တင်မ် ဘာနာလီ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး removed ZWSP
အရေးမကြီး cleanup
စာကြောင်း ၁ -
{{cleanup}}
https://en.wikipedia.org/wiki/Tim_Berners-Lee#mediaviewer/File:Tim_Berners-Lee_2012.jpg
 
'''တင်မ် ဘာနာလီ''' (Tim Berners-Lee) ကွန်ပျူတာ သိပ္ပံပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး World Wide Web ကို တီထွင်ခဲ့သူတစ်ဦးအဖြစ် ထင်ရှားသည်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ် မတ်လတွင် ကွန်ပျူတာ သတင်းအချက်အလက် စီမံခန့်ခွဲမှုစနစ်ကို တီထွင်ပေးရန် ကမ်းလှမ်းခြင်းခံရသည်။ HTTP (Hypertext Transfer Protocol) စနစ်ကို ပထမဦးဆုံး အောင်မြင်စွာ တီထွင်နိုင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ် နိုဝင်ဘာလလယ်တွင် အင်တာနက်မှတစ်ဆင့် client-server ဆက်သွယ်ရေး စနစ်ကို ပထမဦးဆုံး အောင်မြင်စွာ တီထွင်နိုင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။
တင်မ် ဘာနာလီ (Tim Berners-Lee)
 
အင်တာနက်ကို ပထမဦးဆုံး တီထွင်ခဲ့သူ
 
ကွန်ပျူတာ သိပ္ပံပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး World Wide Web ကို တီထွင်ခဲ့သူတစ်ဦးအဖြစ် ထင်ရှားသည်။ ၁၉၈၉ ခုနှစ် မတ်လတွင် ကွန်ပျူတာ သတင်းအချက်အလက် စီမံခန့်ခွဲမှုစနစ်ကို တီထွင်ပေးရန် ကမ်းလှမ်းခြင်းခံရသည်။ HTTP (Hypertext Transfer Protocol) စနစ်ကို ပထမဦးဆုံး အောင်မြင်စွာ တီထွင်နိုင်ခဲ့သည်။ ထိုနှစ် နိုဝင်ဘာလလယ်တွင် အင်တာနက်မှတစ်ဆင့် client-server ဆက်သွယ်ရေး စနစ်ကို ပထမဦးဆုံး အောင်မြင်စွာ တီထွင်နိုင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။
 
ဘဝအစ
 
== ဘဝအစ ==
တင်မ်ကို အင်္ဂလန်၊ လန်ဒန်အရှေ့တောင်ပိုင်းတွင် ၁၉၅၅ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ၊ ၈ ရက်နေ့တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ဖခင် ကွန်းဝေး ဘာနာလီနှင့် မိခင် မေရီ လီဝုဒ်တို့၏ သားသမီး လေးဦးအနက် တစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူ့မိဘများသည် ပထမဦးဆုံး လုပ်ငန်းသုံး အနေဖြင့် ထုတ်လုပ်ခဲ့သည့် Ferranti Mark 1 ကွန်ပျူတာဖြင့် အလုပ် လုပ်ခဲ့သူများဖြစ်သည်။
 
တင်မ်သည် ရှင်းမောင့် မူလတန်းကျောင်းတွင် ပညာသင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် လန်ဒန် အနောက်တောင်ပိုင်း လွတ်လပ်သည့် ဧမာနွေလကျောင်းသို့ ပြောင်းကာ ၁၉၆၉ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၃ ခုနှစ်အထိ ကျောင်းတက်ခဲ့သည်။ မီးရထားစက်ခေါင်းများကို စိတ်ဝင်စားသူဖြစ်သဖြင့် မီးရထားဆိုင်ရာ အီလက်ထရောနစ်ပညာများကို ကလေးဘဝကတည်းက စူးစိုက်လေ့လာခဲ့သည်။ အောက်စ်ဖို့ဒ်တက္ကသိုလ် လက်အောက်ခံ ကွင်းစ်ကောလိပ်တွင် ၁၉၇၃ ခုနှစ်မှ ၁၉၇၆ ခုနှစ်အထိ တက်ရောက်ပညာသင်ကြား ခဲ့သည်။ ပထမဘွဲ့အဖြစ် ရူပဗေဒဘွဲ့ကို ရရှိခဲ့သည်။
 
== အလုပ် ==
 
ဘွဲရပြီးနောက် ဆက်သွယ်ရေးကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်သည့် Plessey တွင် အင်ဂျင်နီယာအဖြစ် အလုပ်ဝင်လုပ်သည်။ ၁၉၇၈ ခုနှစ်တွင် ဒီ ဂျီ နာ့ရှ်နှင့်ပေါင်းပြီး ပရင်တာများအတွက် type-setting ဆော့ဖ်ဝဲကို တီထွင်ခဲ့သည်။
 
Line ၂၆ ⟶ ၁၉:
သူယခင် တီထွင်ခဲ့သည့် ENQUIRE စနစ်ကို အခြေခံပြီး WWW ကို တစ်ဆင့်ထပ်တက်နိုင်ခဲ့သည်။ အင်တာနက်တွင် သိလိုသည်များကို ရှာဖွေနိုင်သည့် Web Browser စနစ်ကို တီထွင်နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုစဉ်က NeXTSTEP ဆိုသည့် OS (operating system) ဖြင့် အင်တာနက်ကို စတင်အသုံးပြုကြရသည်။ ထို့နောက် ပထမဦးဆုံး Web server အဖြစ် လည်း CERN HTTPd ကိုတီထွင်နိုင်ခဲ့သည်။
 
