သာဂဒိုး: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီးNo edit summary
စာကြောင်း ၁ -
==သာဂဒိုး(၁၉၂၆-)==
၁၉၂၆စာရေးဆရာ၊ သတင်းစာဆရာအဖြစ် ထင်ရှားသည့် သာဂဒိုးကို၁၉၂၆ - ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ(၁၃)ရက်နေ့တွင် ပုသိမ်ခရိုင်၊ ဒါးကကြိမ်ချောင်း၊ ဖျာတန်းရွာ၌ အဖ-ဦးဆိုင်၊ အမိ-ဒေါ်မေညွန့်တို့က မွေးဖွားခဲ့သည်။ မွေးချင်းနှစ်ယောက်အနက် အငယ်ဖြစ်ပြီး အမည်ရင်းမှာ ဦးတင်စိုးဖြစ်သည်။
 
၁၉၂၇ - တစ်နှစ်သားအရွယ်တွင် မိဖများကွယ်လွန်သွားသဖြင့်မိဘနှစ်ပါးကွယ်လွန်သွားခဲ့သည့်အတွက် မိဘမဲ့ဖြစ်ခဲ့ရ။မိဘမဲ့ဖြစ်ခဲ့ရ၊ ဒုက္ခရောက်ခဲ့သည်။ ဦးလေး၊ အဒေါ်တို့၏ စောင့်ရှောက်မှုဖြင့် ကြီးပြင်းခဲ့ရ။ ဘုန်းကြီးကျောင်းတွင် စာသင်ခဲ့ရသည်။ ပုသိမ်မြို့ ခါတော်မီကျောင်း၊ ရန်ကုန်ဘွိုင်းစ်ဟုမ်း မိဘမဲ့ကျောင်းတို့၌ ပညာသင်ယူခဲ့သည်။
 
၁၉၃၆ - ၃၈ - (၁၀)နှစ်သားအရွယ်ကပင် ဘဝဝမ်းရေးအတွက် လှေလုပ်သားအဖြစ် လှေလိုက်ခဲ့ရသည်။ လှေ လိုက်ရင်းဖြင့် စာအုပ်ဟောင်းရောင်းသော လှေများနှင့်ပေါင်းမိကာ စာအုပ်များဖတ်ခဲ့ရသည်။ ထိုသို့ စာဖတ်ခွင့် ကြုံပြီး စာအုပ်များဖတ်ခဲ့ရာမှ စာပိုမိုတတ်ချင်၊ စာရေးချင်စိတ်များ ဖြစ်လာခဲ့ရသည်။ စာရေးဆရာလုပ်လျှင် ထမင်း ငတ်မည်ဟု ကြားဖူးသဖြင့် ထမင်းမငတ်စေရန် အိမ်ဆောက်၊ အိမ်မိုး၊ လက်သမားအတတ်၊ ထွန်ထယ် လယ်သမားလုပ်ငန်း၊ ထီးချုပ်ထီးပြင်၊ ဖိနပ်ချုပ်ကစ၍ အကုန်တတ်အောင် လုပ်ခဲ့သည်။ ရွာတွင်နေ၍ စာရေး ဆရာ မဖြစ်နိုင်မှန်း သိသဖြင့် ရန်ကုန်သို့ တတ်လာခဲ့ပြီး ရရာအလုပ်လုပ်ခဲ့သည်။
 
