ဝါး: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး r2.7.3) (ရိုဘော့က ပေါင်းထည့်နေသည် - mk:Бамбус
အရေးမကြီးNo edit summary
စာကြောင်း ၂၄ -
}}
 
ဝါး ဆိုသည်မှာ “အမြစ်ဆုံမှ အပင်များပွား၍ တစ်ခုတည်းပေါက်တတ်ပြီး ပင်စည်ကိုစိတ်ဖြာ၍ ထရံ၊ တောင်း စသည်တို့ ရက်လုပ်သော အပင်”ဟူ၍အပင်” ဟူ၍ [[မြန်မာအဘိဓာန်]]မှ အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုထားရှိသည်။
 
ဝါးသည် မြက်မျိုးရင်းတွင် “ဗမ်ဗူဆီအီး” [http://en.wikipedia.org/wiki/Bambuseae (Bambuseae)] အုပ်စုအဖြစ်နှင့် ပါဝင်သည်။ ဝါးမျိုးစုပေါင်း (၂၀) မကရှိရာ အရေးအကြီးဆုံးမှာ “ဗမ်ဗူဆာ” [http://en.wikipedia.org/wiki/Bambusinae (Bambusinae)] “အာရန်ဒီနေရီယာ” [http://en.wikipedia.org/wiki/Arundinariinae (Arundinariinae)] နှင့် “ဖစ်လိုစတောင်းခစ်” [http://en.wikipedia.org/wiki/Phyllostachys (Phyllostachys)] တို့ ဖြစ်လေသည်။
 
ကမ္ဘာ့အပူပိုင်းဒေသများတွင် ပေါက်ရောက်လျက်ရှိသော
ဝါးသည် သစ်ပင်နှင့်တူသော မြက်ဖြစ်သည်။ ထိုအပင်သည် လွန်စွာအံ့ဩ
ဖွယ်ကောင်းပြီးလျှင် အလွန်လည်း လှပလေသည်။ အာရှအာရှ၊ အာဖရိကနှင့်
အမေရိကတိုက်တို့တွင် ပေါက်ရောက်လျက်ရှိကြသော ဝါးအမျိုးပေါင်းမှာ
၅ဝဝ ခန့်ရှိသည်။ ဂျပန်နိုင်ငံရှိ အလွန်အေးသောဒေသများတွင် အချို့ဝါးမျိုး
စာကြောင်း ၄၁ -
ဝါးမှ များသောအားဖြင့် အကိုင်းများထွက်လေ့မရှိပေ။ ထိပ်ဖျားလောက်တွင်
သာ အကိုင်းများသည် ချုံများသဖွယ် ဖြာထွက်လေ့ရှိသည်။ ထိုအကိုင်းများ
တွင် အချို့ဝါးမျိုး၏ ဝါးပွင်များသည်ဝါးပွင့်များသည် အခိုင်ကြီးများအဖြစ်နှင့် ပွင့်လေ့
ရှိသည်။ တစ်ခါတစ်ရံတွင် အချို့ဝါးပင်မှာ နှစ်တိုင်းပွင့်လေ့ရှိသော်လည်း
 
အချို့ဝါးပင်များကမူ လုံးဝ မပွင့်ကြချေ၊ အစေ့များကိုလည်း မြင်ရခဲသည်။
အချို့ဝါးမျိုး၏ အညေ|ာက်များကိုအညှောက်များကို လူများက မျှစ်အဖြစ် စားလေ့ရှိကြသည်။
အချို့မျှစ်များကို အချဉ်တည်၍ မျှစ်ချဉ်အဖြစ် စားလေ့ရှိကြသည်။
ဝါးသည် ယင်း၏အလေးချိန်နှင့်စာက အလွန်ခိုင်၍ မာကျောပြီး
စာကြောင်း ၅၃ -
အကာများအဖြစ်လည်း ဝါးကိုရက်၍ အသုံးပြုလေ့ရှိကြသည်။ အချို့ဝါးကြီး
များ၏ အဆစ်ပိုင်းများကို ချက်ပြုတ်ရန်အိုးအဖြစ် အသုံးပြုလေ့ရှိကြသည်။
လေးနှင့်လေးနှင့်မျှား မြားများကိုလည်းများကိုလည်း ဝါးဖြင့်ပင် ပြုလုပ်ကြသည်။ လိုက်ကာများ၊
ကစားစရာများ၊ ကိရိယာတန်ဆာပလာများနှင့် အခြားလူအသုံးအဆောင်များ
ကိုလည်း ဝါးဖြင့်ပင် ပြုလုပ်ကြလေသည်။ ယပ်တောင်များ၊ လမ်းလျှောက်
စာကြောင်း ၆၃ -
အဖြစ် အသုံးပြုကြသည်။
 
