ဆွန်ချင်လင်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး Bot: Migrating 18 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q17132 (translate me)
No edit summary
စာကြောင်း ၁ -
{{Infobox officeholder
|honorific-prefix =
|name = Soong Ching-ling
|native_name = ''{{lower|0.1em|{{noitalic|{{lang|zh-hans|宋庆龄}}<br />{{lang|zh-hant|宋慶齡}}}}}}''
|image = Soong Ching-ling 1937.jpg
|imagesize = 180px
|caption = Soong Ching-ling in Hong Kong, 1937
|office = တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ ဂုဏ်ထူးဆောင် သမ္မတ
|term_start = ၁၆ မေ ၁၉၈၁
|term_end = ၂၈ မေ ၁၉၈၁ (ကွယ်လွန်)
|office2 = တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ
|alongside2 = Dong Biwu
|president2 = Liu Shaoqi (၁၉၆၈ ထိ)
|leader2 = [[မော်စီတုန်း]]
|term_start2 = ၂၇ ဧပြီ ၁၉၅၉
|term_end2 = ၁၇ ဇန်နဝါရီ ၁၉၅၇
|predecessor2 = [[ချူတေး]]
|successor2 = Ulanhu<br />{{small|(Abolished until 1983)}}
|office3 = အမျိုးသားကွန်ဂရက်၏ အမြဲတမ်းကော်မတီ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (စတုတ္ထနှင့် ပဉ္စမ)
|alongside3 = Dong Biwu နှင့် အခြား ၂၀ ဦး
|chairman3 = [[ချူတေး]]
|term_start3 = ၁၇ ဇန်နဝါရီ ၁၉၇၅
|term_end3 = ၂၈ မေ ၁၉၈၁ (ကွယ်လွန်)
|office4 = အမျိုးသားကွန်ဂရက်၏ အမြဲတမ်းကော်မတီ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ (ပထမ)
|alongside4 = Lin Boqu နှင့် အခြား ၁၂ ဦး
|chairman4 = Liu Shaoqi
|term_start4 = ၂၇ စက်တင်ဘာ ၁၉၅၄
|term_end4 = ၂၆ ဧပြီ ၁၉၅၉
|office5 = အမျိုးသားပြည်သူ့ကွန်ဂရက် အဖွဲ့ဝင်
|constituency5= Shanghai At-large
|term_start5 = ၁၅ စက်တင်ဘာ ၁၉၅၄
|term_end5 = ၂၈ မေ ၁၉၈၁ (ကွယ်လွန်)
|office6 = ပြည်သူ့အစိုးရဗဟိုကောင်စီ၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ
|alongside6 = [[ချူတေး]]၊ Liu Shaoqi, Li Jishen, Zhang Lan, Gao Gang
|chairman6 = [[မော်စီတုန်း]]
|premier6 = [[ချူအင်လိုင်း]]
|term_start6 = ၁ အောက်တိုဘာ ၁၉၄၉
|term_end6 = ၂၆ စက်တင်ဘာ ၁၉၅၄
|predecessor6 = ရာထူးစတင်
|successor6 = [[ချူတေး]] (တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ ဒုတိယသမ္မတ အနေဖြင့်)
|birth_date = {{Birth date|1893|1|27|df=yes}}
|birth_place = [[ရှန်ဟိုင်းမြို့]]၊ [[ချင်းမင်းဆက်|ချင်အင်ပါယာ]]
|death_date = {{Death date and age|1981|5|29|1893|1|27|df=yes}}
|death_place = [[ပေကျင်းမြို့]]၊ [[တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ]]
