ကလောမြို့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ကလောမြို့သည် [[ရှမ်းပြည်နယ်]]တောင်ပိုင်းတွင် တည်ရှိသည်။ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင်အထက် ပေပေါင်း ၁၄၃၀ ခန့်တွင် တည်ရှိသည်။ပြည်ထောင်စုလမ်းမကြီးသည် ကလောမြို့မှဖြတ်သန်းသွားသည်။ကလောမြို့၏အရှေ့ဘက်တွင် [[အောင်ပန်းမြို့]] ရှိပြီး အနောက်ဘက်သည် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ဆက်စပ်လျှက်ရှိသည်။ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းမှ မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းသို့ဆင်းရာ တံခါးပေါက်ကဲ့သို့ဖြစ်သည်။မြို့အရှေ့ဘက်တွင် တောင်တန်းများမှရေများ စီးဆင်းရာ ကလောချောင်းရှိပြီး ၄င်းချောင်းသည် [[အင်းလေးကန်]]အတွင်းသို့စီးဝင်သည်။ကလောမြို့၏သမိုင်းကြောင်းကို ရှေးမြန်မာ ဘုရင်များလက်ထက်တွင် ရှမ်းပြည်နယ်သို့လာရာလမ်း၏နားခိုရာနေရာတစ်ခုသာဖြစ်ခဲ့သည်။ကိုလိုနီခေတ်တွင် အင်္ဂလိပ်လူမျိုးများသဘောကျနှစ်ခြိုက်သဖြင့် မြို့အင်္ဂဂါရပ်နှင့်ညီအောင် ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်နေထိုင်ခဲ့ကြသည်။ကလောဟူသော အမည်သည် ဒေသခံလူမျိုးများဖြစ်သော ပလောင်လူမျိုးများ၏ကလောက် ဟူသော အသံထွက်မှဖြစ်ပေါ်လာသည်။ပလောင်စကားအရ ကလောက်သည် ဒယ်အိုး(သို့)ဇလုံ ဟုအဓိပ္ပါယ်ရသည်။ကလောမြို့အားအရပ်လေးမျက်နှာ တောင်တန်းများဝန်းရန်နပုမှာတောင်တန်းများဝန်းရန်နေပုံမှာ ဒယ်အိုးပုံစံနှင့် တူသောကြောင့်ထိုသို့ ခေါ်ဆိုခဲ့ကြသည်။

ကိုလိုနီခေတ်ကဆောက်လုပ်ခဲ့သော အဆောက်အဦးအချို့ကို အချို့နေရာများတွင် မြင်တွေ့နိုင်သေးသည်။[[တပ်မတော်]]မှ ခြေမြန်တပ်မ(၅၅) အခြေစိုက်ရာ မြို့ဖြစ်ပြီး ခ.လ.ရ(၃)၊ခ.လ.ရ(၇) နှင့် ခ.လ.ရ(၁၁၂) စသည့် တပ်ရင်း(၃)ရင်း ရှိသည်။တပ်မတော် စစ်ဦးစီးတက္ကသိုလ်ကိုလည်းဖွင့်လှစ်ထားသည်။မြို့ရေပေးဝေရေးအတွက် မြို့အရှေ့ဘက်ရှိ အင်းပြင်ရေကန်နှင့် မြို့အနောင်တောင်ဘက်ရှိရေအေးကန်တို့မှဟိုးယခင်မှစတင်ကာ ဖြန့်ဝေပေးသည်။မြို့အနောက်ဘက်ရှိ သဘာဝရေထွက်မှလည်း ရေပိုက်များဖြင့်သွယ်ယူကာ ကိုယ်ထူကိုယ်ထ စနစ်ဖြင့် ကြိုးစားလုပ်ဆောင် ဖြန်ဝေပေးနေသည်။ကလောမြို့အင်းပြင်ရွာတွင်ဖြန့်ဝေပေးနေသည်။ကလောမြို့အင်းပြင်ရွာတွင် [[လောပိတ_ရေအားလျှပ်စစ်စက်ရုံ_(၁)_နှင့်_(၂)|လောပိတရေအားလျှပ်စစ်ထုတ်စက်ရုံ]]မှလာသော လျှပ်စစ်ဓါတ်အားကို ခွဲရုံတည်ဆောက်၍ [[တောင်ကြီး]]၊ [[ပင်းတယမြို့]] ၊ [[ပင်းတယသာစည်မြို့]]နှင့် ကလောမြို့တွင်းသို့ ဖြန့်ဝေပေးသည်။စီးပွားရေးအနေဖြင့် [[မက်မန်းသီး]]၊[[မက်မွန်သီး]]၊[[လိမေ္မာ်သီးလိမ္မော်သီး]]၊[[ဂေါ်ဖီထုပ်]]၊ပန်းမုန်လာ တို့ကို စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးကြသည်။ယခင်ကသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအတွက် မြင်းလှည်း၊လက်တွန်းလှည်းများကို အားထားအသုံးပြုခဲ့ကြသော်လည်း ယခုအခါ သုံးဘီးဆိုင်ကယ်၊ဆိုင်ကယ်ကယ်ရီများ ဖြင့်အစားထိုးလုပ်ကိုင်နေကြပြီဖြစ်သည်။အေးချမ်းသောမြို့ဖြစစ်သည့်အပြင်ဖြင့်အစားထိုးလုပ်ကိုင်နေကြပြီဖြစ်သည်။အေးချမ်းသောမြို့ဖြစ်သည့်အပြင် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတို့၏ ရိုးရာဓလေ့များကြောင့် နိုင်ငံခြားခရီးသွားများအတွက်အကြိုက်တွေ့ရာမြို့ဖြစ်သည်။

