ဩစတြေးလျတိုက်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
အရေးမကြီး →ဩစတြေးလီးယားတိုက် |
အရေးမကြီး →အုပ်ချုပ်ရေး |
||
စာကြောင်း ၂၂၉ -
ဩစတြေးလီးယားတိုက်တွင် ပြည်နယ်ခြောက်နယ်နှင့်
နယ်ကြီးနှစ်နယ်တို့ ပါဝင်သည်။ ပြည်နယ်များမှာ
# ဩစတြေးလီးယားအနောက်ပိုင်း၊
# တက်စမေနီးယား၊
# ဩစတြေးလီးယားတောင်ပိုင်း၊
# ဝိတိုရိယ၊
# နယူးဆောက်သဝေး၊
# ကွင်းစလန်ပြည်နယ်တို့ဖြစ်၍ နယ်ကြီးများမှာ ဩစတြေးလီးယားမြောက်ပိုင်းနယ်နှင့် ဩစတြေးလီးယားမြို့တော်နယ်တို့ဖြစ်ကြသည်။ (ကွင်းစလန်ပြည်နယ်၊ ဩစတြေးလီးယား တောင်ပိုင်းပြည်နယ်၊ ဩစတြေးလီးယားမြောက်ပိုင်းနယ်၊ ဩစတြေးလီးယားအနောက်ပိုင်းပြည်နယ်၊ ဝိတိုရိယပြည်နယ်၊ နယူး
ဆောက်သဝေးပြည်နယ်၊ တက်စမေးနီးယားကျွန်း-ရှု။)
သမိုင်း▼
ထိုမှတစ်ပါး ဩစတြေးလီးယား ဓနသဟာယ အစိုးရသည် ပါပူယာ နယူးဂင်းနီနယ်ကို၎င်း၊ နော်ဖို့ကျွန်း၊ အက်ရှမိုးနှင့် ကာတီယာကျွန်းများ၊ ဟာဒ်နှင့် မက္ကဒေါ်နယ်ကျွန်းများ၊ ကိုကိုးနှင့် ကီးလင်းကျွန်းများ၊ ခရစ္စမတ်ကျွန်းတို့ကို၎င်း၊ ဩစတြေးလီးယား အန္တာတိတ်နယ်ပယ်ကို၎င်း အုပ်ချုပ်ရသည်။
၁၉ဝ၁ ခုနှစ်မှစ၍ နယ်များကိုခွဲလိုက်၍ မိမိနယ်နှင့်မိမိ စိတ်တိုင်းကျ အုပ်ချုပ်ကြရသည်။ ပြည်နယ်အသီးသီးတွင် သီးသန့်ပါလီမန်တစ်ခုစီ၊ တရားရုံးချုပ်တစ်ခု စီရှိကြသည်။ ဩစတြေးလီးယား ဓနသဟာယပြည်ထောင်စု အစိုးရတွင်လည်း ပါလီမန်လွှတ်တော်ရှိသည်။ ဓနသဟာယပါလီမန် အောက်လွှတ်တော်သို့ ပြည်နယ်များမှ ကိုယ်စားလှယ်များ လူဦးရေ အချိုးအစားအလိုက် ပါဝင်ရသည်။ အထက်လွှတ်တော်သို့မူ ပြည်နယ်တစ်ခုစီမှ ပြည်နယ်ပါလီမန်ကိုယ်စားလှယ် ၁ဝ ဦးကျစီ ပါဝင်ရသည်။ ဓနသဟာယ ပါလီမန်အောက်လွှတ်တော်၌ အမတ်နေရာအများဆုံးရသော နိုင်ငံရေးပါတီခေါင်းဆောင်ကို ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ် တင်မြှောက်၍ စိုးရအဖွဲ့ကိုခေါင်းဆောင်စေ
သည်။ ဗြိတိသျှဘုရင်မကိုယ်စား ဆောင်ရွက်ရန် ဗြိတိသျှအစိုးရ က ဩစတြေးလီးယား ဓနသဟာယပြည်ထောင်စု အစိုးရအကြံပေးသည့်ပုဂ္ဂိုလ်အား ဘုရင်ခံချုပ်အဖြစ် ခန့်ထားရသည်။
▲==သမိုင်း==
ဩစတြေးလီးယားတိုက်သည် တိုက်ကြီးခြောက်တိုက်အနက် နောက်ဆုံးမှတွေ့ရှိ၍ မကြာမီကမှ ယဉ်ကျေးမှုတိုးတက် ပြန့်ပွားလာသော တိုက်ဖြစ်သော်လည်း တည်ရှိခဲ့သောအချိန် ကာလမှာ အလွန်ပင်ရှေးကျလျက် အာရှနှင့်ဥရောပတိုက်တို့ ပင်လယ်ရေအောက်တွင် နစ်မြုပ်နေစဉ်ကပင် ကျွန်းကြီးတစ်ကျွန်းအဖြစ် တည်ရှိနေခဲ့ဟန်ရှိကြောင်းဖြင့် ပထဝီသိပ္ပံ ပညာရှင်များကယူဆကြသည်။
