ဂျနီဗာမြို့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

Undo revision 279819 by 76.67.178.213 (talk)
အရေးမကြီးNo edit summary
စာကြောင်း ၂၆ -
== သမိုင်းကြောင်း ==
=== ရှေးခေတ်ကာလ ===
ဂျနီဗာသည် သမိုင်းကြောင်းတွင် ဆဲလ်တစ်-ဂျာမန်မျိုးနွယ်များ ဖြစ်သော ဟယ်ဗက်တီတို့၏ ရန်မှ ကာကွယ်သည့် နယ်စပ်မြို့အဖြစ် သမိုင်းကြောင်းတွင် ဖော်ပြထားခဲ့ပြီး ရောမသားတို့က ၁၂၁ ဘီစီတွင် သိမ်းယူခဲ့ကြသည်။ ၄ရာစုတွင် အက်ပီစကိုပယ် ဘစ်ရှော့၏ ဌာနချုပ် နေရာနေရာဖြစ်ခဲ့သည်။ ဖြစ်ခဲ့သည်။ရောမအာဏာရှင် [[ဂျူးလီးယပ်ဆီဇာ]] လက်ထက်မှစ၍ ဤမြို့တည်ထောင်ခဲ့ရာ ဥရောပ အလယ်ခေတ် ကုန်လုနီးနီးလောက်တွင် ဂျနီဗာ မြို့သူမြို့သားများသည် သူတို့ကို အုပ်စိုးနေသော ခရစ်ယန်ဘုန်းကြီးနှင့် ဆဗွိုင်းဘုရင်ကို တော်လှန်လိုက်ကြပြီးနောက် သမ္မတနိုင်ငံ တည်ထောင်ကြသည်။
ရောမအာဏာရှင် [[ဂျူးလီးယပ်ဆီဇာ]] လက်ထက်မှစ၍ ဤ
မြို့တည်ထောင်ခဲ့ရာ ဥရောပ အလယ်ခေတ် ကုန်လုနီးနီး
လောက်တွင် ဂျနီဗာ မြို့သူမြို့သားများသည် သူတို့ကို အုပ်စိုး
နေသော ခရစ်ယန်ဘုန်းကြီးနှင့် ဆဗွိုင်းဘုရင်ကို တော်လှန်
လိုက်ကြပြီးနောက် သမ္မတနိုင်ငံ တည်ထောင်ကြသည်။
 
၁၆ဝ၂ ခုနှစ်တွင်လည်း အလစ်ဝင်၍ တိုက်သော ဆဗွိုင်းမင်းဆက်တပ်များကို တွန်းလှန်ပစ်လိုက်သည်။ ဘာသာရေးအပြောင်းအလဲခေတ်၌ ဂျီနီးဗားမြို့သည် ပရိုတက်စတန့်ဂိုဏ်းကို ထောက်ခံသောမြို့ဖြစ်၍ ပရိုတက်စတန့် ခေါင်းဆောင်ကြီး ကယ်လဗင်၏ ဌာနချုပ်ရှိသောနေရာ ဖြစ်၏။ နပိုလီယန်ဘုရင် စစ်ရှုံးပြီးနောက် ဂျီနီးဗားမြို့သည် ၁၈၁၅ ခုနှစ်တွင် ဆွစ်ပြည်ထောင်စုနှင့် ပူးပေါင်းလိုက်လေသည်။
၁၆ဝ၂ ခုနှစ်တွင်လည်း အလစ်ဝင်၍ တိုက်သော ဆဗွိုင်း
မင်းဆက်တပ်များကို တွန်းလှန်ပစ်လိုက်သည်။ ဘာသာရေး
အပြောင်းအလဲခေတ်၌ ဂျီနီးဗားမြို့သည် ပရိုတက်စတန့်ဂိုဏ်း
ကို ထောက်ခံသောမြို့ဖြစ်၍ ပရိုတက်စတန့် ခေါင်းဆောင်ကြီး
ကယ်လဗင်၏ ဌာနချုပ်ရှိသောနေရာ ဖြစ်၏။ နပိုလီယန်ဘုရင်
စစ်ရှုံးပြီးနောက် ဂျီနီးဗားမြို့သည် ၁၈၁၅ ခုနှစ်တွင် ဆွစ်
ပြည်ထောင်စုနှင့် ပူးပေါင်းလိုက်လေသည်။
 
