စကုမြို့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီးNo edit summary
စာကြောင်း ၄၂ -
<br />
==စကုမြို့==
စကုမြို့​သည် [[မ​ကွေး​တိုင်း]]​အတွင်း​ပါဝင်​သောမြို့​တစ်မြို့​ဖြစ်သည်။ မင်းဘူးခရိုင် တောင်ပိုင်းတွင်ရှိ၍ စကုမြို့နယ် ရုံးစိုက်ရာမြို့ ဖြစ်သည်။ မင်းဘူး စလင်းသွား မော်တော်ကား လမ်းတွင် မင်းဘူးမြို့၏ အနောက်မြောက်ဖက် ၁၁မိုင်အကွာ၌ တည်ရှိသည်။ မြို့နယ်၏အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းမိုင် ၅၄၂ ခန့် ရှိသည်။ မန်း​စက်​တော်သို့​ဘုရား​ဖူး​သွား​ကြသူအများ​စုမှာစကုမြို့​သို့​ဖြတ်သန်း​၍သွား​ကြရ​ပေသည်။
မင်းဘူးခရိုင် တောင်ပိုင်းတွင်ရှိ၍ စကုမြို့နယ် ရုံးစိုက်ရာမြို့
ဖြစ်သည်။ မင်းဘူး စလင်းသွား မော်တော်ကား လမ်းတွင်
မင်းဘူးမြို့၏ အနောက်မြောက်ဖက် ၁၁မိုင်အကွာ၌ တည်ရှိ
သည်။ မြို့နယ်၏အကျယ်အဝန်းမှာ စတုရန်းမိုင် ၅၄၂ ခန့်
ရှိသည်။
 
==သမိုင်းကြောင်း==
မြန်မာမင်းများ လက်ထက်တွင်၊ စကုမြို့ဝန် ဟူ၍ သီးခြား
‘ကြာသီး​နု စကုတည်’အဆိုအရသက္ကရာဇ်(၂၆၇)ခုနှစ်တွင် အသင်္ခရာအမတ်ကြီး​က စကုမြို့​ကိုတည်ခဲ့​သည်။ ​ကျေး​ငှက်​ပေါများ​သည့်​မြို့​အဖြစ်​ရှေး​က ’သကုန’ ဟုအမည်တွင်ခဲ့​သည်ဆိုသည်။​ ရှေး​မြို့​ငယ်တစ်ခုဖြစ်၍မြန်မာမင်း​များ​လက်ထက်အခါကမြို့​ဝန်အုပ်ချုပ်ရ​သောမြို့​ဖြစ်သည်။ မြန်မာမင်းများ လက်ထက်တွင်၊ စကုမြို့ဝန် ဟူ၍ သီးခြားထားရှိပြီး အုပ်ချုပ်စေခဲ့သည်။ ရှေးခေတ်စကုမြို့ဝန်၊မြို့သူကြီးတို့ တည်ဆောက်ကိုးကွယ်ခဲ့သော လေးထပ်ကျောင်း၊ သုံးထပ်ကျောင်း၊ မှန်ကင်းကျောင်း၊ ကန်ဦးကျောင်းစသည့် ကျောင်းကြီးများတွင် ဇာတ်နိပါတ်တော်များကို သရုပ်ဖော်ပြထားသည့် ရှေး မြန်မာပန်းပုလက်ရာတို့ကို ယခုတိုင် တွေ့နိုင်သေးသည်။ မြတ်စွာဘုရား၏ ခြေတော် နှစ်ဆူရှိသော ရွှေစက်တော် ဘုရားသည် စကုမြို့နယ် အတွင်း၌ပင် ရှိ၏။ ရွှေစက်တော် ဘုရားပွဲ ကျင်းပသည့် တပို့တွဲနှင့် တပေါင်းလတို့တွင် မြန်မာနိုင်ငံအရပ်ရပ်မှ ဘုရားဖူးများ လာရောက်ကြသည်။
ထားရှိပြီး အုပ်ချုပ်စေခဲ့သည်။ ရှေးခေတ်စကုမြို့ဝန်၊မြို့သူကြီး
တို့ တည်ဆောက်ကိုးကွယ်ခဲ့သော လေးထပ်ကျောင်း၊ သုံးထပ်
ကျောင်း၊ မှန်ကင်းကျောင်း၊ ကန်ဦးကျောင်းစသည့် ကျောင်းကြီး
များတွင် ဇာတ်နိပါတ်တော်များကို သရုပ်ဖော်ပြထားသည့် ရှေး
မြန်မာပန်းပုလက်ရာတို့ကို ယခုတိုင် တွေ့နိုင်သေးသည်။
စကုမြို့နယ်၏ အဓိက လုပ်ငန်းမှာ လယ်ယာ စိုက်ပျိုးခြင်း
ဖြစ်၏။ လယ်ယာစိုက်ပျိုးခြင်း များကို မန်းချောင်းမှ ဆည်
မြောင်းများဖြင့် ရေသွင်းစိုက်ပျိုးသည်။ စကုနယ်မှထွက်သည့်
စကုဗြတ် ခေါ်သော စပါးသည် နာမည်ကြီး၏။ 'စပါးမှာ
စကုဗြတ်၊ မယားမှာ တစ်ခုလပ်'ဟုပင် ဆိုရိုး ရှိခဲ့သည်။
မြတ်စွာဘုရား၏ ခြေတော် နှစ်ဆူရှိသော ရွှေစက်တော်
ဘုရားသည် စကုမြို့နယ် အတွင်း၌ပင် ရှိ၏။ ရွှေစက်တော်
ဘုရားပွဲ ကျင်းပသည့် တပို့တွဲနှင့် တပေါင်းလတို့တွင် မြန်မာ
နိုင်ငံအရပ်ရပ်မှ ဘုရားဖူးများ လာရောက်ကြသည်။
 
