ရှီအာမွတ်စလင်(မ်): တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

No edit summary
အရေးမကြီး it is good to be change
စာကြောင်း ၁ -
ယေန႔ေခတ္မွာ လူငယ္ေတြဟာ ဘာသာအသိတရား တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေခါင္းပါးလာျပီ။
[[File:ImamAli.jpg | left | 180px]]
ဘုရားေတာင္မွ ထိျခင္းငါးပါးနဲ႔ ဦးခ်ရေကာင္းမွန္း မသိၾကေတာ့ပါဘူး။ ဒီလုိ
'''ရှီယာ မူဆလင်''' (Shia) သည် အစ္စလာမ် ဘာသာခွဲများတွင် [[ဆွန်နီ မူဆလင်]] ပြီးနောက် ဒုတိယ အကြီးဆုံးဖြစ်သည်။ ရှီယာ မူဆလင်သည် မူဆလင်တွင် အရေအတွက် အားဖြင့်နည်းသော်လည်း [[အီရန်]]၊ [[အဇာဘိုင်ဂျန်]]၊ [[ဘာရိန်း]] နှင့် [[အီရတ်]] တို့တွင် အဓိက ဘာသာ ဖြစ်ပြီး၊ [[လက်ဘနွန်]] နှင့် [[ကူဝိတ်]] တို့တွင်လည်း အများအပြား ရှိသည်။
အေျခအေန ေတြကုိသိလုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားက "ေနာင္အနာဂတ္ကာလမွာ ဗုဒၶဘာသာ
ငါးမ်ိဳး ကြဲျပား လိမ့္မယ္" ဟု ေဟာေတာ္မူထားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီဗုဒၶဘာသာ
ငါးမ်ိဳးကေတာ့......
(၁)။ ကုလ ဗုုဒၶဘာသာ
(၂)။ လာဘ ဗုဒၶဘာသာ
(၃)။ ဘယ ဗုဒၶဘာသာ
(၄)။ သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာ
(၅)။ ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာ
 
(၁)။ ကုလ ဗုဒၶဘာသာ( မိရုိးဖလာဗုဒၶဘာသာ)
ပရောဖက်မိုဟာမက် မရှိတော့သည်နောက် သူ၏အရိုက်အရာအားဆက်ခံမည့် ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်အား ရွေးချယ်ရန် မဒီနာ(Medina)မြို့တွင် နောက်လိုက်များ စည်းဝေးတိုင်ပင်ကြရာမှ Abu-Bakr (မိုဟာမက်၏တပည့်သာဝကကြီးဖြစ်သူ) ကို တင်မြောက်လိုက်ကြသည်။ထိုအဖွဲ့ကို [[ဆွန်နီမူဆလင်|ဆွန်နီ]]ဟုခေါ်သည်။သို့ရာတွင် Abu-Bakr ၏ ဆက်ခံမှုအား မထောက်ခံသည့်အုပ်စုတစ်စုလည်း ရှိနေပြန်သေးသည်။ ခေါင်းဆောင်အမည်မှာ Ali-ibn-Abi Talib ဖြစ်ပြီး မိုဟာမက်နှင့် ညီအစ်ကိုဝမ်းကွဲတော်စပ်သလို သားမက်လည်း တော်စပ်သူဖြစ်သည်။ မိုဟာမက်သည် Ghadir-Khum တွင် တရားဟောကြားစဉ်က အလီ အိုင်ဘင် အဘီ တာလိဘ်(Ali-ibn-Abi-Talib) အား "mawla" (အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်Master) တစ်ဦးအဖြစ် ပြောဆိုသုံးနှုန်းသွားခဲ့ဖူးခြင်းကြောင့် သူသာဆက်ခံသင့်သည်ဟု ဆိုသည်။ အလီနှင့် သူ့အားထောက်ခံသူနောက်လိုက်များအား Shiat-Ali (အလီ၏နောက်လိုက်) the Following -of-Ali) ဟုခေါ်ကြပြီး ယနေ့အချိန်တွင်တော့ ရှီယာ ဟုသာသိကြတော့သည်။ ထို့အပြင် အလီသည် နောက်ဆုံးတွင် ခေါင်းဆောင်ကြီး ၄ ဦး၏ စတုတ္ထမြောက်ဆက်ခံသူနေရာအား ရရှိခဲ့သည်။ ဆိုလိုရင်းမှာ ဆွန်နီ များအတွက် Abu-Bakr သည် မိုဟာမက်နောက် ပထမဆုံး ဆက်ခံသူခေါင်းဆောင်ဖြစ်ပြီး အလီမှာစတုတ္ထမြောက်ဆက်ခံသူဖြစ်သည်။ သို့သော် ရှီယာများအတွက်တော့ အလီမှာ မိုဟာမက်နောက် ပထမဆုံး ဆက်ခံသူဖြစ်သည်။
ကုလ ဗုဒၶဘာသာ ဆုိတာ ရုိးရာ ဗုဒၶဘာသာ ကိုေျပာတာပါ။ အေမအေဖက ဗုဒၶဘာသာမုိ႔
သားသမီးက ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္လာရတာပါ။ မိဘက ခရစ္ယာန္္ဆုုိရင္ သားသမီးကလည္း
ခရစ္ယာန္။ မိဘက အစၥလာမ္ဆုိရင္ သားသမီးကလည္း အစၥလာမ္။ ဒါကို မိရုိးဖလာ
ကုလဗုဒၶဘာသာေပါ့။ မိဘက ဗုဒၶဘာသာ မုိ႔သာ သားသမီးက ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္လာရတယ္
ဘုရားရွင္ ဘာလုိ႔ ပြင့္မွန္းမသိ။ ဘုရား ဘာတရားေဟာမွန္းလည္း မသိ။
ကိုယ္ေျပာတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ဆုိတာေတာင္မွ ဘာေျပာမွန္းမသိ။
ကိုယ္ကုိးကြယ္ေနတဲ့ ျမတ္စြာဘုရား ဘာေၾကာင့္ကိုးကြယ္ရမွန္းလည္းမသိ။
တရားေတာ္ကို ဘာေၾကာင့္ကိုးကြယ္ရ မွန္းမသိ။ ဘုရားကို ဦးခ်တာ
ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဦးခ်ေနမွန္းကို မသိတာ။ ဘာေၾကာင့္ဒီေလာက္ ရုိရုိေသေသနဲ႔
အေလးျပဳေနမွန္းကို မသိတာ။ လုပ္ေတာ့ လုပ္ေနတာပဲ အသိပညာ ဘာမွမပါတာ။
ကုလဗုဒၶဘာသာပါ။
 
(၂) လာဘာဗုဒၶဘာသာ
ဆွန်နီ နှင့် ရှီယာတို့သည် ကိုးကွယ်ကျင့်သုံးရာအဖြစ် ကိုရ်အာန်ကျမ်းအား အဓိကအသုံးပြုကြသော်လည်း မတူကွဲပြားခြားနားသော hadiths ခေါ်အစဉ်အလာနှင့် [[ကိုရ်အာန်]]အား ပြန်လည်အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်များကြောင့် ဘာသာရေး စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများ မတူညီကြချေ။ အရေအတွက်အရလည်း ဆွန်နီ များသည် ကမ္ဘာအဝှမ်းတွင် လူများစုဖြစ်ပြီး ရှီယာ များမှာ [[အီရန်]]နှင့် [[အီရတ်]]တွင်သာ လူများစုအဖြစ် တည်ရှိကြသည်။
လာဘာဗုဒၶဘာသာဆုိတာ လာဘ္လာဘလုိလို႔ ကုိးကြယ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာကို ဆုိလုိတာပါ။
ဒီဘ၀ စီးပြားေရးေလး တက္မလားဆုိျပီးေတာ့မွ ဘုရားကိုးကြယ္တာမွာ
ေရြးျပီးေတာ့ ကုိးကြယ္တယ္။ ဒီဘုရားကုိးကြယ္ရင္ေတာ့ လာဘ္လာဘ ေပါမ်ားတယ္
ဟုိဘုရားကုိးကြယ္ရင္ေတာ့ စီးပြားတတ္တယ္ဆုိျပီး ေရြးကိုးကြယ္တာ လာဘဗုဒၶ
ဘာသာပါ။ ဘုရားကိုးကြယ္မွ လာဘ္ေပါမယ္ဆုိရင္ ဘုရားမကိုးကြယ္တဲ့ ခရစ္ယာန္ေတြ
ဘာလုိ႔ လာဘ္ရႊင္ေနတာလဲ။ အဓိက စီးပြားေရး ျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာ
ဘုရားေၾကာင့္မဟုတ္ပါဘူး။ ကံဥာဏ္၀ီရိယ သတၱိေၾကာင့္ပါ။
အေရာင္းအ၀ယ္တစ္ခုလုပ္မယ္။ အိမ္ျခံ၀င္း၀ယ္မယ္။ ေရာင္းမယ္။ အိမ္ေနရာ
ေျပာင္းမယ္ဆုိရင္ေတာင္မွ ရက္ရာဇာ ျပႆဒါး ေရြးေနတာေတြ၊ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္
ေပၚမွာ ဘုိးေတာ္ပံုေတြ ဘြားေတာ္ပံုေတြ တင္ထားတာေတြ၊ ကိုးၾကီးေက်ာ္
မႏွဲေလး အစရိွေတြ နတ္ေတြ ကိုးကြယ္တာေတြ၊ ေဗဒင္ေတြ ယံုၾကည္ျပီး ယၾတာေတြ
ေခ်လိုက္ၾက စတဲ့ လာဘ္လာဘ လုိခ်င္လုိ႔ ကိုးကြယ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကို
လာဘာဗုဒၶဘာသာ ဟုေခၚပါသည္။
 
(၃)ဘယ ဗုဒၶဘာသာ(ေၾကာက္လုိ႔ ကိုးကြယ္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ)
[[Category:ဘာသာရေး]]
ဘယဗုဒၶဘာသာဆုိတာ ေဘးကို ေၾကာက္လုိ႔ ကိုးကြယ္တာကုိ ေခၚပါတယ္။
[[Category:အစ္စလာမ်ဘာသာ]]
အႏၲရယ္ကင္းဖုိ႔ ၊ ေဘးရွင္းဖုိ႔၊ အသက္ရွည္ဖုိ႔၊ က်န္းမာဖုိ႔ ၊
ဒီလုိအေတြးအေခၚ အယူအဆေတြနဲ႔ ဘုရားကို ကိုးကြယ္တာကို
ဘယဗုဒၶဘာသာဟုေခၚပါသည္။ ဒီဘုရားကုိ ကိုးကြယ္မွ အသက္ရွည္မယ္ဆုိရင္
ဒီဘုရားကို မကိုးကြယ္တဲ့ ခရစ္ယာန္ေတြ အစလာမ္ေတြ အသက္ရွစ္ဆယ္
တစ္ရာေက်ာ္ေတြ ရွည္ေနၾကတာ ဘာလုိ႔ပါလဲ။
 
