မန္တလေး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အင်္ဂလိပ်ဝီကီပီးဒီးယားနှင့်ကိုက်ညီအောင်ပြင်​ဆင်ထားသည်
အင်္ဂလိပ်ဝီကီပီးဒီးယားနှင့်ကိုက်ညီအောင်ပြင်​ဆင်ထားသည်
စာကြောင်း ၄၅ -
| footnotes =
}}
'''မန္တလေးအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်'''သည် မန္တလေးမြို့ တောင်ဘက် ၃၅ ကီလိုမီတာအကွာ တံတားဦးမြို့တွင် တည်ရှိသည်။၁၉၉၉ခုနှစ်တွင်တည်ဆောက်မှုပြီးစီးပြီးထိုအချိန်ကတည်ရှိသည်။ ၁၉၉၉ခုနှစ်တွင် တည်ဆောက်မှုပြီးစီးပြီး ထိုအချိန်က [[မြန်မာပြည်|မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် အကြီးဆုံးနှင့်ခေတ်အမှီဆုံး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်ကြီးတစ်ခုဖြစ်သည်။ မန္တလေးအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်၏လေယာဉ်ပြေးလမ်းသည်ပေမန္တလေး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်၏ လေယာဉ်ပြေးလမ်းသည်ပေ ၁၄,၀၀၀ (၄၂၆၇ မီတာ)ရှည်လျားပြီးကမ္ဘာပေါ်တွင်အရှည်ဆုံးသောလေယာဉ်ပြေးလမ်းများစာရင်းတွင်ပါ၀င်သည်။ရှည်လျားပြီး အရှေ့တောင်အာရှတွင်လက်ရှိအသုံးပြုနေသောလေယာဉ်ပြေးလမ်းများတွင်အရှည်ဆုံးဖြစ်ကမ္ဘာပေါ်တွင်အရှည်ဆုံးသော ပြီးလေယာဉ်ပြေးလမ်းများစာရင်းတွင် ပါ၀င်သည်။ အရှေ့တောင်အာရှတွင် လက်ရှိအသုံးပြုနေသော လေယာဉ်ပြေးလမ်းများတွင် အရှည်ဆုံးဖြစ်ပြီး တစ်နှစ်လျှင် ခရီးသည် ၃သန်း ကိုင်တွယ်နိုင်သည်။ လေဆိပ်ကြီးသည်မြန်မာနိုင်ငံ၏လေဆိပ်ကြီးသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပထမဆုံးစရိတ်နည်းလေကြောင်းလိုင်းဖြစ်သော [[ရွှေမြန်မာလေကြောင်းလိုင်း]] ၏ အဓိကဗဟိုချက် လည်းဖြစ်သည်။
 
==ပြေးဆွဲသည့် လေကြောင်းလိုင်းများ နှင့် မြို့များ==
စာကြောင်း ၈၀ -
 
==လေဆိပ်၀န်ဆောင်မှုများ==
၂၀၀၀ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ၁၇ရက်နေ့တွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သော လေဆိပ်အဆောက်အဦသည် ဆိုက်ရောက်ခရီးသည် ၁၀၀၀၊ထွက်ခွာခရီးသည် ၁၀၀၀ ကို တစ်ပြိုင်တည်း ၀န်ဆောင်မှုပေးနိုင်သည်။တစ်နှစ်တွင်ခရီးသည်ပမာဏ ၃ သန်းခန့်လက်ခံနိုင်ပြီး ၁၅ သန်းအထိတိုးချဲ့နိုင်စွမ်းရှိသည်။လေဆိပ်ကြီးသည်မြန်မာနိုင်ငံသန်းအထိတိုးချဲ့နိုင်စွမ်းရှိသည်။လေဆိပ်ကြီးသည် မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်း မန္တလေးမြို့ တောင်ဘက်၂၁မိုင်(၃၅ ကီလိုမီတာ) တံတားဦးမြို့ အနီးတွင်တည်ရှိပြီး စုစုပေါင်းဧရိယာ ၂၅၀၁၅ဧက(၁၀၁၂၃ဟက်တာ) ကျယ်၀န်းသည်။မန္တလေးမြို့လယ်မှကျယ်၀န်းသည်။ မန္တလေးမြို့လယ်မှ လေဆိပ်သို့ ကားဖြင့်လာမည်ဆိုပါက တစ်နာရီခန့် မောင်းနှင်ရပေမည်။<br>
 
