ပုဂံခေတ်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီးNo edit summary
အရေးမကြီး infobox
စာကြောင်း ၁ -
{{Coord|21|10|20|N|94|51|37|E|display=title|region:MM_type:city(22000)_source:nlwiki}}
{{Infobox Former Country
[[File:Pagan Empire -- Sithu II.PNG|thumb|Pagan Empire c. 1210]]
|native_name = ပုဂံခေတ်
|conventional_long_name = Kingdom of Pagan
|common_name = Pagan Dynasty
|continent = အာရှတိုက်
|region = အရှေ့တောင်အာရှ
|country = မြန်မာနိုင်ငံ
|era = [[အလယ်ခေတ်]]
|status = နေပြည်တော်
|event_start = {{nowrap|[[ပျဉ်ပြားမင်း|တည်ထောင်]]}}
|year_start = ၈၄၉
|date_start = ၂၃ ဒီဇင်ဘာ
|event_end = {{nowrap|[[မြင်စိုင်းခေတ်|မြင်စိုင်းရယူ]]}}
|year_end = ၁၂၉၇
|date_end = ၁၇ ဒီဇင်ဘာ
|event_pre = {{nowrap|[[မြန်မာပြက္ခဒိန်|မြန်မာပြက္ခဒိန် စတင်]]}}
|date_pre = {{nowrap|၂၃ မတ် ၆၄၀}}
|event1 = {{nowrap|[[မြန်မာအက္ခရာ|မြန်မာအက္ခရာ စတင်]]}}
|date_event1 = ၉၈၄ နှင့် ၁၀၃၅
|event2 = {{nowrap|[[အနော်ရထာ|ပုဂံအင်ပါယာထူထောင်]]}}
|date_event2 = ၁၀၅၀ – ၆၀
|event3 = {{nowrap|အထွတ်အထိပ်ရောက်}}
|date_event3 = ၁၁၇၄–၁၂၅၀
|event4 = {{nowrap|[[မွန်ဂို–မြန်မာ စစ်|ပထမမွန်ဂိုကျူးကျော်စစ်]]}}
|date_event4 = ၁၂၇၇–၈၇
|event_post = {{nowrap|[[မွန်ဂို–မြန်မာ စစ်|ပထမမွန်ဂိုကျူးကျော်စစ်]]}}
|date_post = ၁၃၀၀–၀၁
|p1 = ပျူမြို့ပြနိုင်ငံများ
|flag_p1 =
|p2 = မွန်မြို့ပြနိုင်ငံများ
|flag_p2 =
|p3 = Lemro dynasty
|flag_p3 =
|p4 =
|flag_p4 =
|s1 = မြင်စိုင်းခေတ်
|s2 = ဟံသာဝတီခေတ်
|s3 = Lemro dynasty
|s4 = ရှမ်းပဒေသရာဇ်ပြည်နယ်များ
|flag_s1 =
|flag_s2 =
|flag_s3 =
|flag_s4 =
|image_flag =
|flag =
|flag_type =
|image_coat =
|image_map = Pagan Empire -- Sithu II.PNG
|symbol =
|symbol_type =
|image_map_caption = ၁၂၁၀ ခန့် ပုဂံအင်ပါယာ
|capital = [[ပုဂံ]] (၈၄၉–၁၂၉၇)
|common_languages = [[:en:Old Burmese|ရှေးမြန်မာစာ]]၊ [[မွန်ဘာသာစကား|မွန်]]၊ [[ပျူဘာသာစကား|ပျူ]]
|religion = [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]၊ [[မဟာယန ဗုဒ္ဓဘာသာ]]၊ [[Animism]], [[ဟိန္ဒူဘာသာ]]
|government_type = သက်ဦးဆံပိုင်
|leader1 = [[အနော်ရထာ]]
|year_leader1 = ၁၀၄၄–၇၇
|leader2 = [[ကျန်စစ်သား]]
|year_leader2 = ၁၀၈၄–၁၁၁၂
|leader3 = [[အလောင်းစည်သူ]]
|year_leader3 = ၁၁၁၂–၆၇
|leader4 = [[နရပတိစည်သူ(ပုဂံ)|နရပတိစည်သူ]]
|year_leader4 = ၁၁၇၄–၁၂၁၁
|leader5 = [[နရသီဟပတေ့]]
|year_leader5 = ၁၂၅၆–၈၇
|currency = ငွေ''[[ကျပ်]]''
|legislature = [[လွှတ်တော်]]
|stat_pop1 = 1.5 to 2 million
|stat_year1 = c. 1210
}}
{{မြန်မာ့သမိုင်း}}
[[ပုဂံ]]ခေတ်သည်'''ပုဂံခေတ်'''သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းသို့ [[ဗမာ]]တိုင်းရင်းသားများ ရောက်လာပြီးနောက်တွင် တဖြည်းဖြည်းနှင့် အင်အားအကြီးဆုံး အနေအထားသို့ ရောက်ချိန်ဖြစ်ပြီး ယနေ့ မြန်မာနိုင်ငံနီးပါးမျှ ကျယ်ဝန်းသည့် ပိုင်နက်ကိုလည်း သိမ်းပိုက်အုပ်ချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ပျူတို့နောက်တွင် [[ပထမ မြန်မာနိုင်ငံတော်]]ကို တည်ထောင်နိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ ပုဂံခေတ်ကာလကို သက္ကရာဇ် ၄၀၆-ခုမှ [[ပင်းယမြို့]]တည်သည့် သက္ကရာဇ် ၆၇၄-ခုအထိ သတ်မှတ်သည်။
 
အစဦးတွင် ဗမာလူမျိုးတို့သည် [[ကျောက်ဆည်ခရိုင်]] ဒေသများတွင် အခြေချပြီး တစ်နယ်တစ်မင်း ထူထောင်ကာ စုစည်းနေထိုင်ကြရာမှ အေဒီ ၁၀ ရာစုသို့ရောက်သည့်အခါ ပုဂံမင်းသည် အင်အားအကြီးဆုံးအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခံရကာ မင်းကြီး ဖြစ်လာသည်။ သို့သော် အစောပိုင်း ပုဂံမင်းဆက်များအကြောင်းမှာ ပါးစပ်ပြောရာဇဝင်သာရှိပြီး တိကျသည့် သမိုင်းအထောက်အထားများကိုမူ ရှာဖွေမတွေ့ရချေ။ အထောက်အထားများကို အစောဆုံး စတင်ကာတွေ့ရသည့် [[အနော်ရထာ]] မင်းလက်ထက်အရောက်တွင် [[ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ]]ကို သက်ဝင်ယုံကြည်လာကြပြီး နိုင်ငံရေး ဩဇာအရလည်း အထွတ်အထိပ်သို့ရောက်လာခဲ့သည်။