မိုက်ကယ် အဲရစ်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အဲရစ်၏ အမွှာညီအကိုဖြစ်သည့် အန်တိုနီ အဲရစ်သည်လည်း တိဗက်ဆိုင်ရာသုတေသီ တစ်ယောက်ဖြစ်လာခဲ့ပြီး၊ ခေတ်သစ် စာပေပရိတ်သတ်သို့ထံ တိဗက်သမိုင်း နှင့် ယဉ်ကျေးမှုစာပေရပ်များကို ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး၊ စရင်ဒီယာ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခြင်းကို တည်ထောင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။

 

[[Image:Michael aris.jpg|thumb|200px| မုလမင်၊ မြန်မာပြည် ၁၉၇၂ခုနှစ် တွင် မိုက်ကယ်အဲရစ် နှင့် အောင်ဆန်းစုကြည်အားတွေ့ရစဉ်]]

၁၉၇၂ နှစ်ခုတွင် အဲရစ်သည် ကောလိပ်တွင် ကျောင်းတက်ရင်းဆုံတွေ့ခဲ့ကြသည် အောင်ဆန်းစုကြည် နှင့် လက်ထပ်ခဲ့သည်။ ဘူတန်နိုင်ငံတွင် တစ်နှစ်ခန့်နေပြီးနောက်၊ အောက်စဖို့မြောက်ဘက်တွင် အခြေချနေထိုင်ခဲ့ကြပြီး၊ သားနှစ်ယောက်ဖြစ်သည့် အလက်ဇန္ဒား အဲရစ် (မောင်မြင့်ဆန်းအောင်) နှင့် ကင်မ် အဲရစ် (မောင်ထိန်လင်း) တို့ကို မွေးဖွားခဲ့သည်။ ထိုကာလတွင် သူသည် အရှေ့ပိုင်း နှင့် အာဖရိက ဆိုင်ရာသင်ကြားပို့ချသည့်၊ လန်ဒန်တက္ကသိုလ်တွင် သင်ကြားဆည်းပူးပြီး၊ ၁၉၇၈ တွင် တိဗက်ပညာရပ်ဖြင့် ဒဿနိကဗေဒ ဒေါက်တာဘွဲကို ရရှိခဲ့သည်။ <ref>{{cite web |url=http://www.soas.ac.uk/cia/tibetanstudies/alumni/ |title=SOAS Tibetan Studies Alumni |publisher=The School of Oriental and African Studies (SOAS) - University of London}}</ref>၁၉၈၈ တွင် စုကြည်သည် ရန်ကုန်ရှိ မိခင်အား ပြုစုရန် ပြန်သွားခဲ့သော်လည်းမရည်ရွယ်ဘဲ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားမှုများတွင် ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ စိန့်ဂျွန်းကောလိပ်မှ ကာလရှည် ကျောင်းပိတ်ရက်ခွင့်အား အဲရစ်အတွက် တိုးပေးခဲ့ပြီး၊ သူ၏ ဇနီးရည်မှန်းချက်များပံ့ပိုးပေးနိုင်ရန် အထောက်အပံ့ငွေကြေးများ အပြည့် ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။