ဘဝင်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
စာကြောင်း ၄၀ -
 
==ဘဝင်း၊ ဦး ( မြန်မာ ၁၂၆၃-၁၃ဝ၉ )==
လူမသမာတို့ လက်ချက်ဖြင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့်အတူ[[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]]နှင့်အတူ ကျဆုံးကြရရှာသော အာဇဉာနည်ခေါင်းဆောင်ကြီး[[အာဇဉာနည်]]ခေါင်းဆောင်ကြီး ၆ ဦးအနက် ဦးဘဝင်းသည် တစ်ဦးအပါအဝင် ဖြစ်သည်။ ဦးဘဝင်းသည် ဘုရင်ခံ ဆာဟူးဗတ်ရန့်၏[[ဆာဟူးဗတ်ရန့်]]၏ အမှုဆောင်ဝန်ကြီးအဖွဲ့တွင် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးကြီးအဖြစ် ထမ်းဆောင်နေစဉ် လုပ်ကြံခံရခြင်းဖြစ်သည်။
 
ဦးဘဝင်းသည် [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]] ၏ အစ်ကို အကြီးဆုံး ဖြစ်သည်။ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၂၆၃-ခုနှစ် နယုန်လဆုတ် ၁၁-ရက်အင်္ဂါနေ့တွင် [[နတ်မောက်မြို့]] အထက်တန်း အမိန့်တော်ရရှေ့နေ ဦးဖာ၊[[ဦးဖာ]]၊ ဒေါ်စုတို့မှ[[ဒေါ်စု]]တို့မှ မွေးဖွားသောမွေးချင်း ၉-ယောက်တို့အနက် အကြီးဆုံးသားဖြစ်သည်။ ဇာတာအမည်[[ဇာတာ]]အမည် မောင်စံတင်ဖြစ်သည်။
 
