ခင်မောင်ညွန့် (ဒေါက်တာ): တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
infobox, cleanup
စာကြောင်း ၁ -
{{Infobox အတ္ထုပ္ပတ္တိperson
|name = ဒေါက်တာခင်မောင်ညွန့်
| အမည် = ဒေါက်တာ ခင်မောင်ညွန့်
|native_name =
|image ဓာတ်ပုံ = Dr KhinMgNyunt.gif
| သက်တမ်း =
|caption =
| အမည်ရင်း =ဦးခင်မောင်ညွန့်
|birth_name = လှကြိုင်
| ကလောင်အမည်ခွဲများ =
|birth_date = {{birth date and age|1929|5|13|df=y}}
| မွေးသက္ကရာဇ် =
|birth_place = [[ချမ်းအေးသာဇံမြို့နယ်|ချမ်းအေးသာဇံရပ်]]၊ [[မန္တလေးမြို့]]၊ [[ဗြိတိသျှဘားမား]]
| မွေးဖွားရာဒေသ=[[မန္တလေးမြို့]] ချမ်းအေးသာဇံရပ်
|death_date =
| မိဘအမည် = ဦးသိန်း + ဒေါ်ကြည်
|death_place =
| နိုင်ငံသား = [[မြန်မာနိုင်ငံ]]
|nationality = မြန်မာ
| လူမျိုး = [[ဗမာ]]
|other_names =
| ကိုးကွယ်သည့်ဘာသာ =[[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]
|known_for =
| ပညာအရည်အချင်း =[[ဝိဇ္ဇာဘွဲ့]] ([[မန္တလေးကောလိပ်]])၊ ပါရဂူ (ဒေါက်တာ)ဘွဲ့ ([[လန်ဒန်တက္ကသိုလ်]])
|occupation = စာရေးဆရာ၊ သမိုင်းပညာရှင်
| အလုပ်အကိုင် =[[ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်]] [[သမိုင်းသုတေသန ဦးစီးဌာန]]၊ [[ရှေးဟောင်းသုတေသန ဦးစီးဌာန]]
| မိဘအမည်parents = ဦးသိန်း + ဒေါ်ကြည်
| ကြင်ဖော် =
|spouse =
| သားသမီး =
| ပညာအရည်အချင်းeducation = [[ဝိဇ္ဇာဘွဲ့]] ([[မန္တလေးကောလိပ်]])၊ ပါရဂူ (ဒေါက်တာ)ဘွဲ့ ([[လန်ဒန်တက္ကသိုလ်]])
| ထင်ပေါ်ကျော်ကြားမှု =[[စာရေးဆရာ]]၊ [[သမိုင်းပညာရှင်]]၊ [[ပါမောက္ခ]]၊ [[စာတည်းမှူးချုပ်]]
|alma_mater = [[မန္တလေးတက္ကသိုလ်]]<br>[[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]<br>လန်ဒန်စီးပွားရေးကျောင်း
| ထင်ရှားသည့်လက်ရာများ=
|awards =[[သုတစွယ်စုံ စာပေဆု]]၊ [[အမျိုးသား စာပေဆု]]
| ရရှိခဲ့သည့်ဘွဲ့တံဆိပ်များ=
}}
| ကွယ်လွန်ရက် =
ဒေါက်တာ'''ခင်မောင်ညွန့်''' သည် မြန်မာနိုင်ငံသား စာရေးဆရာနှင့် သမိုင်းပညာရှင်တစ်ဦး ဖြစ်သည်။
| ကွယ်လွန်ရာဒေသ=
| လက်မှတ်=
| ကွန်ယက် =
}}
== ဒေါက်တာ ခင်မောင်ညွန့် ==
သမိုင်းပညာရှင်[[ဆရာကြီး]] ဒေါက်တာခင်မောင်ညွန့်သည် မန္တလေးမြို့ ဇာတိ ဖြစ်ပါသည်။ ချမ်းအေးသာဇံရပ် အဖ ဦးသိန်း၊ အမိ ဒေါ်ကြည်တို့၏ ဒုတိယသား ဖြစ်သည်။ မန္တလေးမြို့၊ ဗုဒ္ဓသာသနနုဂ္ဂဟ ယောက်ျားလေးကျောင်း၊ သံတဲကျောင်းနှင့် စိန်ပီတာကျောင်းတို့တွင် ပညာသင်ခဲ့ပြီး [[၁၉၄၈]] နှစ်တွင် တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲ အောင်သည်။
 
