သိပ္ပံပညာ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး Bot: Migrating 170 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q336 (translate me)
img replace
စာကြောင်း ၁ -
=='''သိပ္ပံပညာ=='''ဆိုသည်မှာ
သိပ္ပံပညာဆိုသည်မှာ
သဘာဝတရား၏ ဖြစ်ပျက်ပြောင်းလဲမှုတို့နှင့်
ထိုဖြစ်ပျက်ပြောင်းလဲမှုတို့၏အကြောင်းအကျိုးအမှန်တို့ကို
Line ၁၂၀ ⟶ ၁၁၉:
 
== သိပ္ပံပညာ အခြေခံ ကိုင်းခွဲများ ==
[[File:DNA_AnimationADN animation.gif|thumb|150px|[[နှစ်ပင်လိမ်]] ဒီအန်အေ တည်ဆောက်ပုံ ပုံကြမ်း]]
[[သိပ္ပံပညာ နယ်ပယ်]]များကို အဓိကအားဖြင့် ([[ဇီဝ]] ဖြစ်စဉ် စသည့်) သဘာဝ ဖြစ်ရပ်များကို လေ့လာသော [[သဘာဝ သိပ္ပံပညာ]] (natural sciences) နှင့် [[လူ အပြုအမူ]] များကိုလေ့လာသော [[လူမှု သိပ္ပံပညာ]] (social sciences) ဟု၍ နှစ်ခု ကွဲသည်။ ၎င်းနှစ်ခုစလုံးသည် [[လက်တွေ့]] သိပ္ပံပညာဖြစ်သောကြောင့် လေ့လာတွေ့ရှိချက်များအပေါ်မှ စမ်းသပ်ခံနိုင်သော အသိပညာတွင် အခြေခံသည်။ သိပ္ပံပညာနှင့် ဆက်စပ်နေသော အသုံးချ သိပ္ပံပညာများဖြစ်သည့် [[အင်ဂျင်နီယာ]] နှင့် [[ဆေးပညာ]] တို့လည်း ရှိကြသည်။ ၎င်းအတွင်းမှာပင် ထပ်မံ၍ ခွဲခြားမှုများ ရှိသည်။
 
Line ၁၂၇ ⟶ ၁၂၆:
== သိပ္ပံနည်းကျ နည်းစဉ် ==
{{main | သိပ္ပံနည်းကျ နည်းစဉ်}}
[[File:Bohr_model.pngBohr model.svg| thumb | [[နေဘိုး]]၏ [[အက်တန်]] ပုံစံ။ များစွာသော သိပ္ပံအတွေး များကဲ့သို့ပင် အစပိုင်းတွင်ကျယ်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် လက်တွေ့ စမ်းသပ်မှုများဖြင့် အချို့အပိုင်းများကို ပယ်ခဲ့သည်။]]
သိပ္ပံနည်းကျ နည်းစဉ်များသည် [[သဘာဝ]] ဖြစ်ရပ်များကို [[ပြန်လည်ပြုလုပ်နိုင်သော]] (reproducible) သက္ကာရများဖြင့် ရှင်းလင်းရန် ကြိုးစားပြီး အသုံးဝင်သော [[မှန်းဆခြင်း]]များလည်း ပြုလုပ်နိုင်သည်။ ၎င်းတို့ကို သဘာဝ ဖြစ်စဉ်များကို လေ့လာခြင်း၊ သို့မဟုတ် သဘာဝ ဖြစ်စဉ် ထိန်းချုပ်၍ လက်တွေ့စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်၍ ဆန်းစစ်ခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းနည်းစဉ်များသည်သည် သိပ္ပံ နှင့် [[နည်းပညာ]] နယ်ပယ်တို့တွင် ယထာဘူတ ကျကျ အဖြေရရန် အသုံးပြုသည်။
 
== သင်္ချာ ==
[[File:Michelsonmorley-boxplot.svg.png | 300px | frame thumb| right | နာမည်ကြီး [[Michelson–Morley experiment]] မှ အချက်အလက်များ]]
[[သင်္ချာ]]သည် သိပ္ပံပညာတွင် အဓိကဖြစ်သည်။ သိပ္ပံပညာတွင် သင်္ချာ၏ အရေးပါသော အချက်မှာ 'ပုံစံ' ထုတ်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ လေ့လာတွေ့ရှိချက်၊ တိုင်းတာချက်များကို လေ့လာရန်တွင်လည်း သင်္ချာနည်းစဉ်များကို အသုံးပြုရန် မကြာခဏ လိုအပ်တတ်သည်။ [[ဂဏန်းသင်္ချာ]]၊ [[အက္ခရာသင်္ချာ]]၊ [[ဂျီဩမေတြီ]] နှင့် [[ကဲကုလပ်]] တို့မှာ [[ရူပဗေဒ]] တွင် အမြဲသုံးသည်။ သင်္ချာ ကိုင်းကွဲ အားလုံးလိုလိုကို သိပ္ပံပညာတွင် သုံးသည်။ သင်္ချာစစ်စစ် (pure mathematics) များဖြစ်သော [[ကိန်းသင်္ချာ]] (number theory) နှင့် [[တိုပိုလိုဂျီ]] တို့ပင် အသုံးရှိသည်။