ဦးဘဝင်းသည် [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]] ၏ အစ်ကို အကြီးဆုံး ဖြစ်သည်။ မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၂၆၃-ခုနှစ် နယုန်လဆုတ် ၁၁-ရက်အင်္ဂါနေ့တွင် နတ်မောက်မြို့ အထက်တန်း အမိန့်တော်ရရှေ့နေ ဦးဖာ၊ ဒေါ်စုတို့မှ မွေးဖွားသောမွေးချင်း ၉-ယောက်တို့အနက် အကြီးဆုံးသားဖြစ်သည်။ ဇာတာအမည် မောင်စံတင်ဖြစ်သည်။
== ပညာရေး ==
ဦးဘဝင်းသည် ၅-နှစ်သားအရွယ်တွင် နတ်မောက်မြို့ဆရာကြီး ဦးဝကြီး ကျောင်းတွင်စတင်ပညာသင်ကြားရာ ၇-နှစ်သားအရွယ်တွင် ၃-တန်းအောင်ခဲ့သည်။ တဖန် ဆရာသက်ကျောင်းသို့ ပြောင်းနေရာ ၁၂-နှစ်အရွယ်တွင်မြန်မာ ၇-တန်း စာမေးပွဲကိုကောင်းစွာ အောင်မြင်ခဲ့သည်။ ထိုမှတဖန် [[တောင်တွင်းကြီးမြို့]] ဆရာတော်ဦးသုန္ဒရကျောင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ ပညာသင်ကြားပြန်သည်။ ၁၆-နှစ်အရွယ်တွင် ၉-တန်းနှင့် ဆရာဖြစ်သင်စာမေးပွဲကို အောင်မြင်ပြီးနောက် ၁၇-နှစ်သားအရွယ်တွင် [[ရေနံချောင်းမြို့]]ဆရာဦးဟံသာ ကျောင်းတွင် လက်ထောက်ဆရာအဖြစ်အမှုထမ်းသည်။ လက်ထောက်ဆရာအဖြစ်ထမ်းရွက်နေရင်း ဦးဘဝင်းသည် တတ်နိုင်သရွေ့ [[အင်္ဂလိပ်စာ]]ကိုလေ့လာသင်ယူရာ အင်္ဂလိပ်စာ အတော်အတန် တတ်မြောက်လာ သောအခါ ဆရာအလုပ်မှထွက် ရေနံချောင်းမြို့ [[ဘီအိုစီ]]ဂိုဒေါင်တွင် စာရေးကလေး အဖြစ် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်သည်၊ လခစားအဖြစ်ရသမျှဝင်ငွေဖြင့် [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ|အင်္ဂလိပ်စာ]]အုပ်များဝယ်ဖက်ကာ ရေနံချောင်းမြို့ ဆရာဦးအေးမောင်ထံတွင် ညကျောင်းတက်သည်။ ယင်းသို့ဖြင့်ကြိုးစားလာခဲ့ရာ အသက်၂၀-အရွယ်တွင် အင်္ဂလိပ်အာသာ ၁၀-တန်းစာမေးပွဲကို ဂုဏ်ထူးဖြင့်ဖြေဆိုအောင်မြင်ခဲ့ လေသည်၊ ၁၀-တန်းအောင်သည်နှင့် တပြိုင်နက် ဦးဘဝင်းသည် အလုပ်မှထွက်ကာ [[မန္တလေးတိုင်း|မန္တလေး]][[ဥပစာကောလိပ်]]သို့ မိဘများအထောက်အပံ့ဖြင့် သွားရောက်သင်ယူပြန်သည်၊ ဥပစာကောလိပ်တွင် သိပ္ပံတန်းကိုဂုဏ်ထူးဖြင့် အောင်မြင်သဖြင့် အစိုးရ[[စကောလားရှစ်]] ဆုချီးမြှင့်ခြင်းခံရသည်။ [[မန္တလေးတိုင်း|မန္တလေး]] ဥပစာကောလိပ်မှ ဥပစာတန်းအောင်မြင်သူများတွင် ပထမရရှိခဲ့သည်။ သင်္ချာ၊ ဓာတုဗေဒနှင့် ရူပဗေဒဘာသာရပ်များတွင် ထူးချွန်စွာအောင်မြင်ခဲ့သည်။၁၉၂၉ ခုနှစ်တွင် ဘီ၊အက်(စ်)စီ သင်္ချာဂုဏ်ထူးဖြင့်အောင်မြင်သည်။ ဥပစာသိပ္ပံတန်းအောင်မြင် ပြီးနောက် [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]သို့ ပြောင်းရွှေ့ ဆက်လက်သင်ယူရာ သိပ္ပံဂုဏ်ထူးတန်းကိုထူးချွန်စွာ ဖြေဆို အောင်မြင်ခဲ့သည်၊ ၁၉၃၅ ခုနှစ်တွင် တောင်တွင်းကြီးမြို့မှ ဦးအံ့၊ဒေါ်ရွှေမေတို့၏ သမီးဒေါ်ခင်စောနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။
ဦးဘဝင်းသည် ၅-နှစ်သားအရွယ်တွင် နတ်မောက်မြို့ဆရာကြီး ဦးဝကြီး ကျောင်းတွင်စတင်ပညာသင်ကြားရာ ၇-နှစ်သားအရွယ်တွင် ၃-တန်းအောင်ခဲ့သည်။ တဖန် ဆရာသက်ကျောင်းသို့ပြောင်းနေရာ ၁၂-နှစ်အရွယ်တွင်မြန်မာ ၇-တန်း စာမေးပွဲကိုကောင်းစွာ အောင်မြင်ခဲ့သည်။
ထိုမှတဖန် တောင်တွင်းကြီးမြို့ ဆရာတော်ဦးသုန္ဒရကျောင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ ပညာသင်ကြားပြန်သည်။ ၁၆-နှစ်အရွယ်တွင် ၉-တန်းနှင့် ဆရာဖြစ်သင်စာမေးပွဲကို အောင်မြင်ပြီးနောက် ၁၇-နှစ်သားအရွယ်တွင် ရေနံချောင်းမြို့ဆရာဦးဟံသာ ကျောင်းတွင် လက်ထောက်ဆရာအဖြစ်အမှုထမ်းသည်။
လက်ထောက်ဆရာအဖြစ်ထမ်းရွက်နေရင်း ဦးဘဝင်းသည် တတ်နိုင်သရွေ့ အင်္ဂလိပ်စာကိုလေ့လာသင်ယူရာ အင်္ဂလိပ်စာ အတော်အတန် တတ်မြောက်လာ သောအခါ ဆရာအလုပ်မှထွက် ရေနံချောင်းမြို့ ဘီအိုစီဂိုဒေါင်တွင် စာရေးကလေး အဖြစ် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်သည်၊
လခစားအဖြစ်ရသမျှဝင်ငွေဖြင့် [[အင်္ဂလိပ်ဘာသာ|အင်္ဂလိပ်စာ]]အုပ်များဝယ်ဖက်ကာ ရေနံချောင်းမြို့ ဆရာဦးအေးမောင်ထံတွင် ညကျောင်းတက်သည်။ ယင်းသို့ဖြင့်ကြိုးစားလာခဲ့ရာ အသက်၂၀-အရွယ်တွင် အင်္ဂလိပ်အာသာ ၁၀-တန်းစာမေးပွဲကို ဂုဏ်ထူးဖြင့်ဖြေဆိုအောင်မြင်ခဲ့ လေသည်၊
၁၀-တန်းအောင်သည်နှင့် တပြိုင်နက် ဦးဘဝင်းသည် အလုပ်မှထွက်ကာ [[မန္တလေးတိုင်း|မန္တလေး]]ဥပစာကောလိပ်သို့ မိဘများအထောက်အပံ့ဖြင့် သွားရောက်သင်ယူပြန်သည်၊ ဥပစာကောလိပ်တွင် သိပ္ပံတန်းကိုဂုဏ်ထူးဖြင့် အောင်မြင်သဖြင့် အစိုးရစကောလားရှစ် ဆုချီးမြှင့်ခြင်းခံရသည်။ [[မန္တလေးတိုင်း|မန္တလေး]] ဥပစာကောလိပ်မှ ဥပစာတန်းအောင်မြင်သူများတွင် ပထမရရှိခဲ့သည်။ သင်္ချာ၊ ဓာတုဗေဒနှင့် ရူပဗေဒဘာသာရပ်များတွင် ထူးချွန်စွာအောင်မြင်ခဲ့သည်။၁၉၂၉ ခုနှစ်တွင် ဘီ၊အက်(စ်)စီ သင်္ချာဂုဏ်ထူးဖြင့်အောင်မြင်သည်။ ဥပစာသိပ္ပံတန်းအောင်မြင် ပြီးနောက် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်သို့ ပြောင်းရွှေ့ ဆက်လက်သင်ယူရာ သိပ္ပံဂုဏ်ထူးတန်းကိုထူးချွန်စွာ ဖြေဆို အောင်မြင်ခဲ့သည်၊
၁၉၃၅ ခုနှစ်တွင် တောင်တွင်းကြီးမြို့မှ ဦးအံ့၊ဒေါ်ရွှေမေတို့၏ သမီးဒေါ်ခင်စောနှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။
 