== ငယ်ဘဝနှင့် ပညာရေး ==
သမိုင်းပညာရှင်[[ဆရာကြီး]]ဒေါက်တာခင်မောင်ညွန့်ကို ဒေါက်တာခင်မောင်ညွန့်သည်မန္တလေးမြို့၊ မန္တလေးမြို့ ဇာတိ ဖြစ်ပါသည်။ ချမ်းအေးသာဇံရပ်ချမ်းအေးသာဇံရပ်တွင် အဖ ဦးသိန်း၊ အမိ ဒေါ်ကြည်တို့၏ဒေါ်ကြည်တို့မှ ၁၉၂၉ ခုနှစ် မေလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် မွေးဖွားခဲ့သည်။ ဒုတိယသား ဖြစ်သည်။ မန္တလေးမြို့၊ ဗုဒ္ဓသာသနနုဂ္ဂဟ ယောက်ျားလေးကျောင်း၊ သံတဲကျောင်းနှင့် စိန်ပီတာကျောင်းတို့တွင် ပညာသင်ခဲ့ပြီး [[၁၉၄၈]] နှစ်တွင် တက္ကသိုလ်ဝင် စာမေးပွဲ အောင်သည်။
 
၁၉၄၈-၄၉ နှင့် ၁၉၄၉-၅ဝ နှစ်များတွင် မန္တလေး ကောလိပ်တွင် ဝိဇ္ဇာဘာသာတွဲနှင့် ဥပစာတန်းအောင်သည်။ [[၁၉၅၂]] နှစ်တွင် [[မန္တလေးကောလိပ်]]မှ ဝိဇ္ဇာတန်းအောင်ပြီး၊ သမိုင်းဘာသာ ရွှေတံဆိပ်ရသည်။ မန္တလေး ကောလိပ်တွင် သမိုင်းအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ၊ မြန်မာစာအသင်း အမှုဆောင်နှင့် နှစ်လည်မဂ္ဂဇင်း၊ အင်္ဂလိပ်စာပိုင်း စာတည်း အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။
 
 
[[၁၉၅၂]] မှ [[၁၉၅၅]] အထိ [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]၊ ခေတ်သစ်သမိုင်းနှင့် နိုင်ငံရေး သိပ္ပံဘာသာ ဌာနတွင် နည်းပြ၊ စာသင်နည်းပြမှ လက်ထောက် ကထိက အထိ အမှုထမ်းရင်း ဝိဇ္ဇာဂုဏ်ထူး (သမိုင်း)၊ မဟာဝိဇ္ဇာ (သမိုင်း) ဘွဲ့များ ယူခဲ့သည်။ [[စစ်ကိုင်းကျောင်းဆောင်]]တွင် အဆောင်နည်းပြနှင့် အဆောင်မှူးက တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
 
[[၁၉၅၂]] မှ [[၁၉၅၅]] အထိ [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]၊ ခေတ်သစ်သမိုင်းနှင့် နိုင်ငံရေး သိပ္ပံဘာသာ ဌာနတွင် နည်းပြ၊ စာသင်နည်းပြမှ လက်ထောက် ကထိက အထိ အမှုထမ်းရင်း ဝိဇ္ဇာဂုဏ်ထူး (သမိုင်း)၊ မဟာဝိဇ္ဇာ (သမိုင်း) ဘွဲ့များ ယူခဲ့သည်။ [[စစ်ကိုင်းကျောင်းဆောင်]]တွင်စစ်ကိုင်းကျောင်းဆောင်တွင် အဆောင်နည်းပြနှင့် အဆောင်မှူးက တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
 
မြန်မာနိုင်ငံတော် အစိုးရ၏ ပညာတော်သင်ဆု ရ၍ ၁၉၅၆-၁၉၆ဝ အထိ [[အင်္ဂလန်ပြည်]]၊ [[လန်ဒန်တက္ကသိုလ်]] (International Relations) ၌ ဘွဲ့လွန်သင်တန်း တက်ပြီး ၁၉၆ဝ ပြည့်နှစ်တွင် ပါရဂူ (ဒေါက်တာ) ဘွဲ့ ရခဲ့သည်။
 