၁၉၄၁ - (၁၅)နှစ်သားအရွယ်တွင် မင်္ဂလာဒုံမင်္ဂလာဒုံစစ်တက္ကသိုလ်၌ စစ်တက္ကသိုလ်ဆိုင်ရာနှင့်မူလတန်းအဆင့် မူလတန်းတပ်(ဒုတိယအပါတ်စဉ်)မှာယောနင်းကျောင်းသားအဖြစ် သင်တန်းတက်ခဲ့ပြီးတက်ရောက်ခဲ့သည်။ စစ်တပ်သို့ထို့နောက် တပ်မတော်၌ ဝင်ရောက်အမှုထမ်းခဲ့သည်။ဝင်ရောက်အမှုထမ်းသည်။ ထို့နောက် တပ်မှထွက်ကာ ရန်ကုန်သတင်းစာ၊ အိုးဝေသတင်းစာတို့တွင် ဝင်ရောက်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ ရုပ်ရှင် ပိုစတာများဆွဲသော ပန်းချီဆရာ ဦးဘိတ်ကြည် ထံတွင် ပန်းချီပညာကို လေ့လာဆည်းပူးပြီး မိမိဘာသာ ပန်းချီဆွဲခြင်း၊ ကာတွန်းရေးခြင်းတို့ကို ရေးဆွဲလေ့ကျင့်ခဲ့ သည်။ရေးဆွဲလေ့ကျင့်ခဲ့သည်။
 
၁၉၄၄ - ရန်ကုန်သတင်းစာ၊ အိုးဝေသတင်းစာတို့တွင် ကာတွန်းများရေးခဲ့။ ကာတွန်းဆရာဘဝဖြင့် စာနယ်ဇင်း လောကသို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။
 
၁၉၄၅ ခုနှစ်ထုတ် သူရိယသတင်းစာတွင် 'မတော်လှန်ရဲသူတို့၏ တော်လှန်ရဲသူကြီး' ဆောင်းပါးဖော်ပြခြင်းခံရသည်။
၁၉၄၅ - သူရိယ သတင်းစာ စတင်ထွက်ရှိရာမှာပင် ''မတော်လှန်ရဲသူတို့၏ တော်လှန်ရဲသူကြီး''ဆောင်းပါး ပါရှိခဲ့သည်။ ပြည်သူ့ရဲဘော်စာစောင်၊ ဂျာနယ်ကျော်စာစောင်တို့တွင် ကိုယ်တွေ့အပေါ်အခြေခံသော ဆောင်းပါးများ ရေးခဲ့သည်။ အိုးဝေ၊ မြန်မာ့အလင်း၊ ဗမာ့ခေတ်-သတင်းစာတို့တွင်လည်း ဆောင်းပါးများ ရေးခဲ့သည်။ ''တပ်နီ လမ်းစ'' စာအုပ်ထွက်ခဲ့။ သတင်းစာများတွင် ကော်လံစားဆောင်းပါးများ ရှည်ကြာစွာ ကော်လံစားစာရေးဆရာ အဖြစ်ရပ်တည်ခဲ့သည်။
သာဂဒိုးသည် စာရေးသားခြင်းအပြင် ပန်းချီ
ဆရာကြီး ဦးတိတ်ကြည်ထံတွင် ပန်းချီပညာကို
လေ့လာဆည်းပူးခွင့်ရရှိရာမှ ၁၉၄၆ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်
သတင်းစာ၊ အိုးေဝသတင်းစာတို့၌ ကာတွန်းများ
ရေးဆွဲခဲ့သည်။ ပန်းချီဆရာကြီး ဦးဘဂျမ်း၊ ဦးအုန်းလွင်တို့ထံမှ ပန်းချီနှင့်ကာတွန်းပညာများကို ဆက်လက်
ဆည်းပူးခဲ့သော်လည်း ဆရာကြီးများ၏ အားပေးတိုက်
တွန်းမှုကြောင့် စာပေနယ်ဘက်သို့ ပိုမိုအားစိုက် အလေး
ထားရေးသားဖြစ်ခဲ့သည်။
ပြည်သူ့ရဲဘော်စာစောင်နှင့် ဂျာနယ်ကျော်တို့
တွင် ကိုယ်တွေ့ဆောင်းပါးများရေးသားခဲ့ပြီး အိုးေဝ
သတင်းစာ၊ မြန်မာ့အလင်းသတင်းစာနှင့် ဗမာ့ခေတ်
သတင်းစာတို့တွင် ကော်လံစားစာရေးဆရာအဖြစ် ပါဝင် ရေးသားခဲ့သည်။ ၁၉၄၆-၄၇ ခုနှစ်မှစ၍ ရှုမဝမဂ္ဂဇင်း၊
မြဝတီမဂ္ဂဇင်းတို့တွင် ဝတ္ထုတို၊ ဝတ္ထုရှည်များရေးသားခဲ့ရာ
ဟာသစာရေးဆရာအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခြင်းခံခဲ့ရ
သည်။
၁၉၅၁ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်တင်အေးနှင့်လက်
ထပ်ခဲ့သည်။ ၁၉၅၁ ခုနှစ်နှင့် ၁၉၅၂ ခုနှစ်များတွင်
ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် သတင်းစာပညာဒီပလိုမာသင်တန်း၊
၁၉၆၇ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံခြားဘာသာသိပ္ပံ၌ ဂျပန်ဘာသာ
ဒီပလိုမာသင်တန်းတို့ကို တက်ရောက်ခဲ့သည်။
၁၉၅၇ ခုနှစ်တွင် သြစတြေးလျ၊ နယူးဇီလန်၊
စင်ကာပူနှင့် မလေးရှားနိုင်ငံတို့တွင် သတင်းစာပညာ
များသွားရောက်လေ့လာခွင့်ရခဲ့သည်။၎င်းနောက်
၁၉၆၃ ခုနှစ်တွင် ရုရှားနှင့် အရှေ့ဂျာမနီသို့လည်းကောင်း၊
၁၉၇၀ ပြည့်နှစ်တွင် သြစတြေးလျနှင့် ပါပူဝါနယူးဂီနီ
နိုင်ငံသို့လည်းကောင်း၊ ၁၉၇၃ ခုနှစ်တွင် တရုတ်ပြည်သို့
လည်းကောင်း သတင်းစာအဖွဲ့နှင့်အတူသွားရောက်
လေ့လာခဲ့သည်။
 