ဩစတြေးလီးယားတိုက်ကို မည်သည့်အချိန်က စတင်တွေ့ရှိခဲ့သည်ဟု အတိအကျမပြောနိုင်ချေ။ သို့သော် အရှေ့ အိန္ဒိယကျွန်းစုအလွန်ရှိ ကုန်းမြေတစ်ခုအကြောင်း ရေးသားထားသော စာတမ်းတစ်ခုကိုမူကား ၁၅၄၂ ခုနှစ်တွင် ပေါ်တူဂီနိုင်ငံ၌ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့ဖူးသည်။ ဤသည်ကို ထောက်ချင့်ခြင်းအားဖြင့် ဩစတြေးလီးယားတိုက်ကို ပေါ်တူဂီတို့ စတင်တွေ့ရှိသည်ဟု ယူဆရန်ရှိသည်။ ၁၆ဝ၆ ခုနှစ်တွင် ဒတ်ချလူမျိုး ရေကြောင်းခရီးသွားတစ်ဦးသည် ကာပင်တေးရီးယားပင်လယ်ကွေ့၏ အရှေ့
ဘက်ကမ်းကို တွေ့ရှိခဲ့ဖူးသည်ဟုဆိုသည်။ ၁၆၄၂ ခုနှစ်တွင် ဒတ်ချ သင်္ဘောသား အတ်ဗယ်ဂျေတက်စမင် ဆိုသူသည် ဩစတြေးလီးယားတိုက်၏ တောင်ဘက်တွင် ကပ်လျက်ရှိသော တက်စမေနီးယား ကျွန်းကိုတွေ့ရှိလေသည်။ ဒတ်ချလူမျိုးတို့သည် ဩစတြေးလီးယားတိုက်ကိုတွေ့ရှိကြသော်လည်း အတည်ကျ တက်ရောက် နေထိုင်ခြင်းကား မပြုကြချေ။ ၁၇၇ဝ ပြည့်နှစ်တွင် ကပ္ပတိန် ဂျိမ်းကွတ်ဆိုသူ အင်္ဂလိပ်လူမျိုး နယ်သစ်ရှာသူသည် ဩစတြေးလီးယားတိုက် အရှေ့ဘက် ကမ်းရိုးတမ်း တစ်လျှောက် တောင်မှမြောက်သို့ လှည့်လည်ရောက်ရှိရင်း ယခု နယူးဆောက်သဝေးပြည်နယ်ဟုခေါ်သောဒေသကို အင်္ဂလိပ်ပိုင်ဒေသအဖြစ် သတ်မှတ်တည်ထောင်ခဲ့
သည်။ (ကွတ်၊ ကပ္ပတိန်-လည်းရှု။) အင်္ဂလိပ်တို့သည်ယခင်က အကျဉ်းသားများကို အမေရိကတိုက်ရှိ ကိုလိုနီနယ်များသို့ပို့ခဲ့သော်လည်း အမေရိကန်ပြည်တွင်းစစ်ဖြစ်၍ ကိုလိုနီနယ် အမြောက်အမြား လက်လွှတ်လိုက်ရပြီးသည့်နောက် ၁၇၈၈ခုနှစ် မှစ၍ အကျဉ်းသားများကို ဩစတြေးလီးယားတိုက်ရှိ နယ်မြေသစ်များသို့ပို့လေသည်။ ၁၈၅၁ ခုနှစ်တွင် ဩစတြေးလီးယားတိုက်၌ ရွှေကိုတွေ့ရသဖြင့် ရွှေတွင်းလုပ်ငန်းဖြင့် စီးပွားရှာရန် လာရောက်နေထိုင်သူများကြောင့် လူဦးရေတိုးလာလေသည်။ ထို
သူများက အကျဉ်းသားများပို့သည်ကို ကန့်ကွက်သော်လည်း ၁၈၆၈ ခုနှစ်အထိမူ အကျဉ်းသားများ အပို့မရပ်ခဲ့ချေ။ တဖြည်းဖြည်းသာ အကျဉ်းသားဦးရေကို လျော့၍ပို့ခဲ့လေသည်။ ရှေးဦးလာရောက်နေထိုင်သူများသည် ရိက္ခာအခက်အခဲနှင့် အတော်ပင် ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြရသည်။ တဖြည်းဖြည်းနယ်သစ်များကို ရှာဖွေ
တည်ထောင် စိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်ကြမှ အနေကျသွားလေသည်။ ဤသို့ဖြင့် နယူးဆောက်သဝေးပြည်နယ်သည် ရှေးဦးဆုံး တည်ထောင်သောပြည်နယ်ဖြစ်၍ ၁၈ဝ၄ ခုနှစ်တွင် တက်စမေနီးယားကျွန်းကို၎င်း၊ ၁၈၅၁ ခုနှစ်တွင် ဝိတိုရိယပြည်နယ်ကို၎င်း၊ ၁၈၅၉ ခုနှစ်တွင် ကွင်းစလန်းပြည်နယ်ကို၎င်း တည်ထောင်ခဲ့ကြသည်။ ၁၉ဝ၁ ခုနှစ်တွင် ထို
ပြည်နယ်များကိုစုပေါင်းကာ ဩစတြေးလီးယား ဓနသဟာယ ပြည်ထောင်စုဟူ၍ ဖွဲ့စည်းခဲ့လေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၅)</ref>▼
▲ပြည်ထောင်စုဟူ၍ ဖွဲ့စည်းခဲ့လေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ(၁၅)</ref>
==ကိုးကား==
<references/>
| |||