ဘာမွမသိဘဲ ရမ္းကိုးကြယ္တာ ကုလဗုဒၶဘာသာ၊လာဘ္လာဘာ လုိခ်င္ျပီး ကိုးကြယ္တာ
လာဘ္လာဘ လုိခ်င္ျပီး ကနားေတြေပးတာ လာဘဗုဒၶဘာသာ၊ ေဘးေၾကာက္ျပီး
အကိုးကြယ္ေတြ မွားေနတာ ဘယဗုဒၶဘာသာ။ ဒီကုလ၊လာဘ၊ ဘယဗုဒၶဘာသာ သံုးမ်ိဳးကို
ေအာက္တန္းစားဗုဒၶဘာသာဟု ေခၚပါသည္။
ဟုိလူမပါ၊ ဒီလူမပါ၊ ဟုိလူပသပါတယ္။ ဒီလူပသပါတယ္။ လက္ညိႈးထုိး ခြက္လွန္
လုပ္ေနတာေတြကို ျမတ္စြာဘုရားက သူေတာင္းစား ဗုဒၶဘာသာပါတဲ့။
ခႏၶာကိုယ္မွာ အသိ၊ဘာသာေရးအသိဓာတ္ခံ အားနည္းေတာ့ လိမ္စားေနတဲ့ သူေတြက
လိမ္လုိ႔ေကာင္းေနပါတယ္။ ဘုရားလည္း ကုိးကြယ္ရေသး၊ တရားလည္း ကုိးကြယ္ရေသး၊
ဆြမ္းဦးကိုလည္း ေလာင္လွဴရေသး သာသနာေတာ္ကိုလည္း သကၤန္း ဆြမ္းေက်ာင္းေဆး ၊
ပစည္းေလးပါးနဲ႔ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ဆက္ကပ္ရေသး။ ဘာအတြက္ ဒါေတြ လုပ္ေနရတာလဲ
ဘာအတြက္ သာသနာကို ခ်ီးေျမွာက္ေနတာလဲ၊ ဘာအတြက္ ေက်ာင္းေဆာက္ေနတာလဲ ။
စဥ္းစားပါ၊ ေ၀ဖန္ပါ၊ သံုးသပ္ပါ။
 
(၄)သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာ
သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာဆုိတာ သဒၶါတရားကို အရင္းခံပါတယ္။ သဒၶါတရားဆုိတာ
ယံုၾကည္ခ်က္ပါ။ ဘုရား၊တရား၊ သံဃာာကို တကယ္သက္၀င္ယံုၾကည္တာကို ေခၚပါတယ္။
ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာကို ယံုၾကည္တဲ့ေနရာမွာလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ ယံုၾကည္တဲ့
သမၼာသဒၶါ နဲ႔ မွားမွားယြင္းယြင္း ယံုၾကည္တဲ့ မိစၧာသဒၶါဆုိျပီး
ႏွစ္မ်ိဳးရိွပါတယ္။ သမၼာသဒၶါဆိုတဲ့ မွန္မွန္ကန္ကန္ယံုၾကည္ခ်က္ ဆုိတာ
သစၥာာတရား သိေတာ္မူတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားဟာ ေ၀ေနယ် သတၲ၀ါေတြကို သူသိသကဲ့သို႔
ေမတၲာ ဂရုဏာေတာ္အျပည့္နဲ႔ သစၥာာေလးခ်က္ အနက္ကို ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
ဒီတရားေတာ္ အနက္ေတြကို ပိုင္ပုိင္ႏုိင္ႏုိင္သိေတာ္မူသြားၾကတဲ့
အရိယာသူေတာ္စင္ၾကီးေတြဟာ နိဗၺာန္၀င္စံသြားၾကပါတယ္။ နိဗၺာန္ဆုိတာ အိုနာေသ
လြတ္ရာပါ။ "အေသလြတ္ရာ ျပတတ္လုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားအား ကိုးကြယ္ပါ၏" ဆုိတဲ့
ယံုၾက ည္ခ်က္ဟာ မွန္ေသာယံုၾကည္ခ်က္။
တရားေတာ္ကို ဘာေၾကာင့္ကုိးကြယ္ရသလဲ။ ျမတ္စြာဘုရားေဟာ္ေတာ္မူခဲ့တဲ့
တရားေတာ္ကို ၾကိဳးစားမယုတ္ ပြားမ်ားအားထုတ္လုိက္လုိ႔
တရားလမ္းေၾကာင္းအတုိင္း မဂၢင္လမ္းအတုိင္းသာ ေလွ်ာက္သြားရင္
နိွဗၺာန္ေရာက္ပါမည္။ ထုိအေသလြတ္ရာ ပို႔ေဆာင္တာဟာ တရားက ပို႔ေဆာင္တာပါ။
ပုဂၢိဳဳလ္က ပို႔ေဆာင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ တရားေတာ္ကုိ မွန္ေသာယံုၾကည္မႈ။
ထုိတရားေတြ မကြယ္မေပ်ာက္ေသးတာ ဘယ္သူ႔ေက်းဇူးပါလဲ ဆုိရင္ သံဃာာရဲ ႔
ေက်းဇူးပါ။ ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူေသာ ဓမၼကၡႏၶာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္၊
သုတ ္၀ိနည္း အဘိဓမၼာတရားေတြ ဒီတရားေတြကို သံဃာာေတာ္ေတြက ေဆာင္ထားတာပါ။
ပိဋကသံုးပံုကို သံဃာေတာ္ေတြက ေစာင့္ေရွာက္ထားတာပါ။ သံဃာာေတာ္ကို
ယံုၾကည္မႈ။
ဒါေတြက ရတနာျမတ္သံုးပါးကို မွန္မွန္ကန္ကန္ယံုၾကည္တဲ့ သမၼာသဒၶါ ယံုၾကည္မႈ။
မိစၧာသဒၶါယံုၾကည္မႈက လာဘ္လာဘေပါတယ္။ အႏၲရာယ္ကင္းတယ္ ဆုိျပီး
ကုိးကြယ္ယံုၾကည္ေနတာဟာ မိစၧာသဒၶါ။ လာဘ္လာဘေပါတယ္ဆုိတဲ့ လာဘဗုဒၶ
ဘာသာယံုၾကည္ခ်က္၊ အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ဆုိျပီး ဘယဗုဒၶဘာသာေတြရဲ ႔ ယံုၾကည္မႈ
ဗုဒၶရဲ ႔ ဂုဏ္ေတာ္ကို ဘာမွနားမလည္ဘဲ သူမ်ားဦးတုိက္လုိ႔သာ
ရမ္းဦးတုိုက္ရတဲ့ ကုလဗုဒၶဘာသာေတြရဲ ႔ ယံုၾကည္မႈ ဒါေတြက မိစၧာသဒၶါေတြပါ။
အေသလြတ္ရာလမ္းကို ျပတတ္လုိ႔၊ အေသလြတ္ရာကို ပို႔ေဆာင္ႏုိင္လုိ႔ ၊
အေသလြတ္ရာ တရားကို ေဆာင္ထားႏုိင္လုိ႔ ရတနာသုံုးပါးကို ကုိးကြယ္ပါ၏ ဆုိတဲ့
သမၼာသဒၶါ ။ အႏွစ္သာရမရိွတာကို မရိွဘူးလုိ႔ သိတယ္။ အႏွစ္သာရ ရိွတာကို
ရိွတယ္လုိ႔ သိတယ္။ မွားတာကို မွားတယ္လုိိ႔သိတယ္။ မွန္တာကို မွန္တယ္လုိ႔
သိတယ္။ သိတဲ့အျပင္၊ အမွားလမ္းကို ေရွာင္၊ အမွန္လမ္းကို ေဆာင္တာသည့္္
သမၼာသဒၶါ ရိွတဲ့ သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာပါ။
 
(၅)ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာ
ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာဆုိတာ သစၥာတရားကို ေသခ်ာသိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာကို ေခၚတာပါ။
သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာဟာ တရားေတာ္ကုိ ယံုၾကည္တယ္။ တရားေတာ္ကို ဘယ္လုိယံုတာလည္း
ဆုိေတာ့ ရမ္းယံုတာမဟုတ္ဘဲ ခႏၶာသိနဲ႔ အေသအခ်ာ သိျပီး ယံုတယ္။ ထုိသို႔
သိတာကို ပညာဟု ေခၚပါတယ္။ သစၥာေလးပါးတရားေတာ္ကို အေသအခ်ာ ပညာသိနဲ႔ သိတဲ့
ဗုဒၶဘာသာ၊ ျဖစ္မႈပ်က္မႈေတြကို သိတဲ့ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပ်က္ျမင္တာ ခႏၶာက
ျမင္တာလား ပညာကျမင္တာလားဆုိေတာ့ ပညာက ျမင္တာပါ။ ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာပါ။
ဘုရားက မင္းတုိ႔ခႏၶာထဲမွာ ျဖစ္တာနဲဲ႔ ပ်က္တာပဲ ရိွတယ္ လုိ႔ ေဟာခဲ့ပါတယ္။
ဒါကို ကုိယ္တုိင္ သစၥာတရားေတာ္ကို ေသခ်ာသိျပီး က်င့္ၾကည့္လုိက္ေတာ့
ျမင္တယ္။ ကိုယ္တုိင္ျမင္ေတာ့ ယံုၾကည္လာတယ္။ ယံုၾကည္တာက သဒၶါ၊
ျဖစ္ပ်က္ျမင္တာက ပညာ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သဒၶါနဲ႔ ပညာ သြားျပီး တြဲေနပါတယ္။
သဒၶါနဲ႔ ပညာဟာ တြဲလ်က္ပါတဲ့။
သဒၶါတရား မွန္မွန္ကန္ကန္ နဲ႔ သာ ၾကိဳးစားမယ္ဆုိရင္ အပါယ္ေလးပါးမွ ကူးူေျမာက္ႏိုင္၏။
တုိ႔မွာ အပါယ္မ်ိဳးေစ့ေတြ၊ အပါယ္က်ေၾကာင္းကံေတြ လုပ္ထားတာရိွတယ္။
ဒါေတြကို ဘယ္သူမွ ၀င္တားလို႔ မရပါဘူး။ သူ႔ကိုတားခ်င္ရင္၊ သူ႔ကို
အက်ိဳးမေပးေစခ်င္ရင္ ဘာနဲ႔ ျဖတ္ရမလဲ ဆုိေတာ့ ဥာဏ္နဲ႔ ျဖတ္ရပါမယ္။ ဥာဏ္နဲ႔
ျဖတ္လုိက္လုိ႔ ျဖစ္ပ်က္မဂ္ဆုိက္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မွာ သဒၶါလည္း ပါတယ္၊
ပညာလည္း ပါပါတယ္။ ဒါသည္ သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပါသည္။
သဒၶါဓိက ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ ပညာဓိက ဗုဒၶဘာသာဟာ အထက္တန္းစား ဗုဒၶဘာသာပါ။
 
 
(ဒီဗုဒၶဘာသာငါးမ်ိဳး အေၾကာင္းကုိ အရွင္ေဇာတိသာရ(စဥ့္ကူး)
ေရးသားပူေဇာ္သည့္ မုိးကုတ္ျမိဳ ႔ ကုန္းျမင့္သာယာရပ္ ဓမရံသီရိပ္သာ ပဓာန
နာယက ကမ႒ာနစရိယ နယ္လွည့္ဓမၼကထိက ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱ သုနႏၵ ေဟာၾကားေတာ္
မူအပ္ေသာ ဗုဒၶဘာသာငါးမ်ိဳး ႏွင့္ သစာေလးပါး တရားေတာ္ စာအုပ္မွ ေကာက္ႏႈတ
္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အက်ယ္ကို သိလုိပါက ထုိစာအုပ္တြင္ထပ္ျပီး
ေလ့လာႏုိင္ပါေၾကာင္း။ အားလံုးပဲ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ ၾကပါေစ။)
 
ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ဖန္ဆင္းရွင္ဘုရားဟူေသာ အယူအဆ
 
ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာအေမးအေျဖမ်ား
 
 
ေမး။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို.သည္ ဖန္ဆင္းရွင္ဘုရားကို ယံုၾကည္ ၾကပါသလား။
 
