ဝါကျ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
lead section |
|||
စာကြောင်း ၁ -
လူတစ်ဦးတစ်ယောက်သည် မိမိ၏စိတ်ကူးစိတ်သန်းများကို သူတစ်ပါးအား ကြားသိစေလိုလျှင် ဘာသာစကားဖြင့် ပြောဆိုရေးသား၍ ကြားသိစေနိုင်သည်။ ဘာသာစကား၏ ရင်းမြစ်သည် ဝါကျဖြစ်၍ ''ဘာသာအစ ဝါကျက'' ဟူ၍ ဆိုသင့်ပေသည်။
ဝါကျ၌
▲ဝါကျဆိုသည်မှာ အဓိပ္ပာယ်ပြည့်စုံသော စကားစုကိုဆိုလိုသည်။ ဝါကျ၏အင်္ဂါတို့မှာ နာမ်၊ နာမဝိသေသန၊ ကြိယာ၊ ကြိယာဝိသေသန အစရှိသည်တို့ဖြစ်၏၊ ဝါကျဖွဲ့ခြင်း အတတ်သည် နာမ်၊ နာမဝိသေသန၊ ကြိယာ၊ ကြိယာဝိသေသန အစရှိသော ဝါကျ၏ အင်္ဂါတို့အပေါ်တွင် တည်လျက်ရှိ၏။ ထိုအင်္ဂါတို့ကို အလိုရှိသည့်အတိုင်း စပ်ဟပ်စီစဉ်ခြင်းအားဖြင့် ဝါကျအမျိုးမျိုးတို့ကို ဖွဲ့နိုင်၏။
▲ဝါကျ၌ အယုတ်သဖြင့်ကတ္တား(နာမ်)နှင့် ကြိယာဟူသော အင်္ဂါနှစ်ခုပါရှိ၏။ ကတ္တားသည် ပြသူ၊ ဖြစ်သူ၊ ရှိသူကိုဆိုသည်။ ကြိယာသည်ပြုသည်၊ ဖြစ်သည်၊ ရှိသည်ကိုဆိုသည်။ မြန်မာဘာသာတွင် အဓိပ္ပာယ် မငုပ်ပါက ကတ္တားကို တစ်ခါတစ်ရံ မြှုပ်ထားလေ့ရှိရကား ဝါကျဖွဲ့ရာ၌ ကြိယာသည် ကတ္တားထက် ပို၍အရေးကြီး၏။ ကြိယာသည် ဝါကျ၏ အချုပ်
ဝါကျတို့သည် ကြိယာတစ်ခုရှိသော ဝါကျ၊ ကြိယာနှစ်ခုရှိသော ဝါကျ၊ ကြိယာသုံးခုရှိသော ဝါကျ အစရှိသည်ဖြင့် ရှိကြသည်။
==ကြိယာတစ်ခုရှိသော ဝါကျဖွဲ့နည်းများ==
# ကတ္တားပုဒ်၊ ကြိယာပုဒ် တို့ဖြင့်ဖွဲ့သော ဝါကျ။<br />*ပုံစံ - တောင်(ကတ္တား) ပြိုသည်။ (ကြိယာပုဒ်)
# ကတ္တားပုဒ်၊ အဖြည့်ကတ္တား၊ ကြိယာပုဒ်တို့ဖြင့် ဖွဲ့သော ဝါကျ။<br />*ပုံစံ - ဗာဝရီ ရသေ့ကား (ကတ္တားပုဒ်) အနာဂံ(အဖြည့်ကတ္တား) ဖြစ်၏။ (ကြိယာပုဒ်)
Line ၂၂ ⟶ ၁၅:
