ရာဂျစ် ဂန္ဒီ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး Bot: Migrating 59 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q4593 (translate me)
စာကြောင်း ၂၈ -
 
==နိုင်ငံရေး လှုပ်ရှားမှု==
ရာဂျစ်သည်ဆိုနီယာကဲ့သို့ပင် မူလက နိုင်ငံရေးနှင့် ကင်းကင်းကွာကွာနေခဲ့သူဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင် ညီဖြစ်သူဆန်ဂျေးဂန္ဒီမှာ လေယာဉ်ပျက်ကျသဖြင့် ကွယ်လွန်သွားသည့်အခါ ထိုစဉ်ကဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်သူ ၎င်း၏မိခင် အင်ဒီရာဂန္ဒီက ဆန်ဂျေး၏နေရာတွင်ဆက်လက် ထမ်းဆောင်ရန်တာဝန်ပေးခဲ့ရာမှထမ်းဆောင်ရန် တာဝန်ပေးခဲ့ရာမှ နိုင်ငံရေးလောကသို့ ရောက်ရှိလာခြင်းဖြစ်သည်။ ၁၉၈၁ ခုနှစ် မေလ ၁ဝ ရက်နေ့မှစ၍ နိုင်ငံရေးလောကသို့ ဝင်ရောက်သည်။ညီငယ်ဆန်းဂျေး၏ဝင်ရောက်သည်။ ညီငယ် ဆန်းဂျေး၏ အမီသီမဲဆန္ဒနယ်တွင် ၁၉၈၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့က ကျင်းပသော ကြားဖြတ် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲ၌ မစ္စတာရာဂျစ်သည် ပါလီမန်အမတ် အဖြစ် ရွေးချယ်ခံရသည်။ ကွယ်လွန်သူ ပါလီမန်အမတ် ဆန်ဂျေးဂန္ဒီ၏ ဥတ္တရာ ပရာဒေ့ရှ်ပြည်နယ်အမီသီမဲဆန္ဒနယ်တွင် လစ်လပ်သွားသော အမတ်နေရာအတွက် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ၁၉၈၁ ခုနှစ်ဇွန်လတွင်ကျင်းပရာ ရာဂျစ်ဂန္ဒီပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ပြီး အနိုင်ရရှိခဲ့သဖြင့် ပါလီမန်အမတ်ဖြစ်လာသည်။ ထို့နောက် ၁၉၈၁ ခုနှစ် ဇွန်လမှာပင် ကွန်ဂရက်လူငယ် အလုပ်အမှုဆောင်အဖွဲ့ဝင် ဖြစ်လာ သည်။
ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့က ကျင်းပသော ကြားဖြတ် ရွေးချယ်တင်မြှောက်ပွဲ၌ မစ္စတာရာဂျစ်သည် ပါလီမန်အမတ် အဖြစ် ရွေးချယ်ခံရသည်။ ကွယ်လွန်သူပါလီမန်အမတ် ဆန်ဂျေးဂန္ဒီ၏ ဥတ္တရာ ပရာဒေ့ရှ်ပြည်နယ်အမီသီမဲဆန္ဒနယ်တွင် လစ်လပ်သွားသော အမတ်နေရာအတွက် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ၁၉၈၁ ခုနှစ်ဇွန်လတွင်ကျင်းပရာ ရာဂျစ်ဂန္ဒီပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်ခဲ့ပြီး အနိုင်ရရှိခဲ့သဖြင့် ပါလီမန်အမတ်ဖြစ်လာသည်။ ထို့နောက် ၁၉၈၁ ခုနှစ် ဇွန်လမှာပင် ကွန်ဂရက်လူငယ် အလုပ်အမှုဆောင်အဖွဲ့ဝင် ဖြစ်လာ သည်။
 
ထို့နောက်ရာဂျစ်ဂန္ဒီသည် အိန္ဒိယလူငယ်ကွန်ဂရက် အမျိုးသားအမှုဆောင်အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး ဖြစ်လာခဲ့ပြီး၁၉၈၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၂ ရက်နေ့တွင် တွင်ကွန်ဂရက်(အိုင်) ပါတီ၏အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဖြစ်လာသည်။ မကြာမီ ပါတီဒုဥက္ကဋ္ဌ ဖြစ်လာသည်။ ၁၉၈၄ ခုနှစ် အမ်မရစ်ဆာမြို့ရှိ ဆစ်ခ် ရွှေကျောင်းတော်ကိုအိန္ဒိယဗဟို အစိုးရတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ဝင်ရောက် စီးနင်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဆစ်ခ်ခေါင်းဆောင်နှင့်အကြမ်းဖက် သမားများသေဆုံးကြရာ ဆစ်ခ်လူမျိုးများအကြား မကျေနပ်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ရသည်။ ယင်းပြဿနာကြောင့်ပင် ဝန်ကြီးချုပ်အင်ဒီရာဂန္ဒီသည် ၁၉၈၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၃၁ ရက်နေ့တွင် ဆစ်ခ်အမျိုးသားကိုယ်ရံတော် နှစ်ဦး၏လက်ချက်ဖြင့် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း ခံလိုက်ရသည်။ ကွယ်လွန်သူအင်ဒီရာဂန္ဒီ၏နေရာတွင် သားဖြစ်သူရာဂျစ်ဂန္ဒီအား ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တင်မြှောက်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၈၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂ ရက်နေ့တွင် ကွန်ဂရက်(အိုင်) ပါတီ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ရွေးချယ်တင်မြှောက် ခံရသည်။
နှစ်ဦး၏လက်ချက်ဖြင့် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း ခံလိုက်ရသည်။ ကွယ်လွန်သူအင်ဒီရာဂန္ဒီ၏နေရာတွင် သားဖြစ်သူရာဂျစ်ဂန္ဒီအား ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်
တင်မြှောက်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ၁၉၈၄ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၂ ရက်နေ့တွင် ကွန်ကရက်(အိုင်) ပါတီ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ရွေးချယ်တင်မြှောက် ခံရသည်။
 
ယင်းနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင်ကျင်းပသည့် ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရာဂျစ်ဂန္ဒီဦးဆောင်သည့် ကွန်ဂရက်ပါတီက အမတ်အင်အား ၅၄၄ နေရာရှိသည့်ပါလီမန်တွင်
၄ဝ၁ နေရာအနိုင်ရရှိပြီး ကွန်ဂရက်(အိုင်)ပါတီသမိုင်းတွင် အအောင်မြင်ဆုံးစံချိန်ထူနိုင်ခဲ့သည်။ ထိုကြောင့် မစ္စတာရာဂျစ်ဂန္ဒီသည် ၁၉၈၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၃၁ ရက်နေ့တွင် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် ကျမ်းသစ္စာကျိန်ဆိုသည်။ဤသို့ဖြင့်ရာဂျစ်ဂန္ဒီသည် ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးကို ထမ်းဆောင်လာခဲ့ရာ ၁၉၈၈ ခုနှစ်တွင် ဘိုဖာလက်နက် ထုတ်လုပ်ရေး ကုမ္ပဏီအရှုပ်တော်ပုံကိစ္စကို ကျေလည်အောင် မဖြေရှင်းနိုင်သဖြင့် ရာဂျစ်ဂန္ဒီနှင့်ကွန်ဂရက်(အိုင်) ပါတီအပေါ် လူထု၏ထောက်ခံမှုမှာ လျော့နည်း
လာခဲ့သည်။ သို့ဖြစ်ရာ ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင်ကျင်းပသည့် ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကွန်ဂရက်(အိုင်)ပါတီသည် ယခင်ကကဲ့သို့အပြတ်အသတ် အနိုင်ရရှိခြင်းမရှိတော့ချေ။အနိုင်ရရှိခြင်း မရှိတော့ချေ။
