ရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
No edit summary
စာကြောင်း ၁ -
[[File:့hydro-anim-enHydroelectric dam.svg|thumb|300px|ရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံပုံ]]
ရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံဆိုသည်မှာရေစီးအားဖြင့်လည်ပတ်ပြီးလျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်သောစက်ရုံဖြစ်သည်။ရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံ ရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံတွင်ဆိုသည်မှာ ရေစီးအားဖြင့် လည်ပတ်ပြီး လျှပ်စစ်ဓာတ်အား ထုတ်လုပ်သောစက်ရုံ ဖြစ်သည်။ ရေအားလျှပ်စစ် စက်ရုံတွင် ရေလှောင်တမံ၊ ရေယူအဆောက်အအုံများ၊ ဓာတ်အားစက်ရုံတို့ပါဝင်သည်။
===== ရေလှောင်တမံ =====
ရေလှောင်တမံသည်မြစ်၊ ချောင်းကိုပိတ်ပြီးလိုအပ်သောရေအမြင့် ရနိုင်စေရန်ပြုလုပ်ထားသည်။ တမံအား မြေသား၊ ကျောက်ဖြည့်မြေသား၊ ကွန်ကရစ်တို့ဖြင့်ဆောက်လုပ်သည်။ ရေများလာသောအခါ ရေထုတ်ပစ်ရန်ရေပိုလွှဲ၊ ရေတံခါးများ၊ နှုန်းများစုပုံလာပါက ထုတ်ပစ်ရန်နှုန်းထုတ်ပေါက်များ၊ ရေလွှဲဥမင်များပါဝင်သည်။ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ရန်အတွက် ရေဝင်ပေါက်ပါဝင်သည်။
စာကြောင်း ၆ -
တမံရေဝင်ပေါက်မှဝင်လာသောရေသည် ရေဝင်ပေါက်နှင်တဆက်တည်းရှိသော သံမဏိပိုက်လိုင်းမှတဆင့် ဓာတ်အားပေးစက်ရုံထဲရောက်လာပြီး တာဘိုင်ခေါ်သည့် ဘီးများကိုလည်ပတ်စေသည်။
===== ဓာတ်အားပေးစက်များ =====
တာဘိုင်များသည် ဓာတ်အားပေးစက်၏ရိုတာနှင့်ဝင်ရိုးတစ်ဆက်တည်းတပ်ဆင်ထားသည်။ တာဘိုင်များလည်သောအခါ ရိုတာလည်ြပီးရိုတာလည်ပြီး စတေတာအခွေမှ ဓာတ်အားထွက်ရှိလာသည်။
ဓာတ်အားထွက်ရှိရန်အတွက် ရိုတာပေါ်ရှိ ဝါယာခွေများအား တိုက်ရိုက်လျှပ်စီး(ဒီစီ)ထည့်ပေးရသည်။ သံလိုက်စက်ကွင်းဖန်တီးရန်ဖြစ်သည်။ ယင်းကိုဆွခြင်း(Excitation) ဟုခေါ်သည်။ စက်ငယ်များတွင် အမြဲတမ်းသံလိုက်ကိုအသုံးပြုသည်ဖြစ်ရာ သံလိုက်စက်ကွင်းဖန်တီးရန်မလိုပေ။ ဓာတ်အားပေးစက်ကြီးများတွင်သာလိုအပ်သည်။ လျှပ်စစ်သဘောတရားအရ သံလိုက်စက်ကွင်းအတွင်းတွင် ဝါယာခွေတစ်ခုလှုပ်ရှားနေပါက အေစီဓာတ်အား(ြပန်လှန်လျှပ်စစ်ပြန်လှန်လျှပ်စစ်)ထွက်ပေါ်သည်။ ဓာတ်အားပေးစက်တွင်လည်း သံလိုက်စက်ကွင်းအတွင်းတွင် ရိုတာဝါယာခွေလည်နေသည်ဖြစ်ရာ စတေတာမှ ဓာတ်အားထွက်ပေါ်လာသည်။ ထွက်ပေါ်လာသောဓာတ်အားကိုအဝေးပို့နိုင်ရန်အတွက် လျှပ်တာ‌ြေပာင်းလျှပ်တာ‌ပြောင်း(Transformer)များဖြင့် ဗို့အားအမြင့်စားအဖြစ်ဖန်တီး၍ ဓာတ်အားသုံးစွဲမည့်မြို့များသို့ပို့လွှတ်သည်။ (ဗို့အားနိမ့်ဖြင့်ပို့လွှတ်ပါက လေလွင့်မှုများလွန်းသည်။) ၎င်းမြို့များရောက်မှ ဓာတ်အားခွဲရုံများတွင် ဗို့အားနှိမ့်ချပြီး အသုံးပြုကြသည်။
 
တာဘိုင်မှထွက်လာသောရေသည် ဆွဲပြွန်(Draft tube)မှတဆင့် ရေအဖျား(Tailrace) သို့ရောက်သည်။ ထိုမှသည်မြစ်၊ ချောင်းထဲပြန်စီးဝင်သွားသည်။