|party = [[File:Danghui_golden.svg|20px]] [[တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ]] (CPC) (မေ ၁၉၈၁)
|otherparty = [[File:Emblem_of_the_Kuomintang.svg|20px]] [[ကွန်မင်တန်ပါတီ]] (KMT) (၁၉၁၉-၁၉၄၇)<br />Revolutionary Committee of the Kuomintang (RCK) (၁၉၄၈-၁၉၈၁)<br />[[File:Communist star.svg|20px]] [[ကိုမင်တန်]] (၁၉၃၀ခုနှစ်များ အစောပိုင်းမှစ၍)
|spouse = [[ဆွန်ယက်ဆင်]]
|alma_mater = [[ဝက်စလီယန် ကောလိပ်]]
|religion = Methodism
}}
 
[[File:Soong Ching Ling 1920 shanghai.jpg|thumb|ဆွန်ချင်လင်း သို့ မဒမ် ဆွန်ယက်ဆင်]]
မဒမ် ဆွန်ယတ်ဆင်သည် တရုတ်အမျိုးသားခေါင်းဆောင်
ကြီး ဒေါက်တာ[[ဆွန်ယက်ဆင်]]၏ ဇနီးဖြစ်သည်။ ခရစ် ၁၈၉ဝ
ပြည့်နှစ်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ၊ ကျန်ဆူးပြည်နယ် ကွန်ရှမြို့၌ ဖွား
မြင်၍၊ ငယ်နာမည်မှာ ဆွန်းချင်လင်းဖြစ်သည်။ ဆွန်းဆင်လင်း
သည် ပညာသင်ချိန်အရွယ်တွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု
ဂျောဂျီးယားပြည်နယ်၊ ဝက်စလီယန် ကောလိပ်ကျောင်း၌
ပညာသင်ကြားခဲ့၍၊ ဝိဇ္ဇာဘွဲ့ကို ခံယူရရှိခဲ့လေသည်။ ထိုနောက်
ဒေါက်တာဆွန်ယတ်ဆင်နှင့်အတူ ဂျပန်နိုင်ငံသို့ လိုက်ပါ၍၊
တော်လှန်ရေးလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ယင်း၊ ၁၉၁၄ ခုနှစ်
တွင် ဒေါက်တာဆွန်နှင့် ထိမ်းမြားလက်ထပ်ခဲ့လေသည်။
 
'''ဆွန်းဆင်လင်း''' ('''Soong Ching-ling''' သို့မဟုတ် '''Song Qingling''')သည် တရုတ်အမျိုးသားခေါင်းဆောင်ကြီး ဒေါက်တာ[[ဆွန်ယက်ဆင်]]၏ ဒုတိယဇနီးဖြစ်သည်။ ခရစ် ၁၈၉ဝ ပြည့်နှစ်တွင် [[တရုတ်နိုင်ငံ]]၊ ကျန်ဆူးပြည်နယ် ကွန်ရှမြို့၌ ဖွားမြင်၍၊ ငယ်နာမည်မှာ ဆွန်းချင်လင်းဖြစ်သည်။ ဆွန်းဆင်လင်းသည် ပညာသင်ချိန်အရွယ်တွင် [[အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု]] [[ဂျော်ဂျီယာပြည်နယ်]]၊ ဝက်စလီယန် ကောလိပ်ကျောင်း၌
ထိုနောက် ဒေါက်တာဆွန်၏ တော်လှန်ရေးကြိုးပမ်းမှု ခရီး
ပညာသင်ကြားခဲ့၍၊ ဝိဇ္ဇာဘွဲ့ကို ခံယူရရှိခဲ့လေသည်။ ထိုနောက် ဒေါက်တာဆွန်ယတ်ဆင်နှင့်အတူ [[ဂျပန်နိုင်ငံ]]သို့ လိုက်ပါ၍၊ တော်လှန်ရေးလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ယင်း၊ ၁၉၁၄ ခုနှစ်တွင် ဒေါက်တာဆွန်နှင့် ထိမ်းမြားလက်ထပ်ခဲ့လေသည်။
စဉ်တစ်လျှောက်၌ မဒမ်ဆွန်ယတ်ဆင်သည် ခင်ပွန်းသည်နှင့်
 
အတူ ပါရမီဖြည့်ဖော်ဖြည့်ဖက်အနေဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့ရာ၊
ထိုနောက် ဒေါက်တာဆွန်၏ တော်လှန်ရေးကြိုးပမ်းမှု ခရီးစဉ်တစ်လျှောက်၌ မဒမ်ဆွန်ယတ်ဆင်သည် ခင်ပွန်းသည်နှင့်အတူ ပါရမီဖြည့်ဖော်ဖြည့်ဖက်အနေဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့ရာ၊