CERN တွင်လုပ်ကိုင်နေစဉ် ပထမဦးဆုံး Website ကို ပြင်သစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်၌ တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့ပြီး ၁၉⁠၉၁ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၆ ရက်နေ့တွင် အွန်လိုင်းပေါ်သို့ပထမဦးဆုံးတင်နိုင်ခဲ့သည်။ CERN ကတီထွင်ထားသည့် NeXT ကွန်ပျူတာတွင် ကမ္ဘာ့ပထမဆုံး Website နှင့် Web server အဖြစ် Info.cern.ch ဟူ၍ရိုက်ပြီး စတင်အသုံးပြုနိုင်ခဲ့ခြင်းဖြင့် အင်တာနက်ခေတ်ကို စတင်နိုင်ခဲ့သည်။
CERN ကတီထွင်ထားသည့် NeXT ကွန်ပျူတာတွင် ကမ္ဘာ့ပထမဆုံး Website နှင့် Web server အဖြစ် Info.cern.ch ဟူ၍ရိုက်ပြီး စတင်အသုံးပြုနိုင်ခဲ့ခြင်းဖြင့် အင်တာနက်ခေတ်ကို စတင်နိုင်ခဲ့သည်။
 
http://info.cern.ch/hypertext/WWW/TheProject.html ဟူသည့် အင်တာနက် address သည် WWW ပရောဂျက်အတွက် သတင်းအချက်အလက်များကို ရှာဖွေရာတွင် အလေးထားရသည့် နေရာတစ်နေရာဖြစ်လာသည်။
Line ၃၇ ⟶ ၂၉:
ကမ္ဘာ့ကွန်ရက်အဖွဲ့ (W3C) သည် အင်တာနက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး စံအဖြစ် သတ်မှတ်ရာတွင် နည်းပညာအခမဲ့သုံးခွင့်ပြုရမည် ဆိုသည့်အချက်အပေါ်တွင် အခြေခံထားခဲ့သည်။ လူတိုင်း အင်တာနက်ကို အလွယ်တကူသုံးနိုင်ရေးအတွက် ဤသို့သတ်မှတ် ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
 
== လက်ရှိအလုပ် ==
၂ဝ⁠ဝ၉ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ဗြိတိန် ဝန်ကြီးချုပ် ဂေါ်ဒန် ဘရောင်းက ဘာနာလီကို ဗြိတိန်အစိုးရကို အင်တာနက်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်း ရပ်များအင်တာနက်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်းရပ်များ အဆင်ပြေစေရေးအတွက် အကူအညီပေးနေကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အစိုးရဌာနတစ်ခုဖြစ်သည့် သတင်းအချက် အလက်နှင့် နည်းပညာအထူးတပ်ဖွဲ့တွင် သူရုံးထိုင်နေသည်။ ဗြိတိန်အစိုးရ၏ Website ဖြစ်သော data.gov.uk တွင် ဘာနာလီနှင့် ပါမောက္ခ နီဂဲလ် ရှက်ဘို့တို့သည် အစိုးရပရောဂျက်ကို အဓိကကိုင်တွယ်ပေးနေသူများဖြစ်လာသည်။
 
၂ဝ⁠ဝ၉ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ဗြိတိန် ဝန်ကြီးချုပ် ဂေါ်ဒန် ဘရောင်းက ဘာနာလီကို ဗြိတိန်အစိုးရကို အင်တာနက်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်း ရပ်များ အဆင်ပြေစေရေးအတွက် အကူအညီပေးနေကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အစိုးရဌာနတစ်ခုဖြစ်သည့် သတင်းအချက် အလက်နှင့် နည်းပညာအထူးတပ်ဖွဲ့တွင် သူရုံးထိုင်နေသည်။ ဗြိတိန်အစိုးရ၏ Website ဖြစ်သော data.gov.uk တွင် ဘာနာလီနှင့် ပါမောက္ခ နီဂဲလ် ရှက်ဘို့တို့သည် အစိုးရပရောဂျက်ကို အဓိကကိုင်တွယ်ပေးနေသူများဖြစ်လာသည်။
 
၂ဝ⁠ဝ၉ နိုဝင်ဘာတွင် ဘာနာလီသည် World Wide Web ဖောင်ဒေးရှင်းကို ထူထောင်ခဲ့သည်။ အင်တာနက် Web ကို အသုံးပြုပြီး ဆက်သွယ်ပေါင်းကူးကာ လူသားအကျိုးပြု လုပ်ငန်းများကို လုပ်ဆောင်နိုင်စေရန် ထိုဖောင်ဒေးရှင်းကို ထူထောင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ဘာနာလီသည် အင်တာနက်တွင် ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုသူများကို စောင့်မကြည့်ရေး၊ လွတ်လပ်စွာလေ့လာခွင့်ရရေး၊ အင်တာနက် ထိန်းချုပ်မှုကင်းရေးတို့အတွက်လည်း လှုပ်ရှားဖော်ထုတ်ခဲ့သူဖြစ်သည်။