သမုဒ္ဒရာ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
အရေးမကြီးNo edit summary |
clean up using AWB |
||
စာကြောင်း ၁ -
[[File:World ocean map.gif|right|thumb|240px| ကမ္ဘာပေါ်ရှိ သမုဒ္ဒရာရေကို Animation ဖြင့် ပြထားသော မြေပုံ။ ကမ္ဘာကိုလွှမ်းခြုံထားသော ရေထု သို့မဟုတ် တကမ္ဘာလုံးနှင့်ဆိုင်သော သမုဒ္ဒရာကို ဒေသအချို့အနေဖြင့် ခွဲခြားထားသည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် ပစိဖိတ်၊ အတ္တလန္တိတ်၊ အိန္ဒိယ၊ အာတိတ် နှင့် တောင်ပိုင်းသမုဒ္ဒရာ ဟူ၍ ၅ ပိုင်းခွဲခြားထားပြီး နောက်ဆုံး ၂ ခုကို တစ်ခါတစ်ရံ ပထမ ၃ ခု ထဲတွင် ပေါင်းစပ်ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။]]
သမုဒ္ဒရာ ('''English:''' Ocean '''Greek:''' Ωκεανός, Okeanos (Oceanus)) သည် ပင်လယ်ရေ၏ အဓိကကိုယ်ထည် ဖြစ်ပြီး ဟိုက်ဒရိုစဖီးယား ခေါ် ကမ္ဘာပေါ်တွင်ရှိနေသော ရေအားလုံးတို့၏ အဓိက အစိတ်အပိုင်းလည်း ဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့မျက်နှာပြင်၏ ၇၁ ရာခိုင်နှုန်း (ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် စတုရန်းကီလိုမီတာ ၃၆၁ သန်း) ကို ပုံမှန်အားဖြင့် သမုဒ္ဒရာအချို့ နှင့် ပို၍ အရွယ်အစားငယ်သော ပင်လယ်တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသော သမုဒ္ဒရာထုက ဖုံးလွှမ်းထားသည်။ ထိုဒေသ၏ တစ်ဝက်ကျော်ခန့်သည် ပေပေါင်း ၉၈၀၀ (မီတာ ၃၀၀၀ ကျော်) နက်သည်။ သမုဒ္ဒရာဒေသ၏ ပျမ်းမျှ ဆားငံဓာတ်ပါဝင်နှုန်းသည် ၁၀၀၀ ပုံလျှင် ၃၅ ပုံခန့် သို့မဟုတ် ၃.၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိပြီး ပင်လယ်ရေအားလုံးနီးပါး၏ ဆားငံဓာတ်ပါဝင်မှုနှုန်းသည် ၁၀၀၀ ပုံလျှင် ၃၀ ပုံမှ ၃၈ ပုံ အထိရှိသည်။ [[Image:
== ခြုံငုံသုံးသပ်ချက် ==
Line ၁၉ ⟶ ၁၈:
# အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ၊
# အာတိတ်သမုဒ္ဒရာ၊
# အန္တာတိတ်သမုဒ္ဒရာတို့ဖြစ်ကြသည်။
ယင်းတို့အနက်ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာသည်အကြီးဆုံးဖြစ်၍
အာတိတ်သမုဒ္ဒရာသည်အငယ်ဆုံးဖြစ်သည်။
Line ၂၉ ⟶ ၂၈:
ုကျွန်းအလွန်တွင် အနက်ဆုံးဖြစ်၍ ထိုနေရာတွင်ပေ ၃၅၄၁ဝခန့် နက်
်သည်။ အီကွေတာမျဉ်း၏မြောက်ပိ်ုင်းကို မြောက်ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာဟုခေါ်၍
တောင်ပိုင်းကိုတောင် ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာဟုခေါ်သည်။
အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာသည် အနောက်ဘက်တွင်အမေရိကတိုက်နှစ်တိုက်၊
Line ၄၁ ⟶ ၄၀:
သမုဒ္ဒရာကိုဝန်းရံထားသောနိုင်ငံများသည် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဖွံ့ဖြိုးသ
ဖြင့် မြောက်အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာတွင်သင်္ဘောအသွားအလာအဖြတ်အသန်း
များပြားစည်ကားသည်။
အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာသည် မြောက်ဘက်တွင် အာရှတိုက်၊အရှေ့ဘက်တွင်
Line ၄၇ ⟶ ၄၆:
ခပ်ဝိုင်းဝိုင်းပုံသဏ္ဌာန်ရှိသည်။စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၂၈၃၅ဝဝဝဝကျယ်၍
ပျမ်းမျှခြင်းအားဖြင့်ပေ ၁၃ဝဝဝနက်သည်။ ဂျားဗားကျွန်းတောင်ဘက်
အလွန်တွင် အနက်ဆုံးဖြစ်၍ ထိုနေရာ၌ ပေ ၂၄၄၄ဝနက်သည်။
အန္တာတိတ်သမုဒ္ဒရာသည် တောင်ဝင်ရိုးစွန်းတစ်ဝိုက်အန္တာတိကတိုက်ကို
Line ၇၁ ⟶ ၇၀:
များတူးထားကြလေသည်။ အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာမှ အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာသို့
အလွယ်တကူဖြတ်ကူးနိုင်ရန် [[ဆူးအက်တူးမြောင်း]]ကိုလည်းကောင်း၊ အတ္တလန္တိတ်သမုဒ္ဒရာမှ ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာသို့ အလွယ်တကူဖြတ်ကူးနိုင်ရန် [[ပနား
မားတူးမြောင်း]]ကိုလည်ကောင်းဖောက်လုပ်ထားလေသည်။
သမုဒ္ဒရာတို့ အောက်ခြေမြေမျက်နှာပြင်သည်တစ်ပြေးညီညာ ရှိသည်မဟုတ်ဘဲ ခွက်ကြီးသဖွယ်တစ်ဖြည်းဖြည်းအလယ်သို့နိမ့်ဆင်းသွားလေသည်။
Line ၁၁၅ ⟶ ၁၁၃:
ကြောင်းများကြောင့်တစ်ကြောင်း၊ ကမ္ဘာကြီးသည်ဝင်ရိုးပေါ်၌ လည်နေ
သောကြောင့်တစ်ကြောင်း သမုဒ္ဒရာတွင်ရေစီးကြောင်းများ ဖြစ်ပေါ်လျှက်
ရှိကြသည်။
ယင်းတို့သည်များသောအားဖြစ် အီကွေတာအနီးတစ်ဝိုက်တွင် အရှေ့မှအ
Line ၁၂၅ ⟶ ၁၂၃:
များ၊သတ္တဝါများ၏အခွံအကြေးများဖြင့်ဖြစ်လာသော ဖြူယောင်ယောင်
ညိုသန်းသန်းနုံးနှစ်များရှိ၏။ ထိုအမှုန်များမှာအလွန်သေးငယ်၍ သာမန်
မျက်စိဖြင့်မမြင်နိုင်ချေ။
အလွန်နက်သော အပိုင်းများ၌ကား ရွှံ့စေးနီများရှိ၏။ ထိုအောက်အနက်
Line ၁၅၇ ⟶ ၁၅၅:
အေးကို တိုင်းတာကြည့်ကြ၏။ ထိုသို့စုံစမ်းခဲ့သဖြင့်သမုဒ္ဒရာအောက်မြေပြင်
ပေါ်၌ မရေတွက် နိုင်အောင်များပြားလှသောသတ္တဝါအမျိုးမျိုးရှိကြောင်းကို
သိရှိရပေသည်။
သာမန်မျက်စိဖြင့်မမြင်နိုင်ဘဲ မှန်ဘီလူးဖြင့် ကြည့်မှသာမြင်နိုင်သည့်သတ္တဝါ
Line ၁၉၃ ⟶ ၁၉၁:
လန္တိတ်သမုဒ္ဒရာ၏အမေရိကန်ကမ်းခြေတစ်လျှောက်တွင် ကျက်စားပေါက်
ပွားလေ့ရှိကြသော မင်ဟာဒင်ခေါ်ငါးတစ်မျိုးသည် စား၍မကောင်းသော်
လည်း မြေသြဇာပြုလုပ် ရန်အတွက်အသုံးကျသည်။
ပန်းထိမ်သည်တို့အသုံးပြုသော စပန်းခေါ် ပင်လယ်ရေမြုပ်တစ်မျိုးကိုလည်း
Line ၂၀၆ ⟶ ၂၀၄:
သည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် တိုက်ခတ်သော လေတို့သည်သမုဒ္ဒရာမျက်နှာပြင်မှ
ရေခိုးရေငွေ့များကို သယ်ဆောင်၍မိုးအဖြစ်ရွာချကြသည်။ မိုးရေဖြင့်လူတို့
အသက်မွေးနေထိုင်ကြရသည်ချည်းဖြစ်သည်။
သိပ္ပံပညာထွန်းကားသော ယခုခေတ်တွင် လူတို့သည်သမုဒ္ဒရာရေကိုနဖား
Line ၂၁၇ ⟶ ၂၁၅:
လဒိန်းကမူ ဒီရေအတက် အကျကိုစေခိုုင်း၍လျှပ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်ရန်
ကြံစည်ခဲ့ဖူး၏။
သိပ္ပံပညာရှင်တို့သည် များပြားလှသောသမုဒ္ဒရာရေထုမှနည်းသုံးနည်းဖြင့်
| |||