==ဒဏ္ဍာရီ==
စကုမြို့ဟု အမည်တွင်ရခြင်းကို တစ်ကောင်းခေတ်မှ မဟာ
စကုမြို့ဟု အမည်တွင်ရခြင်းကို တစ်ကောင်းခေတ်မှ မဟာသမ္ဘဝ၊ စူဠသမ္ဘဝတို့၏အကြောင်းနှင့် ဆက်စပ်ပြောလေ့ရှိကြသည်။ ထိုမျက်မမြင်မင်းသား နှစ်ပါးတို့အား ဧရာဝတီမြစ်ရိုးတွင် ဖောင်ဖြင့်မျှောလိုက်ရာ စစ်ကိုင်းမှ စန္ဒမုခီ ဘီလူးမသည် ဖောင်ပေါ်တွင် အတူစီးလိုက်ခဲ့လေသည်။ လမ်းတွင် စားမြိန်စာများကို ခိုးစားသော ဘီလူးမအားမိ၍ မင်းသားများကသတ်မည် အပြုတွင် မျက်စိအလင်းရအောင် ကုပေးပါမည်ဟု ကတိပြုချက်ကြောင့် အသက်ချမ်းသာပေးလိုက်၏၊ ထိုနေရာမှစ၍
သမ္ဘဝ၊ စူဠသမ္ဘဝတို့၏အကြောင်းနှင့် ဆက်စပ်ပြောလေ့ရှိကြ
မင်းသားနှစ်ပါးအား မျက်စိအလင်းရအောင် စတင်ကုပေးသည့် အတွက် စကုဟု ခေါ်ကြောင်း အဆိုရှိ၏။
သည်။ ထိုမျက်မမြင်မင်းသား နှစ်ပါးတို့အား ဧရာဝတီမြစ်ရိုး
 
တွင် ဖောင်ဖြင့်မျှောလိုက်ရာ စစ်ကိုင်းမှ စန္ဒမုခီ ဘီလူးမသည်
 
ဖောင်ပေါ်တွင် အတူစီးလိုက်ခဲ့လေသည်။ လမ်းတွင် စားမြိန်စာ
စကုမြို့နယ်၏ အဓိက လုပ်ငန်းမှာ လယ်ယာ စိုက်ပျိုးခြင်း ဖြစ်၏။ လယ်ယာစိုက်ပျိုးခြင်း များကို မန်းချောင်းမှ ဆည်မြောင်းများဖြင့် ရေသွင်းစိုက်ပျိုးသည်။ စကုနယ်မှထွက်သည့် စကုဗြတ် ခေါ်သော စပါးသည် နာမည်ကြီး၏။ 'စပါးမှာ စကုဗြတ်၊ မယားမှာ တစ်ခုလပ်'ဟုပင် ဆိုရိုး ရှိခဲ့သည်။ အိုင်မဆည်(မန်း​ဘူး​မြောင်း​)နှင့်​ မဲဇလီဆည်(မုန်း​တူး​မြောင်း​) စီမံကိန်း​အရ စိုက်ဧရိယာများ​စွာ​ ရေသွင်း​နိုင်ပြီး​တစ်နှစ်ပတ်လုံး​သီး​ထပ်သီး​ညှပ်များ​ဖြင့်​ ဝေဆာလျက်ရှိသည်။ မန်း​ရေနံ​မြေ စီမံကိန်း​သည် မင်း​ဘူး​စကုမြို့​နယ်၏ ထင်ရှား​လှ​သော စီး​ပွား​ရေး​ကဏ္ဍာတစ်ရပ်ဖြစ်၍ ယခုအခါ ဓာတ်​ငွေ့​စက်ရုံ တစ်ရုံ တိုး​ချဲ့​တည်​ဆောက်ပြီး​ ဖြစ်သည်။
များကို ခိုးစားသော ဘီလူးမအားမိ၍ မင်းသားများကသတ်မည်
စကုမြို့၏ လူဦးရေမှာ ၁၉၅၃ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ ၅,၁၅၂ ယောက်မျှ ဖြစ်သည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၃)</ref>
အပြုတွင် မျက်စိအလင်းရအောင် ကုပေးပါမည်ဟု ကတိပြု
 
