ပထမ ဘိန်းစစ်ပွဲ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
စာကြောင်း ၂၇ -
== နောက်ခံသမိုင်း ==
===ချင်းမင်းဆက်၏ တံခါးပိတ်မူဝါဒ ===
တရုတ်ပြည်သည် သမိုင်းအကြောင်းကြောင့် ရှေးခေတ်ရှေးအခါမှစ၍ မိမိကိုယ်ကို ကမ္ဘာ့ဇာတ်ခုံ၏ အလယ်ဗဟိုအဖြစ် ယူဆကာ အခြားနိုင်ငံများအား မိမိလောက် ယဉ်ကျေးမှု မတိုးတက်ဟု ရှုမြင်ထားသည်။ အထူးသဖြင့် အနောက်တိုင်း နိုင်ငံများအကြောင်း သိရှိနားလည်မှု မလုံလောက်ပေ။ မင်မင်းဆက် (明朝) နှောင်းပိုင်း ချင်း (မန်ချူး) မင်းဆက် (清朝) ခေတ်ဦးပိုင်းတွင် တရုတ်ပြည်သို့ သွားရောက်ကာ ကုန်သွယ်ကြသည့် ဥရောပသား တနေ့တခြား များပြားလာသည်။ သို့သော်လည်း [[ခန်းရှီး (ဧကရာဇ်)|ခန်းရှီးဧကရာဇ်]] (康熙) လက်ထက်မှစ၍ ကုန်သွယ်ရေးကို အလေးမထားပဲ တံခါးပိတ်ဝါဒကို ကျင်းသုံးခဲ့ပြီး နိုင်ငံခြားကုန်သည်များ
၁၇၅၇ ခုနှစ်တွင် ကျန်းဆူး (江蘇; 江)၊ ကျဲ့ကျန်း (浙江; 浙)၊ ဖူကျန့် (福建; 閩) အကောက်ခွန်ဌာန သုံးခုကို ပိတ်လိုက်ကာ ကွမ်ကျိုး (廣州; 粵) ဆိပ်ကမ်း တစ်ခုတည်းတွင်သာ ကုန်စည်တင်ချခွင့် ပြုသည်။ ၁၇၅၉ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံခြားသားများ တရုတ်ပြည်သို့ လာရောက် ကုန်သွယ်ခြင်းကို တဆင့်တိုး ကန့်သတ်လာသည်။
[[File:英國在印度的鴉片儲存庫.PNG|left|thumb|250px|ဗြိတိသျှတို့ အိန္ဒိယတွင် သိုလှောင်ထားသော ဘိန်းများ]]
၁၇၅၉ ခုနှစ်တွင် [[ဗြိတိသျှ အရှေ့အိန္ဒိယ ကုမ္ပဏီ]]၏ ကိုယ်စားလှယ် ဂျိမ်းစ် ဖလင့် ([[:en:James Flint (merchant)|James Flint]]) က ဗြိတိသျှသင်္ဘောများအား ဦးဆောင်ကာ
၁၇၆၀ ခုနှစ်တွင် ကွမ်ကျိုးရှိ သွင်းကုန်ပို့ကုန် တစ်ဦးတည်း မူပိုင်ခွင့်ရှိသည့် ‘ကုန်းဟန်’ (公行) ကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ကာ နိုင်ငံခြားသား ကုန်သည်များအပေါ် ကန့်သတ်မှု ပိုမိုတင်းကြပ်လာသည်။ နိုင်ငံခြားသား ကုန်သည်များ မှူးကြီးမတ်ရာများနှင့် တိုက်ရိုက်
=== နှစ်နိုင်ငံ ကုန်သွယ်ရေး မညီမျှခြင်း ===
ဗြိတိန်တွင် [[စက်မှုတော်လှန်ရေး]] ဖြစ်ပွားပြီးနောက် ထုတ်လုပ်သည့် ကုန်ပစ္စည်းများအား တင်ပို့နိုင်မည့် ကြီးမားသည့် ဈေးကွက် လိုအပ်လာသည်။ တရုတ်တွင် လူဦးရေများသောကြောင့် ဗြိတိသျှကုန်သည်များ အမြောက်အမြား တင်ပို့နိုင်သည့် ဈေးကွက်ဖြစ်နေသည်။ တရုတ်ပြည်မှ ထွက်ရှိသော [[လက်ဖက်ခြောက်]]၊ [[ပိုးထည်ပစ္စည်း|ပိုးထည်]]၊ [[ကြွေထည်ပစ္စည်း|ကြွေထည်]]စသည့် ဇိမ်ခံပစ္စည်းများသည် ဥရောပဈေးကွက်တွင် လူကြိုက်များသောကြောင့် ဗြိတိသျှတို့က တရုတ်ပြည်မှ ကုန်သွယ်ရေးဖွင့်လှစ်ပေးနိုင်ရန် မျှော်လင့်သည်။ သို့သော်လည်း ဗြိတိန်ထုတ် သိုးမွေး၊ နိုင်လွန်စသည့် ကုန်ပစ္စည်းများကို တရုတ်တို့က မနှစ်ခြိုက်ကြပေ။