ေျဖ။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို.တြင္ ဖန္ဆင္းရွင္ဘုရား မရိွပါ။ ဖန္ဆင္းရွင္ဘုရား မရိွရသည့္ အေၾကာင္းမ်ားစြာ ရိွပါသည္။ ေခတ္မီ လူမႈေရးေဗဒ ပညာရွင္၊ စိတၱေဗဒပညာရွင္ တစ္ဦးကဲ့သို.ပင္ ဗုဒၶတြင္ ယံုၾကည္ခ်က္ရိွပါသည္။ ဘာသာေရး အယူအဆမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ေဂါ့ဒ္ဟူေသာ ဖန္ဆင္းရွင္ဘုရား အယူအဆသည္ လူတို.၏ေၾကာက္စိတ္တြင္ အေျခခံ၍ ျဖစ္ေပၚလာေသာ သေဘာမွ်သာျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ လက္ခံပါသည္။ ဗုဒၶက ေအာက္ပါအတိုင္း ေျပာခဲ့ပါသည္။
 
ေၾကာက္စိတ္ဖိစီး၊ ခ်ည္ေႏွာင္ခံရမႈျဖင့္ လူတို.သည္ အားကိုးအားထား ျပဳေလာက္သည့္ ေတာင္မ်ား၊ေတာမ်ား၊ သစ္ပင္မ်ား၊ ေက်ာက္ေဆာင္မ်ားသို. သြားၾကျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေရွးကလူမ်ားသည္ ေဘးအႏၱရာယ္ထူေျပာၿပီး ရိုင္းစိုင္းသည့္ ကမၻာေလာကႀကီးတြင္ ေနၾကရပါသည္။ တိရိစၦာန္ အရိုင္းမ်ား၏ ေဘးအႏၱရယ္ကိုလည္း ေၾကာက္ၾကရသည္။ အစားအစာ လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရမည့္ အေနအထားကိုလည္း စိုးရိမ္ထိတ္လန္.ရသည္။ ထိခိုက္မႈ၊ နာမက်န္းျဖစ္မႈမ်ားကိုလည္း ေၾကာက္လန္.ၾကရသည္။ ထို.အျပင္ သဘာ၀အျဖစ္အပ်က္မ်ားျဖစ္ေသာ မိုးခ်ဳန္းျခင္း၊ လွ်ပ္လက္ျခင္း၊ မီးေတာင္ေပါက္ကြဲျခင္း စသည္တို.သည္လည္း ေရွးေခတ္လူသားတို. အျမဲၾကံဳေတြ.ေနရေသာ သဘာ၀အႏၱရာယ္၊ အျဖစ္အပ်က္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ အႏၱရာယ္ အသြယ္သြယ္ၾကားတြင္ ဘ၀လံုျခံဳမႈ ကင္းမဲ့လာသည့္အတြက္ လူသားသည္ ေကာင္းေသာအခ်ိန္တြင္ သက္သာရာရဖို.၊ ေဘးအႏၱရာယ္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရေသာ ကာလတြင္ ရဲစြမ္းသတၱိေပးဖို.၊ အမွားမွားအယြင္းယြင္း ျဖစ္ေသာ အခါမ်ိဳးတြင္ စိတ္ကိုေဖ်ာင္းဖ်ၿပီး သက္သာမႈေပးဖို.တို.အတြက္ ဖန္ဆင္းရွင္ဘုရား ဟူေသာ ကယ္တင္ရွင္၊ ေဖးမရွင္၊ တန္ခိုးရွင္အယူအဆကို တီထြင္ယူျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မ်က္ေမွာက္ကာလတြင္လည္း လူတို.သည္ ေဘးဒုကၡမ်ားႏွင့္ နဖူးေတြ.ဒူးေတြ. ၾကံဳႀကိဳက္လာသည့္ အခါမ်ားတြင္ ဘာသာတရားကို ပို၍ဖက္တြယ္တက္သည္ကို သတိျပဳမိမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဘုရားမ်ားကို သက္၀င္ယံုၾကည္ျခင္းသည္ ဘ၀ကို ရင္ဆိုင္ရာတြင္ လိုအပ္ေသာ စိတ္ဓာတ္အင္အားကို ေပးစြမ္းသည္ဟူ၍ ေျပာဆိုၾကသည္ကို ၾကားဖူးၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။ တခ်ိဳ.ကလည္း သူတို.လိုအပ္သည့္အခါ ဆုေတာင္းၿပီး ဆုေတာင္းသည့္အတိုင္း ျဖည့္ဆည္းကူညီ မစေပးသည့္အတြက္ ဘုရားတစ္ဆူဆူကို သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ကိုးကြယ္ပါသည္ဟု ေျပာဆိုၾကသည္ကိုလည္း ၾကားဖူးေတြ.ဖူးၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤအခ်က္မ်ားက ‘အားကိုးရာ တန္ခိုးရွင္ဘုရားရွင္ဟူေသာ အယူအဆသည္ လူတို.၏ ေသာကႏွင့္အေၾကာက္တရားမ်ားကို တံု.ျပန္မႈရလဒ္အျဖစ္ ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္သည္’ ဟူေသာ ဗုဒၶ၏ ညႊန္ျပခ်က္ကို ေထာက္ခံသက္ေသျပေနဟန္ ရိွပါသည္။ လူသားတို.အေနျဖင့္ မိမိတို.၏ ေၾကာက္စိတ္မ်ားကို နားလည္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို.၊ ေလာဘ ကပ္ျငိစိတ္မ်ားကိုေလွ်ာ့ခ်ဖို.၊ မျပဳျပင္ မေျပာင္းလဲႏိုင္ေသာ ဘ၀တြင္ ၾကံဳရမည့္ကိစၥမ်ား၊ အေရးအရာမ်ားကိုမႈ ရဲရင့္တည္ၿငိမ္စြာ လက္ခံဖို. ႀကိဳးစားေလ့က်င့္ၾကရန္ ဗုဒၶက ညႊန္ၾကားဆံုးမခဲ့ပါသည္။ အေၾကာက္တရားကို က်ိဳးေၾကာင္းမဲ့ေသာ ယံုၾကည္မႈျဖင့္ ဗုဒၶက အစားမထိုးခဲ့ပါ။ လူတို.၏ အေၾကာက္တရားကို က်ိဳးေၾကာင္းညီညြတ္ေသာ နားလည္မႈျဖင့္သာလွ်င္ အစားထိုးခဲ့ပါသည္။
 
ဖန္ဆင္းရွင္ ဘုရားဟူေသာ အယူအဆႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗုဒၶက မယံုၾကည္ရသည့္ ဒုတိယအေၾကာင္းတစ္ခ်က္လည္း ရိွပါေသးသည္။ ဖန္ဆင္းရွင္ဘုရားဟူေသာ အယူအဆႏွင့္ပတ္သက္၍ အေထာက္အကူျပဳ သက္ေသအျဖစ္ ရပ္တည္မည့္ အေထာက္အထား ရိွဟန္မေပၚေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ကမၻာေပၚတြင္ ဘာသာမ်ားစြာရိွပါသည္။ ထိုဘာသာ၀င္မ်ား အားလံုးကပင္ ဘုရား၏ ႏႈတ္ကပါဌ္ေတာ္ အဆံုးအမမ်ားရိွၿပီး ထိုအဆံုးအမမ်ားကို သူတို.၏ ျမင့္ျမတ္ေသာ ဓမၼစာအုပ္မ်ားတြင္ သိမ္းဆည္းထားသည္ဟု ေျပာၾကသည္။ သူတို.အသီးသီးသည္ သူတို. ယံုၾကည္ေသာ ဘုရား၏သေဘာကို ေကာင္းစြာ နားလည္ၾကၿပီး သူတို.၏ဘုရားသာလွ်င္ အစစ္အမွန္ရိွသည္၊ အျခားအျခားေသာ ဘာသာ၀င္မ်ား၏ ဘုရားမ်ားသည္ မရိွဟု ယံုၾကည္ေျပာဆိုၾကပါသည္။ တခ်ိဳ.ကလည္း ဘုရားသည္ အမ်ိဳးသား ဘာ၀ျဖစ္သည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ တခ်ိဳ.ကလည္း ဘုရားသည္ အမ်ိဳးသမီးဘာ၀ ျဖစ္သည္ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ တခ်ိဳ.ကလည္း ဘုရားသည္ အမ်ိဳးသားဘာ၀၊ အမ်ိဳးသမီးဘာ၀ မဟုတ္ဘဲ ၾကားဘာ၀ ျဖစ္သည္ဟူ၍ လည္းေကာင္း ေျပာဆိုတက္ၾကပါသည္။ သူတို.သည္ သူတို. ယံုၾကည္ေသာ ဘုရားရိွေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ သက္ေသျပစရာ အေထာက္အထား မ်ားစြာရိွသည့္အတြက္ လြန္စြာအားရေက်နပ္ ျဖစ္ၾကပါသည္။ သို.ေသာ္ အျခားေသာ ဘာသာ၀င္မ်ားက ၎တို.၏ ကိုးကြယ္ရာ ဘုရားရိွေၾကာင္း သက္ေသျပၾကေသာအခါ မယံုၾကည္ႏိုင္ေသာသေဘာျဖင့္ ျပံဳးၾက၊ ရယ္ၾကပါသည္။ မ်ားစြာေသာ ဘာသာတို.သည္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေညာင္းသည္အထိ ဘုရားရိွမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ သက္ေသျပရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကေသာ္လည္း တကယ္ စစ္မွန္ေသာ၊ လက္ေတြ.က်ေသာ၊ တိက်ေသာ၊ မိမိရရျပႏိုင္ေသာ သက္ေသအေထာက္အထား မေတြ.သည္မွာ အလြန္ထူးဆန္း အံ့ဩစရာျဖစ္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ပါနည္း။
 