== သက်မွေးဝမ်းကျောင်းမှု ==
[[၁၉၆ဝ]] မှ [[၁၉၇၅]] အထိ၊ [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]၊ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၊ [[ပညာရေးတက္ကသိုလ်]]၊ [[လုပ်သားများကောလိပ်]]တွင် သမိုင်းဌာန၊ ဌာနမှူး ကထိက အဖြစ် အမှုထမ်းရင်း ကျောင်းသုံး သမိုင်းစာအုပ်များ ပြုစုသည်။ တိုင်းရင်းသား ယဉ်ကျေးမှု ဓလေ့ထုံးစံများ ချင်းနှင့် ရှမ်း စာအုပ်များ ရေသားခဲ့သည်။
 
[[၁၉၇၅]] မှ [[၁၉၈၂]] အထိ [[ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာနယဉ်ကျေးမှု ဝန်ကြီးဌာန]]၊ [[အနုပညာ ဦးစီးဌာန]]နှင့် နိုင်ငံတော် [[သမိုင်းသုတေသန ဦးစီးဌာန]] များတွင် [[ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်]] ရာထူးအထိ တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုကာလတွင် နိုင်ငံတော် တာဝန်ပေးချက် အရ ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ စေလွှတ်သော ယဉ်ကျေးမှု အဖွဲ့များကို ဦးဆောင်ကာ သွားရောက်ခဲ့သည်။
[[၁၉၆ဝ]] မှ [[၁၉၇၅]] အထိ၊ [[ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်]]၊ [[ပညာရေးတက္ကသိုလ်]]၊ [[လုပ်သားများကောလိပ်]]တွင် သမိုင်းဌာန၊ ဌာနမှူး ကထိက အဖြစ် အမှုထမ်းရင်း ကျောင်းသုံး သမိုင်းစာအုပ်များ ပြုစုသည်။ တိုင်းရင်းသား ယဉ်ကျေးမှု ဓလေ့ထုံးစံများ ချင်းနှင့် ရှမ်း စာအုပ်များ ရေသားခဲ့သည်။
 
 
[[၁၉၇၅]] မှ [[၁၉၈၂]] အထိ [[ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန]]၊ [[အနုပညာ ဦးစီးဌာန]]နှင့် နိုင်ငံတော် [[သမိုင်းသုတေသန ဦးစီးဌာန]] များတွင် [[ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်]] ရာထူးအထိ တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ထိုကာလတွင် နိုင်ငံတော် တာဝန်ပေးချက် အရ ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ စေလွှတ်သော ယဉ်ကျေးမှု အဖွဲ့များကို ဦးဆောင်ကာ သွားရောက်ခဲ့သည်။
 
 
၁၉၈၂ မှ ၁၉၈၇ အထိ [[မန္တလေးတက္ကသိုလ်]] သမိုင်းဌာနနှင့် နိုင်ငံတကာ ဆက်ဆံရေး ဌာနများတွင် [[ပါမောက္ခ]] အဖြစ် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
 
၁၉၈၇ မှ ၁၉၈၉ အထိ [[ရှေးဟောင်းသုတေသန ဦးစီးဌာန]] ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် အဖြစ် နိုင်ငံတော် အစိုးရက ခန့်ထားသည်။ ထိုကာလအတွင်း ရှေးဟောင်း သုတေသန လုပ်ငန်းများနှင့် ဆိုင်သော ညီလာခံများ ကျင်းပသည့် နိုင်ငံများသို့ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] ကိုယ်စားပြု၍ တတ်ရောက်ခဲ့သည်။
 
၁၉၈၇ မှ ၁၉၈၉ အထိ [[ရှေးဟောင်းသုတေသန ဦးစီးဌာန]] ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် အဖြစ် နိုင်ငံတော် အစိုးရက ခန့်ထားသည်။ ထိုကာလအတွင်း ရှေးဟောင်း သုတေသန လုပ်ငန်းများနှင့် ဆိုင်သော ညီလာခံများ ကျင်းပသည့် နိုင်ငံများသို့ [[မြန်မာနိုင်ငံ]] ကိုယ်စားပြု၍ တတ်ရောက်ခဲ့သည်။
 
 
၁၉၉ဝ မှ ၁၉၉၄ အထိ မြန်မာ့သမိုင်း ဖြစ်ရပ်အမှန်များ ပြုစုရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
 