ချက်ကြောင့် အသက်ချမ်းသာပေးလိုက်၏၊ ထိုနေရာမှစ၍
 
မင်းသားနှစ်ပါးအား မျက်စိအလင်းရအောင် စတင်ကုပေးသည့်
မြို့​၏အ​ရှေ့​၌​ထေရ်ကြီး​နှင့်​သကျမဉ်ဇူ​စေတီများ​၊​တောင်ဘက်၌ကန်​ပေါက်ကြီး​နှင့်​ပုညရှင်​စေတီများ​၊​အ​နောက်၌ဇရပ်ကြီး​နှင့်​ရွှေကျမ်း​စေတီ၊​မြောက်ဘက်တွင်​ရွှေ​တော်ရကြီး​စေတီနှင့်​မန်း​ချောင်း​တို့​သည်တည်ရှိသဖြင့်​ကြီး​လေး​ကြီး​ရံ​သောမြို့​ဟုဆိုကြသည်။ မြို့​တွင်း​မြို့​ပြင်​စေတီပုထိုး​တစ်ရာခန့်​ရှိပြီး​ကျောင်း​ကန်ဘုရား​တို့​ကိုအုတ်စင်္ကြန်များ​ပေါများ​မှုကို တင်စား​၍ပုဂံဘုရား​၊ ​စကုတံတား​ဟု ဆိုရိုး​တွင်သည်။ ​ရှေး​မြန်မာတို့​၏အနုပညာလက်ရာများ​ဖြင့်​တခမ်း​တနား​တည်​ဆောက်ထား​ခဲ့​သော​ရှေး​ဟောင်း​သာသနာ့​ အ​ဆောက်အအုံများ​မှာယ​နေ့​တိုင်စကုမြို့​ဝန်း​ကျင်တွင်​တွေ့​မြင်နိုင်​ပေသည်။​
အတွက် စကုဟု ခေါ်ကြောင်း အဆိုရှိ၏။
 
စကုမြို့၏ လူဦးရေမှာ ၁၉၅၃ ခုနှစ် သန်းခေါင်စာရင်းအရ
 
၅,၁၅၂ ယောက်မျှ ဖြစ်သည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၃)</ref>
စကုမြို့​၌​ နေ့စဉ် အရုဏ်ဆွမ်း​လောင်း​အဖွဲ့​နှင့်​ နေ့​ဆွမ်း​လောင်း​အဖွဲ့​တို့​ ရှိကြပြီး​ နှစ်စဉ်ပရိယ္တတ် စာပြန်ပွဲ နှစ်ကြိမ်ကျင်း​ပသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာ ယဉ်​ကျေး​မှုသင်တန်း​ သုံး​ဌာနရှိပြီး​ဝတ်ပြုအဖွဲ့​ (၁၂)ဖွဲ့​ရှိသဖြင့်​ အဖိတ်ဥပုသ်​နေ့​ ည​နေတိုင်း ​ဓမ္မာရုံများ​၌ ရွတ်ဆိုပူ​ဇော်​လေ့​ရှိသည်။ မန်း​ရွှေစက်​တော်ပါဒ​စေတီသို့​ စကုမှတစ်ဆင့်​ လမ်း​သုံး​သွယ်ဖြင့် ​သွား​နိုင်သည့်​အပြင်​ မြောက်ဘက်ရှိ လယ်ကိုင်း​စန္ဒကူး ​နံ့​သာရုပ်ပွား​တော်နှင့် ​ကျောင်း​တော်ရာ​စေတီများ​သို့​သွား​ရောက် ဖူး​မြော်နိုင်သည်။ ပွင့်​ဖြူ၊ ​စလင်း​၊ ​ဆင်ဖြူကျွန်း​မြို့​နယ်များ​သို့​သွား​ရာ ခရီး​စခန်း​တစ်ခုဖြစ်၍​ အေး​ဆေး​စွာ​နေလိုသူတို့​အတွက် နား​ခိုရန်သင့်​လျော်သည့် ​မြို့​တစ်မြို့​ဖြစ်သည်။
==ကိုးကား==
<references/>
 
<br />
{{မကွေးတိုင်း}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
<br />
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
[[Category:မကွေးတိုင်းဒေသကြီး]]
<br />
[[Category:မင်းဘူးခရိုင်]]
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ ရှေးဟောင်းမြို့များ]]