The 100: A Ranking of the Most Influential Persons in History ဟု အမည်ရသည့် စာအုပ်အား သမိုင်းသုတေသီတစ်ဦးဖြစ်သူ Michael H. Hart မှ ၁၉၇၈ ခုနှစ်တွင် ပထမဦးဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ထုတ်ဝေခဲ့၍ ထုတ်ဝေခဲ့သည့် အချိန်မှစ၍ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှ အသီးသီးပင် ၎င်းတို့၏ဘာသာစကားနှင့် ဘာသာပြန်ဆို စာအုပ်ထုတ်ဝေခဲ့ကြသည်။ ၎င်းစာအုပ်အား ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင်လည်းဒုတိယအကြိမ်အဖြစ် New York: Carol Publishing Group မှထုတ်ဝေခဲ့သည်။

The cover of the 1992 edition.

မြန်မာပြည်တွင် စာရေးဆရာတစ်ဦးဖြစ်သူ မောင်မင်းနိုင် (ဝါးခယ်မ) မှ ၎င်းစာအုပ်အား ၂၀ဝ၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် အုပ်ရေတစ်ထောင်တိတိ ပထမဦးဆုံး ဘာသာပြန်ဆို ရေးသား ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ဤစာအုပ်ထဲတွင် ပါရှိသော လူပုဂ္ဂိုလ်များ၏ ဩဇာကြီးမားမှု အရှိန်အဝါကို နေရာပေးထားမှုများမှာ ဆရာ Michael H. Hart ၏ သတ်မှတ်ချက်များသာ ဖြစ်သည်။ ထို့အတူ နာမည်ကျော် သမိုင်းပါမောက္ခကြီး ဒေါက်တာသန်းထွန်းကလည်း ၎င်းစာအုပ်ကို ကျော်စွာ(၁၀၀) ဟူသောအမည်ဖြင့် လေးအုပ်တွဲဘာသာပြန်ခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ၎င်းစာအုပ်ထဲတွင် ပါဝင်သည့် ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ရာ၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိကောင်းများကို ဖတ်ရှုရသည်မှာ အကျဉ်းချုံး၍ ဆရာ Michael H. Hart မှ ဖော်ထုတ်တင်ပြထားသော်လည်း စာဖတ်သူတို့အနေဖြင့် စာတစ်အုပ်ထဲနှင့် လူ့သမိုင်းတွင် ထင်ရှားကျော်ကြား အရေးပါခဲ့သော ပုဂ္ဂိုလ်ကျော်တို့၏ အချက်အလက်များနှင့် လုပ်ဆောင်သွားမှု အတ္ထပ္ပတ္တိကောင်းများကို ဖတ်ရှုမှတ်သားရသည်မှာ အင်မတန် အကျိုးများလှသည်။

Hart's Top 15 (from the 1992 edition)

အဆင့်	နာမည်	ဩဇာအရှိန်အဝါ	ကာလအပိုင်းအခြား
1	တမန်တော်မိုဟာမက် Muhammad	အစ္စလာမ်ဘာသာပရောဖက်(တမန်တော်)	အေဒီ ( ၅၇၀-၆၃၂ )
2	နယူတန် Isaac Newton	ရူပဗေဒပညာရှင်	၁၆၄၂-၁၇၂၇
3	ယေရှုခရစ် Jesus Christ	ခရစ်ယာန်ဘာသာအခြေခံနီတိများချမှတ်ခဲ့သူ	၆ဘီစီခန့် ၊ အေဒီ ၃၀ ခန့်
4	ဗုဒ္ဓ Gautama Buddha	ဗုဒ္ဓဘာသာ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရား	ဘီစီ ၅၆၃- ၄၈၃
5	ကွန်ဖြူးရှပ် Confucius	ကွန်ဖြူးရှပ်ဝါဒတည်ထောင်(ဒသနိကပညာရှင်)	ဘီစီ ၅၅၁ - ဘီစီ ၄၇၉
6	စိန့်ပေါလ် Paul the Apostle, ရှင်ပေါလုSt. Paul	ခရစ်ယာန်အယူသစ်ပြောင်းသူ	အေဒီ ၄-၆၄
7	ဆိုင်လန် Ts'ai Lun	စက္ကူကိုတီထွင်သူ	အေဒီ ၁၀၅ ခန့်မှန်း
