ပရိုဆီမာ စင်တောရိ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

fixed
စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ်
fixed
စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ်
စာကြောင်း ၁ -
 
{{about|the star in the Alpha Centauri system}}
ပရိုဆီမာ စတင်တောရိ (လက်တင်ဘာသာဖြင့် ပရိုဆီမာဆိုသည်မှာ အနီးဆုံးဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်) ကြယ်သည် [[နေ]]မှ [[အလင်းနှစ်]] ၄.၂ ကွာဝေးပြီး စင်တောရပ် ကြယ်စုတန်းထဲမှ ကြယ်ပုနီ(red dwarf) ကြယ်တစ်စင်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၁၅ ခုနှစ်တွင် စကောလူမျိုး နက္ခတ္တပညာရှင် Robert Innes ဆိုသူက
{{Use mdy dates|date=January 2015}}
ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါသည်။ သာမန်မျက်စိဖြင့် ကြည့်ပါက များစွာမှိန်နေမည်ဖြစ်သော်လည်း ပရိုဆီမာ စတင်တောရိသည် အနီးဆုံးကြယ်ဖြစ်သည်။ ပရိုဆီမာ စတင်တောရိသည် သုံးပွင့်ဆိုင်ကြယ်စနစ်၏ ကြယ်တစ်စင်းဖြစ်နေပုံပေါ်သည်။ အဖော်ကြယ်နှစ်စင်းမှာ Alpha Centauri A နှင့် B တို့ဖြစ်ပြီး သူတို့၏ ပတ်လမ်းကြာမြင့်ချိန်မှာ နှစ်ပေါင်း (၅ဝဝဝဝဝ) ပိုမိုများပြားသည်။
{{Featured article}}
{{Sky|14|29|42.9487|-|62|40|46.141|4.243}}
{{Starbox begin
| name=Proxima Centauri
}}
{{Starbox image
| image = [[File:New shot of Proxima Centauri, our nearest neighbour.jpg|250px]]
| caption = Proxima Centauri as seen by [[Hubble Space Telescope|Hubble]]
}}
{{Starbox observe
| epoch=[[J2000.0]]
| equinox=[[J2000.0]] ([[International Celestial Reference System|ICRS]])
| constell = [[Centaurus]]
| pronounce = {{IPAc-en|ˈ|p|r|ɒ|k|s|ɪ|m|ə|_|s|ɛ|n|ˈ|t|ɔr|iː}}<ref group="nb">Proxima is pronounced {{IPAc-en|ˈ|p|r|ɒ|k|s|ɪ|m|ə}}. Centauri may be pronounced {{IPA|/sɛnˈtɔriː/}} or {{IPA|/sɛnˈtɔraɪ/}}.</ref>
| ra = {{RA|14|29|42.9487}}<ref name="SIMBAD" />
| dec = {{DEC|−62|40|46.141}}<ref name="SIMBAD" />
| appmag_v = 11.05<ref name="SIMBAD" />
}}
{{Starbox character
| class=M5.5&nbsp;Ve<ref name="SIMBAD" />
| appmag_1_passband = J
| appmag_1 = 5.35 ± 0.02<ref name="SIMBAD" />
| b-v=1.90<ref name="SIMBAD" />
| u-b=1.43<ref name="SIMBAD" />
| variable=[[Flare star]]
}}
{{Starbox astrometry
| radial_v={{nowrap|−21.7 ± 1.8}}<ref name=aaa379 />
| prop_mo_ra=−3775.40<ref name="SIMBAD" />
| prop_mo_dec=769.33<ref name="SIMBAD" />
| parallax=768.7
| p_error=0.3
| parallax_footnote=<ref name="apj118" />
| absmag_v=15.49<ref name="abs_mag" />
}}
{{Starbox detail
| age_gyr=4.85<ref name="ESO2003" />
| metal=<!-- assumed to be the same as Alpha Cen A/B -->
| mass={{nowrap|0.123 ± 0.006}}<ref name=aaa397 />
| radius={{nowrap|0.141 ± 0.007}}<ref name=aaa505_1_205 />
| rotation=83.5&nbsp;days<ref>{{cite journal
| author=Benedict, G. F.
| title=Photometry of Proxima Centauri and Barnard's Star Using Hubble Space Telescope Fine Guidance Sensor 3: A Search for Periodic Variations
| journal=The Astronomical Journal
| date=1998 | volume=116 | issue=1 | pages=429–439
| doi=10.1086/300420
| bibcode=1998AJ....116..429B |arxiv = astro-ph/9806276
| name-list-format=vanc
| author2=McArthur, B.
| display-authors=2
| last3=Nelan
| first3=E.
| last4=Story
| first4=D.
| last5=Whipple
| first5=A. L.
| last6=Shelus
| first6=P. J.
| last7=Jefferys
| first7=W. H.
| last8=Hemenway
| first8=P. D.
| last9=Franz
| first9=Otto G. }}</ref>
| rotational_velocity={{nowrap|< 0.09}}<ref name=aaa460_3_695>{{cite journal
| last=Torres | first=C. A. O.
| title=Search for associations containing young stars (SACY). I. Sample and searching method
| journal=[[Astronomy and Astrophysics]] | volume=460 | issue=3
|date=December 2006 | pages=695–708
| doi=10.1051/0004-6361:20065602 | arxiv=astro-ph/0609258
| bibcode=2006A&A...460..695T
| display-authors=1
| last2=Quast
| first2=G. R.
| last3=Da Silva
| first3=L.
| last4=De La Reza
| first4=R.
| last5=Melo
| first5=C. H. F.
| last6=Sterzik
| first6=M. }}</ref>
| metal_fe=0.21<ref name=aaa519_A105 />
| luminosity_bolometric=0.0017<ref name=lbol />
| temperature={{nowrap|3,042 ± 117}}<ref name=aaa397 />
| gravity={{nowrap|5.20 ± 0.23}}<ref name=aaa397 />
}}
{{Starbox catalog
| names = [[Bayer designation|Alpha Centauri C]], [[Catalog of Components of Double and Multiple Stars|CCDM]]&nbsp;J14396-6050C, [[General Catalogue of Trigonometric Parallaxes|GCTP]]&nbsp;3278.00, [[Gliese-Jahreiss catalogue|GJ]]&nbsp;551, [[Hipparcos catalogue|HIP]]&nbsp;70890, [[Luyten Five-Tenths catalogue|LFT]]&nbsp;1110, [[Luyten Half-Second catalogue|LHS]]&nbsp;49, [[Luyten Proper-Motion catalogue|LPM]]&nbsp;526, [[Luyten Two-Tenths catalogue|LTT]]&nbsp;5721, [[New Luyten Two-Tenths catalogue|NLTT]]&nbsp;37460, [[Variable star designation|V645 Centauri]]<ref name="SIMBAD" />
}}
{{Starbox reference
| Simbad = V645+Cen
| ARICNS = <!--Code-->
}}
{{Starbox end}}

