Britpop

Britpop

Britpopသည္ rock ႏွင့္ pop ဂီတ၏မ်ိဳးခြဲတစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး အဂၤလန္မွ စတင္ခဲ့သည္။ britpopသည္ ၁၉၉၀အေစာပုိင္းတြင္ British independent music မွ ေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး တီး၀ုိင္းမ်ား သည္ ၁၉၆၀ႏွင့္ ၁၉၇၀ ၏ British guitar pop music ၊ ၁၉၈၀မွ indie rockတုိ႔ျဖင့္ လႊမ္းမုိးထားသည္။ အထူးသျဖင့္ The Smiths ျဖစ္သည္။ Britpop သည္ တီး၀ုိင္းမ်ားအေပၚအာရုံစုိက္ ထားသည္မွာ သီခ်င္းဆုိရာတြင္ ၿဗိတိန္၀ဲသံႏွင့္ ျဗိတိန္ေနရာမ်ား၊ ၿဗိတိန္ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကုိ ကုိးကား ထားသည္။ ၁၉၈၀ႏွင့္ ေနာက္ပုိင္းႏွင့္ ၁၉၉၀အေစာပုိင္းတြင္ ဂီတဆုိင္ရာႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆုိင္ရာ ဦးတည္ရာမ်ားကုိ ဆန္႔က်င္လ်က္ တုံျပန္႔မႈအျဖစ္ လႈပ္ရွားမႈတစ္ခု ဖြံ႔ၿဖိဳးလာခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္မွ ထူးျခားဆန္းက်ယ္ေသာ grunge ျဖစ္သည္။ အဂၤလန္မွ အေမရိကန္grunge တီး၀ုိင္းမ်ားထဲမွ ဂီတဆုိင္ရာက်ဴးေက်ာ္မႈတြင္ new british group ျဖစ္ေသာ Suedeႏွင့္ Blur တီး၀ုိင္းတုိ႔သည္ ဂီတဆုိင္ရာအႏုိင္အထက္ျပဳလုပ္ျခင္းကုိ ဆန္႔က်င္ေသာအားျဖင့္ လႈပ္ရွားမႈ စတင္ခဲ့သည္။ အတိတ္၏ British music ကုိ ကုိးကားျခင္းႏွင့္ ျဗိတိန္ဆုိင္ရာေခါင္းစဥ္မ်ားႏွင့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားေရးသားခဲ့ၾကသည္။ ထုိတီး၀ုိင္းမ်ားသည္ မၾကာခင္ Oasis, The Verve, Pulp, Placebo, Supergrass, Cast, Space, Sleeperႏွင့္ Elastica တုိ႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္ခဲ့သည္။ Britpop အုပ္စုသည္ british alternative rock ကုိ mainstream ထဲသုိ႔ ယူေဆာင္ခဲ့သည္။ Cool Britannia ဟုေခၚေသာ Backbone of a lager British Cultural movementကုိ ပုံသြင္းခဲ့သည္။ ၁၉၉၇တြင္ လႈပ္ရွားမႈသည္ ေႏွးေကြးလာၿပီး ေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္မႈမ်ား စတင္၍ တုံဆုိင္းကာ ၿပိဳကြဲခဲ့သည္။ လူႀကိဳက္မ်ားေသာ တီး၀ုိင္းမ်ားသည္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားအထိ က်ယ္ျပန္႔ ေအာင္ျမင္ခဲ့ေသာ္လည္း (အထူး သျဖင့္ အေမရိကန္အထိ) ဆယ္စုႏွစ္အဆုံးတြင္ လႈပ္ရွားမႈသည္ ႀကီးမားစြာ က်ရႈံးခဲ့သည္။