၁၉၂၅ ခုနှစ်၌ ဒေါက်တာဆွန် ကွယ်လွန် ပြီးသည့်နောက်၊
ယနေ့တိုင်ပင်လျှင်၁၉၂၅ ခုနှစ်၌ ဒေါက်တာဆွန် ကွယ်လွန် ပြီးသည့်နောက်၊ တရုတ်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးရာတို့၌ ကိုယ်တိုင်ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကြပ် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
 
ကိုယ်ကြပ် ပါဝင်ဆောင်ရွက် ဆဲဖြစ်လေသည်။
၁၉၂၆ ခုနှစ်တွင် မဒမ်ဆွန်သည် ဒေါက်တာဆွန်ယတ်ဆင်၏ နေရာကိုဆက်ခံလာသူ [[ချန်ကေရှိတ်]]၏ ဗဟိုအစိုးရ အမှုဆောင်ကောင်စီ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးအဖြစ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့၏။ သို့ရာတွင် ၁၉၂၇ ခုနှစ်၌ ချန်ကေရှိတ်သည် မြောက်ပိုင်းပြည် နယ်တို့သို့ ချီတက်ရေးနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ကွန်မျူနစ်တို့နှင့် သဘော ကွဲလွဲလာခဲ့ပြီးလျှင် အမျိုးသားညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ထဲမှ ကွန်မျူနစ် တို့ကို နှင်ထုတ်လိုက်သောအခါ၊ မဒမ်ဆွန်သည် ချန်ကေရှိတ်အား ဒေါက်တာဆွန်၏ လမ်းစဉ်မှ သွေဖည်ခဲ့ပြီဟု ပြစ်တင်ပြုကာ၊ တရုတ်နိုင်ငံမှ ထွက်ခွာသွားခဲ့၏။ ထိုနောက်၌ကား ဥရောပတိုက်တွင် လှည့်လည်၍၊ မောစကိုနှင့် ဘာလင်မြို့တော်တို့၌ ခေတ္တနေထိုင်ခဲ့သည်။
 
၁၉၂၉ ခုနှစ်၌ကား တရုတ်နိုင်ငံသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့ပြီးနောက်၊ ချန်ကေရှိတ်၏ လမ်းစဉ်ကို အမြဲတမ်းဝေဖန်ကာ စက်မှုလက်မှု သမဝါယကလုပ်ငန်းအပါအဝင် လူမှုဝန်ထမ်းလုပ်ငန်းတို့ကို ပြင်ပမှနေ၍ ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့သည်။ မဒမ်ဆွန်၏ လူမှုဝန်ထမ်းလုပ်ငန်းများအနက် ယနေ့တိုင် ထင်ရှားတည်ရှိသော လုပ်ငန်းတစ်ရပ်မှာ သူကိုယ်တိုင်ကြီးကြပ်သော ကလေးထိန်းဌာနနှင့် ကင်ဒါဂါတင်ကျောင်း ဖြစ်၏။ ချန်ကေရှိတ်သည်တရုတ်အမျိုးသား၏သမ္မတအဖြစ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်နေစဉ်၊ မဒမ်ဆွန်သည် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်း မပြုဘဲ သီးခြားနေခဲ့၏။ ထိုနောက် ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် [[မော်စီတုံး]] ခေါင်းဆောင်သော တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ တည်ထောင်လာသောအခါ၊ ပြည်သူ့အစိုးရဗဟိုကောင်စီတွင် ဒုတိယဥက္ကဌတစ်ဦး ဖြစ်လာလေသည်။
၁၉၂၆ ခုနှစ်တွင် မဒမ်ဆွန်သည် ဒေါက်တာဆွန်ယတ်ဆင်
၏ နေရာကိုဆက်ခံလာသူ ချန်ကေရှိတ်၏ ဗဟိုအစိုးရ အမှု
ဆောင်ကောင်စီ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးအဖြစ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်ခဲ့၏။
သို့ရာတွင် ၁၉၂၇ ခုနှစ်၌ ချန်ကေရှိတ်သည် မြောက်ပိုင်းပြည်