 
၁၉၆၉ ခုနှစ်မှစ၍ လုပ်သားပြည်သူ့နေ့စဉ်
သတင်းစာတွင် အယ်ဒီတာအဖြစ်စတင်တာဝန်ထမ်း
ဆောင်ခဲ့ရာမှ ဒုတိယအယ်ဒီတာချုပ်တာဝန်၊ ၁၉၈၃-၈၄ ခုနှစ်တွင် ကြေးမုံသတင်းစာ၌ အယ်ဒီတာချုပ်
တာဝန်အထိ အဆင့်ဆင့်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ၁၉၈၈ ခုနှစ်
တွင် တာဝန်မှ အငြိမ်းစားယူခဲ့သည်။
 
 
 
စာနယ်ဇင်းများတွင် ဆောင်းပါး၊ ဝတ္ထုတို၊
ဝတ္ထုရှည်နှင့် သတင်းများစွာ ရေးသားခဲ့သော သာဂဒိုး
သည် လုံးချင်းစာအုပ်များအဖြစ် တပ်နီလမ်းစ (၁၉၄၅)၊
ချစ်တဲ့စိတ်ဟာ ဆန်းကြယ်တယ် (၁၉၄၅)၊ ပျားစွဲသော
မုတ်ဆိတ် (၁၉၆၀)၊ ဗိုလ်ခြေသလုံးဟေ့နှင့် ဝတ္ထု
လက်သုပ် (၁၉၆၇)၊ စူလာနဖာနှင့် ဆေးနည်းဆေးပင်
များ (၁၉၆၇၊ ၂၀၀၅) စာအုပ်များကို ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့
ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် စူလာနဖာနှင့်ဆေးနည်းဆေးပင်များ
(၂)၊ (၃)၊ သဘာဝဓာတ်စာနှင့်ကျန်းမာရေး (၁)၊ (၂)
တို့ကို ဆက်လက်ရေးသားထုတေ်ဝခဲ့သည်။ သာဂဒိုး
ကလောင်အပြင် ဖက်ဆစ်ဆန့်ကျင်ရေးခေါင်းဆောင်
တစ်ဦး၊ ခင်မောင်ညို၊ သောကြာ၊ မောင်ယု ဟူသည့်
ကလောင်ခွဲများဖြင့်လည်းဆောင်းပါးများ ရေးသားခဲ့သည်။
 