== ကျောင်းဆရာဘဝ ==
ထို့နောက် ရေနံချောင်းမြို့ အမျိုးသားကျောင်းတëင်[[အမျိုးသားကျောင်း]]တွင် [[အထက်တန်းပြဆရာ]] အဖြစ်ဝင်ရောက်အမှုထမ်းသည်။ ယင်းသို့အမှုထမ်းနေစဉ် သက္ကရာဇ် ၁၂၉၇-ခုနှစ်တွင် တောင်တွင်းကြီးမြို့ မြေပိုင်ရှင်ဦးအံ့၊ ဒေါ်ရွှေမေတို့ သမီးကြီး ဒေါ်ခင်စောနှင့် အိမ်ထောင်ပြုသည်။ ခရစ်နှစ် ၁၉၄၁-မှ ၁၉၄၂-ခုထိ (ရေနံချောင်း အမျိုးသားကျောင်းမှထွက်) ဖြူးမြို့ ကေအီးအမ် အမျိုးသားကျောင်း တွင်[[ကျောင်းအုပ်ကြီး]] အဖြစ်ဆောင်ရွက်သည်။ [[မြန်မာနိုင်ငံ]]သို့ [[ဂျပန်နိုင်ငံ|ဂျပန်]]များဝင်လာချိန် ၁၉၄၂-ခုကုန်ခန့်တွင် ဦးဘဝင်းသည်ဇာတိ နတ်မောက်မြို့ သို့ပြန်ကာ မိခင်အိုကြီးအား စောင့်ရှောက်နေထိုင်သည်။
ခရစ်သက္ကရာဇ် ၁၉၄၁-မှ ၁၉၄၂-ခုထိ (ရေနံချောင်း အမျိုးသားကျောင်းမှထွက်) ဖြူးမြို့ ကေ.အီး.အမ် အမျိုးသားကျောင်း တွင်ကျောင်းအုပ်ကြီး အဖြစ်ဆောင်ရွက်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံသို့ [[ဂျပန်နိုင်ငံ|ဂျပန်]]များဝင်လာချိန် ၁၉၄၂-ခုကုန်ခန့်တွင် ဦးဘဝင်းသည်ဇာတိ နတ်မောက်မြို့ သို့ပြန်ကာ မိခင်အိုကြီးအား စောင့်ရှောက်နေထိုင်သည်။
 