နယ်တို့သို့ ချီတက်ရေးနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ကွန်မျူနစ်တို့နှင့် သဘော
ကွဲလွဲလာခဲ့ပြီးလျှင် အမျိုးသားညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ထဲမှ ကွန်မျူနစ်
တို့ကို နှင်ထုတ်လိုက်သောအခါ၊ မဒမ်ဆွန်သည် ချန်ကေရှိတ်
အား ဒေါက်တာဆွန်၏ လမ်းစဉ်မှ သွေဖည်ခဲ့ပြီဟု ပြစ်တင်
ပြုကာ၊ တရုတ်နိုင်ငံမှ ထွက်ခွာသွားခဲ့၏။ ထိုနောက်၌ကား
ဥရောပတိုက်တွင် လှည့်လည်၍၊ မောစကိုနှင့် ဘာလင်မြို့တော်
တို့၌ ခေတ္တနေထိုင်ခဲ့သည်။ ၁၉၂၉ ခုနှစ်၌ကား တရုတ်နိုင်ငံသို့
ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့ပြီးနောက်၊ ချန်ကေရှိတ်၏ လမ်းစဉ်ကို
အမြဲတမ်းဝေဖန်ကာ စက်မှုလက်မှု သမဝါယကလုပ်ငန်းအပါ
အဝင် လူမှုဝန်ထမ်းလုပ်ငန်းတို့ကို ပြင်ပမှနေ၍ ဆောင်ရွက်
ပေးခဲ့သည်။ မဒမ်ဆွန်၏ လူမှုဝန်ထမ်းလုပ်ငန်းများအနက်
ယနေ့တိုင် ထင်ရှားတည်ရှိသော လုပ်ငန်းတစ်ရပ်မှာ သူကိုယ်
တိုင်ကြီးကြပ်သော ကလေးထိန်းဌာနနှင့် ကင်ဒါဂါတင်ကျောင်း
ဖြစ်၏။ ချန်ကေရှိတ်သည်တရုတ်အမျိုးသား၏သမ္မတအဖြစ်ဖြင့်
ဆောင်ရွက်နေစဉ်၊ မဒမ်ဆွန်သည် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်း
မပြုဘဲ သီးခြားနေခဲ့၏။ ထိုနောက် ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် မော်စီ
တုံး ခေါင်းဆောင်သော တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ တည်
ထောင်လာသောအခါ၊ ပြည်သူ့အစိုးရဗဟိုကောင်စီတွင် ဒုတိယ
ဥက္ကဌတစ်ဦး ဖြစ်လာလေသည်။
 
မဒမ်ဆွန်၌ ဆွန်းအိုင်လင်း၊ ဆွန်းမေလင်းဟူသော ညီအစ်မနှစ်ဦးနှင့် ဆွန်းဇူဝင်ဟူသော မောင်တစ်ယောက်ရှိသည်။ ဆွန်း မောင်နှမတစ်စုမှာ ရာထူးဌာနန္တအားဖြင့်၎င်း၊ ပစ္စည်းဥစ္စာအားဖြင့်၎င်း ထင်ရှားကျော်ကြားသူ ချည်းဖြစ်သည်။ ဆွန်းအိုင်လင်းမှာ ကွန်းရှန်းရှီးခေါ် အိပ်ချ၊အိပ်ချ၊ ကွန်း၏ဇနီးဖြစ်သည်။ ကွန်းသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြွယ်ဝဆုံးသောသူများအနက် တစ်ဦးအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ တရုတ်အမျိုးသား အစိုးရအဖွဲ့တွင် ဘဏ္ဍာရေးဌာနဝန်ကြီးအဖြစ်ဖြင့် ထမ်းရွက်ခဲ့သည်။ ဆွန်းမေ
မဒမ်ဆွန်၌ ဆွန်းအိုင်လင်း၊ ဆွန်းမေလင်းဟူသော
လင်းမှာ မဒမ်ချန်ကေရှိတ်ဟု အများသိကြသော ချန်ကေရှိတ်၏ ဇနီးပင်ဖြစ်သည်။ ဆွန်းဇူဝင်မှာမူ တီ၊ ဗွီ၊ ဆွန်းဟု ကျော်ကြားသော ဘဏ်သူဌေးဖြစ်လေသည်။ တီ၊ ဗွီ၊ ဆွန်းသည်လည်း ချန်ကေရှိတ်အစိုးရအဖွဲ့တွင် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး အဖြစ်ဖြင့်၎င်း၊ ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ်ဖြင့်၎င်း ထမ်းရွက်ခဲ့ဘူးသည်။ အိပ်ချ၊ အိပ်ချ၊ ကွန်းနှင့် တီ၊ ဗွီ၊ ဆွန်းတို့ အိမ်ထောင်စုများမှာ ယခုအခါ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၌ နေထိုင်လျက်ရှိကြ၏။