# ကတ္တားပုဒ်၊ ထွက်ခွာရာ ပြသည့်ပုဒ်၊ ကြိယာပုဒ်တို့ဖြင့်ဖွဲ့သော ဝါကျ။<br />*ပုံစံ - ပုဏ္ဏားတို့ (ကတ္တားပုဒ်) ကျွန်အဖြစ်မှ (ထွက်ခွာရာပြသည့်ပုဒ်) လွတ်လေသတည်း။ ( ကြိယာပုဒ် )
# ကတ္တားပုဒ်၊ ရှေးရှူရာပြသည့်ပုဒ်၊ ကြိယာပုဒ်တို့ဖြင့် ဖွဲ့သောဝါကျ။<br />*ပုံစံ - တောင်ငူမင်းလည်း (ကတ္တားပုဒ်) တောင်ငူမြို့သို့(ရှေးရှူရာ ပြသည့်ပုဒ်) ပြန်လေ၏။ (ကြိယာပုဒ်)
# ကတ္တားပုဒ်၊ နေရာပြပုဒ်၊ ကြိယာပြပုဒ်တို့ဖြင့် ဖွဲသော ဝါကျ။<br />
# ကတ္တားပုဒ်၊ အချိန်ပြပုဒ်၊ ကြိယာပုဒ်တို့ဖြင့် ဖွဲ့သောဝါကျ။<br />*ပုံစံ - ဤအိုင်သည် (ကတ္တားပုဒ်) ရှေးနှိုက် (အချိန်ပြပုဒ်)မရှိ။ (ကြိယာပုဒ်)
# ကတ္တားပုဒ်၊ အကြောင်းပြပုဒ်၊ ကြိယာပုဒ်တို့ဖြင့် ဖွဲ့သော ဝါကျ။<br />*ပုံစံ - ထိုအစာတို့သည် (ကတ္တားပုဒ်) အကုသိုလ်ကြောင့် (အကြောင်းပြပုဒ်) ကွယ်ခဲ့ကုန်၏။ (ကြိယာပုဒ်)
Line ၂၈ ⟶ ၂၁:
ကြိယာတစ်ခုရှိသော ဝါကျဖွဲ့နည်းတို့တွင် ကတ္တားနှင့် ကြိယာ နှစ်ပုဒ်တည်းဖြင့် ဖွဲ့သောဖွဲ့နည်း (၁) သည် အတိုဆုံးသော ဝါကျဖြစ်သည်။ ဖွဲ့နည်း(၄)၊ (၅)၊ (၁၁)တို့သည် အရှည်ဆုံးဖြစ်ကြသည်။ ပြောဆိုရေးသားရာ၌ ကြိယာတစ်ခုရှိသော ဝါကျတို့ချည်းနှင့်သာ နေရာတိုင်း မလုံလောက်ရကား ကြိယာနှစ်ခုဝါကျ၊ ကြိယာသုံးခုဝါကျ အစရှိသည်ဖြင့် ဝါကျရှည်များကိုလည်း လိုအပ်သည့်အတိုင်း ပြောဆိုရေးသားကြရ၏။ ကြိယာတစ်ခုမကရှိသော ဝါကျတွင် ကတ္တားကြိယာပါဝင်သော စကားစုကို ပုဒ်စုဟုခေါ်၏။ တစ်ခါတစ်ရံ ကတ္တားမြုပ်နေတတ်သည်။ သို့ဖြစ်၍- ''ဘကြီးတော် ပြေးလေသောကြောင့်သာ ဒလမြို့တွင်ငါနေသည်'' ဟူသော ဝါကျ၌ ''ဘကြီးတော် ပြေးလေသောကြောင့်သာ'' ဟူသော ပုဒ်စုတစ်ခုနှင့် ''ဒလမြို့တွင် ငါနေသည်'' ဟူသော ပုဒ်စုတစ်ခု ပေါင်းနှစ်ခု ပါဝင်၏။ ထိုပုဒ်စု နှစ်ခုတို့တွင် ဒုတိယပုဒ်စုသည် ကတ္တားကြိယာနှင့် ပြည့်စုံရကား မိမိဘာသာ တည်နေနိုင်သော ပုဒ်စုဖြစ်၏။ 'နေသည်' ဟူသော အဆုံးသတ်ကြိယာပုဒ် ပါဝင်သောကြောင့် အဆုံးသတ်ပုဒ်စုဟု