မြန်မာနိုင်ငံ၌ ဝါမျိုးပေါင်း ၂ဝဝခန့်ရှိသော်လည်း၂ဝဝ ခန့်ရှိသော်လည်း လူသိများသော
ဝါးမျိုးမှာ ဝါးပိုး၊ ဝါးနက်၊ ဝါးဖြူ၊ ဝါးယား၊ သိုက်ဝါး၊ မျက်ဆန်ကျယ်၊
တင်းလယ်မဲ၊ တင်းဝါး၊ တပင်တိုင်ဝါး၊ ဝါးကောက်၊ ဝါးဖယောင်း၊ ကြ
စာကြောင်း ၇၅ -
ထမင်းထည့်စရာ ပလုံး၊ အမဲခြောက်လှန်းသော တံစို့၊ မီးမှုတ်သည့် မီး
ပြောင်းနှင့် ဈေးဝယ်ရန် လက်ဆွဲခြင်းတို့ကိုလည်း ဝါးဖြင့်ပင် ပြုလုပ်လေ့ရှိ
ကြသည်။ ကောက်ည|င်းထုပ်များကိုကောက်ညှင်းထုပ်များကို ဝါးပိုးရွက်များဖြင့် ထုပ်လေ့ရှိကြသည်။
အိမ်သုံးပစ္စည်းများဖြစ်သော ကွမ်းအစ်၊ ရေခွက်၊ ယွန်းချိုင့်၊ ကျောက်ကာနှင့်
အခြားယွန်းထည်ပစ္စည်းများကိုလည်း ဝါးဖြင့်ပင် ပြုလုပ်ကြလေသည်။
စာကြောင်း ၉၇ -
အလှူမဏ္ဍပ်၊ မင်္ဂလာဆောင် မဏ္ဍပ်၊ အစည်းအဝေးညီလာခံမဏ္ဍပ်၊
ပွဲရုံ၊ ဇာတ်ရုံ၊ ပြပွဲရုံ စသည့် ယာယီအဆောက်အအုံများကိုလည်း ဝါးဖြင့်
ဆောက်လုပ်ကြသည်။ ဘုရားပုထိုး တိုက်တာ၊ အုတ်အဂ‡တေတို့ဖြင့်အုတ်အင်္ဂတေတို့ဖြင့်
ဆောက်လုပ်သော အဆောက်အအုံများ တည်ဆောက်ရေးနှင့် ဘုရားကို
ရွှေသင်္ကန်းကပ်လှူသည့် ကိစ္စများအတွက် ငြမ်းဆင်ကြရာတွင်လည်း ဝါးကို
စာကြောင်း ၁၂၇ -
ဝါးနားပင်းပိတ်ထဲသို့ ရေသွင်း၍ မဝင်နိုင်သကဲ့သို့ ခံယူနိုင်စွမ်းမရှိသူအား မည်မျှပင် သင်ပြပြောဟောစေကာမူ မတတ်မြောက်နိုင်၊ နားမဝင်နိုင်ပေ။
ဥပမာ -
“အာပေါက်အောင် ပြောကြရေးကြသော်လည်းပြောကြ ရေးကြသော်လည်း ဝါးနားပင်းကို ရေသွင်း၍မဝင်သကဲ့သို့ ကျောကမှမကြား …”
“ဝါးနားပင်းကို ရေသွင်း၍မဝင် သကဲ့သို့ ဟောရင်းသာ ပျံတော်မူရမည်။”
 
စာကြောင်း ၁၄၅ -
 
=== ပုံသဏ္ဍာန် ===
ဝါးပင်တစ်ပင်ကို အမြစ်ပိုင်း၊ ပင်စည်ပိုင်းနှင့် အဖျားပိုင်းဟူ၍ (၃) ပိုင်းခွဲခြားနိုင်သည်။
အမြစ်ပိုင်းသည် လူတို့အတွက် ဆေးအိုးတံများ၊ တောင်ဝှေးခေါင်းနှင့် အလှအပပစ္စည်းအဖြစ်အလှအပ ပစ္စည်းအဖြစ် လုပ်နိုင်သည်။
ပင်စည်ပိုင်းကို လူတို့အတွက် အသုံးဝင်ပစ္စည်းများအဖြစ် အသုံးပြုနိုင်သည်။
အဖျားပိုင်းရှိ အရွက်များကို နွားစာအဖြစ်ဖြင့် လည်းကောင်း၊ ဆေးဝါးအဖြစ်ဖြင့် လည်ကောင်း အသုံးပြုနိုင်သည်။ ဝါးအစေ့ကို ချက်ပြုတ်စားသုံးနိုင်သည်။
စာကြောင်း ၂၀၀ -
 
ကရင်ဝါး (ဘရောင်းဝါး)၊ ကြခတ်ဝါး (ငကြက်ဝါး - ဝါးကြက်)၊ ကြသောင်းဝါး၊ ဂျဝါး၊ တစ်ပင်တိုင်ဝါး၊ တမြင်ဝါး၊ တင်းဝါး၊ ထီးရိုးဝါး၊ ပလောပီနံဝါး၊ မျှင်ဝါး၊ ရေဝါး၊ လစ်ဝါး၊ ဝါးကုပ် (ဝါးနွယ်၊ ဝါးဖြူကလေး၊ ငနက်ရှော၊ မဲနယ်၊ ဝါးဖြူကြီး၊ ဝါးကောက်)၊ ဝါးကြီး၊ ဝါးထွန်း၊ ဝါးယား၊ ဝါးဖြူ၊ သိုက်တံတားဝါး၊ ကျလို့ဝါး၊ ဝါးဘိုးကြီး၊ ဝါးဘိုး၊ ချက်ဆန်ကျယ်၊ ဝါးဘိုးအေ၊ သိုက်ဝါး (ဝါးပြောက်)၊ ဝါးပြောက် (တနင်္သာရီ)၊ ဝါးသပွတ်၊ သနပ်ခါး၊ သိုက်ဝါး (ကြက်ဝါး) စသည်တို့ ဖြစ်ကြသည်။
 
== ဝါးဖြစ် ပစ္စည်းများ ==
<gallery>
Line ၂၁၅ ⟶ ၂၁၆:
Image:Bamboo_AngelMist_Mounts_Asit.jpg|ဖလော်ဒီယာရှိ ကမ်းခြေတစ်ခုအနီးရှိ ဝါးတော
</gallery>
 
== ကိုးကား ==
<references/>
"https://my.wikipedia.org/wiki/ဝါး" မှ ရယူရန်