ညီအစ်မနှစ်ဦးနှင့် ဆွန်းဇူဝင်ဟူသော မောင်တစ်ယောက်ရှိသည်။
ဆွန်း မောင်နှမတစ်စုမှာ ရာထူးဌာနန္တအားဖြင့်၎င်း၊ ပစ္စည်းဥစ္စာ
အားဖြင့်၎င်း ထင်ရှားကျော်ကြားသူ ချည်းဖြစ်သည်။ ဆွန်းအိုင်
လင်းမှာ ကွန်းရှန်းရှီးခေါ် အိပ်ချ၊အိပ်ချ၊ ကွန်း၏ဇနီးဖြစ်သည်။
ကွန်းသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အကြွယ်ဝဆုံးသောသူများအနက်
တစ်ဦးအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ တရုတ်အမျိုးသား အစိုးရအဖွဲ့တွင်
ဘဏ္ဍာရေးဌာနဝန်ကြီးအဖြစ်ဖြင့် ထမ်းရွက်ခဲ့သည်။ ဆွန်းမေ
လင်းမှာ မဒမ်ချန်ကေရှိတ်ဟု အများသိကြသော ချန်ကေရှိတ်၏
ဇနီးပင်ဖြစ်သည်။ ဆွန်းဇူဝင်မှာမူ တီ၊ ဗွီ၊ ဆွန်းဟု ကျော်ကြား
သော ဘဏ်သူဌေးဖြစ်လေသည်။ တီ၊ ဗွီ၊ ဆွန်းသည်လည်း
ချန်ကေရှိတ်အစိုးရအဖွဲ့တွင် ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး အဖြစ်ဖြင့်၎င်း၊
ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ်ဖြင့်၎င်း ထမ်းရွက်ခဲ့ဘူးသည်။ အိပ်ချ၊
အိပ်ချ၊ ကွန်းနှင့် တီ၊ ဗွီ၊ ဆွန်းတို့ အိမ်ထောင်စုများမှာ ယခု
အခါ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၌ နေထိုင်လျက်ရှိကြ၏။
 
၁၉၅၆ ခုနှစ် ဇန္နဝါရီလ၌ မဒမ်ဆွန်သည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ အမျိုးသားကွန်ဂရက်၏ အမြဲတမ်းကော်မီတီ ဒုတိယဥက္ကဌအဖြစ်ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့လာရောက်ခဲ့၏။ ဇန္နဝါရီလ ၆ ရက်နေ့တွင် [[ရန်ကုန်မြို့တော်ခန်းမ]]၌ ကျင်းပသော လူထု အစည်းအဝေးတွင် သဟဇာတမူငါးချက်ကို အခြေတည်၍၊ တရုတ်ပြည်သူ့နိုင်ငံနှင့် မြန်မာပြည်ထောင်စုတို့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့ကြပုံကို ဟောပြောခဲ့သည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)</ref>
၁၉၅၆ ခုနှစ် ဇန္နဝါရီလ၌ မဒမ်ဆွန်သည် တရုတ်ပြည်
သူ့သမ္မတနိုင်ငံ အမျိုးသားကွန်ဂရက်၏ အမြဲတမ်းကော်မီတီ
ဒုတိယဥက္ကဌအဖြစ်ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံသို့လာရောက်ခဲ့၏။ ဇန္နဝါရီ
လ ၆ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့တော်ခန်းမ၌ ကျင်းပသော လူထု
အစည်းအဝေးတွင် သဟဇာတမူငါးချက်ကို အခြေတည်၍၊
တရုတ်ပြည်သူ့နိုင်ငံနှင့် မြန်မာပြည်ထောင်စုတို့ ပူးပေါင်းဆောင်
ရွက်ခဲ့ကြပုံကို ဟောပြောခဲ့သည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၄)</ref>
==ကိုးကား==
<references/>
 
[[Category:ထင်ရှားသူတို့၏ အိမ်ထောင်ဖက်များ‎]]
[[Category:တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ သမ္မတများ]]
[[Category:တရုတ်သမ္မတနိုင်ငံ]]
[[Category:၁၈၉၀ မွေးဖွားသူများ]]
[[Category:ထိုင်ဝမ်]]
[[Category:၁၉၈၁ သေဆုံးသူများ]]
[[Category:တရုတ် အမျိုးသမီးများ]]