ပုံစံ၊ဇစ္ျမစ္ႏွင့္ လႊမ္းမုိးမႈမ်ား

အထူးသျဖင့္ လႈပ္ရွားခဲ့သည့္ အမ်ိဳးအစားမ်ားမွာ british invasion၊ glam rockႏွင့္ punk rock တုိ႔ျဖစ္သည္။ Blur ႏွင့္ Oasis သည္ The Kinks ႏွင့္The Beatles တုိ႔ျဖင့္ လႊမ္းမုိးခဲ့သည္။ ၁၉၈၀မွ Alternative rock ေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္မႈမ်ားႏွင့္ ၁၉၉၀အေစာပုိင္း indie ပုံရိပ္မ်ားသည္ Britpop movement အတြက္ ဘုိးေဘးဘီဘင္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ The Smiths (English rock bands) ၏လႊမ္းမုိးမႈသည္ Britpop အႏုပညာရွင္အမ်ားစုႏွင့္ သက္ဆုိင္လာခဲ့သည္။ madxhester အျဖစ္အပ်က္သည္ The Stone Roses, Happy Mondays ႏွင့္ Inspiral Carpets ႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေစခဲ့သည္။ ဤအျဖစ္အပ်က္သည္ Britpop တြင္ အျမစ္တြယ္ခဲ့သည္။ Britpop အုပ္စုမ်ား သည္ solo အႏုပညာရွင္ထက္တီး၀ုိင္းမ်ားအေပၚ အာရုံစုိက္ျခင္းအနက္ အဓိပါၸၸယ္ဖြင့္ျခင္းခံရသည္။ ဟန္ပန္သေဘာအရ Britpop တီး၀ုိင္းမ်ားသည္ နား၀င္ခ်ိဳ၍မွတ္မိလြယ္ေသာ ေတးသြားမ်ားတြင္ မွီခုိအားထားၿပီး စာသားမ်ားမွာ သူတုိ႔၏မ်ိဳးဆက္ထဲမွ ၿဗိတိန္လူငယ္မ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္သည္။ Oasis မွ Noel Gallagher သည္ Ride တီး၀ုိင္းရပ္တည္ကာကြယ္ေပးခဲ့သည္။ Noel Gallagher က ၁၉၉၆ interview တြင္ Nirvana မွ Kurt Cobain သည္ သီခ်င္းေရးဆရာျဖစ္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္စု ႏွစ္လုံးလုံးေလးစားျခင္းခံခဲ့ရသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ Loaded magazine ႏွင့္ lad culture တြင္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ britpopေခတ္ျဖစ္ခဲ့သည္။Union Jack (Union Flag) သည္လႈပ္ရွားမႈ၏ အေရးပါေသာ သေကၤတျဖစ္ လာခဲ့သည္။ ဤအလံသည္ ႏုိင္ငံခ်စ္စိတ္ႏွင့္ သိကၡာအတြက္ သေကၤတျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၿဗိတိန္အတြက္ အေလးထားကုိးကားျခင္းသည္ ဤအမ်ိဳးအစားအတြက္ အေမရိကန္တြင္ ေအာင္ျမင္မႈရရွိရန္ အခက္အခဲျဖစ္လာခဲ့သည္။

