အလက်ဇန်ဒရို ဗို့လတာ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး r2.6.4) (ရိုဘော့က တည်းဖြတ်နေသည် - hy:Ալեսանդրո Վոլտա
အရေးမကြီး Bot: Automated text replacement (-ဥာ +ဉာ, -ဥ် +ဉ်, -ုွ +ွု, -ံွ +ွံ, -ှွ +ွှ, -ံု +ုံ, -စျ +ဈ, -သြ +ဩ, -ဪ +ဪ, -၀ိ +ဝိ, -၀ီ +ဝီ, -၀ု +ဝု, -၀ူ +ဝူ, -၀...
စာကြောင်း ၂၃ -
[[ဗို့]]
|}
ကောင့် အလက်ဆန်ဒရို ဂူဆပ်ပီ အန်တိုနီယို အနာစတာစီယို ဂျီယိုလာမို အမ်ဘတ်တို ဗိုလတာ (၁၇၄၅-၁၈၂၇) သည် [[အီတလီ]]လူမျိုး [[ရူပဗေဒ]] ပညာရှင်ဖြစ်သည်။ ၁၈၀၀ ၀န်းကျင်တွင်ဝန်းကျင်တွင် [[ဓာတ်အိုး]]([[ဘက်ထရီ]]) ကိုတည်ထွင်မှုဖြင့် လူသိများခဲ့သည်။
 
==ငယ်စဉ်ဘဝ==
ဗိုလတာ ကို [[အီတလီ]]နိုင်ငံ၊ [[ကိုမို]]မြို့ တွင်မွေးဖွားခဲ့ပါသည်။ ၁၇၇၄ခုနှစ်တွင် ကိုမိုတော်၀င်ကျောင်းတွင်ကိုမိုတော်ဝင်ကျောင်းတွင် ရူပဗေဒ ပါမောက္ခ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ နောက်တစ်နှစ်ကြာ ၁၇၇၅တွင် [[လျှပ်ငြိမ်]]ထုတ်လုပ်သည့် ကိရိယာ [[အီလက်ထရိုဖိုးရပ်(စ်)]] ကိုရှိရင်းစွဲ များထက် စွမ်းဆောင်ရည်မြင့်မားသည့် ကိရိယာကိုပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ဗိုလတာ၏ ဘဝတွင် သူ၏တီထွင်ခဲ့သော ကိရိယာများနှင့် ပတ်သက်ပြီး ရာထူးအကြိမ်ကြိမ်တက်ခြင်း၊ ချီးမွမ်းထောမနာပြုခြင်း အမျိုးမျိုးတို့ဖြင့် ကျင်လည်ခဲ့ရသည်။ ၁၇၆၂နှစ်တွင် ဗိုလတာကြံဆခဲ့သည့် အီလက်ထရိုဖိုးရပ်(စ်) ကိရိယာ ကဲ့သို့ပင် အလုပ်လုပ်နိုင်သည့် ကိရိယာတစ်မျိုးကို [[ဆွီဒင်]]လူမျိုး ပါမောက္ခ [[ဂျိုဟန်းဝီလ်ကီ]] ကဖော်ပြခဲ့ဖူးသော်လည်း လက်တွေ့မလုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့ပေ။
 
၁၇၇၆-၁၇၇၇ နှစ်များတွင် ဗိုလတာသည် [[ဓာတ်ငွေ့]]တို့နှင့်ပတ်သက်သည့် [[ဓာတုဗေဒ]] ပညာရပ်ကို ဆည်းပူးခဲ့သည်။ [[စိမ့်မြေ]] တို့မှ ဓာတ်ငွေ့များကို စုဆောင်းလေ့လာရင်းမှ [[မီသိန်းဓာတ်ငွေ့]] ([[သဘာ၀ဓာတ်ငွေ့]]) ကိုတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ထိုနောက် မီသိန်းဓာတ်ငွေ့ကို လျှပ်စစ်မီးပွားများနှင့် မီးရှို့စမ်းသပ်သည့် စမ်းသပ်မှုကိုလည်း ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ [[လျှပ်သိုခြင်း]] ([[Capacitance]]) ကိုလည်း လေ့လာခဲ့သည်။ ဗိုလတာသည် [[ပိုတင်ရှယ်ခြားနားခြင်း]]နှင့် [[လျှပ်စစ်ဓာတ်ဆောင်အမှုန်များ]]၏ ဆက်စပ်မှုကိုတွေ့ရှိခဲ့သည်။ ယင်းကို [[ဗိုလတာ၏လျှပ်သိုမှု ဥပဒေသ]] ([[Volta 's Law of capacitance]]) ဟုခေါ်သည်။ ယင်းတွေ့ရှိချက်ကို ဂုဏ်ပြုသောအားဖြင့် ပိုတင်ရှယ်ခြားနားခြင်း၏ [[ယူနစ်]]ကို [[ဗို့]] ဟု ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။ ၁၇၇၉တွင် [[ပါဗီးယားတက္ကသိုလ်]] စမ်းသပ်လေ့လာဆဲ [[ရူပဗေဒ]]ဌာန တွင် ပါမောက္ခ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ထိုရာထူးဖြင့်ပင် ၂၅နှစ်နီးပါး အမှုထမ်းခဲ့သည်။ ထို့နောက် အနွယ်တော်ထဲမှ ထရီစာပါရီဂရီနီ အမည်ရှိမိန်းကလေး တစ်ဦးနှင့် ၁၇၉၄တွင်လက်ထပ်ထိမ်းမြားခဲ့သည်။ သား ၃ဦးထွန်းကားခဲ့သည်။