ထုံးကျောက်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q23757 (translate me)
အရေးမကြီးNo edit summary
စာကြောင်း ၁ -
[[File:Limestone Formation In Waitomo.jpg|thumb|နယူးဇီလန်နိုင်ငံ ဝေတိုမိုနယ်တွင် တွေ့ရသော ထုံးကျောက်တုံးကြီး]]
ကမ္ဘာ့အပေါ်ယံမြေလွှာတွင် သယံဇာတအဖြစ်ဖြင့် အများအပြားတွေ့ရ၍ အသုံးလည်း အလွန်ဝင်သော ကျောက်တစ်မျိုးသည်ကား ထုံးကျောက်ပင်ဖြစ်လေသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် သထုံ၊ ကျိုက္ခမီနှင့် အခြားခရိုင်အချို့တွင် ထုံးကျောက်တောင်များကို တွေ့ရ၏။ အင်္ဂလန်ပြည် ယော့ရှိုင်းယာခရိုင်နှင့် ဒါဗီ ရှိုင်ယာခရိုင်တို့တွင်ရှိသော တောင်တန်းများသည်လည်း အများအားဖြင့် ထုံးကျောက်တောင်များပင် ဖြစ်ကြလေသည်။
ကမ္ဘာ့အပေါ်ယံမြေလွှာတွင် သယံဇာတအဖြစ်ဖြင့် အများ
အပြားတွေ့ရ၍ အသုံးလည်း အလွန်ဝင်သော ကျောက်တစ်မျိုး
သည်ကား ထုံးကျောက်ပင်ဖြစ်လေသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်
သထုံ၊ ကျိုက္ခမီနှင့် အခြားခရိုင်အချို့တွင် ထုံးကျောက်တောင်
များကို တွေ့ရ၏။ အင်္ဂလန်ပြည် ယော့ရှိုင်းယာခရိုင်နှင့် ဒါဗီ
ရှိုင်ယာခရိုင်တို့တွင်ရှိသော တောင်တန်းများသည်လည်း အများ
အားဖြင့် ထုံးကျောက်တောင်များပင် ဖြစ်ကြလေသည်။
 
ခရု၊ ကမာ၊ သန္တာကောင်မှစ၍ မရေမတွက်နိုင်သော အပေါ်ယံ အခွံမာရှိသည့် ရေသတ္တဝါများ သေကြေပျက်စီးကြသောအခါ ပင်လယ်အောက်တွင် ထိုအခွံများသည် အထပ်ထပ်စုပုံ၍ နေကြသည်။ နှစ်ပရိစ္ဆေဒ အလွန်ကြာလတ်သော် ထိုအထပ် တို့သည် ကြီးမားလာ၍ တထပ်ပေါ်တထပ် ဖိနှိပ်မှုကြောင့် နောက်ဆုံးတွင် [[မြေဖြူ]]အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲလာသည်။
ခရု၊ ကမာ၊ သန္တာကောင်မှစ၍ မရေမတွက်နိုင်သော အပေါ်
ယံ အခွံမာရှိသည့် ရေသတ္တဝါများ သေကြေပျက်စီးကြသော
အခါ ပင်လယ်အောက်တွင် ထိုအခွံများသည် အထပ်ထပ်
စုပုံ၍ နေကြသည်။ နှစ်ပရိစ္ဆေဒ အလွန်ကြာလတ်သော်
ထိုအထပ် တို့သည် ကြီးမားလာ၍ တထပ်ပေါ်တထပ် ဖိနှိပ
်မှုကြောင့် နောက်ဆုံးတွင် [[မြေဖြူ]]အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲလာ
သည်။
 