မူရင္းအစႏွင့္ ပထမႏွစ္မ်ား

Britpo၏ မသလအစသည္ ၁၉၉၀အေစာပုိင္းတြင္ indie ျဖစ္ရပ္တြင္ တည္ရွိသည္။ အထူးသျဖင့္ London Camden Town မွ တီး၀ုိင္းအုပ္စုမ်ားပါ၀င္သည္။ Melody Marker rock ဂီတသတင္းစာမွ “The Scene That Celebrates Itself” တြင္ ပါ၀င္သည္။ဤျဖစ္ရပ္မွ အဖြဲ႔အ၀င္အ ခ်ဳိ႔( Blur, Lush, Suede)သည္ Britpop ကုိဦးေဆာင္၍ တီးၾကသည္။ အေမရိကန္မွ grunge ဂီတခ်ဲ႔ထြင္ျခင္းကုိ လႊမ္းမုိးႏုိင္ခဲ့သည္။ သတင္းစာဆရာ John Harris က ၁၉၉၂ေႏြဦးတြင္ Blur၏ Pop scene ႏွင့္ Suede၏ The Drowners ျဖန္႔ခ်ီခ်ိန္တြင္ Britpopစတင္ခဲ့သည္ဟုဆုိသည္။ Suede ၏ self-titled albumသည္ UK၏ သမုိင္းေၾကာင္းတြင္ အေရာင္းရဆုံး album ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၁၉၉၃ ဧၿပီ Select မဂၢဇင္းတြင္ Suede၏ ဦးေဆာင္ အဆုိေတာ္ Brett Anderson ကုိ cover အျဖစ္ႏွင့္ Yanks go home ဟူေသာ ေဆာင္းပါးပါရွိသည္။ ထုိေဆာင္းပါးတြင္ Suede, The Auteurs, Denim, Saint Etienne ႏွင့္ Pulp တုိ႔ပါ၀င္သည္။ Blur သည္ shoegazing ႏွင့္ baggy ၏ အစိတ္အပုိင္းမ်ားကုိ ေရာေႏွာခဲ့သည္။ သူတုိ႔၏ ဒုတိယ album Modern Life is Rubbish (၁၉၉၃)တြင္ ၿဗိတိန္သုခမမူဟန္ကုိ ေတြ႔ရွိရသည္။ Blur တီး၀ုိင္းသည္ ၁၉၉၂ေႏြဦးတြင္ အေမရိကန္၌ သူတုိ႔၏ tour ကုိ က်င္းပခဲ့သည္။ ထုိ tourတြင္ blurမွ Lead singer Damon Abarn က အေမရိကန္ယဥ္ေက်းမႈကုိ နာက်ဥ္းေစရန္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ Suedeႏွင့္ Elastica မွ leader Justine Frishmannသည္ လူေတြက အေမရိကန္ဂီတကုိ အလြန္စိတ္၀င္စားၾကပါတယ္။ ျဗိတိန္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ားသိေအာင္ ေၾကညာသင့္ပါတယ္” ဟုဆုိသည္။ Blur၏တတိေျမာက္ album “Parklife” သည္ ၁၉၉၄တြင္ အဂၤလန္တြင္ အေက်ာ္ၾကားဆုံးျဖစ္ လာခဲ့သည္။ Parklife သည္ ယခင္ၿဗိတိန္၏ သဘာ၀ကုိ ေရွ႔ဆက္ေစခဲ့သည္။ British alternative rock သည္ grunge ၏လႊမ္းမုိမႈကုိ ျပန္လည္ၤ၍ ေရာက္ရွိလာသည္။ ထုိႏွစ္အတြင္းတြင္ Oasis album “ Definitely Maybe” ကုိ ျဖန္႔ခ်ီခဲ့သည္။ Suede ၏ အေရာင္းရဆုံး album ကုိ ရုိက္ခတ္ေစခဲ့သည္။ ထုိေရြ႔လ်ားမႈကုိ Britpop ဟူ အမည္ ေခၚခဲ့သည္။ Britpop ကုိ ၁၉၈၀ေနာက္ပုိင္းတြင္ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ Britpop သည္ Britart အသုံးအႏႈန္းႏွင့္အတူ ျမင္ွ့တက္လာခဲ့သည္။ မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစ ၁၉၉၄တြင္ ေက်ာ္ၾကားလာခဲ့သည္။ music press ႏွင့္ radio Dj တုိ႔မွ က်ယ္ျပန္႔စြာ ခ်ဲ႔ထြင္လာခဲ့သည္။ ထုိလုပ္ရွားမႈႏွင့္အတူ အေလာႀကီးေသာ တီး၀ုိင္းမ်ား ေပၚထြက္လာခဲ့သည္။ ၁၉၉၅အစတြင္ Britpop တီး၀ုိင္းမ်ားျဖစ္သည့္ Sleepers, Supergrassႏွင့္ Menswear တုိ႔သည္ pop hit ျဖစ္လာခဲ့သည္။ Elastica သည္ မတ္လတြင္ Elastica album ကုိ ျဖန္႔ခ်ီခဲ့သည္။ ပထမအပတ္တြင္ Definitely Maybe ထက္သာလြန္ခဲ့သည္။ The Music Press က Camden Town သည္ ဂီတဆုိင္ရာေနရာတစ္ခုျဖစ္လာ ခဲ့သည္။ Britpop အုပ္စုမ်ားျဖစ္ေသာ Blur, Elastica,Menswear, Melody Markerတုိ႔စုိးမုိးခဲ့သည္။ Camden ၁၉၉၅ႏွင့္ Seattleသည္ ၁၉၉၂၊ Manchesterသည္ ၁၉၈၉ႏွင့္ Mr Bobby သည္ ၁၉၉၃ျဖစ္သည္။

