သန်းခေါင်စာရင်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ဥာ +ဉာ, -ဥ် +ဉ်, -ုွ +ွု, -ံွ +ွံ, -ှွ +ွှ, -ံု +ုံ, -စျ +ဈ, -သြ +...
စာကြောင်း ၄၈ -
 
==သန်းခေါင်စာရင်းCensusဟူသည် ...==
သန်းခေါင်စာရင်းဟူသော ဝေါဟာရမှာ ဆယ်နှစ်တစ်ကြိမ် လူဦးရေ ရေတွက်ခြင်းနှင့် လူဦးရေစာရင်းများ ကောက်ယူခြင်းကို အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုထားခြင်းပင် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုနိုင်ပေသည်။ ၁၈၇၂ ခုနှစ် သြဂုတ်လဩဂုတ်လ ၁၅ ရက်နေ့ ညသန်းခေါင်အချိန်တွင် အောက်မြန်မာပြည်၌ ဗြိတိသျှတို့ ပထမအကြိမ် လူဦးရေစာရင်း ကောက်ယူခဲ့ရာမှ ယခုထက်တိုင် သန်းခေါင်စာရင်းဟု အမည်တွင်လာခြင်းဖြစ်သည်။
 
ယခုခေတ် သန်းခေါင်စာရင်း၏ အဓိပ္ပါယ်မှာ လူဦးရေ ရေတွက်ခြင်းနှင့် လူတို့နှင့်ပတ်သက်သည့် ကိုယ်ရေးအကြောင်းအရာ စာရင်းအင်းများသာမက လူတို့၏ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး အကြောင်းအရာ အားလုံးကိုတစ်ကြိမ်တည်း၊ တစ်ပြိုင်တည်း ကောက်ယူသော စာရင်းကို သန်းခေါင်စာရင်းဟု ခေါ်ပေသည်။ သန်းခေါင်စာရင်းများတွင် လူဦးရေ သန်းခေါင်စာရင်း၊ အိမ်အကြောင်းအရာ သန်းခေါင်စာရင်း၊ စိုက်ပျိုးရေး အကြောင်းအရာ သန်းခေါင်စာရင်း၊ စက်မှုလက်မှု အကြောင်းအရာ သန်းခေါင်စာရင်း၊ စီးပွားရေး ကုန်သွယ်ရေး
စာကြောင်း ၈၈ -
 
==(ခ) ကိုလိုနီခေတ် သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူမှု==
မြန်မာ-အင်္ဂလိပ် ပထမ စစ်ပွဲနှင့် ဒုတိယ စစ်ပွဲများ ပြီးဆုံးသွားသောအခါ ရခိုင်တိုင်း၊ တနင်္သာရီတိုင်းနှင့်ပဲခူးတိုင်းတို့သည် နယ်ချဲ့လက်အောက်သို့ ကျရောက်ခဲ့ရာ နယ်ချဲ့တို့သည် ၁၈၇၂ ခုနှစ်တွင် ထိုတိုင်းသုံးတိုင်း၌ သန်းခေါင်စာရင်း ပထမအကြိမ် ကောက်ယူသည်။ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူမည့်နေ့ကို ၁၈၇၂ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လဩဂုတ်လ ၁၅ ရက်၊ မြန်မာသက္ကရာဇ် (၁၂၃၄ ခုနှစ်၊ ဝါခေါင်လဆန်း ၁၁ ရက်) ကြာသာပတေးနေ့ဟု သတ်မှတ်ပြီး ယင်းည သန်းခေါင်ယံ အချိန်တွင် ရန်ကုန်မြို့၏ လူဦးရေစာရင်းကို ကောက်ယူခဲ့သည်။ ထိုသို့သန်းခေါင်အချိန်တွင် လူဦးရေစာရင်း ကောက်ယူမှုကို အစွဲပြု၍ “သန်းခေါင်” စာရင်း ကောက်ယူသည်ဟု ခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲကြောင်း သိရပေသည်။