တာ့ဂျ်မဟာရ်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

စာတွဲများ: မိုဘိုင်းလ် တည်းဖြတ် မိုဘိုင်းလ် ဝက်ဘ် တည်းဖြတ်
အရေးမကြီး +infobox
စာကြောင်း ၁ -
{{Infobox historic site
[[File:Taj Mahal in March 2004.jpg|thumb|300px|တာ့ဂျ်မဟာရ်ဂူသင်္ချိုင်းကြီး]]
| name = တာ့ဂျ်မဟာရ်<br>ताज महल
| native_language = hi
| image = Taj Mahal in March 2004.jpg
| image_size = 270px
| caption = တာ့ဂျ်မဟာရ် အား တောင်ဖက်မှ မြင်ရပုံ
| designation1 = WHS
| designation1_date = ၁၉၈၃ <small>(၇ ကြိမ်မြောက် [[ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်ကော်မတီ|အစည်းအဝေး]])</small>
| designation1_number = [http://whc.unesco.org/en/list/252 252]
| designation1_criteria = (i)
| designation1_type = ယဉ်ကျေးမှု
| designation1_free1name = တည်နေရာ
| designation1_free1value = [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]]
| designation1_free2name = ဒေသ
| designation1_free2value = [[အာရှတိုက်ရှိ ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများ စာရင်း|အာရှ-ပစိဖိတ်]]
| location = [[အာဂရာမြို့]]၊ [[ဥတ္တရပဒေသပြည်နယ်]]၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ
| height = ၇၃ မီတာ (၂၄၀ ပေ)
| built = ၁၆၃၂ - ၁၆၅၃<ref>{{cite book
| last =Dutemple
| first =Lesley A
| authorlink =
| coauthors =
| title =The Taj Mahal
| publisher = Lerner Publications Co
| year =2003
| location =
| page =32
| url =https://books.google.com/books?id=J--NBIJ55AMC&printsec=frontcover
| doi =
| isbn =0-8225-4694-9
| accessdate =2015-02-07}}</ref>
| architect = Ustad Ahmad Lahauri
| architecture = Mughal architecture
| lat_degrees = 27
| lat_minutes = 10
| lat_seconds = 30
| lat_direction = N
| long_degrees = 78
| long_minutes = 02
| long_seconds = 31
| long_direction = E
| locmapin = India
| map_caption = အိန္ဒိယနိုင်ငံ အနောက်ဥတ္တရပဒေသပြည်နယ်တွင်း တည်နေရာ
| coord_display = inline
| visitation_num = ၃ သန်းခန့်
| visitation_year = ၂၀၀၃
}}
 
'''တာ့ဂျ်မဟာရ်''' ({{lang-en|Taj Mahal}}; {{IPAc-en|ˌ|t|ɑː|dʒ|_|m|ə|ˈ|h|ɑː|l}}) သည် [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]] အာဂရာမြို့ပြင်၊ အာဂရာခံတပ်၏ အ‌ရှေ့ဘက် ၁ မိုင်ခန့်‌ဝေး‌သော လှပသည့် ဥယျာဉ်တစ်ခုတွင်း၌ တည်ရှိသည်။ ကြီးကျယ်ခမ်းနားသော ဂူသင်္ချိုင်းကြီးဖြစ်ပြီး မူဂဲ(Mughal)ဘုရင် ရှားဂျာဟန်(Shah Jahan) က သူ၏ ကွယ်လွန်ပြီးခဲ့သော အချစ်မြတ်နိုးဆုံးဇနီး မွန်တာဇ်မဟာရာ(ဂျ်) (Mumtaz Mahal) အတွက်ရည်စူး၍ တည်ဆောက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
 
တာ့ဂျ်မဟာသည် မဂိုဗိသုကာပညာ၏ အကောင်းဆုံး ဥပမာတစ်ခုအဖြစ် ပြောနိုင်ပြီး အချို့က ကမ္ဘာ‌ပေါ်တွင် အလှဆုံး‌သော အ‌ဆောက်အအုံကြီးဟူ၍ ဆိုကြသည်။ တည်ဆောက်မှုစတိုင်တွင် ပါရှန်း၊ တူရကီ၊ အိန္ဒိယနှင့် အစ္စလာမ် ဗိသုကာစတိုင်၏ အစိတ်အပိုင်းများပေါင်းစပ်ပါဝင်နေသည်။ ၁၉၈၃ ခုနှစ်တွင် တာ့ဂျ်မဟာသည် [[ယူနက်စကို]]၏ ကမ္ဘာ့အမွေခံနေရာများစာရင်းတွင်[[ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာ|ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်နေရာများစာရင်း]]တွင် ပါဝင်လာခဲ့ပြီး "မူစလင်အနုပညာ၏ ရတနာ နှင့် အားလုံးက အံ့ဩလေးစားရလောက်သော အလွန်ပြောင်မြောက်သည့် ကမ္ဘာ၏အမွေခံအဆောက်အဦး" ဟု ဖော်ပြထားခဲ့သည်။ ‘တာ့ဂျ်မဟာရ်’ဟူသည်မှာ ‘နန်း များ ထွတ်‌ခေါင်’ဟု အနက်ရ၏။ ရှားဂျဟန်း ဧကရာဇ်ဘုရင် မင်းမြတ်၏ အ‌လောင်းကိုလည်း ဤသင်းချိုင်း၌ပင် မြှုပ်နှံခဲ့ကြ ‌လေသည်။<ref name="မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း အတွဲ၅">မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း အတွဲ(၅)</ref>
 
တာ့ဂျ်မဟာရ်အဆောက်အဦးအစုအဝေးကို ၁၆၄၈ ခုနှစ်ခန့်က ဆောက်လုပ်ပြီးစီးခဲ့ပြီး အူစတတ် အာမက် လာဟောရီသည် တာ့ဂျ်မဟာရ်၏ အဓိကပုံစံထုတ်တည်ဆောက်သူဖြစ်သည်ဟု ယူဆကြသည်။