နာဂလန် /ˈnɑːɡəlænd/သည် အိန္ဒိယအရှေမြောက်ပိုင်းရှိ ကုန်းတွင်းပိတ်ပြည်နယ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည်မြောက်ဘက်တွင် အရုဏာချယ်ပရာဒေ့ရှ် ပြည်နယ် ၊ အနောက်ဘက်တွင် အာသံ ၊ တောင်ဘက်တွင်မဏိပူရပြည်နယ်၊ အရှေ့ဘက်တွင် စစ်ကိုင်းတိုင်းနှင့်ထိစပ်နေပါသည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနာဂလန်၏မြို့တော်မှာ ကိုဟီမာဖြစ်ပြီး ၎င်းဒေသ၏ အကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်သည်။ ၁၆,၅၇၉ စတုရန်း ကီလိုမီတာ (၆,၄၀၁ စတုရန်းမိုင်) ၂၀၁၁ ခုနှစ်အိန္ဒိယသန်းခေါင်စာရင်းတွင် နယ်မြေကျယ်ဝန်းပြီး ကျယ်ဝန်းပြီး လူဦးရေ ၁,၉၈၀,၆၀၂ ရှိ၍ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အသေးငယ်ဆုံးသောပြည်နယ်တစ်ခုဖြစ်သည်။

Nagaland
State
From Top: Way to Kohima, Kapamodzü peak, Phek district, Hornbill Festival
Nagaland၏ တရားဝင်လိုဂို
Emblem
ဆောင်ပုဒ်:
Unity
 နာဂလန်ပြည်နယ်၏ တည်နေရာ  (red) India အတွင်း  (dark grey)
 နာဂလန်ပြည်နယ်၏ တည်နေရာ  (red)

India အတွင်း  (dark grey)

ကိုဩဒိနိတ် (Kohima): 25°40′N 94°07′E / 25.67°N 94.12°E / 25.67; 94.12ကိုဩဒိနိတ်: 25°40′N 94°07′E / 25.67°N 94.12°E / 25.67; 94.12
Country India
Formation1 December 1963
CapitalKohima
Largest cityDimapur
Districts12
အစိုးရ
 • GovernorR.N. Ravi[၁]
 • Chief Minister and Deputy Chief MinisterNeiphiu Rio (NDPP)[၂] and Yanthungo Patton (BJP)[၃]
 • LegislatureUnicameral (60 seats)
 • Parliamentary constituencyRajya Sabha 1
Lok Sabha 1
 • High CourtGuwahati High Court - Kohima Bench
ဧရိယာ
 • စုစုပေါင်း၁၆၅၇၉ စတုရန်းကီလိုမီတာ (၆၄၀၁ စတုရန်းမိုင်)
ဧရိယာအဆင့်26th
အမြင့်ဆုံး နေရာ[၄] (စာရာမေတီတောင်)၃,၈၂၆ မီတာ (၁၂၅၅၂ ပေ)
လူဦးရေ (2011)
 • စုစုပေါင်း၁,၉၈၀,၆၀၂
 • အဆင့်25th
 • သိပ်သည်းမှု၁၁၉/km (၃၁၀/sq mi)
အချိန်ဇုန်IST (UTC+05:30)
PIN797001 - 798627[၅]
ISO 3166 ကုဒ်IN-NL
HDIIncrease 0.676 (medium)
HDI rank20th (2017)
Literacy80.11% (15th)
Official languageEnglish[၆]
ဝက်ဘ်ဆိုဒ်nagaland.gov.in/
^† It was carved out from the state of Assam by the State of Nagaland Act, 1962

အရှေ့တောင်အာရှသို့ ဥရောပသားများ နယ်ချဲ့လာသည့်အခါ စစ်ပွဲများဖြစ်ပေါ်လာပြီး တွေကနေညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှုနှင့်အစီးနင်းမရှိခဲ့ဖူး မြန်မာနိုင်ငံရှိ နာဂအနွယ် မေတေလူမျိုးများ နှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့အရှေ့မြောက်ဘက်မှာရှိသည့် အခြားသူများကို ညှင်းပန်းနှိပ်စက်မှုများပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ ကျူးကျော်သူများသည် တိရစ္ဆာန်ခေါင်းများရရန် အမဲရှာဖွေခြင်းနှင့် တိုင်းရင်းသားများကို ရှာဖွေရန်လာခဲ့ကြသည်။ ဗြိတိသျှတို့သည်ဟိမဝန္တာမြောက်ပိုင်းတွင်နေထိုင်သောလူများနှင့် ပတ်သက်၍ မြန်မာဧည့်လမ်းညွှန်များကိုမေးမြန်းသောအခါသူတို့က“ နာကာ” ဟုပြောခဲ့သည်။ ၎င်းကို 'နာဂ' အဖြစ်မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်းတွင်အသုံးပြုခဲ့သည်။

ဗြိတိသျှအိန္ဒိယ ပြင်ဆင်ရန်

 
ဗြိတိသျှအိန္ဒိယ ၁၉၄၀မြေပုံတွင်အာသံ၏အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် နာဂလန်နှင့် ကိုဟီမာမြို့တော်ကိုပြသထားသည်။
  1. "Naga issue: posting of interlocutor as Nagaland Governor unlikely to affect peace talks" (in en-IN)၊ The Hindu၊ 22 July 2019။ 23 July 2019 တွင် ပြန်စစ်ပြီး 
  2. "Neiphiu Rio sworn in as Nagaland Chief Minister, becomes 1st Nagaland leader to take oath outside Raj Bhavan"၊ The New Indian Express၊ 8 March 2018။ 
  3. "BJP to get deputy CM post in Nagaland"၊ Times of India၊ 6 March 2018။ 
  4. Mt. Saramati။ 25 October 2020 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 13 August 2019 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  5. Village/Locality based Pin mapping as on 16th March 2017 (16 March 2017)။ 11 April 2019 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 24 June 2018 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
  6. ကိုးကား အမှား - Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named langoff