မန္တလေးအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်၏အလျားပေမန္တလေး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်၏ အလျားပေ ၁၄,၀၀၀ (၄၂၆၇ မီတာ) ၊အနံပေ ၂၀၀(၆၁ မီတာ) ရှည်လျားသောလေယာဉ်ပြေးလမ်းသည်ရှည်လျားသော လေယာဉ်ပြေးလမ်းသည် မည်သည့်လေယာဉ်အမျိုးအစားမဆို ဆင်းသက်နိုင်စွမ်းရှိသည်။ကားပါကင်တွင် မော်တော်ယာဉ် အစီးရေ ၇၀၀ ခန့်ရပ်နားနိုင်သည်။လေဆိပ်အဆောက်အဦမှာ လေအေးပေးစနစ်၊မီးဘေးအန္တရာယ်ကာကွယ်ရေးစနစ်လေအေးပေးစနစ်၊ မီးဘေးအန္တရာယ်ကာကွယ်ရေးစနစ် နှင့်အရေးပေါ်လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးရေးစနစ်များ တပ်ဆင်ထားသည်။ ထို့အပြင် ခရီးသည်များအတွက် ဓာတ်လှေကား၆ခု၊စက်လှေကား၃ခု၊ကုန်တင်ဓာတ်လှေကား၁ခုနှင့်အလိုအလျှောက်လက်ဆွဲအိတ်ကိုင်တွယ်မှုစနစ်များလည်းပါ၀င်သည်။ဓာတ်လှေကား၆ခု၊ စက်လှေကား၃ခု၊ ကုန်တင်ဓာတ်လှေကား၁ခုနှင့် အလိုအလျှောက်လက်ဆွဲအိတ်ကိုင်တွယ်မှုစနစ်များလည်းပါ၀င်သည်။
ခရီးသည်ပို့ဆောင်သောရွေ့လျားတံတားခရီးသည်ပို့ဆောင်သော ရွေ့လျားတံတား ၆ ခု အနက် ၃ခု မှာဘိုးရင်း၇၄၇လေယာဉ်ကြီးများမှာ ဘိုးရင်း၇၄၇လေယာဉ်ကြီးများ ဆိုက်ကပ်နိုင်သည်။ လေယာဉ် ၁၀ စီး လုံလုံလောက်လောက် ရပ်နားနိုင်ပြီး မည်သည့်အရွယ်အစားရှိသည့်လေယာဉ်မဆို ရှစ်မိနစ်တစ်စီးနှုန်းဖြင့် ဆင်းသက်ထွက်ခွာနိုင်သည်။ မန္တလေးလေဆိပ်မြေပြင် ၀န်ဆောင်မှုလုပ်ငန်း(MAGS)မှ ခရီးသည်တင်နှင့်ကုန်တင်လေယာဉ်များအတွက် မြေပြင်ကိုင်တွယ်မှုလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ပေးနေသည်။<br>
လေဆိပ်တွင်ထည့်သွင်းထားသော လေကြောင်းဆက်သွယ်မှုဆိုင်ရာစနစ်များအဖြစ် VHF and HF SSB transmitters and receivers၊ အသံထိန်းချုပ်စနစ်၊ အလိုအ လျောက်လေဆိပ်အချက်အလက်ထုတ်ပြန်သောစနစ်(ATIS)၊ လေကြောင်းဆက်သွယ်မှုကွန်ရက်တို့ပါ၀င်သည်။ လေကြောင်းထိန်းတာဝါတွင်ရေဒါနှင့်လမ်းပြစနစ်မြောက်များစွာတပ်ဆင်ထားသည်။<br>
 
လေဆိပ်တွင်ထည့်သွင်းထားသော လေကြောင်းဆက်သွယ်မှုဆိုင်ရာစနစ်များအဖြစ် VHF and HF SSB transmitters and receivers၊ အသံထိန်းချုပ်စနစ်၊ အလိုအ လျောက်လေဆိပ်အချက်အလက်ထုတ်ပြန်သောစနစ်(ATIS)၊ လေကြောင်းဆက်သွယ်မှုကွန်ရက်တို့ပါ၀င်သည်။ လေကြောင်းထိန်းတာဝါတွင်ရေဒါနှင့်လမ်းပြစနစ်မြောက်များစွာတပ်ဆင်ထားသည်။<br>လေကြောင်းထိန်းတာဝါတွင် ရေဒါနှင့် လမ်းပြစနစ် မြောက်များစွာ တပ်ဆင်ထားသည်။
 
ခရီးသည်၀န်ဆောင်မှုများအဖြစ် check-indesk ၃၆ခု၊ ဂိတ်၈ခု၊ ရွေ့လျားတံတား၆ခု၊ လက်ဆွဲအိတ်ပြန်လည်ရွေးယူရာရွေ့လျားခါးပတ်၃ခု၊ လေယာဉ် အချိန်တိုရပ်နားနိုင်သောပါကင်၁၁ခု၊ အချိန်ကြာရပ်နားနိုင်သောပါကင်၆ခု၊ စာတိုက်၊ ဘဏ်၊ ငွေလဲလှယ်ရေးကောင်တာ၊ စားသောက်ဆိုင်၊ အထူးပုဂ္ဂိုလ်များနားနေဆောင်၊ အကောက်ခွန်မဲ့အမှတ်တရပစ္စည်းအရောင်းဆိုင်များ၊ ခရီးသွား၀န်ဆောင်မှုကုမ္ပဏီများ၊ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသည်များအတွက် အကူအညီကောင်တာများ၊ ကားအငှားလုပ်ငန်းများပါ၀င်သည်။
 
