ဘာသာတရား: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

စာကြောင်း ၃၆ -
(၄) အစ္စလာမ်ဘာသာ၏အယူဝါဒမှာ
တမန်တော်မိုဟာမက်နှင့် ယင်း၏သာ၀ကတို့ ဟောကြားထားအပ်သော “ကုရ်အာန်ကျမ်းစာ” လာ အဆို အမိန့်များကို လက်ခံ လိုက်နာ ကျင့်သုံး၏။
သက်ရှိ၊ သက်မဲ့အရာအားလုံးကို ဖန်ဆင်းနိုင်စွမ်းရှိသည်ဆိုသော “ဖန်ဆင်းရှင် အလ္လာဟ်” ထာ၀ရ ဘုရားသခင်ကို ယုံကြည် သတ်မှတ် ဆည်းကပ် ကိုးကွယ်၏။ အစ္စလာမ်ဘာသာ ၀င်များက "'''There is No God But ALLAH. and Muhammad is the messenger of ALLAH." ဟုယုံကြည်သတ်မှတ်အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်မှတစ်ပါး ၏။အခြားကိုးကွယ်ရာ ဘုရားမရှိ။ တမန်တော် မိုဟာမ္မဒ်သခင်သည် အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်၏ နောက်ဆုံးစေလွှတ်သော တမန်တော်ကြီးဖြစ်သည်''' ဟုသက်ဝင်ယုံကြည်ကြ၏။ အရဗီဝေါဟာရ "အလ္လာလ်"သည် "သန့်ရှင်းစင်ကြယ်သော၊ အတုမရှိသော၊ ပြိုင်ဖက်ကင်းသော" ဟူသော အနက်များပါဝင်သည်။ အဂ်လိပ် ဝေါဟာရ "God" နှင့် ၄င်း၏ဝေါဟာရ အနွယ်ဝင် စကားလုံးများနှင့် အဓိပ္ပါယ်ကွားခြားပါသည်။ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင်တိုင်းသည် မည်သည့်လူသား(အဖန်ဆင်းခံများ)ကိုမဆို ကိုးကွယ်ပသခြင်းမပြုကြရချေ။ အစ္စလာမ်ဘာသာ အရ "ကိုးကွယ်ရာအရှင်" ဟူသော အတိကျဆုံးသော အဓိပ္ပါယ်သတ်မှတ်ချက်ကို စူရာဟ် အိခ်လာဆ် (ကုရ်အာန်ကဏ္ဍ အမှတ် ၁၁၂)ရှိ အာယသ်တော်(၄)ခုက အတိအကျဖွင့်ဆိုထားပါသည်။ (၁) အို−နဗီတမန်တော် အသင်သည် ပြောကြားပါလေ။ ထို အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် တစ်ဆူတည်းဖြစ်တော်မူ၏။ (၂)အလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် လိုလားတောင့်တခြင်း လုံးဝကင်းရှင်းတော်မူသောအရှင်၊ သူတစ်ပါးတို့၏ မှီခို အားထားရာအရှင်၊ အနှိုင်းမဲ့ထာဝရအရှင်ဖြစ်တော်မူ၏။ (၃)ထိုအလ္လာဟ်အရှင်မြတ်သည် မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်ကိုမျှ မွေးဖွားတော်မူခဲ့သည် မဟုတ်ပေ။ မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက်၏ မွေးဖွားခြင်းကိုလည်း ခံရတော်မူသည် မဟုတ်ပေ။ (၄)ထိုမှတစ်ပါး ထိုအလ္လာဟ်အရှင်မြတ်၌ ဂုဏ်ရည်တူသူ ဟူ၍လည်း တစ်ဦးတစ်ယောက်မျှပင် မရှိပေ။
 
ဘာသာကြီး(၄)မျိုးတွင် ဗုဒ္ဓဘာသာတစ်ခုသည်သာ “မိမိမှတပါး အခြားဖန်ဆင်းရှင် ထာ၀ရဘုရား(God) မရှိ” ဟု အတိအလင်းငြင်းဆို၏။