ဖန္ဆင္းရွင္ဘုရားဟူေသာ အယူအဆႏွင့္ပတ္သက္၍ ဗုဒၶက မယံုၾကည္ရသည့္ တတိယအေၾကာင္းတစ္ခ်က္မွာ ထိုယံုၾကည္ခ်က္သည္ မလိုအပ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ တခ်ိဳ.ကလည္း စၾကာ၀ဠာအစ ျဖစ္တည္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ရန္ ဘုရားရိွပါသည္ဟု ယံုၾကည္ရန္လိုပါသည္ဟု ေျပာၾကသည္လည္း ရိွပါသည္။ သို.ေသာ္ စၾကာ၀ဠာအစ ရွင္းျပဖို.အတြက္ ဘုရားရိွသည္ဟု ယံုစရာမလိုအပ္ပါ။ ယေန. သိပၸံပညာက စၾကာ၀ဠာျဖစ္ေပၚ တည္တံ့လာျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ဘုရားဟူေသာ အယူအဆလံုး၀မပါဘဲ ရွင္းလင္းေပးမႈမ်ား ရိွေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ တခ်ိဳ.ကလည္း အဓိပၸယ္ျပည့္၀၍ ေပ်ာ္ရႊင္စရာေကာင္းေသာ ဘ၀ကို ဦးတည္ရယူႏိုင္ဖို.အတြက္ ဘုရားရိွသည္ဟု ယံုၾကည္ရန္လိုသည္ဟု ဆိုၾကသူမ်ားလည္း ရိွပါသည္။ ဤအခ်က္မွာလည္း မလိုအပ္ပါ။ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ လြတ္လပ္စြာေတြးေတာသူမ်ား၊ ဘာသာတရား လက္ကိုင္မထားသူမ်ားလည္း ဘုရားရိွသည္ဟု မယံုၾကည္ၾကပါဘဲလ်က္ တန္ဖိုးရိွေသာ၊ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့ေသာ၊ အဓိပၸယ္ျပည့္၀ေသာ ဘ၀ကို ရယူထားႏိုင္သူ မ်ားစြာရိွပါသည္။ တခ်ိဳ. ယူဆပံုမွာလည္း တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ လူသားသည္ သဘာ၀အားျဖင့္ အားနည္းသည့္အတြက္ မိမိကိုယ္ကို ေစာင့္ေရွာက္ရန္ အင္အားျပည့္ျပည့္၀၀ မရိွသည့္အားေလ်ာ္စြာ လိုအပ္ေသာ အင္အားရဖို. တန္ခိုးရွင္ ဘုရားအေပၚ ယံုၾကည္မႈရိွရန္ လိုအပ္ပါသည္ဟု ဆိုၾကျပန္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္လည္း လက္ေတြ. အေထာက္အထားမ်ားအရ ဤသေဘာမွာ မမွန္ကန္ေၾကာင္း ေတြ.ရျပန္ပါသည္။ မ်ားစြာေသာ လူမ်ားတြင္ မၾကံဳစဖူး ထူးျခားေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ား ျဖစ္လာသည္ကို ေတြ.ရပါသည္။ ကိုယ္စြမ္းကိုယ္စ အားကိုးၿပီး စိတ္ဓာတ္ခိုင္မာစြာ ႀကိဳးစားၾကသျဖင့္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈမ်ား၊ အားနည္းခ်က္မ်ားသည္ ထူးထူးျခားျခား ပေပ်ာက္ၿပီး စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈ အရည္အေသြးမ်ား ျဖစ္လာပါသည္။ ထိုလူမ်ားသည္ ဘုရားအေပၚ ယံုၾကည္ၾကသူမ်ား မဟုတ္ၾကပါ။ ကယ္တင္ျခင္းခံရဖို.၊ လြတ္ေျမာက္ဖို.အတြက္ လူသားသည္ ဘုရားအေပၚ ယံုၾကည္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု ယူဆၾကသူမ်ားလည္း ရိွပါသည္။ ဤအခ်က္မွာလည္း ဘာသာေရးအေျခခံ သေဘာတရားျဖစ္သည့္ ကယ္တင္ျခင္းဟူေသာ သေဘာကို လက္ခံယံုၾကည္မွသာလွ်င္ ေကာင္းမြန္ဟုတ္မွန္သည့္ အေနအထားမ်ိဳး ရိွပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို.သည္ ထိုအယူအဆကိုလည္း လက္မခံၾကေပ။ လူသားတိုင္းသည္ မိမိ၏ အေတြ.အၾကံဳမ်ားေပၚတြင္ မူတည္လ်က္ မိမိ၏ စိတ္ကို ျဖဴစင္သန္.ရွင္း မြန္ျမတ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသာ အစြမ္းသတၱိရိွသည္။ ေမတၱာတရား၊ အၾကင္နာတရားႏွင့္ အခ်င္းခ်င္းနားလည္မႈ တရားမ်ားကိုလည္း လူတိုင္းပြားမ်ားႏိုင္သည္ဟု လက္ခံပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို.သည္ သူတို.၏ အာရံုကို ေကာင္းကင္ဘံုဆီမွသည္ သူ၏ ႏွလံုးသားသို.သာ ပို.ေဆာင္ထားပါသည္။ ကိုယ္တိုင္ၾကံဳေတြ.ေနရေသာ ျပႆနာ အခက္အခဲမ်ားကို ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ နားလည္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္သာ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို. တိုက္တြန္းအားေပးခဲ့ပါသည္။
(မွတ္ခ်က္။ ဩစေၾတးလ်လူမ်ိဳး ေထရ၀ါဒ၊ ဗုဒၶရဟန္းေတာ္ V.S Dhammika ၏ ေျဖၾကားခ်က္မ်ားကို ဆရာႀကီးေဒါက္တာသိန္းလြင္ ဘာသာျပန္ထားပါသည္။)
 
 
ေနာင္ဘ၀ ျပႆနာ
 
Uncategorized 17 Comments »
 
လူသားတို. ေသဆံုးၿပီးေနာက္ ဘယ္ကိုသြားၾကမည္နည္း ဟု ေမးလာလွ်င္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေျဖၾကမည္ထင္သည္။ ထာ၀ရဘုရားကို ယံုၾကည္သူမ်ားက ထာ၀ရငရဲသို. (သို.) ထာ၀ရ ေကာင္းကင္ဘံုသို. ေရာက္ရိွမည္ ဟုေျဖၾကမည္။ ေနာက္ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အေျဖတစ္မ်ိဳးက ေသဆံုးၿပီးသည္ေနာက္ လံုး၀ ေပ်ာက္ကြယ္သြားသည္ဟု ေျဖမည္။ ေနာက္ထပ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာအေျဖမ်ားစြာ ထြက္ေပၚလာႏိုင္ေသးသည္။ အထက္ပါ ေမးခြန္းပံုစံမ်ိဳးကို ျမတ္စြာဘုရားရွင္အား ၀စၦပရိဗိုဇ္က ေလွ်ာက္ထားေမးျမန္း ခဲ့ပါေသးသည္။ ေအာက္ပါ အေမး၊ အေျဖမ်ားသည္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ႏွင့္ ၀စၦပရိဗိုဇ္တို. အျပန္အလွန္ ေျပာဆိုၾကပံုမ်ား ျဖစ္ပါသည္။
 
“အရွင္ေဂါတမ ေလာကသည္ ျမဲသည္လို. အယူရိွပါသလား”
“အယူမရိွဘူး ၀စၦ”
“ဒါဆို မၿမဲဘူးလို. အယူရိွပါသလား”
“အယူမရိွဘူး ၀စၦ”
“ေလာကသည္ အဆံုးမရိွလို.ေရာ အယူရိွပါလား”
“အယူမရိွဘူး ၀စၦ”
“အသက္နဲ.ကိုယ္ အတူပဲလို.ေရာ အယူရိွပါသလား”
“အယူမရိွဘူး၀စၦ”
“ဒါဆို အသက္တျခားကိုယ္တျခားလို.ေရာ အယူရိွပါသလား”
“အယူမရိွဘူး၀စၦ”
“ေသၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ျဖစ္တယ္လို.ေရာ အယူရိွပါသလား အရွင္ေဂါတမ”
“အယူမရိွဘူး ၀စၦ”
“ဒါဆို ေသၿပီးတဲ့ေနာက္ မျဖစ္လို.ေရာ အယူရိွပါသလား”
“အယူမရိွဘူး ၀စၦ”
“‘ေသၿပီးသည္ေနာက္ ျဖစ္လည္းျဖစ္တယ္၊ မျဖစ္လည္းမျဖစ္လို.ေရာ အယူရိွပါသလား”
“အယူမရိွဘူး၀စၦ”
“ဒါဆို ျဖစ္တာလည္းမဟုတ္၊ မျဖစ္တာလည္းမဟုတ္လို.ေရာ အယူရိွပါသလား”
“အယူမရိွဘူး ၀စၦ”
“အရွင္ေဂါတမ အယူမရိွဘူးလို.ပဲ ေျဖေနပါလား၊ အဘယ္ေၾကာင့္ပါလဲ”
“‘ဒါေတြဟာ မိစၦာဒိ႒ိအယူေတြသာ ျဖစ္တယ္ ၀စၦ၊ လြတ္ေျမာက္ၿငိမ္းခ်မ္းဖို.အတြက္ မျဖစ္ဘူး၊ အယူဆိုတဲ့စကားကို ငါဘုရား ပယ္ထားၿပီ၊ စြဲလမ္းမႈေတြ ေထာင္လႊားမႈေတြ မရိွလို. လြတ္ေျမာက္ေနသူျဖစ္တယ္”
“ဒီလို လြတ္ေျမာက္တဲ့ စိတ္ရိွသူကေရာ ဘယ္မွာ ပဋိသေႏၶျဖစ္ပါသလဲ”
“ပဋိသေႏၶျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ အျဖစ္ကိုမေရာက္ဘူး ၀စၦ”
“ပဋိသေႏၶအားျဖင့္ မျဖစ္ဘူးေပါ့”
“မျဖစ္လို.လဲ ေျပာလုိ.မရဘူး ၀စၦ”
“‘ဒါဆို ပဋိသေႏၶျဖစ္လည္းျဖစ္၊ မျဖစ္လည္းမျဖစ္ေပါ့”
“အဲဒီလို အျဖစ္ကိုလည္း မေရာက္ဘူး၀စၦ”
“‘ဒါဆို ပဋိသေႏၶျဖစ္တာလည္းမဟုတ္၊ မျဖစ္တာလည္း မဟုတ္ေပါ့”
“အဲဒီ အျဖစ္ကိုလည္း မေရာက္ဘူး ၀စၦ”
“အရွင္ ေဂါတမ၊ ကၽြႏု္ပ္ နားမလည္ႏိုင္ ျဖစ္ရပါၿပီ၊ အနည္းငယ္ နားလည္တာေလးေတာင္ ေပ်ာက္သြားရပါၿပီ”
“ခက္ခဲနက္နဲလို. သင္နားမလည္ႏိုင္တာပါ၊ ေကာင္းၿပီ၀စၦ သင့္ေရွ.မွာ မီးေတာက္တစ္ခုရိွေနမယ္ ဆိုရင္ သင္သိမလား”
“သိပါတယ္”
“မီးေတာက္က ဘယ္အရာကိုစြဲၿပီး ေလာင္ေနတာဆိုတာကိုေကာ သင္သိမလား”
“‘ဒါလည္း သိပါတယ္ အရွင္ေဂါတမ”
“မီးၿငိမ္းသြားရင္ေကာ သိမလား ၀စၦ”
“ဒါကိုလည္း သိပါတယ္ အရွင္ေဂါတမ”
“ၿငိမ္းသြားတဲ့မီးက အေရွ.၊ အေနာက္၊ ေတာင္၊ ေျမာက္၊ ဘယ္ေရာက္တယ္ဆိုတာေရာ သိသလား ၀စၦ”
“‘ဒါေတာ့ မသိႏိုင္ပါဘူး အရွင္ေဂါတမ၊ မီးဆိုတာ ျမက္၊ထင္း ဆိုတဲ့ ေလာင္စာကိုစြဲၿပီး ေလာင္တာပါ၊ ေလာင္စာကုန္လို.သာ မီးၿငိမ္းသြားရတာပါ”
“၀စၦ၊ ခႏၶာငါးပါးကို သတၱ၀ါလို. ပညတ္ရင္ရမယ္၊ ငါဘုရားကေတာ့ ခႏၶာငါးပါးကို ပယ္ၿပီးၿပီ၊ ထန္းငုတ္တုိလို ဘယ္ေတာ့မွ မျဖစ္ေတာ့ဘူး၊ လြတ္ေျမာက္သြားၿပီ”
“အရွင္ေဂါတမ၊ အရွင့္ရဲ. စကားေတြဟာ အႏွစ္ေတြပဲရိွတဲ့ အင္ၾကင္းပင္ႀကီးလိုပါပဲ၊ တပည့္ေတာ္ကို ဒီေန.ကစၿပီး ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္သူ ဥပါသကာလို. အသိအမွတ္ျပဳေတာ္မႈပါ ဘုရား”
 
လွ်ပ္စစ္ဓာတ္သည္ တစ္သမတ္တည္း တည္ရိွေနသလားဟု ေမးလွ်င္ မတည္ပါဟု ေျဖရေပမည္၊ အခ်ိန္ႏွင့္ တေျပးညီ ေျပာင္းလဲေနပါသလားဟု ေမးလွ်င္ မေျပာင္းပါဟုပင္ ေျဖရေပမည္၊ အကယ္၍ လႈပ္ရွားမႈရိွသလားဟု ေမးလွ်င္လည္း မလႈပ္ရွားပါဟု ေျဖရေပမည္။ လူေသၿပီးေနာက္ လူ.အတၱ၏အေျခအေနမ်ားကို ေမးသည့္အခါ ဗုဒၶကအလားတူ အေျဖမ်ိဳးေပးခဲ့သည္။ သို.ရာတြင္ ယင္းေျဖဆိုပံုမ်ားသည္ ၁၇-၁၈ ရာစု သိပၸံပညာ အစဥ္အလာမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္မႈ မရိွၾကေသးေပ။ (ေဂ်-ေရာဘတ္အိုပင္းေဟးမား)
 
