ဝါးခယ်မမြို့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
အရေးမကြီး clean up using AWB |
အရေးမကြီး fix |
||
စာကြောင်း ၁ -
ဝါးခယ်မမြို့သည် [[ဧရာဝတီတိုင်း]]၊ [[မြောင်းမြခရိုင်]] အတွင်းတည်ရှိ၍ ဝါးခယ်မခရိုင်ခွဲ၏ ရုံးစိုက်မြို့ဖြစ်သည်။ ဝါးခယ်မခရိုင်ခွဲတွင် ပါဝင်သော အခြားမြို့နယ်တစ်ခုမှာ မော်လမြိုင်ကျွန်းမြို့နယ် ဖြစ်သည်။ [[ဧရာဝတီမြစ်]]၏ မြစ်ခွဲများဖြစ်ကြသော [[ရွှေလောင်းမြစ်]]နှင့် [[ပြန်မလော့မြစ်]]တို့ကို ဆက်သွယ်ထားသည့် အလျား ၂၃ မိုင် ရှိသော [[ဝါးခယ်မမြစ်]]၏ ကမ်းပါးပေါ်၌ မြို့တည်ထားလေသည်။
==တည်နေရာနှင့် အကျယ်အဝန်း==
ဧရာဝတီမြစ်ဝကျွန်းပေါ် မြို့တစ်မြို့ဖြစ်သဖြင့် တည်ရာအရပ်သည် ပြန့်ဖြူးသော မြေနိမ့်ဒေသဖြစ်သည်။ မြို့၏အကျယ်အဝန်းမှာ ၁ဝ၈၉ ဧက (စတုရန်းမိုင် ၄၂ဝ ခန့်) ဖြစ်၍ အလျားမှာ နှစ်မိုင်၊ အနံမှာ အနောက်ဘက်၌ တစ်မိုင်ရှိ၍ အရှေ့ဘက်၌ ခြောက်ဖာလုံရှိရှိ၍ ကျေးရွာအုပ်စုပေါင်း ၁၃၅ ရှိသည်။
မြို့၏စည်ပင်သာယာရေးကို မြူနီစီပယ်အဖွဲ့က ဆောင်ရွက်သည်။ မြို့ပေါ်ရှိ အစိုးရအဆောက်အအုံများမှာ နယ်ပိုင်ရုံး၊ မြို့ပိုင်ရုံး၊ ပြည်သူ့ရဲတပ်ဖွဲစခန်း၊ စာတိုက်နှင့် ကြေးနန်းဌာန၊ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးရုံး၊ သစ်တောအကောက်ဌာန၊ ဆေးရုံ စသည်တို့ဖြစ်၍ အစိုးရအထက်တန်းကျောင်း တစ်ကျောင်း၊ အလယ်တန်းကျောင်း နှစ်ကျောင်းနှင့် မူလတန်းကျောင်း ခုနစ်ကျောင်းလည်း ရှိလေသည်။
==လူဦးရေ==
အရောင်းအဝယ်စည်ကားသော မြို့ ဖြစ်၍ မြို့ပေါ်ရှိ လူဦးရေမှာ (၁၉၇၁-ခုနှစ်) ၂၁၆,ဝဝဝ ယောက်ဖြစ်၍ ဗုဒ္ဓဝါဒီ မြန်မာလူမျိုးတို့သည် အများစုဖြစ်သည်။ မြို့ပေါ်နေ ပြည်ထောင်စုတိုင်းရင်းသားများထဲမှ ဒုတိယအများဆုံးသည် [[ကရင်လူမျိုး]]ဖြစ်သည်။ မြို့နေ တိုင်းတစ်ပါးသားများတွင် တရုတ်အမျိုးသားသည် အများဆုံးဖြစ်၍ ဒုတိယအများဆုံးသည် အိန္ဒိယ တိုင်းရင်းသားများဖြစ်ကြလေသည်။
==ဘာသာရေး==
မြို့၏ ကျက်သရေဆောင် သာသနိကအဆောက်အအုံများအနက် သကျမဟာသီရိ ရုပ်ပွားတော်ကြီးသည် အဓိကရဖြစ်၍ ယင်းဆင်းတုတော်ကြီးကို နှစ်သစ်ကူးချိန်တွင်တစ်ခါ၊ သီတင်းကျွတ်တွင်တစ်ကြိမ် တခမ်းတနား ရောင်တော်ဖွင့်ပွဲကျင်းပလေ့ရှိကြသည်။ ဝါးခယ်မမြို့ တစ်ဖက်ကမ်းရှိ သော်ကစေတီကို နှစ်စဉ် တပေါင်းလပြည့်၌ စည်ကားသိုက်မြိုက်စွာ ပွဲတော် ကျင်းပသည်။ မြို့ပေါ်နှင့် ဆင်ခြေဖုံးတွင် ဘုန်းကြီးကျောင်းပေါင်း ၃ဝ ကျော်ရှိ၍ သာသနာ့ရိပ်သာနှင့် ဟံသာဝတီရိပ်သာ အမည်ရှိ ကမ္မဋ္ဌာန်း ရိပ်သာနှစ်ခုလည်းရှိလေသည်။