[[File:Mandalay Airport.JPG|thumb|300px|မန္တလေး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်]]
 
==လေဆိပ်ဖြစ်တည်လာပုံသမိုင်းအကျဉ်း==
မန္တလေး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ် ပရောဂျက်ကို ၁၉၉၀ စုနှစ် အလယ်ပိုင်းကာလတွင် စစ်အစိုးရက နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု နှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်း အရှိန်အဟုန်မြှင့်တင်ရေး အစီအစဉ်၏ကဏ္ဍ​တစ်ရပ်အနေဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်ရန် စတင်အကြံပြုခဲ့သည်။ နိုင်ငံ၏ တစ်ခုတည်းသော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ် အဖြစ် ကြွားဝါလေ့ရှိသော ရန်ကုန်နှင့်အတူ အသစ်တည်ဆောက်ပြီးစီးသော မန္တလေး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်သည် နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း ၀င်ရောက်သည့် ခရီးသည်ပမာဏကို ၁၀ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်စေရမည်ဟူသော ရည်မှန်းချက်အတွက် အရေးကြီးသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါ၀င်ခဲ့သည်။ထိုအစီအစဉ်အရ မန္တလေးကို အာရှဒေသရှိမြို့ကြီးများ အထူးသဖြင့် [[ပေကျင်းမြို့]]၊ [[ဟနွိုင်းမြို့]]၊ [[ဘန်ကောက်မြို့]]၊ [[ကာလကတ္တားမြို့]]၊ [[ဒါကာမြို့]] များသို့ပျံသန်းရာဋ် အချက်အချာနေရာတစ်ခု ဖြစ်လာစေရန် ရည်မှန်းခဲ့ကြသည်။
 
၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် တည်ဆောက်ခြင်းလုပ်ငန်းများ စတင်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၀ ခုနှစ်စက်တင်ဘာလတွင် အခမ်းအနားဖြင့် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ကုန်ကျစရိတ် အမေရိကန်ဒေါ်လာသန်း ၁၅၀ ရှိပြီး ထိုင်းExIm Bank မှ ရေရှည်ချေးငွေဖြင့် တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
 
သို့သော်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးနှင့်ခေတ်အမှီဆုံး လေဆိပ်ကြီးသည် မျှော်မှန်းထားသည့်အတိုင်း ဖြစ်မလာခဲ့ဘဲ စစ်အစိုးရ၏ အလဟသတ် ပိုက်ဆံကုန်၍ အရာမထင်သော ပရောဂျက်အဖြစ် နာမည်တွင်ခဲ့သည်။
 
==နောက်ပိုင်းကာလအဆင့်မြှင့်တင်မှုနှင့်တိုးတက်လာမှုများ==
မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လတ်တလော နိုင်ငံရေးအကူးအပြောင်းသည် မန္တလေးကို အသစ်တစ်ဖန် ပြန်လည်အသက်၀င်နိုးထစေခဲ့သည်။ ယခင်က နိုင်ငံတကာ ခရီးစဉ်ဟူ၍ [[တရုတ်အရှေ့ပိုင်းလေကြောင်းလိုင်း]]၏ [[ကူမင်းမြို့]] ခရီးစဉ်တစ်ခုသာရှိရာမှ ယခုအခါတွင် [[ဗုဒ္ဓဂါယာ]]၊ [[ဘန်ကောက်မြို့]] များသို့ နိုင်ငံတကာလေကြောင်းလိုင်း ၄ခုထက်မနည်း ပျံသန်းပြေးဆွဲနေပြီဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များ ကိန်းအောင်းရာ မြို့တော်ကြီးဖြစ်သောကြောင့် လည်းကောင်း၊ ရန်ကုန်တွင် ပြွတ်ကြပ်လာသော ခရီးစဉ်များကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာသော ပါကင်မလုံလောက်မှုကို ရှောင်လွှဲရန်အတွက် လည်းကောင်း လေကြောင်းလိုင်းများသည် မန္တလေးကို မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒုတိယနိုင်ငံတကာ၀င်ပေါက်အဖြစ် အထူးအာရုံစိုက်လာကြပြီဖြစ်သည်။ လေကြောင်းဦးစီး မှလည်း မန္တလေးလေဆိပ်အား နိုင်ငံ၏ အဓိက ကုန်စည်စီးဆင်းရာ ဌာနကြီးအဖြစ် တိုးချဲ့ရန်၂၀၁၂ တွင်ကြေငြာခဲ့သည်။
<ref>http://www.dca.gov.mm/DCAT/</ref>
== ကိုးကား ==
{{reflist}}