ရွေးကောက်ပွဲအပြီးတွင်ရာဂျစ်ဂန္ဒီသည် အစိုးရဖွဲ့ရန်မကြိုးပမ်း တော့ဘဲ ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ကာ အတိုက်အခံ ပါလီမန်အမတ်တစ်ဦးအဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။ ရာဂျစ်ဂန္ဒီ၏ နေရာတွင် အမျိုးသားတပ်ဦးအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဗွီပီဆင်းက ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်လာသည်။ ဝန်ကြီးချုပ်ဗွီပီဆင်းဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့သည်လည်း ပြည်တွင်းပြဿနာမျိုးစုံနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီးနောက် ၁၉၉ဝ ပြည့်နှစ်နိုဝင်ဘာလတွင် နုတ်ထွက်ခဲ့ရသည်။ ထို့နောက်ဝန်ကြီးချုပ်ချန်ဒရာရှက်ကာ ဦးဆောင်သည့် လူနည်းစု အစိုးရတက်လာသည်။ ရာဂျစ်ဂန္ဒီ၏ ကွန်ဂရက်(အိုင်)ပါတီသည် ညွှန့်ပေါင်း အစိုးရအဖွဲ့တွင်ပါဝင်ခြင်းမရှိဘဲ ချန်ဒရာရှက်ကာ၏လူနည်းစု အစိုးရအဖွဲ့ကိုထောက်ခံကာ ကျားကန်ပေးခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ရာဂျစ်ဂန္ဒီနှင့်ချန်ဒရာရှက်ကာတို့အကြား မသင့်မြတ်မှုများကြောင့် ကွန်ဂရက်ပါတီ၏ထောက်ခံမှု မရရှိတော့သဖြင့် ချန်ဒရာရှက်ကာဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့ရသည်။ ဤသို့ဖြင့် ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲအသစ်ကို ၁၉၉၁ ခုနှစ်မေလ ၂ဝ ရက်နေ့မှစ၍ ကျင်းပရန်ကြေညာခဲ့သည်။
 
 
ရာဂျစ်ဂန္ဒီသည်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကွန်ဂရက်ပါတီ အနိုင်ရရှိပြီး မိမိလက်လွတ်ဆုံးရှုံးခဲ့ရသောနိုင်ငံရေးအာဏာ ပြန်လည်ရယူနိုင်ရေးအတွက် မရပ်မနားမဲဆွယ်စည်းရုံး
ရွေးကောက်ပွဲအပြီးတွင်ရာဂျစ်ဂန္ဒီသည် အစိုးရဖွဲ့ရန်မကြိုးပမ်း တော့ဘဲ ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ကာ အတိုက်အခံ ပါလီမန်အမတ်တစ်ဦးအဖြစ် ရပ်တည်ခဲ့သည်။ ရာဂျစ်ဂန္ဒီ၏ နေရာတွင် အမျိုးသားတပ်ဦးအဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ဗွီပီဆင်းက ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်လာသည်။ ဝန်ကြီးချုပ်ဗွီပီဆင်းဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့သည်လည်း ပြည်တွင်းပြဿနာမျိုးစုံနှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီးနောက် ၁၉၉ဝ ပြည့်နှစ်နိုဝင်ဘာလတွင် နုတ်ထွက်ခဲ့ရသည်။ ထို့နောက်ဝန်ကြီးချုပ်ချန်ဒရာရှက်ကာထို့နောက်ဝန်ကြီးချုပ် ချန်ဒရာရှက်ကာ ဦးဆောင်သည့် လူနည်းစု အစိုးရတက်လာသည်။ ရာဂျစ်ဂန္ဒီ၏ ကွန်ဂရက်(အိုင်)ပါတီသည် ညွှန့်ပေါင်း အစိုးရအဖွဲ့တွင်ပါဝင်ခြင်းမရှိဘဲ ချန်ဒရာရှက်ကာ၏လူနည်းစု အစိုးရအဖွဲ့ကိုထောက်ခံကာ ကျားကန်ပေးခဲ့သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ရာဂျစ်ဂန္ဒီနှင့်ချန်ဒရာရှက်ကာတို့အကြား မသင့်မြတ်မှုများကြောင့် ကွန်ဂရက်ပါတီ၏ထောက်ခံမှု မရရှိတော့သဖြင့် ချန်ဒရာရှက်ကာဝန်ကြီးချုပ်ရာထူးမှ နုတ်ထွက်ခဲ့ရသည်။ ဤသို့ဖြင့် ပါလီမန်ရွေးကောက်ပွဲအသစ်ကို ၁၉၉၁ ခုနှစ်မေလ ၂ဝ ရက်နေ့မှစ၍ ကျင်းပရန်ကြေညာခဲ့သည်။
လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ကွန်ဂရက်ပါတီအောင်ပွဲခံလိမ့်မည်ဟုလည်း ယုံကြည်ထားသည်။ ယင်းသို့ရှိနေခဲ့ရာမှ တမီလ်နာဒူးပြည်နယ် မြို့တော်မဒရပ်မြို့အနောက်တောင်ဘက် ၂၅ မိုင်အကွာရှိ ဆရီပါရင်ဘူဒါမြို့၌ ရွေးကောက်ပွဲမဲဆွယ်တရားပွဲပြုလုပ်ရန် စကားပြောစင်မြင့်သို့ဖြတ်လျှောက်အသွားတွင် ပန်းခြင်း တစ်ခုအတွင်းမှ ဗုံးပေါက်ကွဲသဖြင့် နေရာတွင်ပင် ပွဲချင်းပြီးသေဆုံးကာ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်းခံလိုက်ရသည်။ ရာဂျစ်ဂန္ဒီ၏ရုပ်အလောင်းကို မေလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် မီးသင်္ဂြိုဟ်ပြီး အရိုးပြာများ ကိုလည်းဟိန္ဒူထုံးတမ်းစဉ်လာအရ နောက်ဆုံးခရီးအဖြစ်ဂင်္ဂါမြစ်နှင့် ယမုံနာမြစ်တို့ဆုံသည့်နေရာတွင် မေလ ၂၈ ရက်နေ့ကရေမျှောချခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင်ဇနီး သည်[[ဆိုနီယာဂန္ဒီ]]နှင့်အတူ အသက် ၂၁ နှစ်အရွယ်ရှိ သမီးပရီယန်ကာနှင့်အသက် ၂ဝ အရွယ်ရှိသားရာဟူးတို့ကျန် ရစ်ခဲ့သည်။
 
လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ရာဂျစ်ဂန္ဒီသည်ရွေးကောက်ပွဲတွင် ကွန်ဂရက်ပါတီ အနိုင်ရရှိပြီး မိမိလက်လွတ်ဆုံးရှုံးခဲ့ရသောနိုင်ငံရေးအာဏာ ပြန်လည်ရယူနိုင်ရေးအတွက် မရပ်မနား မဲဆွယ်စည်းရုံးလှုပ်ရှား ခဲ့သည်။ ကွန်ဂရက်ပါတီအောင်ပွဲခံလိမ့်မည်ဟုလည်း ယုံကြည်ထားသည်။ ယင်းသို့ရှိနေခဲ့ရာမှ တမီလ်နာဒူးပြည်နယ် မြို့တော်မဒရပ်မြို့အနောက်တောင်ဘက်မြို့တော် မဒရပ်မြို့ အနောက်တောင်ဘက် ၂၅ မိုင်အကွာရှိ ဆရီပါရင်ဘူဒါမြို့၌ ရွေးကောက်ပွဲမဲဆွယ်တရားပွဲပြုလုပ်ရန် စကားပြောစင်မြင့်သို့ဖြတ်လျှောက်အသွားတွင် ပန်းခြင်း တစ်ခုအတွင်းမှ ဗုံးပေါက်ကွဲသဖြင့် နေရာတွင်ပင် ပွဲချင်းပြီးသေဆုံးကာ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်းခံလိုက်ရသည်။ ရာဂျစ်ဂန္ဒီ၏ရုပ်အလောင်းကို မေလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် မီးသင်္ဂြိုဟ်ပြီး အရိုးပြာများ ကိုလည်းဟိန္ဒူထုံးတမ်းစဉ်လာအရ နောက်ဆုံးခရီးအဖြစ်ဂင်္ဂါမြစ်နှင့် ယမုံနာမြစ်တို့ဆုံသည့်နေရာတွင် မေလ ၂၈ ရက်နေ့ကရေမျှောချခဲ့သည်။ ကွယ်လွန်ချိန်တွင်ဇနီး သည်[[ဆိုနီယာဂန္ဒီ]]နှင့်အတူ အသက် ၂၁ နှစ်အရွယ်ရှိ သမီးပရီယန်ကာနှင့်အသက် ၂ဝ အရွယ်ရှိသားရာဟူးတို့ကျန် ရစ်ခဲ့သည်။
 
<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၃)</ref>