အက်တမ်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အက်တမ် (Atom) ဆိုသည်မှာ အရာဝတ္တု ပစ္စည်းတစ်ခု ၏ အသေးငယ်ဆုံး အစိတ်အပိုင်းအား အက်တမ်ဟု ခေါ်ဆိုပါသည်။ခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဂရိ ဘာသာစကား အရ ''indivisible'' ခွဲခြားလို့ မရနိုင်သော ဟူပြီး အဓိပ္ပါယ် ရပါသည်။ အက်တမ်၏ ဖွဲ့စည်းပုံမှာ. ထိုအက်တမ် ၏ အလယ်ဗဟို တွင် နျူးကလီးယပ်နျူကလီးယပ်(Nucleus) ရှိပြီး ထို [[နျူးကလီးယပ်နျူကလီးယပ်]]အား [[အီလက်ထရွန်အလက်ထရွန်]]က လှည့် ပါတ်နေပါသည်။ အက်တမ်၏ အလယ်ဗဟို တွင်ရှိသော နျူးကလီးယပ်ထဲတွင်နျူကလီးယပ်ထဲတွင် [[ပရိုတွန်]][[လျှပ်စစ်]]အဖိုဂုဏ်သတ္တိ ရှိသည့် အမှုန် နှင့်[[နျူထရွန်]] မည်သည့် လျှပ်စစ်ဂုဏ်သတ္တိ မှ မဆောင်သော အမှုန်တို့ ရှိပါသည်။ ထို့ကြောင့် အက်တမ် ဗဟိုထု သို့ နျူးကလီးယပ်သည်နျူကလီးယပ်သည် လျှပ်စစ်အဖို ဂုဏ်သတ္တိ အား ပိုင်ဆိုင်ပါသည်။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် ပရိုတွန် နှင့် နယူထရွန်နျူထရွန် ရှိသည့် အနက် နယူထရွန်မှာနျူထရွန်မှာ မည်သည့် ဂုဏ်သတ္တိမှ မပိုင်ဆိုင်သောကြောင့် အဖို ဂုဏ်သတ္တိ ရှိသော ပရိုတွန်က ကြီးစိုးသောကြောင့် နယူကလီးယပ်နျူကလီးယပ် တွင် အပေါင်း သို့ လျှပ်စစ်အဖို ဂုဏ်သတ္တိ ရှိပါသည်။ ထို နယူကလီးယပ်နျူကလီးယပ် အား လှည့်ပါတ်နေသော အီလက်ထရွန်အလက်ထရွန် တွင် လျှပ်စစ်အမ ဂုဏ်သတ္တိ ရှိပါသည်။ အက်တမ် တစ်ခု လုံးသည် ကားလုံးအနေနှင့် မည်သည့် လျှပ်စစ် ဂုဏ်သတ္တိကို မှ မဆောင် ပါ။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော် အက်တမ်၏ အလယ်ဗဟို တွင် ရှိသော နျူးကလီးယပ်တွင်နျူကလီးယပ်၏ အဖိုလျှပ်စစ်ဓာတ်ဖို ဂုဏ်သတ္တိ ရှိပြီးအရေအတွက်နှင့် ထို နျူးကလီးယပ်အားနျူကလီးယပ်အား လှည့်ပါတ်နေသော အီလက်ထရွန်အလက်ထရွန်များ၏ တွင်လျှပ်စစ်ဓာတ်မ အမ ဂုဏ်သတ္တိအရေအတွက် ရှိသောကြောင့်ညီသောကြောင့် အဖို နှင့် အမ ဓါတ်ပြုပြီး အက်တမ် အမှုန်သည် မည်သည့် လျှပ်စစ်ဂုဏ်သတ္တိမှ မရှိခြင်း ဖြစ်ပါသည်။