ယခင်က ကလောမြို့တွင်နေထိုင်သူအများစုမှာ ဓနုလူမျိုး၊တောင်ရိုးလူမျိုးနှင့်[[ဓနုလူမျိုး]]၊[[တောင်ရိုးလူမျိုး]]နှင့် ပလောင်လူမျိုး၊ပအိုဝ်;[[ပလောင်လူမျိုး]]၊[[ပအိုဝ်း|ပအိုဝ့်]]လူမျိုးများဖြစ်ကြသည်။ယခုအခါတွင် အစိုးရဌာနရုံးစိုက်ရာမြို့ဖြစ်သာကြောင့် လူမျိုးပေါင်းစုံ နေထိုင်ကြသည်။တောင်ယာလုပ်ငန်း၊သစ်ခုတ်ဝါးခုတ်လုပ်ငန်း၊စိုက်ပျိုးရေးနှင့်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများလုပ်ကိုင်ကြသည်။ရွှေအနည်းငယ်ထွက်သောကြောင့် ရွှေတူးခြင်းလုပ်ငန်းကိုလည်းအနည်းငယ်လုပ်ကိုင်ကြသည်။

ကလောမြို့တွင် အထက်တန်းကျောင်း (၂)ကျောင်း၊အလယ်တန်းကျောင်း (၁)ကျောင်း နှင့်မူလတန်းကျောင်းများရှိသည်။ယခင်က အစိုးရစက်မှုလက်မှုကျောင်းရှိခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် အေးသာယာမြို့သို့ပြောင်းရွေ့သွားခဲ့သည်။စာရင်းကိုင်သင်တန်း၊ကွန်ပျူတာသင်တန်း[[အေးသာယာမြို့ ]]သို့ပြောင်းရွေ့သွားခဲ့သည်။စာရင်းကိုင်သင်တန်း၊ကွန်ပျူတာသင်တန်း နှင့် ဘာသာစကားသင်တန်းအချို့ရှိသည်။

ကလောတွင်နေထိုင်သူအများစုမှာ ဗုဒဘာသာ ကိုးကွယ်သူများဖြစ်ကြသည်။အခြား အစ္စလာန်ဘာသာ၊ဟိန္ဒူဘာသာ၊ခရစ်ယာန်ဘာသာ[[အစ္စလာမ်ဘာသာ]]၊[[ဟိန္ဒူဘာသာ]]၊[[ခရစ်ယာန်ဘာသာ]] နှင့် နတ်ကိုးကွယ်သူများလည်းရှိကြသည်။သီတင်းကျွတ်လနှင့်တန်ခူးလ တို့တွင် ဗုဒဘာသာကိုးကွယ်သူတို့သည်ဗုဒ္ဓဘာသာကိုးကွယ်သူတို့သည် ဘုန်ကြီးကျောင်းများသို့သွားရောက်ကန်တော့လေ့ရှိကြသည်။ဘုန်ကြီးကျောင်းများသို့ ပုံမှန်သွားရောက်ကန်တော့လေ့ရှိကြသည်။

တန်ခူးလတွင် အတာတက်ပွဲခေါ် ပအိုဝ်;ရိုးရာပအိုဝ့်ရိုးရာ မီးလုံးလွှတ်ပွဲ([[ဗမာအခေါ် [[ဒုံးလွှတ်ခြင်း]])များကျင်းပလေ့ရှိကြသည်။အနီးအနားများကျင်းပလေ့ရှိကြသည်။အနီးအနားရှိ မြို့များနှင့် ကျေးရွာများမှ လာရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြသည်။တန်ဆောင်မုန်းလတွင် မဟာဘုံကထီန်ပွဲတော်ကိုမဟာဘုံကထိန်ပွဲတော်ကို ကျင်းပကြသည်။ကလောမြို့၏ အထင်ကရကျောင်းတိုက်များ ဖြစ်သည့် မြို့မပရိယတ္တိစာသင်တိုက်နှင့် သိမ်တောင်ပရိယတ္တိစာသင်တိုက် တို့၌ကျင်းပကြသည်။တန်ဆောင်မုန်းလဆန်း (၁၄)ရက်နေ့တွင် မြို့မပရိယတ္တိစာသင်တိုက်အတွက် ပဒေသာပင်များ လှည့်လည်ပူဇော်ပြီး တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့တွင် သိမ်တောင်ပရိယတ္တိစာသင်တိုက် အတွက်လှည့်လည်ပူဇော်ကြသည်။အဆိုပါနေ့ရက်များ၏ ညချမ်းအချိန်အခါ၌ မီးတိုင်များဖြင့်ဘုရားမီးပူဇော်ပွဲ(ဒေသအခေါ် [[မီးရှော်တိုင်ပွဲ]])များကို စည်းကားသိုက်မြိုက်စွာ ထိုကျောင်းတိုက်များ၌ ကျင်းပကြသည်။ မီးရှော်တိုင်ပွဲသည် ပြိုင်ပွဲတစ်ခုအနေဖြင့် ကျင်းပပေးပြီး မြို့ပေါ်ရှိ ရပ်ကွက်အသီးသီးမှ ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ကြသည်။

နှစ်ရာချီရှိပြီဖြစ်သော နှီးဖြင့်ရက်လုပ်ပူဇော်ထားသည့် ဗုဒရုပ်ပွားတော်မှာဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်မှာ ခရီးသွားများအတွက် စွဲဆောင်မှုရှိသော