 
အာရွတိုက္၏အလင္းေရာင္
 
Uncategorized 3 Comments »
 
ႏွစ္အသေခ်ၤၾကာမွ
တစ္ခါသာပြင့္လာႏိုင္သည့္
ပြင့္လာၿပီးလွ်င္လည္း
ကမၻာေလာကႀကီး တစ္ခုလံုးကို
ပညာရနံ.ႏွင့္ ေမတၱာပ်ားရည္တို.
လႊမ္းေစမည့္
လူသားသစ္ပင္က ပြင့္လာသည့္
နတ္ပန္းတစ္ပြင့္
(Sir Edwin Arnold, “Light of Asia”)
 
ဘေလာ့ဂါ အစ္ကိုတစ္ေယာက္က အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး စာေပပညာရွင္ ဆာအက္ဒြင္အာနိုးလ္ဒ္ ေရးသားသည့္ “အာရွတိုက္၏ အလင္းေရာင္” စာအုပ္ထဲက စာေလးေတြ ေဖာ္ျပေပးဖို. ညႊန္ျပလာတဲ့အတြက္ ဒီစာစုေလးကို ရွာေဖြေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္က အဲဒီစာအုပ္ကို ဟိုအပိုဒ္နည္းနည္း ဒီအပိုဒ္နည္းနည္း ဖတ္ထားတာပါ။ ကဗ်ာဆရာ၊ စာေပပညာရွင္ ဆာအက္ဒြင္အာႏိုးလ္ဒ္ဟာ ျမတ္ဗုဒၶကို အာရွတိုက္၏ အလင္းေရာင္ဟူေသာ ကဗ်ာျဖင့္ေရးဖြဲ. သီကံုးခဲ့သူ ျဖစ္ပါသည္။ ကမၻာကို တုန္လႈပ္ေစခဲ့ေသာစာအုပ္ ျဖစ္ၿပီး အႀကိမ္ေပါင္း ရာေက်ာ္ ရိုက္ႏွိပ္ျဖန္.ခ်ီေနရပါသည္။ အခုစာစုေလးကိုေတာ့ ဆရာကိုရင္ဩရဲ. စာအုပ္ထဲကေတြ.လို. ေဖာ္ျပလိုက္တာျဖစ္ၿပီး အဆိုပါစာေရးသူကိုယ္တိုင္ကလည္း ဒီစာစုေလးကို “THE LIGHT OF ASIA” နဲ. ဆရာေမာင္သာႏိုးရဲ. အာရွတိုက္အလင္းေရာင္ စာအုပ္မ်ားမွ ေကာက္ႏုတ္ထားတယ္လို. ဆိုပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ (၀န္ခံခ်က္)
 
လူသားမ်ိဳးႏြယ္ဆက္ တစ္ဆက္အထက္က ဥေရာပတိုက္မွာ အာရွတိုက္မွ ဤဘာသာတရားအေၾကာင္းကို လံုး၀နီးပါး မသိကၽြမ္းခဲ့ၾကပါေခ်။ သို.ေသာ္ ဤဘာသာတရား (ဗုဒၶဘာသာ)သည္ ရာစုႏွစ္ ႏွစ္ဆယ့္ေလးစုႏွစ္အတြင္း တည္တံ့ ရွင္သန္ေနခဲ့ပါၿပီ။
 
ယေန.အခ်ိန္မွာ ဘာသာ၀င္ဦးေရအရ၊ ပ်ံ.ႏွံ.ရာေဒသအရ၊ အက်ယ္အ၀န္းအရ မည္သည့္ အယူ၀ါဒထက္မဆို သာလြန္ေနပါၿပီ။ ကၽြႏု္ပ္တို.၏ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ သန္းေပါင္း ေလးရာ့ခုႏွစ္ဆယ္သည္ ေဂါတမဗုဒၶ၏ ေနနည္း၊ ေသနည္းအတိုင္း ေနေနၾက၊ ေသေနၾကပါသည္။ဤေရွးေခတ္ဆရာတို.၏ စိတ္ဓာတ္ေရးရာ လႊမ္းမိုးမႈသည္ ေလာေလာဆယ္အခ်ိန္မွာ နိေပါႏွင့္ သီဟိုဠ္ (သီရိလကၤာ)ကေန အေရွ.ပိုင္းကၽြန္းဆြယ္တစ္၀န္း၊ တရုတ္၊ ဂ်ပန္၊ တိဘက္၊ အလယ္အာရွ၊ ဆိုက္ဘီးရီးယား၊ ဆြီဒစ္၊ လက္ပလန္တို.အထိ ပ်ံ.ႏွံ.ေနပါေလ၏။
 
အိႏၵိယကိုယ္တိုင္ကိုလည္း ဤျမင့္ျမတ္သည့္ ယံုၾကည္မႈ အင္ပါယာထဲမွာ ထည့္သြင္း၍ ရေကာင္းပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈသည္ ဗုဒၶဇာတိအရပ္မွ လြန္သြားၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ေဂါတမဗုဒၶ၏ ျမင့္ျမတ္လွသည့္ ဓမၼသည္ ယခုေခတ္ ျဗာဟၼဏ၀ါဒအေပၚမွာ ေဖ်ာက္ဖ်က္မရေအာင္ ခတ္ႏွိပ္လ်က္သား ျဖစ္ေနပါသည္။ ဟိႏၵဴတို.၏ အဓိကဓေလ့ထံုးစံႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားသည္ ဗုဒၶဓမၼ၏ သိမ္ေမြ.လွေသာ ဩဇာေညာင္းမႈ မကင္းေၾကာင္း ထင္ရွားလွပါသည္။
 
ထို.ေၾကာင့္ လူသားထု သံုးပံုတစ္ပံုတို.သည္ မိမိတို.၏ ကိုယ္က်င့္တရားႏွင့္ ဘာသာတရားဆိုင္ရာ အယူအဆမ်ားကို ဤေတာ္၀င္ မဟာမင္းသားျမတ္ဆီမွ ရခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဤမင္းသားျမတ္၏ ပုဂၢလိကဘ၀သည္ လက္ရိွအကိုးအကားမ်ားအရ မျပည့္မစံုသာ သိရေသးေသာ္လည္း သေဘာတရားပိုင္းမွာကား အျမင့္မားဆံုး ျဖစ္ပါေပသည္။ျခြင္းခ်က္တစ္ခုကား ရိွပါ၏။ ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာ စာအုပ္မ်ားမွာ အခ်က္အလက္မ်ား မညီညြတ္ျခင္း၊ ပမာဒေလချဖစ္ျခင္း၊ ျဖည့္စြတ္ျခင္း၊ အဓိပၸယ္ေကာက္မွားျခင္းတို. ပါတက္ပါသည္။ သို.ေသာ္ တစ္ေနရာမွာကား တညီတညြတ္တည္း ျဖစ္ေနပါေလသည္။
 
ယင္းမွာ မင္းသားတစ္ပါး၏ အေကာင္းဆံုး အရည္အခ်င္းမ်ားကို ပညာရွင္တစ္ဦး၏ အသိဥာဏ္၊ အာဇာနည္တစ္ဦး၏ အားသြန္ျမဳပ္ႏွံမႈတို.ႏွင့္ ေပါင္းစည္း ညီညြတ္ထားသူ ဤအိႏၵိယတိုင္းရင္းသား မဟာဆရာျမတ္၏ စင္ၾကယ္သန္.ရွင္းမႈႏွင့္ ၾကင္နာျမင့္ျမတ္မႈတို.ကို ပ်က္ျပားေစသည့္အရာ အျပဳအမႈ တစ္စြန္းတစ္စ စကားတစ္ခြန္း တစ္ပါဒမွ် မွတ္တမ္းတင္ထားျခင္း လံုး၀မရိွျခင္းပင္ ျဖစ္ပါေလသည္။
 
ဗုဒၶ၀ါဒထဲမွာ-
အားလံုးအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ထာ၀ရတည္ရိွမႈ၊
ထာ၀ရရွင္သန္ေသာ အတိုင္းအဆမဲ့ ေမတၱာတရား၊
အဆံုးစြန္ေသာ ေကာင္းက်ိဳးကို မပ်က္ျပားေစႏိုင္သည့္
ယံုၾကည္မႈ အေျခခံသေဘာတရား၊
လူသားတို.ဘ၀ လြတ္လပ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေပၚဖူးသမွ်တို.ထဲတြင္
ဂုဏ္ယူဖြယ္ အေကာင္းဆံုးေသာ ေဖာ္ထုတ္ခ်က္မ်ား ပါရိွေနပါသည္။
 
 
အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားသို.အဘိဓမၼာစတင္မ်ိဳးေစ့ခ်သူ
 
Uncategorized 5 Comments »
 
ဤေဆာင္းပါးကို ဓမၼအလင္းသစ္ဂ်ာနယ္တြင္ စာေရးသူတစ္ဦး(၀ံသပါလ-ေျမာင္းျမ) ကေရးသားခဲ့ပါသည္။ ဆရာေတာ္တစ္ပါး ျဖစ္ဟန္တူပါသည္။ သိသူမ်ား ညႊန္ၾကားေပးၾကပါဦး။ စာဖတ္သူမ်ားအတြက္ အက်ိဳးမ်ားႏိုင္သည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဆရာေတာ္၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ပင္ မေတာင္းႏိုင္ပဲ ျပန္လည္ေဖာ္ျပလိုက္္ပါသည္။ ဆရာေတာ္အေနႏွင့္လည္း ယခုကဲ့သို. ေဖာ္ျပမည္ဆိုလွ်င္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ခြင့္ျပဳမည္ဟု ယံုၾကည္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
အဂၤလန္ႏိုင္ငံသည္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ထြန္းကားပ်ံ.ႏွံ.ေရးအတြက္ အထူးလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ သီရိလကၤာႏိုင္ငံတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ George Turner သည္ ၁၈၃၇-ခုႏွစ္တြင္ မဟာ၀ံသက်မ္းကို အဂၤလိပ္ဘာသာ ျပန္ဆိုၿပီး ထုတ္ေ၀သည္။ ထိုအခ်ိန္မွ စတင္ၿပီး ဗုဒၶက်မ္းစာ အေတာ္မ်ားမ်ားကို အဂၤလိပ္ဘာသာသို. အမ်ားအျပား ျပန္ဆိုထုတ္ေ၀ခဲ့၏။ ၁၈၈၁-ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ေသာ ပါဠိအသင္းႀကီးသည္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ျပန္.ပြားေစရန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္မွာ အမ်ားအသိပင္ျဖစ္၏။ ထို.ျပင္ Sir Edwin Arnold သည္လည္း ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို လူႀကိဳက္မ်ားေစရန္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္ကိုလည္း ေတြ.ရပါသည္။ ၁၈၇၉-ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့သည့္ “အာရွတိုက္၏ အလင္းေရာင္” “The Light of Asia” စာအုပ္သည္ အေနာက္ႏိုင္ငံသားတို.၏ အသည္းႏွလံုးထဲသို. ထိုးေဖာက္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ထိုစာအုပ္သည္္ အေနာက္ႏိုင္ငံသားတို. ဗုဒၶဘာသာအေပၚ စြဲမက္ေစရန္ အထူး တြန္းအားေပးႏိုင္ခဲ့၏။ သို.ေသာ္လည္း သုတၱန္္ႏွင့္ ၀ိနည္းေလာက္ကိုသာလွ်င္ ျဖန္.ျဖဴးႏိုင္ခဲ့၏။ အဘိဓမၼာသည္ ၂၀ရာစု အေစာပိုင္းအထိ အေနာက္ႏိုင္ငံသားမ်ားႏွင့္ အေတာ္ပင္ စိမ္းလွ၏။ အဘိဓမၼာႏွင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံသားတို.ၾကားတြင္ အလြန္ပင္ အလွမ္းကြာ လွပါသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ထိုအလွမ္းကြာမႈကို ျမန္မာလူမ်ိဳး ဦးေရႊဇံေအာင္က စတင္ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ခဲ့၏။ ဦးေရႊဇံေအာင္ စတင္ ထြန္းညိႇေပးခဲ့ေသာ အဘိဓမၼာ မီးရႈးတိုင္ကို ဆရာေတာ္ ဦးေသ႒ိလက အဘိဓမၼာ သင္တန္းမ်ား ေပးျခင္းျဖင့္ ဆက္လက္ ေတာက္ပေစႏိုင္ခဲ့၏။ အဘိဓမၼာကို အမွန္တကယ္ပင္ တက္ကၽြမ္းသူတစ္ဦး၏ ပထမဆံုးေသာ သင္တန္းဆိုလွ်င္လည္း ဆိုႏိုင္မည္ျဖစ္၏။ ယေန.အခ်ိန္ဆိုလွ်င္ အဘိဓမၼာသည္ အရိွန္ေကာင္းေကာင္းျဖင့္ တစ္ကမၻာလံုးသို. ပ်ံ.ႏွံ.ေနၿပီျဖစ္၏။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ဆန္ဖရန္စစၥကိုၿမိဳ.တြင္ ကြယ္လြန္သူ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶတကၠသိုလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ဆရာေတာ္ ဦးသီလာနႏၵာဘိ၀ံသ ဆရာေတာ္က အေျခခံ အဘိဓမၼာသင္တန္းကို ပို.ခ်ေပးႏိုင္ခဲ့၏။
 
