ကိုနီ (ရှေ့နေ): တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
အရေးမကြီး ကိုနီ၊ (ရှေ့နေ) မှ ကိုနီ (ရှေ့နေ) သို့ စာမျက်နှာကို ပြန်ညွှန်းချန်မထားဘဲ Ninjastrikers က ရွှေ့ခဲ့သည် |
အရေးမကြီးNo edit summary |
||
စာကြောင်း ၁ -
အာရပ္ ႏွင့္ အစၥေရး ေနာက္ခံသမိုင္း (အပိုင္း 9
ဒီအပိုင္းတြင္ 1948 ခုႏွစ္ေမလ ၁၄ရက္ ေန႕၌ အစၥေရးလ္ႏိုင္ငံကို တည္ေထာင္လိုက္ပါေတာ့သည္။
ကြယ္လြန္သူ ဇီယြန္၀ါဒီေခါင္းေဆာင္ ဟားဇဲေနရာသို႕ တက္လာေသာ ၀ိန္းဇ္မင္းမွာ ဇီယြန္၀ါဒီမ်ား၏ ကံၾကမၼာကို ပိုင္ဆိုင္သူ၊ ဖန္တီးသူျဖစ္လာေလေတာ့သည္။ သို႕ေသာ္လည္း ထိုလမွာပင္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရသည္ ျပင္သစ္အစိုရႏွင့္ အနီးအေရွ႕ပိုင္းေဒသသေဘာတူညီခ်က္ကို ျပဳလိုက္ေလသည္။
``ဆိုက္စ္+ပစ္ေကာ့စာခ်ဳပ္ ´´ အျဖစ္ ေက်ာ္ၾကားသည္။ အာရပ္ျပည္ေထာင္စုအျဖစ္ လြတ္လပ္ေရးေပးရန္ သေဘာတူၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံသည္ ဟိုင္ဖာၿမိဳ႕အပါအ၀င္နယ္ေျမတစ္ခုရမည္။ ပါလက္စတိုင္းကိုမူ ႏိုင္ငံတကာ အုပ္ခ်ဳပ္ခံနယ္ေျမအျဖစ္ထားမည္။ ရုရွားႏွင့္ေဆြးေႏြးၿပီးမွ စဥ္းစားဆုံးျဖတ္ရန္ သတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္သည္။
ၿဗိတိသွ်အစိုးရမွာ အလယ္ပိုင္းေဒသႀကီးႏိုင္ငံမ်ား (ဂ်ာမဏီ-ၾသစထရီးယားႏွင့္ ဟန္ေဂရီ)၏ အႏၱရာယ္ရွိေနသည္။ ယင္းတို႕ကို ဆန္႕က်င့္ရာတြင္ ကမၻာ့ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ား၏ ေထာက္ခံအားေပးမႈကို လိုေနသည္။ အထူးသျဖင့္ ရုရွားႏွႈ့္အေမရိကန္ရွိ ဂ်ဴးမ်ား၏ စိတ္ဓာတ္ကို ႏွဳိးဆြေပးရမည္။ ထို႕ေနာက္တြင္ ``ေဘာလ္ဖိုး ေၾကညာစာတန္း´´ကိုေရးဆြဲကာ ၁၉၁၇ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ ၇ ရက္ေန႕၌ ထုတ္ျပန္ေၾကာညာသည္။ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီၚက ေလာ့ဒ္ေရာ့သ္စ္ခ်ိဳင္းထံ ေအာက္ပါအတိုင္း စာေ၇းသားသည္။
``ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ၿဗိတိသွ် ဘုရင့္အစိုးရကိုယ္စား လူႀကီးမင္းထံ စာေရၚအေၾကာင္းၾကားခြင့္ရသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္မ်ားစြာ ၀မ္းေျမာက္ပါသည္။ ဂ်ဴးလူမ်ိဳး ဇီယြန္၀ါဒီမ်ား၏ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ၿဗိတိသွ်အစိုးရ၏ ေၾကညာခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ပါလက္စတိုင္းတြင္ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးတို႕အတြက္ တိုင္းႏိုင္ငံထူေထာင္ေရးကိစၥကို ၿဗိတိသွ်အစိုးရက အေလးေပးလိုးလားပါသည္။ ထိုကိစၥေအာင္ျမင္ေစေရးအတြက္ အစြမ္းရွိသမွ် ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ပါမည္´´