ထိုစဉ်အခါက ဗြိတိန်တွင် ရွှေကို အခြေခံထားသည့် ငွေကြေးစနစ်ကို ကျင့်သုံးပြီး
=== ဆက်ဆံရေး တင်းမာလာခြင်း ===
[[File:George Earl Macartney.jpg|thumb|right|ဂျော့ဂ်ျ မက္ကားနီ]]
၁၇၉၃ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှသံအမတ် ဂျော့ဂ်ျ မက္ကားနီ (George Macartney) တရုတ်ပြည်သို့ ရောက်လာသည်။ မန်ချူးအစိုးရက မက္ကားနီသည်
၁၈၁၆ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှ သံအမတ် ဝီလီယမ် အမ္မတ်စ် (William Amherst) တရုတ်ပြည်သို့ ရောက်လာပြန်သည်။ အမ္မတ်စ်သည်လည်း မက္ကားနီနည်းတူ
၁၈၃၃ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှဘုရင်က အထက်လွှတ်တော်အမတ် ရေတပ်ဗိုလ်မှူးကြီး ဝီလီယမ် နေပီယာ (William John Napier) အား တရုတ်သို့ စေလွှတ်ကာ ကုန်သွယ်ရေး အရေးကိစ္စများကို ကြီးကြပ်စေသည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ နှစ်ဘက်ဆက်ဆံရေးမှာ တရုတ်နှင့် အရှေ့အိန္ဒိယ ကုမ္ပဏီအကြား ဆက်ဆံရေးမှ ဗြိတိသျှအစိုးရနှင့် ဆက်ဆံရေးအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားသည်။ ၁၈၃၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် နေပီယာသည် မန်ချူးအစိုးရ၏ သတ်မှတ်ချက်များနှင့် ဖီလာဆန့်ကျင်စွာ [[မကာအို]]မှ ကွမ်ကျိုးသို့ ခွင့်ပြုချက်မယူပဲ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ လျန်ကွမ်နယ်စား (兩廣總督) လူခွန်းက နေပီယာအား ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးပြီး ဗြိတိသျှတို့နှင့် ကုန်သွယ်မှုရပ်ဆိုင်းမည်ဟု ကြိမ်းဝါးလေသည်။ နေပီယာက လူငှားပြီး ကွမ်ကျိုးမြို့အနှံ့ ပိုစတာကပ်ကာ လူခွန်းအား အပြစ်တင်သည်။ စက်တင်ဘာ ၂ ရက်နေ့တွင် လူခွန်းက ဗြိတိသျှတို့နှင့် ကုန်သွယ်မှု အားလုံးရပ်ဆိုင်းရန် အမိန့်ချပြီး စစ်သားများ စေလွှတ်ကာ ဗြိတိသျှကုန်သည်များရုံးကို ဝိုင်းရံသည်။ ဤသို့ဖြင့် တရုတ်နှင့် ဗြိတိသျှအကြား ဆက်ဆံရေး တင်းမာလာခဲ့သည်။
|