၁၃၀၀ ပြည့် အရေးတော်ပုံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

[[File:Chauk_boycoutt_girls_for_1300.jpg|right| ချောက်ရေနံမြေ ဘီအိုစီ စတိုဂိတ် တွင် သပိတ်တား နေကြသော အမျိုးသမီးငယ်များ]]

 

သပိတ်ကြီး ပေါ်ပေါက်ရသည့် လတ်တလော အကြောင်းများမှာ −

# အလုပ်သမား တို့ရဲ့ စားဝတ်နေရေးဆိုင်ရာ တောင်းဆိုချက် (၁၂) ချက်ကို မလိုက်လျောခြင်းနဲ့

# ချောက် ဘီအိုစီ မော်တော်ယာဉ်ဌာန စက်ပြင်ဆရာ [[ခင်၊ သခင်|သခင် ခင်]]ကို အလုပ်ထုတ်ပစ်ခဲ့ခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။

၁၃၀၀ ပြည့် ရေနံမြေ အလုပ်သမား သပိတ်ကြီးဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှုနဲ့ နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားမှုတွေမှာ အလွန် အရေးပါအရာရောက်တဲ့ အလုပ်သမား သပိတ်ကြီး ဖြစ်သလို မြန်မာ့ လွတ်လပ်ရေး တိုက်ပွဲသမိုင်းမှာ အကြီးမားဆုံး လူထုလှုပ်ရှားမှုတိုက်ပွဲကြီးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ <ref>မျိုးဆက်တော်လှန်ရေး အပြီးသတ် နဲ့ တန်းတူရေးလက်နက်၊ ယနေ့မြန်မာ </ref>

 

 

၅ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၃၈ ရေနံမြေသပိတ်တပ် မကွေးမြို့သို့ ရောက်ရှိသည်။ <ref>တို့ဗမာအစည်းအရုံးသမိုင်း (ဒု)စာ ၃၃၆</ref> မကွေးတွင် သပိတ် ခေါင်းဆောင်များ ကို နယ်ချဲ့အလိုတော်ရိ အစိုးရက ဖမ်းဆီးလိုက်ကြ၏။ မျက်နှာဖြူ အရေးပိုင်ကလည်း မကွေးမြို့ အတွင်း [[ပုဒ်မ (၁၄၄)]] ကို ထုတ်ပြန် လိုက်သည်။ သို့နှင့် မကွေး တွင် ရက် ၂၀ လောက် သောင်တင် နေသည်။ နောက်ဆုံးတွင် ရိက္ခါပြဿနာ တက်လာခဲ့၏။ ထို့ကြောင့် တဝက်လောက်က ရေနံမြေသို့ ပြန်ကြရ၏။ ခေါင်းဆောင်များ လွှတ်ပေးရေးအတွက် ကျန်အလုပ်သမားများက အစာငတ်ခံ ဆန္ဒပြ ကြသည်။

၁၄ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၃၈ [[ပဲခူး]]ခရိုင် နှင့် [[သထုံ]]ခရိုင် တို့မှ '''တောင်သူ လယ်သမား နှစ်သောင်းခန့်''' သည် ကျင်းပလျက်ရှိသော ဥပဒေပြု လွှတ်တော် အစည်းအဝေး မှ လယ်သီးစား ဥပဒေကြမ်း နှင့် လယ်မြေ လွဲပြောင်းပေးရေး ဆိုင်ရာ ဥပဒေကြမ်း များကို အတည်ပြုရေး အတွက် [[ရန်ကုန်မြို့]]သို့ ဆန္ဒပြ ချီတက်သည်။ ၁၉ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၃၈ ပဲခူးခရိုင်နှင့်သထုံခရိုင်တို့မှ '''တောင်သူလယ်သမား တပ်ဖွဲ့များ''' ရန်ကုန်ရောက်ရှိပြီး[[ရွှေတိဂုံစေတီ]] ရင်ပြင်တွင် စခန်းချသည်။ <ref>ဦးလေးမောင် မြန်မာနိုင်ငံရေးသမိုင်း (ဒု)စာ ၄၉၇-၈</ref>

 

၂၁ ဒီဇင်ဘာ ၁၉၃၈ [[တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ|ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားများ သမဂ္ဂ]] ဥက္ကဋ္ဌ [[လှရွှေ၊ ဒေါက်တာ|ကိုလှရွှေ]]က မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးရှိ ကျောင်းသားများသပိတ်မှောက်ရန် နှိုးဆော်စာ ထုတ်ပြန်သည်။ <ref>တက္ကသိုလ်ကိုကိုကြီး ကျောင်းသားပုလိပ်တိုက်ပွဲ။ရန်ကုန်။ ဘုံဝါဒစာအုပ်အသင်း။ ၁၉၃၉။ စာ ၈</ref>

 

၈ ဇန်နနဝါရီ ၁၉၃၉ '''ရေနံမြေသပိတ် တပ်ကြီး'''သည် ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက် ရှိလာပြီး ရွှေတိဂုံစေတီ ကုန်းတော် ပေါ်တွင် စခန်းချသည်။ <ref>ဦးလေးမောင် မြန်မာနိုင်ငံရေးသမိုင်း (ဒု) စာ ၄၉၈</ref>