ပလာစမာ (ရူပဗေဒ): တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

'''ပလာစမာ''' ဆိုသည်မှာ [[ဂရိဘာသာစကား|ဂရိ]] πλάσμα, အဓိပ္ပာယ် "ပုံသွင်းနိုင်သော အရာဝတ္ထု"<ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dpla%2Fsma πλάσμα], Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek–English Lexicon'', on Perseus</ref> သို့မဟုတ် "ဂျယ်လီ"<ref name=Itpp1995>{{cite book |last1=Goldston |first1=R.J. |last2=Rutherford |first2=P.H. |date=1995 |title=Introduction to Plasma Physics |page=1−2 |publisher=Taylor & Francis |ISBN=978-0-7503-0183-1}}</ref> ဖြစ်ပြီး ဒြပ်တို့၏ အခြေနေ ၄ ရပ်မှ ၁ ခုပင်ဖြစ်သည်။ အခြား ၃ ခုမှာ [[အစိုင်အခဲ]]၊ [[အရည်]]နှင့် အငွေ့တို့ဖြစ်ကြသည်။[[အငွေ့]]တို့ဖြစ်ကြသည်။ ထိုအခြေနေ ၃ ခုနှင့်မတူဘဲ ပလာစမာသည် ကမ္ဘာပေါ်၌ သာမန်ပတ်ဝန်းကျင်အခြေနေတွင် တွေ့ရလေ့မရှိပေ။ သို့သော် ဓာတ်မပြုသော အငွေ့များမှ ဖန်တီးယူနိုင်သည်။<ref name=Itpd2012b>{{cite book |last1=Morozov |first1=A.I.|date=2012 |title=Introduction to Plasma Dynamics |page=30 |publisher=CRC Press| ISBN=978-1-4398-8132-3}}</ref> ပလာစမာဟူသော အခေါ်အဝေါ်အား ၁၉၂၀ ခုနှစ်များတွင် ပထမဆုံး မိတ်ဆက်ခဲ့သူမှာ Irving Langmuir ဆိုသူဖြစ်သည်။<ref name=Itpd2012a>{{cite book |last1=Morozov |first1=A.I.|date=2012 |title=Introduction to Plasma Dynamics |page=17 |publisher=CRC Press| ISBN=978-1-4398-8132-3}}</ref> ပတ်ဝန်းကျင်၏ အပူချိန်နှင့် သိပ်သည်းမှုအရ ပလာစမာသည် တပိုင်း အိုင်ယွန်နစ် သို့မဟုတ် အပြည့်အဝ အိုင်ယွန်နစ်ပုံစံ ဖြစ်နိုင်သည်။ တပိုင်း အိုင်ယွန်နစ် ပလာစမာများကိုမူ လူအများ နားလည်ကြသည်။ ဥပမာ နီယွန်မီးသင်္ကေတ၊ လျှပ်စီးလက်ခြင်း<ref>{{Cite web | title = How Lightning Works | publisher = HowStuffWorks| url=http://science.howstuffworks.com/nature/natural-disasters/lightning2.htm}}</ref> တို့ဖြစ်သည်။ သို့သော် အပြည့်အဝ အိုင်ယွန်းနစ် ပလာစမာများကိုမူ [[နေ]]၏အတွင်းဘက်ပိုင်း၊<ref name=Phillips1995>