ပါဠိစကားလံုးျဖစ္သည့္ အဘိဓမၼာတြင္ ေရွ.စကားလံုး အဘိႏွင့္ ဓမၼဟူသည့္ စကားႏွစ္လံုးရိွပါသည္။ အဘိစကားလံုးသည္ သာလြန္ျခင္း၊ ႏူးညံ့နက္နဲျခင္း အဓိပၸယ္ကိုေဆာင္ပါသည္။ အဘိဓမၼာတြင္ ဓမၼသဂၤဏီ၊ ၀ိဘင္းဂ၊ ဓာတုကထာ၊ ပုဂၢလပညတ္၊ ကထာ၀တၳဳ၊ ယမကႏွင့္ ပ႒ာနဆိုၿပီး ၇-က်မ္းရိွပါသည္။ အဘိဓမၼာသည္ ခက္ခဲနက္နဲလြန္းသျဖင့္ အဘိဓမၼာကၽြမ္းက်င္သူမ်ားကို ဗုဒၶဘာသာ ပညာရွင္မ်ားအျဖစ္ သေဘာထားၾက၏။ အဘိဓမၼာပိဋကတြင္ သာမန္ရိုးစင္းေသာ သုတၱန္ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ ပိုမိုနက္နဲလွသည့္ ဗုဒၶေဟာၾကားခ်က္မ်ား ပါ၀င္ေနသျဖင့္ အေရးႀကီးလွ၏။ အဘိဓမၼာသည္ စိတ္ႏွင့္ရုပ္တို.၏ျဖစ္စဥ္ကို ေလ့လာျခင္းျဖစ္၏။အဘိဓမၼာကို ေလ့လာျခင္းသည္ ျမန္မာတို.အဖို. အလြန္ထူးျမတ္လွၿပီး တန္ဖိုးလည္း အလြန္ထား၏။ ထို.ျပင္ သံဃာေတာ္မ်ားသည္သာမက လူပုဂၢိဳလ္မ်ားလည္း အဘိဓမၼာကို တန္ဖိုးထားၿပီး သင္ယူေနၾက၏။ စစ္မျဖစ္မီကာလတြင္ ျမန္မာတို.၏ အဘိဓမၼာကၽြမ္းက်င္မႈ ဂုဏ္သတင္းေၾကာင့္ သီရိလကၤာႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံတို.မွ သံဃာေတာ္မ်ားသည္ ႏွစ္စဥ္လာေရာက္သင္ယူၾက၏။ အေနာက္တိုင္းပညာကို သင္ယူခဲ့ေသာ ဦးေရႊဇံေအာင္သည္ အဘိဓမၼာကို အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ပထမဆံုး မ်ိဳးေစ့ခ်ခဲ့သူျဖစ္၏။ ၀ိနည္းႏွင့္ သုတၱန္ေလာက္ကိုသာလွ်င္ ေလ့လာထားၾကေသာ အေနာက္ႏိုင္ငံသားမ်ား အဘိဓမၼာကို ေလ့လာႏိုင္ေရး လမ္းခင္းေပးခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါသည္။ အဘိဓမၼာကို ကၽြမ္းက်င္ရန္မွာ လြယ္ကူလွသည္ မဟုတ္ေပ။ ဦးေရႊဇံေအာင္သည္ တစ္ဖက္မွ ႏိုင္ငံတာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္ အဘိဓမၼာကို ဆရာေတာ္ဦးဂႏၶမာထံတြင္ ၁၉၈၅-ခုႏွစ္မွစတင္ၿပီး မဆုတ္မနစ္ ေလ့လာခဲ့၏။ ဦးေရႊဇံေအာင္သည္ ပညာဗဟုသုတကို အလြန္လိုလားသူတစ္ဦး ျဖစ္သည့္ျပင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို အလြန္ၾကည္ညိဳသူလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အလြန္ထင္ရွားလွသည့္ လယ္တီဆရာေတာ္ႀကီး(၁၈၄၆-၁၉၂၃) ထံတြင္ တပည့္ခံၿပီး ဗုဒၶစာေပကို သင္ယူသည္။ ျမန္မာႏွင့္ ပါဠိကိုသာ ကၽြမ္းက်င္သည္မဟုတ္ေပ။ အဂၤလိပ္ႏွင့္ လက္တင္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားထားေသာ ဒႆနိကေဗဒက်မ္းမ်ားကို နက္နဲစြာေလ့လာေသာ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးျဖစ္၏။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပင္ပတြင္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ထြန္းကားျပန္.ပြားေစရန္ ဦးတည္ခ်က္ျဖင့္ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ထုတ္ေ၀ေသာ The Buddhism Magazine တြင္ အဘိဓမၼာႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ေရးခဲ့၏။ ထိုမဂၢဇင္းသည္ အာရွႏွင့္ ကမၻာတလႊားသို. ထိုးေဖာက္ႏိုင္သည္ကိုလည္း ေတြ.ရ၏။ ၀ိနိယႏွင့္ သုတၱန္ကိုသာလွ်င္ ေလ့လာေနခဲ့ရေသာ အေနာက္တိုင္းသားမ်ားသည္ ဦးေရႊဇံေအာင္ေၾကာင့္ အဘိဓမၼာကို စတင္ေလ့လာခြင့္ ရလာၾကသည္။
 
အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဗုဒၶအဘိဓမၼာကို စတင္မ်ိဳးေစ့ခ်ခဲ့သည့္ ဦးေရႊဇံေအာင္ကို ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ.တြင္ ၁၈၇၁-ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ (၂၀)ရက္ေန.၌ ေမြးဖြားခဲ့၏။ အဖ ခရိုင္ရဲ၀န္ ဦးေရႊသာ၊ အမိ ေဒၚအျဖဴစံတို.၏ သားသမီး ေလးေယာက္အနက္ သားအႀကီးဆံုးျဖစ္သည္။ ၁၈၈၁-ခုႏွစ္မွစ၍၊ စစ္ေတြျမိဳ. အစိုးရ အလယ္တန္းေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ၾကားရာ ၁၈၈၅-ခုႏွစ္၌ အလယ္တန္းစေကာလာရွစ္ ဆုကိုရရိွသည္။ ထိုမွတစ္ဖန္ ရန္ကုန္ၿမိဳ.သို. ေျပာင္းေရႊ. ပညာသင္ၾကားျပန္ရာ ၁၈၈၇-ခုႏွစ္တြင္ တကၠသိုလ္၀င္ စာေမးပြဲကို ေအာင္ျမင္သည္။ ထို.ေနာက္ ရန္ကုန္ေကာလိပ္ေက်ာင္းတြင္ ဆက္လက္ ပညာသင္ယူျပန္ရာ ၁၈၉၁-ခုႏွစ္တြင္ ထိုေခတ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အျမင့္ဆံုးဘြဲ.ျဖစ္ေသာ ၀ိဇၨာဘြဲ.ထူးကို ဆြတ္ခူးရရိွသည္။ လိုအပ္ေသာပညာ ရရိွၿပီးေနာက္ ပညာေရးဌာန၌ ပညာအုပ္အျဖစ္ စတင္၀င္ေရာက္ ထမ္းေဆာင္သည္။ ထို.ေနာက္ ေျမစာရင္းဌာနသို. ေျပာင္းေရႊ.ကာ အတန္ၾကာ အမႈထမ္းခဲ့ရာ ၁၉၀၂-ခုႏွစ္တြင္ ျမိဳ.အုပ္တန္းေခၚ ျမန္မာႏိုင္ငံ လက္ေအာက္၀န္ထမ္း အဖြဲ.၀င္အျဖစ္ ေျပာင္းေရႊ.ခန္.ထားျခင္း ခံရျပန္သည္။ ၁၉၀၇-ခုႏွစ္တြင္ ၀န္ေထာက္တန္းေခၚ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၀န္ထမ္းအဖြဲ.သို. တိုးျမႇင့္ခန္.ထားျခင္း ခံရျပန္သည္။
 
ဦးေရႊဇံေအာင္သည္ အခြန္၀န္ေထာက္အျဖစ္ ထမ္းရြက္ေနစဥ္ ထိုစဥ္က ေျဖရွင္းရန္ အလြန္ခက္ခဲေသာ ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖစ္သည့္ က်ဴးေက်ာ္ေနထိုင္သူမ်ားကို ေနရာခ်ထား၍ ေျမခြန္ေတာ္ စည္းၾကပ္ေရးအတြက္ အထူးတာ၀န္က်ေရာက္၍ ထမ္းေဆာင္ရသည္။ ဤျပႆနာႀကီးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အၾကံေပးခ်က္မ်ားကို အစိုးရက အထူးႏွစ္သက္ လက္ခံခဲ့သည္။ သူ၏ စာအုပ္ျပာေခၚ အစီရင္ခံစာကို သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအရာရိွမ်ား အထူးအမွီသဟဲျပဳ၍ ဖတ္ရႈခဲ့ၾကရသည္ ဟုဆိုသည္။ ၁၉၁၂-ခုႏွစ္တြင္ တြံေတးတူးေျမာင္း ေဖာက္လုပ္ရန္အတြက္ ေျမသိမ္းအရာရိွအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခန္.အပ္ျခင္း ခံရ၏။ စတင္စည္ကားစ ျပဳလာၿပီျဖစ္ေသာ သန္လ်င္ၿမိဳ.တြင္ ေျမပိုင္ဆိုင္ခြင့္ဆိုင္ရာ အထူးစံုစမ္းေရးအဖြဲ.၀င္ လူႀကီးအျဖစ္ ၁၉၁၃-ခုႏွစ္တြင္ ခန္.ထားျခင္း ခံရသည္။ ၁၉၁၄-ခုႏွစ္တြင္ ေျမဖက္ဌာန၌ သူ၏ ထူးခၽြန္စြာ ေဆာင္ရြက္မႈအတြက္ ျဗိတိသွ်အစိုးရက ထိုေခတ္အေနျဖင့္ အရပ္ဘက္ ထူးခၽြန္တံဆိပ္ A.T.M အမႈထမ္းေကာင္း မင္းဘြဲ.တံဆိပ္ကို သူ.အား ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့၏။ ၁၉၁၈-ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာက္တန္း နယ္ပိုင္၀န္ေထာက္အျဖစ္ ထမ္းရြက္ေနရင္း ဦးေရႊဇံေအာင္သည္ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ စစ္ေခ်းေငြ အေျမာက္အျမား ရွာေဖြ စုေဆာင္းေပးႏိုင္ခဲ့သည္။
 