ေအာင္ျမင္မႈထိပ္ဆုံး

Blurႏွင့္ Oasis သည္ ၁၉၉၅တြင္ Britpop ကုိယူေဆာင္လာႏုိင္ခဲ့သည္။တီး၀ုိင္းမ်ားသည္ ခ်ီးမြန္းခံရေသာ္လည္း ထုိႏွစ္ခုတုိးတက္မႈၾကားတြင္ ပဋိပကၡျဖစ္လာခဲ့သည္။မီဒီယာျဖင့္ လႈံေဆာ္အားေပးခဲ့သည္။ Oasis၏ Roll with it ႏွင့္Blur ၏ country house သီခ်င္းတုိ႔ျဖန္႔ခ်ီမႈႏွင့္ အတူ NME၏ British Heavyweight Championship ႏွင့္cover ျဖစ္လာခဲ့သည္။ Oasis သည္ အဂၤလန္ေျမာက္ပုိင္းႏွင့္ Blur သည္ ေတာင္ပုိင္းကုိ ကုိယ္စားျပဳသည္။ အျဖစ္အပ်က္သည္ သတင္း မ်ား၊ tabloid ႏွင့္ BBCသတင္းတုိ႔မွတစ္ဆင့္ မီဒီယာတုိ႔၏အာရုံစုိက္ျခင္းကုိ ခံခဲ့ရသည္။ Blurသည္ အခ်ပ္ေရ ၂၇၄၀၀၀ႏွင့္ Oasisသည္ ၂၁၆၀၀၀ေရာင္းခ်ႏုိင္ခဲ့ၿပီး သီခ်င္းစရင္းတြင္နံပါတ္ ၁ႏွင့္ နံပါတ္၂ေနရာသုိ႔ အသီးသီးေရာက္ရွိခဲ့သည္။ မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစကာမူ Oasisသည္ စီးပြားေရးအရ blurထက္ပုိ၍ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။Oasis သည္ အေမရိကန္တြင္ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ Oasis ၏ဒုတိယ album( What’s the story) Morning Glory? (၁၉၉၅) သည္ UKတြင္ အခ်ပ္ေရ ၄သန္းေက်ာ္ေရာင္း ခ်ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ၿဗိတိန္သမုိင္းတြင္ တတိယေျမာက္အေရာင္းရဆုံးျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၁၉၉၆ေႏြရာသီတြင္ Oasis သည္ထင္ရွားလာခဲ့သည္။ ၁၉၉၆ၾသဂုတ္၁၀ရက္ေန႔တြင္ Oasisသည္ Knebworth ၌ ႏွစ္ညတီးခတ္ခဲ့ၿပီး ပရိတ္သတ္ ၂၅၀၀၀၀ရရွိခဲ့သည္။ သတင္းစာဆရာသည္ အႀကီးမားဆုံး Britpop ေဖ်ာ္ေျဖမႈျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

က်ဆင္းျခင္း

Oasis၏တတိယေျမာက္ album “Be Here Now” (၁၉၉၇)တြင္ ထြက္ရွိခဲ့သည္။ ေရာင္းအားျမင့္မားခဲ့ၿပီး ႀကီးမားစြာေ၀ဖန္ခဲ့ၾကသည္။ ဂီတေ၀ဖန္ေရးသမား Jon Savage က Be Here Now သည္ Britpop လႈပ္ရွားမႈ အဆုံးသတ္ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ဂီတသမား Graham Coxon က Blur သည္ သူတုိ႔၏ Parklife မွ အေ၀းသုိ႔ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔၏ ဂီတသည္ American lo-fi လႊမ္းမုိးခဲ့သည္။ Album က NMEတြင္ ၁၉၉၇ဇန္န၀ါရီလတြင္ရွင္းျပထားသည္မွာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔သည္ ၿဗိတိန္တီး၀ုိင္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ လႈပ္ရွားမႈကို ဖန္တီးႏုိင္ခဲ့သည္။ ဒါဟာ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔အတြက္ ေနရာတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ လႈပ္ရွားမႈေႏွးေကြးလာသကဲ့သုိ႔ ေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္မႈမ်ား ၿပိဳကြဲခဲ့သည္။ pop အုပ္စု Spice Girls သည္ ၏ ေက်ာ္ၾကားမႈသည္ Britpop အတြက္ တာ၀န္ရွိလာခဲ့သည္။ ရုန္းကန္ေနစဥ္တြင္ Radiohead ႏွင့္ The Vere တီး၀ုိင္းတုိ႔အာရုံစုိက္လာခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ Radiohead သည္ အေစာပုိင္း Britpop ေဖ်ာ္ေျဖမႈမ်ားကုိ လႊမ္းမုိးခဲ့သည္။ ၁၉၉၇တြင္ Radiohead ႏွင့္ The Verve သူတုိ႔၏ OK Computer ႏွင့္ Urban Hymns ကုိ ျဖန္႔ခ်ီခဲ့သည္။ ႏွစ္ခုစလုံးသည္ ခ်ီးက်ဴးခံခဲ့ရသည္။ post-Britpopတီး၀ုိင္းမ်ားျဖစ္သည့္ Travis, Stereophonicႏွင့္ Coldplay တုိ႔သည္ Britpopလႊမ္းမုိးမႈ မ်ား လႊမ္းမုိးခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ Oasis ျဖစ္သည္။ သူတုိ႔သည္ ၁၉၉၈ေနာက္ပုိင္းႏွင့္ ၂၀၀၀အေစာ ပုိင္းတြင္ အေအာင္ျမင္ဆုံးrock ေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္မႈမ်ား ျဖစ္လာခဲ့သည္။