ဝဇီရ၊ ဘိုး: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး ဘိုးဝဇီရ မှ​ ဝဇီရ၊ ဘိုး သို့​
No edit summary
စာကြောင်း ၁ -
ပထမဆုံးသော မြန်မာ သတင်းစာဆရာ မည်သူနည်းဟု မေးလာလျှင် ဘိုးဝဇီရဟုဖြေရပေလိမ့်မည်။ ဘိုးဝဇီရသည် ကုန်းဘောင်ခေတ် မင်းတုန်းမင်းတရားလက်ထက် ၁၂၃၆-ခုနှစ်မှ စတင်ထုတ်ဝေခဲ့သော ''ရတနာပုံ''ခေါ် ပထမဆုံး မြန်မာသတင်းစာ
==ဖိုးဝဇီရ (၁၂၁၀ - ၁၂၉၇)==
၏ စာရေးတော်(စာတည်း)အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ဘိုးဝဇီရသည် ဘုရင့်သတင်းစာ၏စာတည်းဖြစ်၍ အရည်အသွေးတောက်ပြောင်သော စာဆိုကြီး
ပုဂံမင်း လက်ထက် အမပူရ မြို့တော် ပုထိုးတော်ကြီး အရှေ့တောင်ဘက် သရက်သုံးပင် အရပ်တွင် သက္ကရာဇ် ၁၂၁၀ ပြည့်နှစ် နှောင်းတန်ခူး လပြည့်ကျော် ၄ ရက် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ နံနက် နေ့ ၁ ချက်တီးကျော် အချိန်၌ 'မောင်လွင်' အမည် ရှိသော သူငယ်ကို သေနတ် စာရေးကြီး 'မင်းလှရာဇာ' ဘွဲ့ခံ ဦးထွန်း၊ သေနတ် စာရေး ကတော် ဒေါ်ခို တို့မှ ဖွားမြင်သည်။
တစ်ဦးဖြစ်လင့်ကစား မြန်မာစာပေလောကတွင် ထင်ပေါ်သင့်သလောက် မထင်ပေါ်ဘဲ တိမ်မြုပ်နေခဲ့လေသည်။ ယင်းသို့ဖြစ်ရသည်မှာ ဘိုးဝဇီရသည်
[[File:PhoeWaziYar.gif|thumb|ဖိုးဝဇီရ (၁၂၁၀ - ၁၂၉၇)]]
မင်းတုန်းမင်းလွန်ပြီးနောက်တွင် စာပေရေးသားမှု လွတ်လပ်မှုဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဗြိတိသျှခေတ်တွင်လည်း လူမျိုးခြား၏လက်အောက်တွင် ဇာတ်မြ|ုပ်
ကာ အနေကုတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်တန်ရာသည်။ ယင်းသို့ကြောင့် ဘိုးဝဇီရ၏ စာပေတို့ကို လူသိနည်းကာ မထင်ပေါ်ဘဲ ရှိနေခဲ့လေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၂)</ref>
==ဖိုးဝဇီရ (မြန်မာ ၁၂၁ဝ - ၁၂၉၈)==
[[ပုဂံမင်း]] လက်ထက် အမပူရ မြို့တော် ပုထိုးတော်ကြီး အရှေ့တောင်ဘက် သရက်သုံးပင် အရပ်တွင် သက္ကရာဇ် ၁၂၁၀ ပြည့်နှစ် နှောင်းတန်ခူး လပြည့်ကျော် ၄ ရက် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ နံနက် နေ့ ၁ ချက်တီးကျော် အချိန်၌ 'မောင်လွင်' အမည် ရှိသော သူငယ်ကို သေနတ် စာရေးကြီး 'မင်းလှရာဇာ' ဘွဲ့ခံ ဦးထွန်း၊ သေနတ် စာရေး ကတော် ဒေါ်ခို တို့မှ ဖွားမြင်သည်။
==[[File:PhoeWaziYar.gif|thumb|ဖိုးဝဇီရ (၁၂၁၀ - ၁၂၉၇၁၂၉၈)==]]
 
မင်းလှရာဇာသည် မိမိ သားငယ် အရွယ် ရောက်လျှင် နေအိမ် တွင်ပင် သင်ပုန်းကြီးနှင့် မင်္ဂလသုတ်၊ လောကနီတိ စသည် တို့ကို ကိုယ်တိုင် ကိုယ်ကျ သင်ကြား ပြသ ပေး၍ အသက် ၁၃ နှစ် အရွယ်သို့ ရောက်သော် အမရပူရ မြို့တော် မြောက်ဘက် ယခု မန္တလေး အနောက်ပြင် ခံပင်ကန်ရွာ အနီး ဆောက်လုပ် ပြုပြင်ဆဲ ရှိသည့် ခံပင်ကန်တိုက် မင်းလှရာဇာ၏ ညီအရင်း အရှင်ဇာဂရထံ အပ်နှံ၍ သဒ္ဒါကြီး အစ ရှိသော ကျမ်းဂန် စာပေ အများကို သင်ကြား စေလေသည်။ နောက် ခင်မကန်တိုက်ဟု တွင်သော အဆိုပါ တိုက် ဦးပဏ္ဍိ ထံတွင် ဆက်လက် သင်ကြားစဉ် အသက် ၁၆ နှစ် အရွယ်သို့ ရောက်သော အခါ ရှင်သာမဏေ ပြုလေရာ ဗုဒ္ဓဟူးသား ဖြစ်သည်က တကြောင်း၊ ဝရဇိန် လက်နက် ကဲ့သို့ ပညာဉာဏ် ထက်မြက် သည်က တကြောင်းကြောင့် 'ဝရဇီ' ဟု အရှင်ပဏ္ဍိက ဘွဲ့ ချည်တော် မူလေသည်။