အင်ဒရီး မယ်ရီ အမ်ပီယာ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

၁၈၂၀ ခုနှစ်တွင် သူဖေါ်ထုတ်ခဲ့သော လျှပ်စစ်သံလိုက်အကျိုးပြုမှု သဘောတရား၏ အကျိုးဆက်အနေဖြင့် သံလိုက်စက်ကွင်း(magnetic field) တစ်ခုအတွင်းရှိ လျှပ်ကူးပစ္စည်း (Conductor) တစ်ခုအပေါ် ပြင်ပသက်ရောက်အား (force) ပေးလိုက်ခြင်းဖြင့် နည်းလမ်းမှန်စွာ လှုပ်ရှားစေနိုင်ခဲ့လျှင် လျှပ်ကူးပစ္စည်းတွင် လျှပ်စစ်တွန်းအား (electro motive force) ဖြစ်ပေါ်လာပြီး ပတ်လမ်းပြည့်စုံပါက လျှပ်စီးကြောင်း (electrical current) လည်း ဖြတ်သန်းစီးဆင်းသွားနိုင်ခြင်း သဘောတရားများအထိ ဆက်လက်စူးစမ်း သိရှိလာကြရပါသည်။ သူ့အနေဖြင့်လည်း လျှပ်စီးဆင့်ကဲပွားများမှု သီအိုရီ (electrodynamic theory)၊ လျှပ်စစ်နှင့် သံလိုက်တို့၏ ဆက်သွယ်ချက်၊ လျှပ်စီးဆင့်ကဲပွားများခြင်းဆိုင်ရာ လေ့လာတွေ့ရှိချက်များ စုစည်းမှု (Collection of Observations on Electrodynamics, 1822) နှင့် (Theory of Electrodynamics Phenomena , 1826) စာအုပ်များကို ပုံနှိပ် ထုတ်ဝေနိုင်ခဲ့သည်။