== နိုင်ငံရေးဆောင်ရွက်မှု ==
ဘီအိုင်အေခေတ်[[ဘီအိုင်အေ]]ခေတ် အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့တွင် ဦးဘဝင်းသည် ဒုတိယဥက္ကဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ရာ တမြို့နယ်လုံး၏ ကြည်ညိုလေးစား ခြင်းကိုခံရသည်။ ဂျပန်ပြေးပြီး [[အင်္ဂလန်နိုင်ငံ|အင်္ဂလိပ်]]ပြန်ဝင်လာသောအခါ ရေနံချောင်းသို့ပြောင်းရွှေ့ နိုင်ငံရေးဆောင်ရွက်သည်။ ရေနံချောင်းနယ်လုံးဆိုင်ရာ [[ဖဆပလ]] အဖွဲ့တွင် ဥက္ကဌကြီးအဖြစ် တင်မြှောက်ခြင်းခံရသည်။
ဦးဘဝင်းကား ဖဆပလ ဥက္ကဌအဖြစ် တောရောမြို့ပါ ကြည်ညိုလေးစားခြင်း ခံရသူဖြစ်သည်။ တိုင်းပြုပြည်ပြု လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲကို ၁၉၄၇-ဧပြီလတွင်ကျင်းပ သောအခါ ဦးဘဝင်းသည် [[မကွေးတိုင်း|မကွေး]]အနောက်မြောက်ပိုင်း အမတ်အဖြစ် ပြိုင်ဘက်မရှိ ရွှေးချယ်တင်မြှောက်ခြင်းခံရသည်၊ ၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် [[ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း]]၏ အစိုးရအဖွဲ့တွင် ထောက်ပံ့ရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဌာန ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ် [[တိုင်းပြုပြည်ပြုလွှတ်တော်]] [[ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ]] ရေးဆွဲရေးကော်မတီတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။
၁၉၄၇ ခုနှစ်တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ အစိုးရအဖွဲ့တွင် ထောက်ပံ့ရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဌာန ဝန်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်စဉ် တိုင်းပြုပြည်ပြု လွှတ်တော်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ရေးဆွဲရေးကော်မတီတွင်လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။
 
== ဘဝနိဂုံး ==
ထို့နောက် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းခေါင်းဆောင်သော အမှုဆောင်ဝန်ကြီးအဖွဲ့တွင် ကူးသန်းရောင်ဝယ်ရေးဝန်ကြီးအဖြစ် ထမ်းဆောင်နေစဉ် ၁၉၄၇-ဇူလိုင်လ ၁၉-ရက်နေ့တွင် နံနက် ၁၀ နာရီ ၃၇ မိနစ် လုပ်ကြံခြင်းခံရလေသည်။ ဦးဘဝင်းသည် ရိုးသား အေးဆေးသူဖြစ်သည်။ ဝါကြွားခြင်းကိုမုန်းတီး တဖက်သားကို အားနာတတ်သည်။ ဇွဲအလွန်ရှိပြီး လုံ့လဝီရိယ နှင့်ပြည့်စုံသည်။ ဉာဏ်အလွန်ထက် တပည့်များအပေါ် စေတနာကောင်းလှသဖြင့် တပည့်များသာမက ယင်းတို့ မိဘများကပါလေးစား ကြည်ညိုကြသည်။ သားသမီး ၆ ယောက် ကျန်ခဲ့ရာ အကြီးဆုံးမှာ ၁၁ နှစ်အရွယ်ရှိပြီးလျှင် အငယ်ဆုံးမှာ ၁ဝ လားသာ ရှိသေးသည်။ အာဇာနည် ခေါင်းဆောင်ကြီး ဦးဘဝင်း ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီး ဒေါ်ခင်စော နှင့် သမီး မတင်လှဝင်း၊ သားမောင်စောဝင်း၊ မောင်အေးဝင်း၊သမီး ခင်မြဝင်း၊သားမောင်စိန်ဝင်း၊ မောင်ထွေးဝင်းတို့ကျန်ရစ်သည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)</ref>
သားသမီး ၆ ယောက် ကျန်ခဲ့ရာ အကြီးဆုံးမှာ ၁၁ နှစ်အရွယ်ရှိပြီးလျှင် အငယ်ဆုံးမှာ ၁ဝ လားသာ ရှိသေးသည်။ အာဇာနည် ခေါင်းဆောင်ကြီး ဦးဘဝင်း ကွယ်လွန်ချိန်တွင် ဇနီး ဒေါ်ခင်စော နှင့် သမီး မတင်လှဝင်း၊ သားမောင်စောဝင်း၊ မောင်အေးဝင်း၊သမီး ခင်မြဝင်း၊သားမောင်စိန်ဝင်း၊ မောင်ထွေးဝင်းတို့ကျန်ရစ်သည်။
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၈)</ref>
 
==ကိုးကား==