ပရိုဆီမာ စတင်တောရိ (လက်တင်ဘာသာဖြင့် ပရိုဆီမာဆိုသည်မှာ အနီးဆုံးဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်) ကြယ်သည် [[နေ]]မှ [[အလင်းနှစ်]] ၄.၂ ကွာဝေးပြီး
စင်တောရပ် ကြယ်စုတန်းထဲမှ ကြယ်ပုနီ(red dwarf) ကြယ်တစ်စင်း ဖြစ်သည်။ ၁၉၁၅ ခုနှစ်တွင် စကောလူမျိုး နက္ခတ္တပညာရှင် Robert Innes ဆိုသူက
ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပါသည်။ သာမန်မျက်စိဖြင့် ကြည့်ပါက များစွာမှိန်နေမည်ဖြစ်သော်လည်း ပရိုဆီမာ စတင်တောရိသည် အနီးဆုံးကြယ်ဖြစ်သည်။ ပရိုဆီမာ စတင်တောရိသည်
သုံးပွင့်ဆိုင်ကြယ်စနစ်၏ ကြယ်တစ်စင်းဖြစ်နေပုံပေါ်သည်။ အဖော်ကြယ်နှစ်စင်းမှာ Alpha Centauri A နှင့် B တို့ဖြစ်ပြီး သူတို့၏ ပတ်လမ်းကြာမြင့်ချိန်မှာ
နှစ်ပေါင်း (၅ဝဝဝဝဝ) ပိုမိုများပြားသည်။
 
ပရိုဆီမာ စတင်တောရိကြယ်၏ အချင်းကို တိုက်ရိုက်တိုင်းတာနိုင်သောကြောင့် နေ၏ ခုနှစ်ပုံတစ်ပုံရှိသည်ဟု သိရသည်။ ထုထည်မှာ နေ၏ ၈ ပုံ ၁ ပုံရှိကာ