ခေါ်အပ်၏။ ပထမပုဒ်စုကား ထိုသို့ မိမိဘာသာ တည်နေနိုင်သည်မဟုတ်၊ ကတ္တားနှင့် ကြိယာရှိသော်လည်း ဒုတိယပုဒ်စုကို ကြိယာဝိသေသန သဘောဖြင့်မှီလျက်ရှိ၏၊ ဒုတိယပုဒ်စု၏ ရှေ့ကနေသဖြင့် ပထမပုဒ်စုကိုရှေ့ပြေးပုဒ်စု ဟုခေါ်အပ်၏။ ကြိယာတစ်ခုမက ဝါကျတွင်ရှေ့ပြေးပုဒ်စုသည် အဆုံးသတ်ပုဒ်စုကို မှီလျက်ရှိ၏။ အဆုံးသတ် ပုဒ်စုကား အနက်အားဖြင့် ရှေ့ပြေးပုဒ်စုနှင့် ဆက်စပ်သော်လည်း မိမိဘာသာတည်နေနိုင်၏၊ ရှေ့ပြေးပုဒ်စုတို့သည် ကြိယာဝိသေသန သဘောသက်ရောက်သကဲ့သို့ နာမ်သဘောသက်ရောက်၍ နာမ်ကဲ့သို့ အမှုဆောင်ရွက်သည်လည်း ရှိ၏။ နာမဝိသေသနသဘော သက်ရောက်၍ နာမဝိသေသနကဲ့သို့ အမှုဆောင်ရွက်သည်လည်းရှိ၏။ သို့ဖြစ်၍ ကြိယာနှစ်ခုဝါကျ၌ ရှေ့ပြေးပုဒ်စုတို့သည် ကြိယာ(ဝိသေသနသဘော သက်ရောက်သော)ပုဒ်စု၊ နာမ်(သဘောသက်ရောက်သော) ပုဒ်စု၊ နာမဝိသေသန(သဘောသက်ရောက်သော)ပုဒ်စုဟူ၍ သုံးမျိုးသုံးစား ရှိလေသည်။
ထိုကြိယာနှစ်ခုနှင့် ဝါကျဖွဲ့နည်းတို့အနက် ဆိုလိုသော အဓိပ္ပာယ်အတိုင်း လိုအပ်သောဖွဲ့နည်းတို့ကို ရောနှော၍ဖွဲ့လျှင် ကြိယာနှစ်ခုမက ဝါကျများဖြစ်လာ၏။ ယင်းသို့ ရောနှော၍ဖွဲ့ရာ၌လည်း ကြိယာတစ်ခုပြီးတစ်ခု ဆက်လက်ပြုလုပ်သည်ကို ပြသော '၍' ပစ္စည်းကို အသုံးများ၏။ ပုံစံ - ကိန္နရာ ကိန္နရီတို့သည် ဘုရားလောင်းကို ခြံရံ၍
▲ထိုကြိယာနှစ်ခုနှင့် ဝါကျဖွဲ့နည်းတို့အနက် ဆိုလိုသော အဓိပ္ပာယ်အတိုင်း လိုအပ်သောဖွဲ့နည်းတို့ကို ရောနှော၍ဖွဲ့လျှင် ကြိယာနှစ်ခုမက ဝါကျများဖြစ်လာ၏။ ယင်းသို့ ရောနှော၍ဖွဲ့ရာ၌လည်း ကြိယာတစ်ခုပြီးတစ်ခု ဆက်လက်ပြုလုပ်သည်ကို ပြသော '၍' ပစ္စည်းကို အသုံးများ၏။ ပုံစံ - ကိန္နရာ ကိန္နရီတို့သည် ဘုရားလောင်းကို ခြံရံ၍ သစ်သီး
==မေးခွန်းဝါကျ==
Line ၆၂ ⟶ ၄၈:
== ကိုးကား ==
<references/>
[[Category:စာပေ]]
| |||