 
၁၉၄၅ - သူရိယ သတင်းစာ စတင်ထွက်ရှိရာမှာပင် ''မတော်လှန်ရဲသူတို့၏ တော်လှန်ရဲသူကြီး''ဆောင်းပါး ပါရှိခဲ့သည်။ ပြည်သူ့ရဲဘော်စာစောင်၊ ဂျာနယ်ကျော်စာစောင်တို့တွင် ကိုယ်တွေ့အပေါ်အခြေခံသော ဆောင်းပါးများ ရေးခဲ့သည်။ အိုးဝေ၊ မြန်မာ့အလင်း၊ ဗမာ့ခေတ်-သတင်းစာတို့တွင်လည်း ဆောင်းပါးများ ရေးခဲ့သည်။ ''တပ်နီ လမ်းစ'' စာအုပ်ထွက်ခဲ့။ သတင်းစာများတွင် ကော်လံစားဆောင်းပါးများ ရှည်ကြာစွာ ကော်လံစားစာရေးဆရာ အဖြစ်ရပ်တည်ခဲ့သည်။
 
၁၉၄၆ - ရန်ကုန်၊ အိုးဝေ သတင်းစာတို့ ကာတွန်းများ ဆက်ရေးခဲ့။ ကာတွန်းဆရာကြီး ဦးဘဂျမ်းထံတွင် ကာတွန်းဆွဲခြင်း အတတ်ပညာကို ဆက်လက်လေ့လာသင်ယူခဲ့သော်လည်း စာရေးကောင်းသဖြင့် ကာတွန်းဆရာ မလုပ်ဘဲ စာရေးဆရာသာလုပ်ရန် ဆရာဦးဘဂျမ်းက တိုက်တွန်းခဲ့ သည်။
Line ၄၇ ⟶ ၁၀၀:
 
သာဂဒိုးသည် ရုပ်ရှင်အနုပညာကိုလည်း
ယခုအခါတွင် အသက်ကြီးရင့်လာပြီဖြစ်၍ စာပေဖတ်ရှုရင်း ဘယဆေးပင်များကို လေ့လာမှုပြုနေလျက်ရှိ။
ဝါသနာ ထုံခဲ့သူဖြစ်သည်။ ၁၉၆၂ ခုနှစ်တွင် ပျားစွဲသော
မုတ်ဆိတ်၊ ၁၉၆၃ ခုနှစ်တွင် ဘုရားပေးသောလက်၊
နန်းထက်က ပန်းတစ်ခက်နှင့် ၁၉၆၈ ခုနှစ်တွင်
မေတ္တာစိမ်းစိမ်း ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားများကို ဒါရိုက်တာအဖြစ်
ရိုက်ကူးခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံစာပေနှင့် စာနယ်ဇင်းအဖွဲ့၏
ကန်တော့ခံသက်ကြီးစာပေပညာရှင်တစ်ဦးလည်း
ဖြစ်သည်။
အသက် ၈၅ နှစ် အရွယ် ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်
ဧပြီလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့ နေအိမ်၌ ကွယ်လွန်
သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင် သားသမီးသုံးဦး ကျန်ရစ်
သည်။ <ref> စွယ်စုံကျမ်းနှစ်ချုပ်(၂၀၁၁)</ref>
 
== ထင်ရှားသော စာအုပ်အချို့ ==
Line ၅၇ ⟶ ၁၂၁:
== ကိုးကား ==
<references/>
 
{{DEFAULTSORT:သ|သာဂဒိုး}}
 
[[Category:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]]