၁၉၉၄ မှ ယနေ့အထိ [[မြန်မာ့သမိုင်း ကော်မရှင်]] အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် အမှုထမ်းရင်း သမိုင်းသုတေသန စာတမ်းများ ပြုစု ထုတ်ဝေလျက် ရှိပါသည်။ရှိသည်။ ၁၉၉၆ မှစ၍ ယနေ့တိုင် ထုတ်လျက်ရှိသော အင်္ဂလိပ်ဘာသာနှင့် ရေးသော Myanmar Perspective မဂ္ဂဇင်း၏ စာတည်းမှူးချုပ် အဖြစ် ထမ်းဆောင်ရင်း သမိုင်းနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ဆောင်းပါးများ ရေးလျက်ရှိသည်။ အလားတူ လစဉ်ထုတ် ဂါဒီယန်း မဂ္ဂဇင်းတွင်လည်း ဆောင်းပါးများ ရေးသည်။ [[မြန်မာ့အသံ]]၊ အင်္ဂလိပ်ပိုင်း စနေနေ့တိုင်း အစီအစဉ်တွင် မြန်မာ့ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် သမိုင်းဆိုင်ရာ ဟောပြောချက်များကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာနှင့် အသံလွှင့်လျက် ရှိသည်။
 
၁၉၉၈ ဒီဇင်ဘာလမှ စ၍ ယနေ့အထိ [[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓသာသနာပြုတက္ကသိုလ်]] တွင် [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] နှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာ ယဉ်ကျေးမှု သမိုင်းဌာန၊ ပါမောက္ခ အဖြစ် အမှုထမ်းရင်း စာများ ပို့ချလျက် ရှိပါသည်။ရှိသည်။
၁၉၉၄ မှ ယနေ့အထိ [[မြန်မာ့သမိုင်း ကော်မရှင်]] အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် အမှုထမ်းရင်း သမိုင်းသုတေသန စာတမ်းများ ပြုစု ထုတ်ဝေလျက် ရှိပါသည်။ ၁၉၉၆ မှစ၍ ယနေ့တိုင် ထုတ်လျက်ရှိသော အင်္ဂလိပ်ဘာသာနှင့် ရေးသော Myanmar Perspective မဂ္ဂဇင်း၏ စာတည်းမှူးချုပ် အဖြစ် ထမ်းဆောင်ရင်း သမိုင်းနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ဆောင်းပါးများ ရေးလျက်ရှိသည်။ အလားတူ လစဉ်ထုတ် ဂါဒီယန်း မဂ္ဂဇင်းတွင်လည်း ဆောင်းပါးများ ရေးသည်။ [[မြန်မာ့အသံ]]၊ အင်္ဂလိပ်ပိုင်း စနေနေ့တိုင်း အစီအစဉ်တွင် မြန်မာ့ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် သမိုင်းဆိုင်ရာ ဟောပြောချက်များကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာနှင့် အသံလွှင့်လျက် ရှိသည်။
 
 
၁၉၉၈ ဒီဇင်ဘာလမှ စ၍ ယနေ့အထိ [[အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ထေရဝါဒဗုဒ္ဓသာသနာပြုတက္ကသိုလ်]] တွင် [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]] နှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာ ယဉ်ကျေးမှု သမိုင်းဌာန၊ ပါမောက္ခ အဖြစ် အမှုထမ်းရင်း စာများ ပို့ချလျက် ရှိပါသည်။
 
 
[[မြန်မာနိုင်ငံ စာရေးဆရာများနှင့် သတင်းစာဆရာများ အသင်းကြီး]]၏ အမှုဆောင် အဖွဲ့ဝင်လည်း ဖြစ်သည်။
<ref>အားမာန်သစ် စာပေမှ ၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ ဧပြီလတွင် ပထမအကြိမ် ပုံနှိပ် ထုတ်ဝေတဲ့ သန်းဝင်လှိုင် ရေးသားပြုစုတဲ့ 'အကျော်ဇေယျ စာဆိုတော်များ' စာအုပ်မှ</ref>
 
== ကိုးကား ==
{{reflist|
<references/>
<ref>{{cite book|author=သန်းဝင်းလှိုင်|title=အကျော်ဇေယျ စာဆိုတော်များ|publisher=အားမာန်သစ် စာပေ|date= ဧပြီ ၂၀၀၉|edition=ပထမအကြိမ်}}</ref>
}}
 
{{Lifetime|၁၉၂၉| }}
[[Category:မြန်မာ သမိုင်းပညာရှင်များ]]
[[Category:မြန်မာ အမျိုးသား စာရေးဆရာများ]]