 
ကမ္ဘာမြေကြီး၏ ပေါက်ကွဲမှု၊ လှုပ်ရှားမှု အမျိုးမျိုးတို့ကြောင့် ပင်လယ်အောက်မှ မြေဖြူတန်းများသည် ကမ္ဘာ့မြေမျက်နှာပြင်သို့ ပေါ်ထွက်လာတတ်ကြသည်။ တစ်ခါတစ်ရံ မြေဖြူ တန်းများသည် မြေကြီးအတွင်းမှာပင် အလွန်နက်စွာ နစ်မြုပ်၍ နေတတ်ကြသည်။ ထိုအခါမျိုးတွင် အပူနှင့် ဖိအားတို့ကြောင့် မြေဖြူအဖြစ်မှ တဖြည်းဖြည်း မာလာပြီးလျှင် ထုံးကျောက် အဖြစ်သို့ ရောက်သွားသည်။ ထုံးကျောက်အဖြစ်တွင် အပူနှင့် ဖိအားကို ပိုမိုရပြန်သောအခါ အလွန်မာလာပြီးနောက် [[စကျင်ကျောက်]]အဖြစ်သို့ ပြောင်းသွားပြန်သည်။
ကမ္ဘာမြေကြီး၏ ပေါက်ကွဲမှု၊ လှုပ်ရှားမှု အမျိုးမျိုးတို့
ကြောင့် ပင်လယ်အောက်မှ မြေဖြူတန်းများသည် ကမ္ဘာ့မြေမျက်
နှာပြင်သို့ ပေါ်ထွက်လာတတ်ကြသည်။ တစ်ခါတစ်ရံ မြေဖြူ
တန်းများသည် မြေကြီးအတွင်းမှာပင် အလွန်နက်စွာ နစ်မြုပ်၍
နေတတ်ကြသည်။ ထိုအခါမျိုးတွင် အပူနှင့် ဖိအားတို့ကြောင့်
မြေဖြူအဖြစ်မှ တဖြည်းဖြည်း မာလာပြီးလျှင် ထုံးကျောက်
အဖြစ်သို့ ရောက်သွားသည်။ ထုံးကျောက်အဖြစ်တွင် အပူနှင့်
ဖိအားကို ပိုမိုရပြန်သောအခါ အလွန်မာလာပြီးနောက် [[စကျင် ကျောက်]]အဖြစ်သို့ ပြောင်းသွားပြန်သည်။
 
ထိုကြောင့် မြေဖြူသည် ထုံးကျောက်အပျော့စားဖြစ်၍ စကျင်စကျင်ကျောက်မှာ ထုံးကျောက်အမာစားပင်ဖြစ်၏။ မြေဖြူ၊ ထုံးကျောက်နှင့် စကျင်ကျောက်တို့၏ ဂုဏ်သတ္တိများသည် အတူတူ
ကျောက်မှာ ထုံးကျောက်အမာစားပင်ဖြစ်၏။ မြေဖြူ၊ ထုံး
ကျောက်နှင့် စကျင်ကျောက်တို့၏ ဂုဏ်သတ္တိများသည် အတူတူ
ပင် ဖြစ်ကြပေသည်။ ယင်းတို့တွင် ကယ်လဆီယမ် ကာဗွန်
နိတ်ဓာတ် အများဆုံးပါရှိသဖြင့် ဓာတုဗေဒအလိုအရ ကယ်လ
Line ၅၂ ⟶ ၃၁:
ထိုထုံးကျောက်ဂူများတွင် ကယ်လဆီယမ်
ကာဗွန်နိတ် ပျော်ဝင်ရည်များ တစက်တစက် ကျဆင်းရာမှဖြစ်
ပေါ်လာ၍ ဂူအမိုးမှ တွဲလဲကျနေသော ဂဝံကျောက်များကို[[ဂဝံကျောက်]]များကို တွေ့
ရတတ်သည်။ ထိုဂဝံကျောက်မျိုးကို ကျောက်စက်ပန်းဆွဲဟုခေါ်
၏။ ဂူအတွင်း မြေကြီးပေါ်တွင် စုပုံနေတတ်သော ဂဝံကျောက်