8	ဂျိုဟန်နက်စ် ဂူတင်ဘတ် Johannes Gutenberg	ပုံနှိပ်အတတ်ကိုတည်ထွင်သူ	၁၄၀ဝ-၁၄၆၈
9	ကိုလံဘတ် Christopher Columbus	အမေရိကတိုက်ကိုတွေ့ရှိ	၁၄၅၁ - ၁၅၀၆
10	အိုင်းစတိုင်း Albert Einstein	ရူပဗေဒပညာရှင်	၁၈၇၉-၁၉၅၅
11	လူးဝစ် ပါစချာ Louis Pasteur	ဓာတုဇီဝသိပ္ပံပညာရှင်	(၁၈၂၂-၁၈၉၅)
12	ဂယ်လီလီယို Galileo Galilei	နက္ခတ္တဗေဒနှင့် နေစကြဝဠာပညာရှင်	၁၅၆၄-၁၆၄၂
13	အရစ္စတိုတယ် Aristotle	ဂရိတွေးခေါ်ပညာရှင်	ဘီစီ ၃၈၄-၃၂၂
14	ယူကလစ် Euclid	ဂရိဂျီဩမေထရီပညာရှင်	ဘီစီ ၃၀ဝ ခန့်မှန်း
15	မိုးစက် Moses	ဟီးဘရူးတမန်တော်	ဘီစီ ၁၃
16	ချားလ်စ်ဒါဝင် Charles Darwin	ဇီဝဗေဒပညာရှင်၊ သတ္တဗေဒပညာရှင်၊ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲခြင်းဖြစ်စဉ် သီအိုရီ ကိုဖော်ထုတ်ခဲ့ခြင်းနဲ့ ပက်သက်ပြီးထင်ရှားသူ	(၁၈၀၉-၁၈၈၂)
17	ရှီဟွမ်တီ Shih Huang Ti	တရုတ်နိုင်ငံအား ပထမဆုံးစုစည်းတည်ထောင်သူ ဧကရာဇ်	ဘီစီ ၂၃၈-၂၁၀
18	ဩဂတ်စတက်ဆီဇာ Augustus Caesar	ရောမခေတ် စစ်ဗိုလ်ချုပ်အာဏာရှင်	ဘီစီ၁၀ဝ-၄၄
19	ကော်ပါးနိကပ်စ် Nicolaus Copernicus	နက္ခတဗေဒပညာရှင်	(၁၄၇၃-၁၅၄၃)
20	အန်တိုနီ လောရင့် လာဗွားဆီးရား Antoine Laurent Lavoisier	ခေတ်သစ် ဓာတုဗေဒပညာရှင်၊ ဒသနိကပညာရှင်၊ စီးပွားရေးပညာရှင်	Catholic
21	မဟာကွန်စတန်တိုင်း Constantine the Great	ခရစ်ယာန်ဘာသာအား ရောမအင်ပါယာတွင် တရားဝင်ကိုးကွယ်ခြင်းသို့ရောက်ရှိရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သူ ရောစစ်ဗိုလ်ချုပ်ဧကရာဇ်	(အေဒီ ၂၈၀-၃၃၇)
22	ဂျိမ်းဝတ် James Watt	ရေနွေးငွေ့စက်ကို တီထွင်သူ	Presbyterian (lapsed)
23	မိုက်ကယ် ဖာရာဒေး Michael Faraday	Sandemanian	physicist; chemist; discovery of magneto-electricity
24	ဂျိမ်းစ် ကလပ် မက်စ်ဝဲ James Clerk Maxwell	Presbyterian; Anglican; Baptist	physicist; electromagnetic spectrum
25	မာတင်လူသာ Martin Luther	ရောမခရစ်ကျောင်းတော်ကို အာခံသည့် ပရိုတက်စတင့်တော်လှန်ရေးကို စတင်ဦးဆောင်လှုပ်ရှားသူ	(၁၄၈၃-၁၅၄၆)
26	ဂျော့ချ် ဝါရှင်တန် George Washington	အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ ပထမဆုံးသမ္မတ	(၁၇၃၂-၁၇၉၉)
27	ကားလ်မာ့ခ် Karl Marx	သိပ္ပံနည်းကျ ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒ၊မာ့ခ်ဝါဒတို့ကို စတင်ဖော်ထုတ်ကာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများတွင် ကွန်မြူနစ်လှုပ်ရှားမှုများ စတင်ပေးသူ	(၁၈၁၈-၁၈၈၃)
28	ရိုက်ညီနောင် Orville and Wilbur Wright	လေယာဉ်ပျံကို ဦးစွာတီထွင်သူများ	အော်ဗီလ်ရိုက်(၁၈၇၁-၁၉၈၄)၊ ဝီလ်ဗာရိုက်(၁၈၆၇-၁၉၁၂)
