ဆိုဖီယာ ကိုဗေးစကိုင်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
"၁၈၀၀ ခုနှစ်မှ ၁..." အစချီသော စာလုံးတို့နှင့် စာမျက်နှာကို ဖန်တီးလိုက်သည် |
+infobox, lead section, typo |
||
စာကြောင်း ၁ -
{{Infobox scientist
|name = ဆိုဖီယာ ကိုဗေးစကိုင်း<br/>Sofia Kovalevskaya
|image = Sofja_Wassiljewna_Kowalewskaja_1.jpg
|caption = ၁၈၈၀ ခုနှစ်က တွေ့ရသော ဆိုဖီယာ ကိုဗေးစကိုင်း
|birth_date = {{birth date|1850|1|15|df=y}}
|birth_place = [[မော်စကိုမြို့]]၊ [[ရုရှားအင်ပါယာ]]
|death_date = {{Death date and age|1891|2|10|1850|1|15|df=y}}
|death_place = [[စတော့ဟုမ်းမြို့]]၊ [[ဆွီဒင်နိုင်ငံ]]
|fields = သင်္ချာ၊ မက္ကင်းနစ်
|workplaces = စတော့ဟုမ်းတက္ကသိုလ်ခ<br /> ရုရှားသိပ္ပံအကယ်ဒမီ
|alma_mater = University of Göttingen (PhD; ၁၈၇၄)
|doctoral_advisor = Karl Weierstrass
|known_for = [[:en:Cauchy–Kowalevski theorem|Cauchy–Kowalevski theorem]]
}}
'''ဆိုဖီယာ ကိုဗေးစကိုင်း''' ({{lang-ru|Со́фья Васи́льевна Ковале́вская}}), မွေးအမည် '''Sofia Vasilyevna Korvin-Krukovskaya''' (၁၈၅၀–၁၈၉၁) သည် ရုရှား သင်္ချာပညာရှင်တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ သူမသည် ပထမဆုံး နာမည်ကျော် ရုရှားအမျိုးသမီးသင်္ချာပညာရှင်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးရှိ အမျိုးသမီးသင်္ချာပညာရှင်များ၏ ရှေ့ဆောင်တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ သူမသည် မြောက်ဥရောပတွင် ပါမောက္ခအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရသည့် ပထမဆုံး အမျိုးသမီးဖြစ်ခဲ့ပြီး သိပ္ပံဂျာနယ်တစ်ခုတွင် အယ်ဒီတာအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခဲ့သော ပထမဆုံး အမျိုးသမီးများထဲတွင်လည်း အပါအဝင်ဖြစ်ခဲ့သည်။<ref>{{cite web|title=Sofya Vasilyevna Kovalevskay.|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/323006/Sofya-Vasilyevna-Kovalevskaya |work=Encyclopædia Britannica Online Academic Edition.|publisher=Encyclopædia Britannica|accessdate=22 October 2011}}</ref>
သူမ၏ အမည်ကို အမျိုးမျိုးခေါ်ဆိုခဲ့ကြပြီး သူမအနေဖြင့် ပညာရပ်ဆိုင်ရာထုတ်ဝေမှုများတွင် '''Sophie Kowalevski''' (တစ်ခါတစ်ရံ '''Kowalevsky''') ဟု သုံးစွဲခဲ့သည်။ ဆွီဒင်သို့ ပြောင်းရွှေ့ပြီးနောက် '''Sonya''' အမည်ကို အသုံးပြုခဲ့သည်။
== ငယ်ဘဝ ==
ဆိုဖီယာကို ၁၈၅၀ ခုနှစ်တွင် [[မော်စကိုမြို့]]မှာ
== ပညာရေး ==
ငယ်စဉ်ကတည်းက [[သင်္ချာ]]ကို သဘောကျပြီး၊ ၁၁ နှစ်သမီးအရွယ်တွင် အိမ်နံရံပေါ်၌ သင်္ချာမှတ်စုများကို ကပ်သည်။ [[ရူပဗေဒ]]ပညာကို သင်ယူသည်။ ဆိုဖီယာကို စိန့်ပီတာစဘတ်တွင် သင်္ချာဘာသာ သင်ယူသင့်သည်ဟု အကြံပြုရာ ဖခင်က သဘောတူသည်။ အသက် ၁၅ နှစ်တွင် မိခင်၊ အစ်မတို့နှင့်အတူ ပညာသင်ရန် စိန့်ပီတာစဘတ်သို့ သွားသည်။
သမီးနှစ်ယောက်လုံးက ကျောင်းတက်ချင်ကြသော်ငြား၊ ရုရှား တက္ကသိုလ်များက အမျိုးသမီးများကို လက်မခံသကဲ့သို့ ဖခင်ကလည်း နိုင်ငံခြားလွှတ်ပညာသင်ခြင်းကို ခွင့်မပြုချေ။ ထိုအခါ ဆိုဖီယာအစ်မက သူတို့ထဲက
လက်ထပ်ရန် ဖခင်က ခွင့်မပြု။ ထိုခေတ်က အစ်မများ လက်မထပ်ရသေးခင် ညီမများ ဘယ်သောခါမှ လက်ထပ်ခွင့်
နှစ်ဦးသား ဂျာမနီသို့ သွားပြီး၊ ဆိုဖီယာက သင်္ချာဘာသာ ကျောင်းသူ ဖြစ်လာသည်။ အနေဝေးသဖြင့်
ဘာလင်တက္ကသိုလ်တွင် အမျိုးသမီးများ တက်ခွင့် မရှိ။ သင်္ချာပညာရှင်သည် ဆိုဖီယာက ပညာသင်ပေးရန် ပြောလာသောအခါ အံ့အားသင့်ပြီး၊ သူ၏ ထူးချွန်ကျောင်းသားများပင် မဖြေရှင်းနိုင်သည့် ပုစ္ဆာများကို ပေးလိုက်ရာ ဆိုဖီယာသည် ချက်ချင်း ဖြေရှင်းပြနိုင်၍ လက်ခံလိုက်သည်။ သုံးနှစ်ပြည့်သော် ဆိုဖီယာ ကိုဗေးစကိုင်းသည် သင်္ချာဘာသာဖြင့် ဘွဲ့ရသည်။
== အိမ်ထောင်ရေး ==
ထိုနှစ်များအတွင်း ဆိုဖီယာ
ဗလာဒီမာက မော်စကိုတက္ကသိုလ်တွင် စာပို့ချသည်။ နောက် ထိုအလုပ်ကို စွန့်ခဲ့ရပြီး ဝမ်းနည်းဖွယ်ကောင်းအောင် ငွေများ ဆုံးရှုံးပြီးနောက် ဗလာဒီမာ ကိုယ့်ကိုယ်ကို သတ်သေသည်။ ဆိုဖီယာ ယူကျုံးမရ ဖြစ်သည်။
== ပါမောက္ခနှင့် ပရစ်ဘိုဒင်ဆု ==
[[ဆွီဒင်နိုင်ငံ|ဆွီဒင်]]သင်္ချာပညာရှင်တဦးက ဆိုဖီယာကို သင်္ချာပါမောက္ခ ဖြစ်အောင် ကူညီပေးသည်။ [[ဥရောပ|ဥရောပတိုက်]]၊ [[အီတလီနိုင်ငံ]]တွင် အမျိုးသမီးပါမောက္ခဟု၍ သူ
== နိဂုံး ==
Line ၂၈ ⟶ ၄၅:
== ကိုးကား ==
<references />
[[Category:သင်္ချာ ပညာရှင်များ]]
[[Category:၁၈၅၀ မွေးဖွားသူများ]]
|