ပြင်သစ် တော်လှန်ရေး စာရေးဆရာကြီး [[ရူးဆိုး]]မွေးဖွားရာဒေသဖြစ်သည့်ပြင်၊ ပြင်သစ်ပညာရှိကြီး [[ဗော်လ်တဲယား]]လည်း ဤမြို့တွင် အတော်ကြာနေထိုင်ခဲ့ဘူး၏။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးမဖြစ်မီက [[နိုင်ငံပေါင်းချုပ် အသင်းကြီး|နိုင်ငံပေါင်းချုပ်အသင်းကြီး]]၏ ဗဟိုဌာနချုပ် တည်ရှိရာဖြစ်၍ အခြားကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တိုင်းပြည်အချင်းချင်း ဖွဲ့စည်းထားသော အစည်းအရုံးများ၏ ဌာနချုပ်များလည်း ရှိ၏။ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကွန်ဖရင့်ကြီးများကိုလည်း ဂျီနီးဗားမြို့တွင် မကြာခဏ ကျင်းပခဲ့ကြလေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း</ref>
ပြင်သစ် တော်လှန်ရေး စာရေးဆရာကြီး [[ရူးဆိုး]]မွေးဖွားရာ
ဒေသဖြစ်သည့်ပြင်၊ ပြင်သစ်ပညာရှိကြီး [[ဗော်လ်တဲယား]]လည်း
ဤမြို့တွင် အတော်ကြာ နေထိုင်ခဲ့ဘူး၏။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီး
မဖြစ်မီက [[နိုင်ငံပေါင်းချုပ် အသင်းကြီး|နိုင်ငံပေါင်းချုပ်အသင်းကြီး]]၏ ဗဟိုဌာနချုပ် တည်ရှိ
ရာဖြစ်၍ အခြားကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တိုင်းပြည်အချင်းချင်း ဖွဲ့စည်း
ထားသော အစည်းအရုံးများ၏ ဌာနချုပ်များလည်း ရှိ၏။
ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကွန်ဖရင့်ကြီးများကိုလည်း ဂျီနီးဗားမြို့တွင်
မကြာခဏ ကျင်းပခဲ့ကြလေသည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း</ref>
 
== သွင်ပြင်လက္ခဏာများ ==
ဥရောပတိုက် အလယ်၌ တည်ရှိပြီးလျှင် လှပသော ရှုမျှော်ခင်းများနှင့် အေးချမ်းသာယာသော နိုင်ငံခြားသားများ သွားရောက် လည်ပတ်လေ့ရှိကြ၏။ ရုန်းမြစ်သည် ဂျီနီးဗားမြို့လယ်ကို ဖြတ်သန်းကာ စီးဆင်းသွား၏။ မြို့သည် လှပတင့်တယ်၍သန့်ရှင်း၏။ ဂျီနီးဗားအိုင်ကြီး၏ ကမ်းပါးတစ်လျှောက်တွင် ကျယ်ပြန့်သော လမ်းမကြီးများသည်၎င်း၊ လမ်းနံဘေးတွင် လှပဖြူဖွေးသော ကျောက်အိမ်များသည်၎င်း လှပစွာ တည်ရှိကုန်၏။ နေဝင်ချိန်များ၌ အရှေ့တောင်ဘက်မိုင် ၄ဝ ကွာတွင်ရှိသည့် ဆီးနှင်းများ ဖုံးအုပ်နေသော ဗလန်းတောင်ထိပ်သည် ဝင်လုဆဲသော နေရောင်တွင် ရှုမငြီးဖွယ် တင့်တယ်လှပလေသည်။ ဂျီနီးဗား ရေအိုင်ကြီးမှာ ၄၅ မိုင် အလျားရှိ၍ ဆွစ်ဇလန်နိုင်ငံတွင် အကြီးဆုံးနှင့် အလှပဆုံးဖြစ်လေသည်။
ဥရောပတိုက် အလယ်၌
တည်ရှိပြီးလျှင် လှပသော ရှုမျှော်ခင်းများနှင့် အေးချမ်းသာယာ
သော နိုင်ငံခြားသားများ သွားရောက် လည်ပတ်လေ့
ရှိကြ၏။ ရုန်းမြစ်သည် ဂျီနီးဗားမြို့လယ်ကို ဖြတ်သန်းကာ
စီးဆင်းသွား၏။ မြို့သည် လှပတင့်တယ်၍ သန့်ရှင်း၏။
ဂျီနီးဗားအိုင်ကြီး၏ ကမ်းပါးတစ်လျှောက်တွင် ကျယ်ပြန့်သော
လမ်းမကြီးများသည်၎င်း၊ လမ်းနံဘေးတွင် လှပဖြူဖွေးသော
ကျောက်အိမ်များသည်၎င်း လှပစွာ တည်ရှိကုန်၏။ နေဝင်
ချိန်များ၌ အရှေ့တောင်ဘက်မိုင် ၄ဝ ကွာတွင်ရှိသည့် ဆီးနှင်း
များ ဖုံးအုပ်နေသော ဗလန်းတောင်ထိပ်သည် ဝင်လုဆဲသော
နေရောင်တွင် ရှုမငြီးဖွယ် တင့်တယ်လှပလေသည်။ ဂျီနီးဗား
ရေအိုင်ကြီးမှာ ၄၅ မိုင် အလျားရှိ၍ ဆွစ်ဇလန်နိုင်ငံတွင်
အကြီးဆုံးနှင့် အလှပဆုံးဖြစ်လေသည်။
 
 
== ကိုးကား ==
{{reflist}}