မဟာဗောဓိစေတီ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
No edit summary
စာကြောင်း ၁၆ -
| map_caption = အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဗီဟာပြည်နယ်ရှိ မဟာဗောဓိစေတီ တည်နေရာပြ မြေပုံ
}}
'''မဟာဗောဓိစေတီ''' (Mahabodhi Temple; महाबोधि मंदिर; တစ်နည်းအားဖြင့် "Great Awakening Temple")သည် [[ဗုဒ္ဓဂါယာ]]အတွင်း တည်ရှိပြီး [[အသောက|သီရိဓမ္မာ သောကမင်းကြီး]] နန်းစံ ၁၀ နှစ် ၁၁ နှစ်ခန့်တွင် [[ဂေါတမ]] မြတ်စွာဘုရား ပွင့်တော်မူရာ အရပ်ကို အထိမ်းအမှတ်ပြု တည်ထားကိုးကွယ်သည့် စေတီတစ်ဆူဖြစ်သည်။ ထိုစေတီတော်ကြီးသည် ဉာဏ်တော်အမြင့် ပေ ၁၈၀ ခန့်ရှိသည်။ အရင်းကားပြီးလျှင် အဖျားရှူးသော လေးထောင့်ပုံသဏ္ဌာန်ရှိ၍ ဗိသုကာလက်ရာ ထူးခြားကောင်းမွန်လှသည်။ စေတီတော်သည် နှစ်ဆင့်ဖြစ်သည်။ အောက်ပိုင်းသည် ဂူကျောင်းပုံစံဖြစ်၍ အတွင်း၌ ရုပ်ပွားတော် တဆူ ကိန်းဝပ်လျက် ရှိသည်။ အပေါ်ပိုင်းသည် စေတီဖြစ်သည်။ စေတီ၏ ဖိနပ်တော် ထောင့်လေးထောင့်၌ စေတီမကြီး၏ ပုံသဏ္ဌာန်မျိုး အရံစေတီ တစ်ဆူစီရှိသည်။ မဟာဗာဓိစေတီ၏ အမိုးခုံးကို ထိုင်းနိုင်ငံ အစိုးရမှ ၂၉၀ ကီလိုဂရမ်ရှိ ရွှေပြားများ ကပ်လှူထားသည်။<ref name=bp>{{cite web|title=Mahabodhi Temple at Bodhgaya to be Coated with 290 Kg Gold|url=http://news.biharprabha.com/2013/11/mahabodhi-temple-at-bodhgaya-to-be-coated-with-290-kg-gold/|work=Biharprabha News|accessdate=12 November 2013}}</ref>
 
မဟာဗောဓိစေတီ၏ အနောက်ဖက်ခြမ်းတွင် မဟာဗောဓိပင် တည်ရှိသည်။ ၂၀၀၂ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် မဟာဗောဓိစေတီကို ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာအဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။<ref name="ians">[http://www.buddhistchannel.tv/index.php?id=42,6138,0,0,1,0 Buddhists seek control over Mahabodhi temple management] IANS. March 28, 2008. Retrieved March 29, 2008.</ref>
 