အထက္ပါအခ်က္မ်ားကို လူႀကီးမင္းအေနျဖင့္ ဇီယြန္၀ါဒီအဖြဲ႕အစည္းအား အေၾကာင္းၾကား ေပးမည္ဆိုပါက မ်ားစြာ၀မ္းေျမာက္ေက်းဇူးတင္ပါမည္။
အျခားလူမ်ိဳးစုမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မရွင္းမလင္းျဖစ္ေနမႈမွာ အထင္အျမင္လြဲမွားမူႏွင့္ အခက္အခဲမ်ားႏွႈ့္ပတ္သက္ၿပီး မရွင္းမလင္းျဖစ္ေနမႈမွာ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈႏွင့္အခက္အခဲမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။ ထိုကစၿပီး ပါလက္စတိုင္း၏ျပႆနာသည္ ရႈပ္ေထြးလာၿပီး `ႏွစ္ခါျပန္ကတိျပဳနယ္ေျမ´ ျဖစ္လာခဲ့ရသည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။
မွန္ပါသည္။ မတူညီေသာအခ်က္မ်ားကို မတူကြဲလြဲေနသူမ်ားအား မတူညီသည့္နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ မတူညီသည့္အခ်ိန္တြင္ ကတိေပးျခင္း အတူတူျဖစ္ေနေတာ့သည္။
1920 ခုႏွစ္ ဧၿပီလ၌ က်င္းပသည့္ စန္ရီမိုကြန္ဖရင့္တြင္ ပ့ါလက္စတိုင္း အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ၀န္ထုတ္၀န္ပိုးႀကီးကို ၿဗိတိသွ်လက္သို႕ လႊဲေျပာင္းလိုက္သည္။ အာရပ္လူမ်ိဳး လက္မခံၾက၊
၁၉၂၁ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ဴးဆန္႕က်င့္ေရး အဓိကရုဏ္းႀကီးမ်ား ဂ်က္ဖာၿမိဳ႕၌ ျဖစ္ပြားေပၚေပါက္သည္။ တစ္ဆက္တည္းမွာပင္ ၿဗိတိသွ်အုပ္စိုးမႈကို အာရပ္တို႕၏ ဆန္႕က်င္တိုက္ခိုက္မႈ မ်ားပါ ႀကီးထြားလာသည္။ သို႕ျဖင့္ ၁၉၂၂ တြင္ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံကို အဂၤလိပ္က လြတ္ေျမာက္ နယ္ေျမအျဖစ္ ျပန္ေပးလိုက္ရ၏။ သို႕ေသာ္လည္း အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ ေပၚလစီမ်ား၊ လမ္းပန္းဆက္သြ္ယေရးမ်ားမွာမူ ၿဗိတိသွ်တို႕၏ ၾသာဇာလႊမ္းမိုးမႈ ေအာက္မွာ မလြတ္ႏိုင္ေသးေခ်။ ၁၉၂၄ ခုႏွဏ္တြင္ ၿဗိတိသွ်ဘုရင္ခံ ခ်ဳပ္ ဆာလီစတက္ကို အီဂ်စ္အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီမ်ားက ကိုင္ရိုၿမိဳ႕လယ္ လမ္းမႀကီးေပၚမွာပင္ သတ္ျဖတ္ ပစ္လိုက္ၾကသည္။
ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ အစၥလာမ္၏ အၾကမ္းဖက္တုံ႕ျပန္ခ်က္
၁၉၂၁ ခုႏွစ္တြင္ ေဂ်ရုဆလင္ၿမိဳ႕တြင္ ဟပ္ဇ္အမင္းအယ္လ္ ဟူစိန္နီအား မူဆလင္တို႕၏ ထိပ္တန္းဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ မတ္ဖ္တီအျဖစ္ ခန္႕အပ္တင္ေျမာက္ၾကသည္။ ထိုအခါမွစၿပီး အေျခအေနမ်ား ပိုမိုရႈပ္ေထြးလာေလသည္။ ဇီယြန္၀ါဒီမ်ား အား ဆန္႕က်င့္ရန္ ႏိႈးေဆာ္ျခင္းႏွင့္ ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို ေႏွာက္ယွက္ဖ်က္စီးရန္ မတ္ဖ္တီက သူ၏ အခြင့္အဏာအားလုံးကို အသုံးခ်ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေလေတာ့သည္။ ဂ်ဴးတို႕သည္ ပါလက္စတိုင္းႏွင့္ ျမင့္ျမတ္ေသာ ဘုရားသခင္ေနရာေတာ္မ်ားကို အာရပ့္မ်ား၏ လက္မွအပိုင္းစီးလုယူရန္ ၾကံေနေၾကာင္း၊ ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ပါလက္စတိုင္းေဒသကို အုပ္ခ်ဳပ္ႀကိဳၚကိုင္ထားျခင္းမွာလည္း ထိုအစီအစဥ္၏ ပထမေျခလွမ္းပင္ျဖစ္ေၾကာင္းျဖစ္ေၾကာင္းျဖင့္ မတ္ဖ္တီက ေျပာဆိုလႈံေဆာ္သ္။ ထိုအစီအစဥ္မ်ားကို ဆန္႕က်င္ရန္နည္းမွာ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ျခင္းမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္းကို ယုံၾကည္ေနသူျဖစ္ေလသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ ၁၉၂၁ခုႏွစ္ မွၿပီး ၁၉၃၃ ခုႏွစ္အထိ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ားကို တစိုက္မတ္မတ္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ 1963 ခုႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ တစ္တိုင္းျပည္လုံးတြင္ အေထြေထြသပိတ္ႀကီး ေမွာက္ၾကရန္ ႏိႈးေဆာ္သည္။ တစ္ဆက္တည္းမွာပင္ ေတာင္းဆိုခ်က္ ၃ ရပ္ကိုလည္း တင္ျပေတာင္းဆိုလိုက္သည္။ ေတာင္းဆိုခ်က္ မွာ
(၁) ဂ်ဴးမ်ာ၀င္ေရာက္လာျခင္းကို တားျမစ္ပိတ္ပင္ေပးရန္။
(၂) ဂ်ဴးမ်ားအား ေျမေနရာမ်ား ေရာင္းခ်ေနျခင္းမွ ရပ္ဆိုင္းရန္
(၃) ့အမ်ိဳးသားကိုယ္စားလွယ္ အစိုးရဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ေပးရန္တို႕ျဖစ္သည္။
အထက္ပါေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားအား မလိုက္ေလ်ာေသာအခါ ျပင္းထန္ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို မတ္ဖ္တီက ေခါင္းေဆာင္ေလေတာ့သည္။ အၾကမ္းဖက္မႈမွာ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးတို႕၏ ဘ၀ကိုဖ်က္စီးရုံ သတ္ျဖတ္ရုံမက အစိုးရကို ဆန္႕က်င္ေတာ္လွန္ခဲ့ၾကသည္။
ထုိအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို နာဇီဂ်ာမနီႏွင့္ ဖက္ဆစ္အီတလီမ်ားက အကူအညီေပးခဲ့ပါသည္။
အစိုးရကလည္း မတ္ဖ္တီကို စစ္ရာဇာ၀တ္ေကာင္အျဖစ္ ဖမ္းစီးရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။
မတ္ဖ္တီသည္ လီဘာႏြန္သို႕ထြက္ေျပးခဲ့သည္။
1929 ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ဂ်ဴးအမ်ိဳးသားမ်ား အဖြဲ႕ကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါ၀င္ၿပီး ၿဗိတိသွ်၏ ၾကီးၾကပ္မႈျဖင့္
ပါလက္စတိုင္းအတြက္ ဂ်ဴးေအဂ်င္စီ တစ္ခု ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္သည္။
ထိုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ က လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဥေပဒကို ပိတ္ျပစ္ၿပီး အေမရိကန္သို႕ မည့္သည့္ လူမ်ိဳးစုမဆို၀င္ေရာက္ေနထိုင္ခြင့္ကို ပိတ္ျပစ္ခဲ့ၾကသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ ပါလက္စတိုင္းေဒသ၌ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ား တစ္စတစ္စမ်ားျပားလာျခင္းအားျဖင့္ ေနာက္ဆုံး မိမိတို႕က လူမ်ားစုျဖစ္လာသည္။
1938တြင္ ဟစ္တလက ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ားအား ညွင္းပန္းသတ္ျဖတ္ေနေသာေၾကာင့္ ပါလက္စတိုင္းေဒသသို႕ ပိုမို၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကသည္။
1939တြင္ ပါလက္စတိုင္းေဒသတြင္ ဂ်ဴးလူမ်ိဳး ၂၉ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ တိုးတက္မ်ားျပားလာသည္။
ထုိအခ်ိန္တြင္ ဂ်ဴးႏွင့္ အဂၤလိပ္တို႕သည္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႕ျပႆနာျဖစ္ပြားလာသည္။
ထိုအထဲတြင္ အဂၤလိပ္က ဂ်ဴးမ်ားအား ပါလက္စတိုင္းေဒသသို႕ ၀င္ေရာက္လာျခင္းကို ပိတ္ပင္ခဲ့သည့္အေၾကာင္းအရင္းတစ္ရပ္လည္းပါ၀င္ေပသည္။
စၿပီးအေမရိကန္ဂ်ဴးမ်ားက ဇီယြန္၀ါဒီမ်ားအတြက္ ရန္ပုံေငြစုေဆာင္းျခင္း၊ ၿဗိတိသွ် ဆန္႕က်င့္ေရးမ်ားျပဳလုပ္လာသည္။
ပါလက္စတိုင္းျပႆနာကို ကုလသမဂၢသို႕ တင္သြင္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၁၉၄၇ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၅ ရက္တြင္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ေၾကညာလိုက္သည္။ ေမလ ၁၅ ရက္တြင္ ပါလက္စတိုင္းေရးရာ ကုလသမဂၢ အထူးေကာ္မတီကို ဖြဲ႕စည္းလိုက္သည္။ ဂ်ဴးႏိုင္ငံႏွင့္ အာရပ္ႏိုင္ငံဟူ၍ ခြဲျခားသတ္မွတ္ရန္ အၾကံဥာဏ္ေပးေနၾကေသာ ကာလလည္း ျဖစ္သည္။
ေဂ်ရုဆလင္ေဒသကို ႏိုင္ငံတကာအုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ထားရွိလိုက္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ က ေၾကညာသည္။
1947 ႏို၀င္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႕တြင္ ဂ်ဴးႏွင့္အာရပ္ကို ခြဲသင့္မခြဲသင့္ ကုလသဂၢ အေထြေထြညီလာခံတြင္ မဲခြဲဆုံးျဖတ္သည္။
ခြဲျခားရန္ ဘက္က ၃၃မဲ၊ ကန္႕ကြက္မဲ ၁၃မဲ၊ ၾကားေနမဲ ၁၀မဲျဖင့္ ခြဲထုတ္သီးသန္႕ထားရန္ အဆိုအမိန္႕အရ အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့သည္။ ရုရွား၊ အေမရိကန္ႏွင့္ ျပင္သစ္တို႕က ခြဲထုတ္ရန္ဘက္က မဲေပးၾကသည္။
ထုိအစီအစဥ္ကို ဂ်ဴးမ်ားက လက္ခံၾကသည္။ သို႕ေသာ္ အာရပ္မ်ားက အဆိုကို ကန္႕ကြက္ၾကသည္။
1948 ခုႏွစ္မွ စတင္ၿပီး ဂ်ဴးႏွင့္အာရပ္တို႕၏ တိုက္ပြဲမ်ား ျပင္းထန္သည္ထက္ ျပင္းထန္လာသည္။
ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဂ်ဴးတို႕၏ လက္နက္ကိုင္အင္အားမွာလည္း တစ္ေန႕တျခား ၾကီးမားလာ၏။ သူတို႕အားေကာင္းသည္ႏွင့္အမွ် ပါလက္စတိုင္းမွခြာသြားေသာ အာရပ္အမ်ိဳးသားဦးေရးမွာလည္း မ်ားျပားလြန္းလွသည္။ ဧၿပီလေနာက္ဆုံးတစ္ပတ္အတြင္းမွာပင္ အာရပ္ဒုကၡသည္ေပါင္း ၁၅၀၀၀၀ တို႕ထြက္ခြာသြားၾကသည္။
အာရပ္အမ်ိဳးသားမ်ားပါလက္စတိုင္းကို စြန္႕ခြာသြားသျဖင့္ မူလက အာရပ္ ၇၀၀၀၀၀ ရွိခဲ့ရာမွ၊ ၁၇၀၀၀၀ သို႕ ထိုးက်သြားသည္။
အမွန္ေတာ့ ပါလက္စတိုင္းေျမသည္ အစၥေရးတို႕၏ အမ်ိဳးသားနယ္ေျမျဖစ္ပါသည္။
1948 ခုႏွစ္ေမလ ၁၄ရက္ ေန႕၌ အစၥေရးလ္ႏိုင္ငံကို တည္ေထာင္လိုက္ပါေတာ့သည္။
အေမရိကန္ႏွင့္ ရုရွားႏိုင္ငံက အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင့္ ေၾကညာသည္။ ၁၀လခန္႕အၾကာတြင္ ၿဗိတိႏိုင္ငံ အသိအမွတ္ျပဳသည္ ဆက္လက္ၿပီး
ကေနဒါ၊ ေတာင္အဖရိက၊ ျပင္သစ္၊ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ၊ ေဟာ္လန္၊ အီတလီ၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ နယူးဇီလန္၊ ဒိန္းမတ္၊ ေနာ္ေ၀ႏွင့္လက္တင္အေမရိကန္ႏိုင္ငံမ်ားက ဆက္တိုက္ အသိအမွန္ျပဳၾကသည္။
1952 ခုႏွစ္တြင္ အစၥေရး၏ အဓိက ရန္သူေတ္ာႀကီး အီဂ်စ္ႏိုင္ငံက စစ္တပ္အာဏာသိမ္းမႈျဖစ္လာသည္။
1955 ခုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန႕တြင္ အစၥေရးလ္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးသစ္ ဘင္ဂူရီယံက ဂါဇာရွိ အီဂ်စ္စစ္တပ္မ်ားကို တိုက္ခိုက္သည္။
1956 ခုႏွစ္တြင္ ဇူလိုင္လ ၂၆ ရက္ေန႕တြင္ စူးအက္တူးေျမာင္းကို ျပည္သူ႕ပိုင္သိမ္းပိုက္လိုက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အီဂ်စ္သမၼတ နတ္ဆာက ေၾကညာလိုက္သည္။
အဂၤလိပ္၊ျပင္သစ္ႏွင့္အစၥေရးလ္တို႕သည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္တစ္ခုခ်လိုက္သည္။ ထုိဆုံးျဖတ္ခ်က္ကေတာ့
(၃)ႏိုင္ငံေပါင္းၿပီး အီဂ်စ္ကိုတိုက္ခိုက္ရန္ ဆုံးျဖတ္လိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ထိုသို႕တိုက္ခိုက္ၿပီးနယ္ေျမတစ္ခုၿပီးတစ္ခု သိမ္းပိုက္ေနသည့္းအခ်ိန္မွာ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီၤလာခံက အပစ္အခဲ ရပ္စဲေရး အေရးတႀကီး ေတာင္းဆိုခ်က္ကို ေထာက္ခံမဲ ၆၄မဲ၊ ကန္႕ကြက္မဲ ၅မဲ၊ ၾကားေန ၆မဲျဖင့္ ဆုံးျဖတ္လိုက္သည္။
လေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေအာင္ ေဆြးေႏြးၿပီး တပ္မ်ားကို ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းေပးလိုက္ၾကသည္။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
|