ဦးေရႊဇံေအာင္သည္ ဟံသာ၀တီခရိုင္တြင္ ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္ ခရိုင္၀န္အျဖစ္ ထမ္းရြက္ရၿပီးေနာက္ ၁၉၂၀-ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘ႑ာေတာ္မင္းႀကီး၏ အတြင္း၀န္အျဖစ္ ယာယီခန္.အပ္ျခင္း ခံရသည္။ ထို.ေနာက္ သထံုခရိုင္၀န္အျဖစ္ ေျပာင္းေရႊ.ထမ္းရြက္ရာ အထူးပင္ လူခ်စ္လူခင္ေပါမ်ားေသာ အစိုးရအရာရိွ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၁၉၂၃-ခုႏွစ္တြင္ K.S.M ေခၚ ေရႊစလြယ္ရမင္း ဘြဲ.တံဆိပ္ကို ျဗိတိသွ်အစိုးရက အပ္ႏွင္းခ်ီးျမႇင့္သည္။ ထို.ေနာက္ ျမဴနီစပယ္ အခြန္ေတာ္မ်ား ေကာက္ခံေရးဆိုင္ရာ စံုစမ္းမႈ ေကာ္မတီ၀င္အျဖစ္ ခန္.အပ္ျခင္း ခံရျပန္ရာ ယင္းေကာ္မတီ ဥကၠ႒ကိုယ္တိုင္က ဦးေရႊဇံေအာင္၏ ထူးခၽြန္ေပါက္ေျမာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသာ အရည္အခ်င္းကို ခ်ီးက်ဴးခဲ့ရသည္။ မၾကာမီ ျမန္မာအမ်ိဳးသားမ်ားအား မည္သည့္အခါကမွ ခန္.အပ္ျခင္းမျပဳခဲ့သည့္ ရာထူးျဖစ္ေသာ ယစ္မ်ိဳးမင္းႀကီးအျဖစ္ ဦးေရႊဇံေအာင္သည္ ပထမဆံုး ခန္.အပ္ျခင္း ခံရျပန္သည္။
 
ဦးေရႊဇံေအာင္သည္ သာသနာေတာ္ကို အထူးၾကည္ညိဳ ေလးစားစိတ္ႏွင့္ ႀကိဳးစားလိုစိတ္တို.ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းအျဖစ္ တာ၀န္အမ်ိဳးမ်ိဳး ထမ္းေဆာင္စဥ္ အဘိဓမၼာကို ဆရာေတာ္ ဦးဂႏၶမာ၏ ေျခေတာ္ရင္းတြင္ ေလ့လာခဲ့၏။ The Buddhism Magazine ကို ႀကီးၾကပ္ထုတ္ေ၀သည့္ အာနႏၵာေမတၱယ်ဆရာေတာ္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ လန္ဒန္ပါဠိအသင္းႀကီးကို စတင္တည္ေထာင္သူ မစၥတာ ရစ္ေဒးဗစ္စ္၏ ဇနီးျဖစ္သူ မစၥစ္ ရစ္ေဒးဗစ္ႏွင့္ စတင္အဆက္အသြယ္ ရခဲ့၏။ ဆရာႀကီးသည္ အဘိဓမၼတၳသဂၤဟသၿဂိဳဟ္က်မ္းကို အဂၤလိပ္ဘာသာသို. ျပန္ဆိုၿပီး မစၥစ္ရစ္ေဒးဗစ္ထံ ပို.လိုက္၏။ ယင္းစာမူကို မစၥစ္ရစ္ေဒးဗစ္ႏွင့္ ဦးေရႊဇံေအာင္တို. အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ စစ္ေဆးျပင္ဆင္ၿပီးမွ ဗုဒၶ၀ါဒမဂၢဇင္း The Buddhism Magazine တြင္ ဦးေရႊဇံေအာင္ ေရးသားေသာ ေဆာင္းပါးကို နိဒါန္းအျဖစ္ထည့္ကာ ၁၉၁၀-ျပည့္ႏွစ္တြင္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀သည္။ စာအုပ္ထြက္လာသည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ တစ္ကမၻာလံုးမွ ပညာရိွမ်ား၏ ခ်ီးက်ဴးလက္ခံျခင္း ခံရသည္။ လယ္တီဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးႏွင့္ မစၥစ္ရစ္ေဒးဗစ္တို.၏ ဗုဒၶအဘိဓမၼာႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ အေမးအေျဖမ်ားကိုလည္း ဦးေရႊဇံေအာင္ပင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ျပန္ဆိုကာ အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္၍ အက်ိဳးေဆာင္ေပးခဲ့ရသည္။
 
ဦးေရႊဇံေအာင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဗုဒၶက်မ္းစာမ်ားကို ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား ဖတ္ရႈေလ့လာႏိုင္ရန္ ေရးသားရံုမက အေနာက္ႏိုင္ငံ က်မ္းတစ္ေဆာင္ျဖစ္ေသာ ေလာဂ်စ္က်မ္းကို တကၠိယနယဒီပနီ အမည္ရိွ က်မ္းကို ျပဳစုေရးသားသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ သုေတသန အသင္းဂ်ာနယ္တြင္ ၁၉၁၁-ခုႏွစ္မွ ၁၉၂၀-ခုႏွစ္အတြင္း ေဆာင္းပါးေပါင္း ၃၅-ခုကို ပါ၀င္ေရးသား ႏိုင္ခဲ့သည္။ ေဆာင္းပါးအမ်ားစုသည္ ဗုဒၶအဘိဓမၼာမ်ားသာ ျဖစ္ၾက၏။ ဆရာႀကီးသည္ က်မ္းႀကီးက်မ္းခိုင္ တို.ကိုသာမက လက္၀ဲသုႏၵရ၏ မဲဇာေတာင္ေျခရတုကိုပင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ျပန္ဆိုေရးသားခဲ့ေသးသည္။ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း စာအုပ္ ၇-အုပ္ကို ျပဳစုႏိုင္ခဲ့၏။ ၎တို.မွာ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေရးသားေသာ-
၁။ ဇရာလကၡဏာဒိ ဒီပနီက်မ္း
၂။ တကၠိယနယ ဒီပနီက်မ္း
၃။ ကာယဂၤသမၻာရ ဒီပနီက်မ္း
၄။ ရူပ ဒီပနီက်မ္း
 
အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားေသာ-
၅။ ယမကေခၚ ယမိုက္က်မ္း
၆။ ကထာ၀တၳဳ
၇။ အဘိဓမၼတၳသဂၤဟက်မ္း တို.ျဖစ္သည္။ ဆရာႀကီးသည္ ျမန္မာမႈကို ေလးစားသူလည္းျဖစ္၏။
 
ျမန္မာဘာသာကိုသာမက အဂၤလိပ္ဘာသာကိုပါ အထူးကၽြမ္းက်င္ေသာ ဆရာႀကီးကို ကမၻာကပါ သိလာၾကၿပီး ၁၉၃၂-ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္က D.Litt ဘြဲ.ကို အပ္ႏွင္းခဲ့၏။ သို.ရာတြင္ ဘြဲ.ႏွင္းသဘင္က်င္းပရန္ ၁၀-ရက္ခန္.အလိုတြင္ ဦးေရႊဇံေအာင္ ကြယ္လြန္ခဲ့၏။ နိဂံုးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ၁၉၂၄-ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းႀကီးအတြက္ သင္ခန္းစာမ်ား ေရြးခ်ယ္သတ္မွတ္ေရး ေကာ္မတီတြင္ ဆရာႀကီး ေျပာၾကားခဲ့ေသာ မွတ္ခ်က္ကို ေဖာ္ျပလိုပါသည္။
 
“ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ. အေရွ.တိုင္း အေနာက္တိုင္း စာအုပ္ေတြကို အေတာ္မ်ားမ်ား ဖတ္ၿပီးပါၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တို. ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ. ေလာကနီတိေလာက္ ေကာင္းတဲ့က်မ္း မေတြ.ေသးပါဘူး၊ ျမန္မာစာေပကို အထင္မေသးဖို. လိုပါတယ္။”
 
 
နိဗၺာန္
 
နိဗၺာန္ 7 Comments »
 
ကၽြန္ေတာ္ ဘေလာ့ေရးတာလည္း ၇-လေက်ာ္ေတာ့ ရိွလာၿပီ။ တက္သေလာက္ မွတ္သေလာက္ ေရးလိုက္၊ သူမ်ား ေရးၿပီးသားေလးေတြ ျပန္လည္ေဖာ္ျပလိုက္ လုပ္ေနေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာရဲ. အျမတ္ဆံုးပန္းတိုင္ အေၾကာင္းကိုေတာ့ တစ္ခါမွ မေဖာ္ျပရေသးဘူး။ ဒါေၾကာင့္ နိဗၺာန္အေၾကာင္းကို အပိုင္းေလးေတြခြဲၿပီး ေရးသားပါရေစ။ မွားေနတာရိွရင္လည္း အားမနာတမ္း ေ၀ဖန္ေပးၾကပါခင္ဗ်ာ။ ဘာျဖစ္လို.လဲဆိုေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ျဗဟၼဇာလ သုတၱန္မွာ ‘ အဘူတံ အဘူတေတာ နိေဗၺေဌတဗၺံ’ ရတနာသံုးပါးနဲ. ပတ္သက္လာရင္ မမွန္တာကိုမမွန္ဘူးလို. ေျဖရွင္းျပရမယ္လို. မိန္.ၾကားထားေတာ္မူလို.ပါ။ တကယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို.ရဲ. မလံုေလာက္တဲ့ ေ၀ါဟာရေတြနဲ. ဘယ္လိုပဲေဖာ္ျပေပမဲ့ နိဗၺာန္ကို ေဖာ္ျပဖို. မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ နိဗၺာန္ဆိုတာ နိ၀ါနဆိုတဲ့ ပါဠိကေျပာင္းလာတဲ့ စကားပါ။ နိ ဆိုတာက ကင္းျခင္း၊ မရိွျခင္း ျဖစ္ၿပီးေတာ့၊ ၀ါန ဆိုတာကေတာ့ လိုခ်င္တပ္မက္မႈ တဏွာျဖစ္ပါတယ္။ နိဗၺာန္ဆိုတာ ေကာင္းကင္ဘံုတစ္ခု မဟုတ္ပါ၊ တစ္ေနရာရာမွာ တည္ရိွေနတာလည္း မဟုတ္ပါ။ ဒါဆို နိဗၺာန္သည္ မည္သို.နည္း။ ေအာက္ပါ သာဓကကို ၾကည့္ေလာ့။
 