== ၂၀၁၃ တိုက်ခိုက်မှု ==
{{main|ဗုဒ္ဓဂါယာ မှာ ဗုံးကွဲမှု}}
၂၀၁၃ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၇ ရက်နေ့တွင် မဟာဗောဓိစေတီ အနီးတဝိုက်တွင် ဗုံး ၁၀ လုံးခန့် ဆက်တိုက်ကွဲခဲ့ကာ ၅ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ ဗုံးတစ်လုံးမှာ ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော် အနီးတွင် ဖြစ်ပြီး အခြားတစ်လုံးမှာ မဟာဗောဓိပင်အနီးတွင် ပေါက်ကွဲခဲ့သည်။ မပေါက်ကွဲသေးသော ဗုံး ၃ လုံးကိုလည်း ရှာဖွေတွေ့ရှိပြီး မပေါက်ကွဲအောင် ပြုလုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ပေါက်ကွဲမှုများမှာ မနက် ၅ နာရီခွဲမှ မနက် ၆ နာရီအတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။<ref name=terror>{{cite news|title=Serial Blasts rock Mahabodhi temple in Bodha gaya: terror attack, Center says|url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/serial-blasts-rock-mahabodhi-temple-in-bodh-gaya-terror-attack-centre-says/articleshow/20952763.cms|accessdate=7 July 2013|newspaper=The Times of India|date=7 July 2013}}</ref><ref name=injured>{{cite news|last=Law|first=Kumar Mishra|title=5 injured in multiple blasts at Mahabodhi temple in Bodh Gaya|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/patna/5-injured-in-multiple-blasts-at-Mahabodhi-temple-in-Bodh-gaya/articleshow/20951736.cms?|accessdate=7 July 2013|newspaper=The Times of India|date=7 July 2013}}</ref> မဟာဗောဓိစေတီမှာ ထိခိုက်ပျက်စီးမှု မရှိခဲ့ပေ။<ref name=terror/> ၂၀၁၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာ ၄ ရက်နေ့တွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ အမျိုးသား စုံစမ်းစစ်ဆေးရေး အေဂျင်စီမှ ဗုံးပေါက်ကွဲမှုများအတွက် အိန္ဒိယမူဂျာဟစ်အဖွဲ့တွင် တာဝန်ရှိသည်ဟု ကြေငြာခဲ့သည်။<ref name=":0">{{cite news|last=Tiwari|first=Deeptiman|title=Ranchi document helps NIA crack Bodh Gaya blast case|url=http://timesofindia.indiatimes.com/india/Ranchi-document-helps-NIA-crack-Bodh-Gaya-blast-case/articleshow/25281931.cms?|accessdate=6 November 2013|newspaper=Times of India|date=6 November 2013}}</ref><ref name="Patna terror cell">{{cite news|last=Gaikwad|first=Rahi|title=Patna terror cell behind Bodh Gaya strike too: NIA|url=http://www.thehindu.com/news/national/patna-terror-cell-behind-bodh-gaya-strike-too-nia/article5322815.ece|accessdate=7 November 2013|newspaper=The Hindu|date=7 November 2013|author2=Yadav Anumeha|author3=Pandey Devesh|agency=The Hindu|location=Patna, Ranchi, New Delhi}}</ref>
 
 
== ဓါတ်ပုံများ ==
<gallery>
File:Worshipper at Mahabodhi Temple Bodh Gaya India.jpg|စေတီရှိ ရုပ်ပွားတော်ကို ကိုးကွယ်ဆည်းကပ်နေသည့် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တစ်ဦး
File:Bodhgaya 3639641913 f4c5f73689 t.jpg|မဟာဗောဓိပင်
File:Women Candles Bodhgaya Mahabodhi.jpg|မဟာဗောဓိစေတီ မြောက်ဖက်ရှိ လျှောက်လမ်းဖက်တွင် ဆီမီးထွန်းညှိပူဇော်နေသော ဘုရားဖူးများ
File:Mahabodhi-1780s.jpg|၁၇၈၀ ခုနှစ်ဝန်းကျင်ခန့်က မဟာဗောဓိစေတီ
File:Mahabodhi-restored.jpg|၁၈၈၀ ခုနှစ်ဝန်းကျင်က ပြုပြင်ထိန်းသိမ်းအပြီး တွေ့ရစဉ်
File:Mahabodhi.jpg|၂၀၀၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလက စေတီကို ပြုပြင်နေစဉ်
</gallery>
 
== ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် ==
Line ၃၁ ⟶ ၄၈:
*[http://whc.unesco.org/pg.cfm?cid=31&id_site=1056 ယူနက်စကို ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်]
*[http://www.buddhistplacesinindia.com/bodhgaya-temple-in-bihar.aspx ဗီဟာပြည်နယ်ရှိ မဟာဗောဓိစေတီ]
*[http://koenraadelst.voiceofdharma.com/books/acat/ch3.htm Theမဟာဗောဓိစေတီနှင့် Bodhပတ်သက်၍ Gaya temple controversyအငြင်းပွားမှု]
 
[[Category:ဗုဒ္ဓဘာသာ အထွတ်အမြတ်နေရာများ]]