29	ဂျင်ဂစ်ခန် Genghis Khan	မွန်ဂိုအင်ပါယာကို တည်ထောင်ကာ ကမ္ဘာ့သမိုင်းကို ပြောင်းလဲစေသူ	(ခန့်မှန်း ၁၁၆၂-၁၂၂၇)
30	အဒမ်စမစ် Adam Smith	ခေတ်သစ်အရင်းရှင်စနစ်၏ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အတွေးအခေါ်ပညာရပ်များကို ဦးဆောင်ဖော်ထုတ်ခဲ့သူ စီးပွားရေးဆိုင်ရာဒသနိကပညာရှင်	(၁၇၂၃-၁၇၉၀)
31	ရှိတ်စပီးယား Edward de Vere a.k.a. William Shakespeare	တစ်ခေတ်တွင် တစ်ယောက်သာပေါ်သည့် အင်္ဂလိပ်စာပေပညာရှင်	(၁၅၅၀-၁၆၀၄)
32	ဂျွန် ဒယ်လ်တန် John Dalton	ဓာတုဗေဒပညာရင်၊ ရူပဗေဒပညာရှင်(အဏုမြူပညာရှင်)	(၁၇၆၆-၁၈၄၄)
33	မဟာအလက်ဇန္ဒား Alexander the Great	သမိုင်းစတင်သည်မှ ယနေ့အထိ အကျယ်ပြန့်ဆုံး နယ်မြေကိုတိုက်ခိုက်သိမ်းယူခဲ့သူ၊ အရှေ့နှင့်အနောက် ယဉ်ကျေးမှုကို ကူးလူးစေသူ	(ဘီစီ ၃၅၆-၃၂၃ )
34	နပိုလီယန် Napoleon Bonaparte	ပြင်သစ် ဧကရာဇ်၊ ဥရောပမြေပုံကို ပြောင်းလဲစေသူ	(၁၇၆၉ - ၁၈၂၁)
35	သောမတ် အက်ဒီဆင် Thomas Edison	တီထွင်သူ( လျှပ်စစ်မီးသီး နှင့် ဓာတ်ပြားဖတ်စက်)	(၁၈၄၇-၁၉၃၁)
36	လီအိုဝဲလ်ဟော့ခ် Antony van Leeuwenhoek	အဏုကြည့်မှန်ပြောင်းတီထွင်သူ နှင့် အဏုဇီဝပိုးမွှားများကို လေ့လာဖော်ထုတ်သူ ဇီဝဗေဒပညာရှင်	(၁၆၃၂-၁၇၂၃)
37	ဝီလျံ တီဂျီ မော်တွန် William T.G. Morton	မေ့ဆေးကို စတင်တီထွင်သုံးစွဲသူ	(၁၈၁၉-၁၈၆၈)
38	ဂူဂလီရယ်မို မာကိုနီ Guglielmo Marconi	ရေဒီယိုနှင့် ကြိုးမဲ့ကြေးနန်းကို တီထွင်သူ	(1874-1973)
39	ဟစ်တလာ Adolf Hitler	ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကို စတင်ဖြစ်ပွားစေသူ၊ နာဇီခေါင်းဆောင်	(၁၈၈၉ -၁၉၄၅)
40	ပလေတို Plato	ဂရိတွေးခေါ်ပညာရှင်၊ ပလေတိုးနစ်ဝါဒကို တည်ထောင်သူ	(ဘီစီ ၄၂၇-၃၄၇)
41	အိုလီဗာ ကရွမ်းဝဲလ် Oliver Cromwell	ဗြိတိန်နိုင်ငံရေးသမားနှင့် ပါလီမန်တပ်၏စစ်ဗိုလ်ချုပ်	(၁၅၉၉-၁၆၅၈)
42	အလက်ဇန္ဒား ဂရေဟမ် ဘဲလ် Alexander Graham Bell	တယ်လီဖုန်းကို တီထွင်သူ	(၁၈၄၇-၁၉၂၂)
43	အလက်ဇန္ဒား ဖလီးမင်း Alexander Fleming	ပင်နီဆလင်ကို တီထွင်သူ၊	(၁၈၈၁-၁၉၅၅)
44	ဇွန်လော့ခ် John Locke	ဒဿနိကပညာရှင်	(၁၆၃၂-၁၇၀၄)
45	ဘီသိုဗင် Ludwig van Beethoven	ဂီတပညာရှင်	(၁၇၇၀-၁၈၂၇)
46	ဝါနာ ဟေဆန်ဘာ့ဒ် Werner Heisenberg	ရူပဗေဒပညာရှင်	(၁၉၀၁-၁၉၇၆)
47	လူးဝစ် ဒါဂွဲရား Louis Daguerre	ဓာတ်ပုံပညာရှင်	(၁၇၈၇-၁၈၅၁)
48	ဆီမွန် ဘိုလီဗာ Simon Bolivar	တောင်အမေရိကတိုက်၏ လွပ်လပ်ရေးဖခင် (တော်လှန်ရေးသမား)	(၁၇၈၃-၁၈၃၀)
49	ရေးနေး ဒေးကားစတဲ Rene Descartes	ပြင်သစ်လူမျိုး ဒဿနိကပညာရှင်	(၁၅၉၆-၁၆၅၀)
50	မိုက်ကယ် အိန်ဂျလို Michel Angelo	ပန်းချီ-ပန်းပု အနုပညာရှင်၊ ဗိသုကာပညာရှင်	(၁၄၇၅-၁၅၆၄)