အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

'''အင်္ဂလိပ်ဘာသာအင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား''' (English Language) သည် ယနေ့ခေတ် ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူပြောအများဆုံးဘာသာစကားဖြစ်သည်။ ယနေ့ခေတ် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ လူတို့သည် အများအားဖြင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ပြောဆိုဆက်ဆံနေကြရသည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာသည် အနောက်ဂျာမန်နစ်ဘာသာ စကားဖြစ်သည်။ အနောက်ဂျာမန်နစ်ဘာသာစကားသည် [[ဒတ်ခ်ျဒတ်ခ်ျဘာသာစကား|ဒတ်ချ်]]၊ ဂျာမန်ဘာသာများကဲ့သို့သော အင်ဒို-ဥရောပ ဘာသာစကားမျိုးနွယ်များဖြစ်ကြသည်။အင်္ဂလိပ်စာ အရေးအသားသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဒုတိယအသုံးပြုရသော ရုံးသုံးဘာသာစကား ဖြစ်သည်။ စာအရေးအသား စနစ်မှာကား [[လက်တင်]](ရောမစာအရေးအသား) စာအရေးအသားစနစ်ဖြစ်သည်။

အင်္ဂလိပ်ဘာသာသည် အေဒီ ၄၅၀ ခန့်က [[အနောက်ဂျာမနီလူမျိုးစု]]များမှတဆင့်အနောက်ဂျာမနီလူမျိုးစုများမှတဆင့် ဗြိတိန်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာသော ဘာသာစကားတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဂျာမနစ်ဘာသာသည် အန်ဂလို-ဆက်ဆိုဟုခေါ်သော ရှေးဟောင်း အင်္ဂလိပ်ဘာသာတစ်ခုဖြစ်ပြီး အနောက် ဂျာမနီ လူမျိုးစု များပြောသော ဘာသာစကား တစ်ခုဖြစ်သည်။ ခေတ်သစ်အင်္ဂလိပ်စကားကိုမူ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ နိုင်ငံပေါင်း မြောက်များစွာက ပြောဆိုအသုံးပြုနေကြသည်။လူပေါင်းပြောဆိုအသုံးပြုနေကြသည်။ ၃၇၅သန်းခန့်ပြောဆိုကြပြီးလူပေါင်း ၃၇၅ သန်းခန့်ပြောဆိုကြပြီး တစ်သန်းခန့်သော လူတို့သည် အင်္ဂလိပ်ဘာသာကို လေ့လာနေကြသည့် အပြင် အခြားဘာသာစကားများကိုပင် လွှမ်းမိုးထားသည်။

[[ဝီလီယံ, အောင်နိုင်သူ|အောင်နိုင်သူ ဝီလီယံ]]သည်ဝီလီယံသည် အင်္ဂလန်ကို ၁၀၆⁠၆အေဒီတွင် သိမ်းပိုက်ခဲ့ပြီး ဘုရင်ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဝီလီယံသည် နော်မန်ဘာသာစကားပြောဆိုသူဖြစ်ပြီး ၎င်း၏နောမန်ဘာသာဖြင့် ရေသားထားသော စာအုပ်များကို အင်္ဂလန်သို့ သယ်ဆောင်လာခဲ့သည်။ နောမန်လူမျိုးများ၏ စကားသည် ပြင်သစ်လူမျိုးတို့၏ စကားနှင့် အနီးစပ်ဆုံး ဆက်နွယ်လေသည်။ ဝီလီယံ၏ နော်မန်ကျူးကျော်မှုကြောင့် အင်္ဂလန်တွင် ပြင်သစ်-အင်္ဂလိုဆက်ဇွန် ရောနှောဓလေ့ပေါ်ထွန်းလာရပြီး အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား ဟူ၍ ဘာသာစကားအသစ်ပေါ်ထွန်းလာပြီး ကျယ်ပြန့်စွာ သုံးစွဲလာခဲ့သည်။နောက်ရာစုနှစ် ၃ခုကျော်၊ ၄ခုအတွင်းတွင် အင်္ဂလိပ်လူမျိုးတို့၏ သဒ္ဒါသုံးစွဲပုံမှာလည်း ပြောင်းလဲလာသည်။<ref>[[ဆက်လက်ရယူပေါင်းထည့်ခဲ့သည်။, အောင်နိုင်သူ]] (ဝီကီ မြန်မာ)</ref>

အင်္ဂလိပ်စာကို ရေးသားရာတွင် ပုံမှန်မဟုတ်ဘဲ အစိတ်အပိုင်းပေါင်းများစွာပါဝင်သည်။ စာစောင်များအတွက် အသံများနှင့် ပေါင်းစပ်မှုများသည် တူသည်ဟု ထင်ရသော်လည်း အလွန့်လွန် ခြားနားမှုများရှိသည်။ ဥပမာအနေဖြင့် "ough" ကို အခြားစာလုံးများပေါင်းထည့်ကြည့်ခြင်း‘‘‘‘‘‘ through (threw), rough (ruff), dough (doe) သို့မဟုတ် cough (coff) စသည်ဖြင့်’’’’’’ ထိုသို့သော စာလုံးပေါင်းခြင်းများသည် လေ့လာမှုကို ခက်ခဲစေရန်အချက်ပင်ဖြစ်သည်။ အခြားအင်္ဂလိပ်စကားပြောသောနိုင်ငံများသည် မတူညီသော စာလုံးပေါင်းများလည်းရှိသည်။ UK နှင့် အမေရိကတို့တွင် အချို့စကားလုံးများသည် စာလုံးပေါင်း သတ်ပုံခြင်းမတူညီချေ။ (အခြားနိုင်ငံများလည်း ထို့အတူပင်ဖြစ်သည်။ ) ဥပမာအနေဖြင့် အင်္ဂလန်က "Colour"ကို အမေရိက က "Color" ဟူပေါင်းကြသည်။ ထိုသို့ခြားနားသော စာလုံးပေါင်းသတ်ပုံနည်းလမ်းများအချို့ကို အမေရိကန်စာလုံးပေါင်းသတ်ပုံနှင့် ဗြိသိသျှစာလုံးပေါင်းသတ်ပုံဟူ၍ ခေါ်ကြပြန်သေးသည်။ယခုအခါ အချို့သော အင်္ဂလိပ်လူမျိုးတို့သည် အမေရိကန် စကားလုံးအချို့အား သုံးစွဲမှုရှိကြသည်။<ref>[http://simple.wikipedia.org/wiki/English_Language English Language] (wiki eng)</ref>