==စီးပွားရေး ==
မြို့နယ်လူထု၏ အဓိကလုပ်ငန်းမှာ လယ်ယာစိုက်ပျိုးခြင်း ဖြစ်သည်။ မြေနုကျွန်းပေါ်ဒေသဖြစ်သည့်ပြင် မိုးလည်းကောင်စွာရရှိသဖြင့် ဝါးခယ်မမြို့နယ်မှ ဆန်စပါး အထွက်ကောင်းသည်။ ဆန်စပါးကို အဓိက စိုက်ပျိုးကြ၍ မြေပဲနှင့် ဂုံလျှော်ကိုလည်း အများအပြား စိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်ကြသည်။ ၁၉၆၅-၆၆ ခုနှစ် မြေပဒေသာစီမံကိန်းအရ စပါး၊ မြေပဲ၊ ဂုံလျှော်၊ ပဲအမျိုးမျိုး၊ ငရုတ်၊ ကြက်သွန် စသည်တို့အပါအဝင် လယ်ယာကိုင်းကျွန်းသီးနှံ ၁၇ မျိုးအတွက် ဧကပေါင်း ၁၈၄,၈ဝဝ စိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်ရန် လျာထားသည်။ ဆိုခဲ့သော စိုက်ပျိုးမည့် ဧကများအနက် စပါးအမျိုးမျိုး အတွက် ဧက ၁၆၃,ဝဝဝ၊ မြေပဲအတွက် ၄,၉ဝ၁ ဧက၊ ဂုံလျှော်အတွက်ဧက ၁၁,၂၅ဝ ဟူ၍ သီးသန့်ထားလေသည်။ ဝါးခယ်မမြို့ပေါ်နှင့် ဆင်ခြေဖုံးတွင် ဆန်စက် ၁ဝ လုံးခန့်ရှိသည်။ ထို့ပြင် နယ်သုံးအတွက် ဆီစက်နှစ်စက်နှင့် သစ်စက်လည်းရှိပေသည်။
==သမိုင်းကြောင်း==
ဝါးခယ်မမြို့နယ်သည် ရှေးရာမညမွန်တိုင်း၊ ပုသိမ် ၃၂ မြို့နယ်ပိုင်သော နယ်မြေအတွင်း၌ တည်ရှိခဲ့သည်။ ရှေးက ဟံသာဝတီ၊ ပဲခူးနှင့် ပုသိမ်မြို့တို့ ကူးလူးဆက်ဆံသော လမ်းကြောင်းအတွင်း ကျခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က ဝါးခယ်မမြို့သည် လူနေအိမ်ခြေ စည်စည်ကားကား ရှိခဲ့သေးဟန်မတူပေ။ ဝါးခယ်မဟူသော အမည်သည်လည်း မွန်ဘာသာ ''ဝါကြုယ်မ'' ဟူသောစကားလုံးမှ ရွေ့လျောလာသော အမည်ဖြစ်သည်။ ဝါကြုယ်မကို မြန်မာဘာသာဖြင့် အနီးစပ်ဆုံး အသံထွက်မှာ ဝါကရယ်မဖြစ်ရာ ယင်းသည်မှ ဝါးခယ်မဟူ၍ ခေါ်တွင်လာခဲ့သည်။ ဝါ ကြုယ်မ၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ ဝါ= ကွင်း၊ ကြုယ် = ကြဲ = မျိုးစေ့ ဟူ၍ မျိုးစေ့ကြဲရာကွင်း၊ တစ်နည်းအားဖြင့်ဆိုရလျှင် လယ်ကွင်းဟူ၍ဖြစ်သည်။ ယင်းသည်ကိုထောက်၍ ထိုခေတ်အခါကပင် ဝါးခယ်မတည်ရာ ဒေသတစ်ဝိုက်သည် ဆန်စပါးလုပ်ကိုင်ရာ လယ်ကွင်းတစ်ခွင်တစ်ပြင်ကြီး ဖြစ်ခဲ့ဟန်တူလေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၂)</ref>
== ကိုးကား ==
<references/>
{{ဧရာဝတီတိုင်း}}
{{မြန်မာတိုင်းနှင့် ပြည်နယ်များ}}
[[Category:မြန်မာနိုင်ငံရှိ မြို့များ]]
| |||