အမေဇုံမြစ်: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

စာကြောင်း ၁ -
[[File:Mouths of amazon geocover 1990.png|thumb|250px|အမေဇုံမြစ်ဝ]]
'''အမေဇုံမြစ်'''သည် [[တောင်အမေရိက]]တိုက်တွင် တည်ရှိပြီး ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရေစီးဆင်းမှု ပမာဏ အကြီးမားဆုံး မြစ်တစ်စင်းဖြစ်သည်။ <ref name="sterling">Tom Sterling: ''Der Amazonas''. Time-Life Bücher 1979, 8th German Printing, p. 19</ref><ref name=smith>{{Cite book|last= Smith |first= Nigel J.H. |title= Amazon Sweet Sea: Land, Life, and Water at the River's Mouth |year= 2002 |publisher= University of Texas Press |isbn= 9780292777705 |url= http://books.google.com/books?id=SywgnV96puYC&pg=PA1 |pages= 1–2}}</ref> အမေဇုံမြစ်သည် ၆၈၀၀ ကီလိုမီတာ (၄၂၀၀ မိုင်) ခန့်ရှည်ပြီး [[နိုင်းမြစ်]]ပြီးနောက် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဒုတိယမြောက် အရှည်လျားဆုံး မြစ်ဖြစ်သည်။ [[ဘရာဇီးနိုင်ငံ]]၊ [[ပီရူးနိုင်ငံ]]နှင့် [[ကိုလံဘီယာနိုင်ငံ]]များကို ဖြတ်သန်း စီးဆင်းလျက် ရှိသည်။
 
[[တောင်အမေရိကတိုက်]]၏ အကြီးဆုံးမြစ်ဖြစ်သော အမေဇုံမြစ်သည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံးမြစ်ဟုလည်း ဆိုနိုင်ပေသည်။ ထိုမြစ်ကြီးလောက် ရေလုံးထုထည်ကြီးမားသောမြစ်၊ ရေဆင်းဒေသကျယ်ပြန့်သောမြစ် ကမ္ဘာပေါ်၌မရှိချေ။ အမေဇုံမြစ်အတွင်း စီးဆင်းသောရေလုံးထုထည်သည် [[အီဂျစ်နိုင်ငံ]]မှ [[နိုင်းမြစ်]]၊ [[မြောက်အမေရိကတိုက်]]မှ [[မစ္စစ္စပီမြစ်]]နှင့် [[တရုတ်နိုင်ငံ]]မှ [[ယန်စီမြစ်]]တည်းဟူသော မြစ်ကြီးသုံးသွယ်၏ စုပေါင်းရေလုံးထုထည်ထက်ပင် ကြီးမားသေးသည်။ မြစ်အလျားတွင် မစ်စစ်စပီ-မီဇူးရီ မြစ်စဉ်စုနှင့် နိုင်းမြစ်တို့သာလျှင် အမေဇုံမြစ်ထက် ပို၍ရှည်လျားသည်။ အာဖရိကတိုက်မှ [[ကွန်ဂိုမြစ်]]သည် အမေဇုံနှင့် အနီးစပ်ဆုံး ယှဉ်ပြိုင်နိုင်သည်ဟု ဆိုရစေကာမူ ရေဆင်းဒေသအကျယ်အပြန့်၌ အမေဇုံက ကွန်ဂိုထက်