လွ်ပ္စစ္ဓာတ္သည္ တစ္သမတ္တည္း တည္ရိွေနသလားဟု ေမးလွ်င္ မတည္ပါဟု ေျဖရေပမည္၊ အခ်ိန္ႏွင့္ တေျပးညီ ေျပာင္းလဲေနပါသလားဟု ေမးလွ်င္ မေျပာင္းပါဟုပင္ ေျဖရေပမည္၊ အကယ္၍ လႈပ္ရွားမႈရိွသလားဟု ေမးလွ်င္လည္း မလႈပ္ရွားပါဟု ေျဖရေပမည္။ လူေသၿပီးေနာက္ လူ.အတၱ၏အေျခအေနမ်ားကို ေမးသည့္အခါ ဗုဒၶကအလားတူ အေျဖမ်ိဳးေပးခဲ့သည္။ သို.ရာတြင္ ယင္းေျဖဆိုပံုမ်ားသည္ ၁၇-၁၈ ရာစု သိပၸံပညာ အစဥ္အလာမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္မႈ မရိွၾကေသးေပ။ (ေဂ်-ေရာဘတ္အိုပင္းေဟးမား)
 
နိဗၺာန္ဆိုတာ အာရံုေျခာက္ပါးမွာ ရာဂမီး၊ ေဒါသမီး၊ ေမာဟမီး၊ ဇာတိမီး၊ ဇရာမီး၊ မရဏမီး၊ ေသာကမီး၊ ပရိေဒ၀မီး၊ ဒုကၡမီး၊ ေဒါမနႆမီး၊ ဥပါယာသမီးဆိုတဲ့ မီး(၁၁)ပါးၿငိမ္းၿပီးေတာ့ အျမတ္ဆံုးခ်မ္းသာကို ရရိွသြားတာပါ။ နိဗၺာန္ဆိုတာ စိတ္၊ ေစတသိတ္၊ ရုပ္တို. မဟုတ္တဲ့ ပရမတၳတရားပါ။ သႆတလည္းမဟုတ္ပါဘူး၊ ဥေစၦဒလည္း မဟုတ္ပါဘူး၊ အတိတ္၊ ပစၥဳပၸန္၊ အနာဂတ္ဆိုတဲ့ ကာလသံုးပါးမွလြတ္တဲ့ ကာလ၀ိမုတၱိတရား ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို. အသိဥာဏ္ေလးနဲ. မေတြးႏိုင္တာေၾကာင့္ နိဗၺာန္ကို ဘာမွမရိွေသာ အရာတစ္ခုဟု မမွတ္ယူသင့္ပါ။
 
အၾကင္နိဗၺာန္အရပ္၌ ရုပ္တရား အေပါင္းတို.လည္းမရိွ၊ စ်ာန္တရားအေပါင္းတို.လည္း မရိွ၊ ပစၥဳပၸန္ေလာက၊ တမလြန္ေလာကလည္းမရိွ၊ ႏွစ္ပါးစံုေသာ လ၊ေနတို.သည္လည္း မရိွကုန္၏။ ထိုနိဗၺာန္သည္ ရိွသည္သာတည္း၊ ထိုနိဗၺာန္၌လည္း တစ္စံုတစ္ခုေသာဘ၀မွ လာျခင္းကို ငါမေဟာ၊ တစ္စံုတစ္ခုေသာဘ၀သို. သြားျခင္းကိုလည္း ငါမေဟာ၊ တစ္စံုတစ္ခုေသာ အရပ္၌တည္ျခင္းကိုလည္း ငါမေဟာ၊ ေရြ.လ်ားစုေတျခင္းကိုလည္း ငါမေဟာ၊ ပဋိသေႏၶအားျဖင့္ ျဖစ္ျခင္းကိုလည္း ငါမေဟာ၊ ထိုနိဗၺာန္သည္ တည္ရာမရိွ၊ ျဖစ္ျခင္းမရိွ၊ အာရံုျပဳမႈ မရိွသည္သာတည္း၊ ဤသေဘာသည္သာ ဆင္းရဲ၏အဆံုးတည္း။ (ဥဒါန္းပါဠိေတာ္)
 
ဘုရားရွင္တို. ပြင့္သည္ျဖစ္ေစ မပြင့္သည္ျဖစ္ေစ နိဗၺာန္ကေတာ့ ရိွပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အ၀ိဇၨာဆိုတဲ့ မ်က္မွန္နက္ႀကီးက ကၽြန္ေတာ္တို.ကို ဖံုးကြယ္ထားလို.ပါ။ သခၤါရနဲ. နိဗၺာန္ဆိုတာ အခ်င္းခ်င္းဆန္.က်င္ဘက္ေတြပါ၊ သခၤါရမွာ နိဗၺာန္မရိွသလို နိဗၺာန္မွာလည္း သခၤါရတို.မရိွပါဘူး။ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာဆိုတာ ခံစားမႈမရိွပါဘူး၊ ခံစားမႈ မရိွျခင္းကပဲ ခ်မ္းသာျဖစ္ပါတယ္။ ခံစားမႈမရိွျခင္းသည္ မည္သို.ခ်မ္းသာမည္နည္း။ သာဓကျပပါအံ့။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ သက္ေတာ္ထင္ရွားရိွစဥ္က အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္က “ငါ့ရွင္တို. နိဗၺာန္သည္ ခ်မ္းသာေလစြတကား၊ နိဗၺာန္သည္ ခ်မ္းသာေလစြတကား” လို. က်ဴးရင့္ေတာ္မူေတာ့ အရွင္ဥဒါယီက အခုလိုေလွ်ာက္ပါတယ္၊ “အရွင္ဘုရား နိဗၺာန္မွာ ေ၀ဒနာသေဘာျဖင့္ ခံစားရန္လံုး၀မရိွပါ၊ ခံစားရန္လံုး၀မရိွေသာ နိဗၺာန္မွာ ခ်မ္းသာျခင္းဆိုတာ ရိွႏိုင္ပါမည္ေလာ” ဒီေတာ့ အရွင္သာရိပုတၱရာ အရွင္ျမတ္ႀကီးက အခုလို ေျဖၾကားေတာ္မူပါတယ္- “ငါ့ရွင္ ေ၀ဒနာသေဘာျဖင့္ ခံစားရန္လံုး၀မရိွျခင္းသည္ပင္ ခ်မ္းသာျခင္း ျဖစ္ေပသည္”
 
နိဗၺာန္ကို မည္သို.မ်က္ေမွာက္ ျပဳႏိုင္မည္နည္း၊ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က “ခ်စ္သားတို. သတိပ႒ာန္တည္းဟူေသာ ခရီးသည္ သတၱ၀ါတို.၏ ကိေလသာမွ စင္ၾကယ္ျခင္းငွာ ေသာကပရိေဒ၀တို.ကို လြန္ေျမာက္ျခင္းငွာ ဒုကၡေဒါမနႆခ်ဳပ္ျခင္းငွာ၊ အရိယာမဂ္ကို ရျခင္းငွာ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳျခင္းငွာ တေၾကာင္းတည္းေသာ လမ္းျဖစ္တယ္” လို. မိန္.ၾကားေတာ္မႈပါတယ္။ နိဗၺာန္သို. မ်က္ေမွာက္ျပဳၿပီးသူသည္ မည္သို.ျဖစ္သြားသနည္း။ ယမကသုတ္တြင္ ဤေမးခြန္း၏ အေျဖသည္ပါၿပီး ျဖစ္၏။ အရွင္သာရိပုတၱရာ အရွင္ျမတ္ႀကီးက “ငါ့ရွင္ယမက အကယ္၍ တစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာသူက အာသ၀ကုန္ၿပီးေသာ ရဟန္းပုဂၢိဳလ္ ေသလြန္ၿပီးသည္ေနာက္ မည္သို.ျဖစ္သြားသနည္း ဟု ေမးလာေသာ္ သင္မည္သို. ေျဖၾကားမည္နည္း” ဟု ေမးျမန္းေတာ္မႈရာ အရွင္ယမက က “အရွင္ဘုရား တပည့္ေတာ္၏ အေျဖသည္ ဤသို.ျဖစ္ပါသည္ဘုရား၊ ခႏၶာငါးပါးတရားစုသည္ အျမဲမရိွ၊ အျမဲမရိွသျဖင့္ ဆင္းရဲေသာတရားစု ခ်ဳပ္ေပ်ာက္ ပ်က္စီးျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္ဘုရား” ဟု ျပန္လည္ ေျဖၾကားေတာ္မူပါသည္။
 
သက္ရိွသက္မဲ့ အရာအားလံုးဟာ မတည္ျမဲေသာ အနိစၥတရားမ်ားသာျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးမရေသာ အနတၱ တရားမ်ားသာျဖစ္ပါတယ္။ သခၤါရတရား အားလံုးဟာ ဒုကၡဆင္းရဲေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆင္းရဲမႈေတြဟာလည္း လိုခ်င္တပ္မက္မႈ ေလာဘေၾကာင့္ျဖစ္ရပါတယ္။ ထင္းမီးဟာ ေလာင္စာအသစ္မထည့္ရင္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားရသလို လိုခ်င္တပ္မက္မႈေတြ ကင္းသြားတဲ့အခါ ဆင္းရဲဒုကၡေတြလည္း ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားရပါတယ္။ ဆင္းရဲျခင္း ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားျခင္းဟာ နိဗၺာန္ဆိုတဲ့ နိေရာဓသစၥာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္က အေမွာင္ကင္းေသာ အလင္းေရာင္ကို ျပသေပးေတာ္မူခဲ့ ၿပီးပါၿပီ။ ထိုလမ္းအတိုင္း ေလွ်ာက္လွမ္းရန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို.၏ တာ၀န္သာ ျဖစ္ပါသည္။ ဖန္ဆင္းရွင္ကိုသာ ယံုၾကည္ၿပီးေတာ့ မိမိတို.ကိုယ္တိုင္ က်င့္ၾကံအားထုတ္မႈ မရိွရင္ေတာ့ စစ္မွန္ေသာသုခခ်မ္းသာ၊ အနိစၥတရားထဲမွ နိစၥတရားကို ရရိွႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။
 
“သင္တို.သည္ မိမိတည္းဟူေသာ ကိုင္းကၽြန္းရိွသည္ျဖစ္၍ ေနၾကကုန္ေလာ့၊ မိမိဟူေသာ မွီခိုရာ ရိွသည္ျဖစ္၍ ေနၾကေလာ့၊ အျခားေသာ မွီခိုရာျဖင့္ မေနၾကကုန္လင့္” (မဟာပရိနိဗၺာန္နသုတ္)
 
ဗုဒၶတရားေတာ္သည္ တန္ခိုးရွင္၊ ဖန္ဆင္းရွင္ရိွသည္ဟု ယံုၾကည္ေသာတရားမဟုတ္၊ ဆုေတာင္းရံုမွ်ျဖင့္ ျပည့္စံုမည္မဟုတ္၊ တရားေသ၀ါဒကို အားေပးေသာ ဘာသာမဟုတ္၊ စဥ္းစားဆင္ျခင္ ဥာဏ္ေပၚတြင္ အေျခတည္ေသာ ဘာသာျဖစ္သည္၊ ဆင္ျခင္တံုတရားကို အေျခခံသည့္ သေဘာတရားမ်ားပါ၀င္ေသာ ဘာသာတရားျဖစ္သည္။ တစ္ဖန္ သေဘာတရားမွ်သာမဟုတ္ လက္ေတြ.ပါက်င့္ၾကံရေသာ ဘာသာျဖစ္သည္။ (အရွင္အာနႏၵေမေတၱယ်)
 
ခႏၶာငါးပါးမွ လြတ္ေျမာက္ၿပီး ျဖစ္ေသာ ရဟႏၱာပုဂၢိဳလ္သည္ နက္ရိႈင္း၏ မဟာသမုဒၵရာကဲ့သို. ႏိႈင္းယွဥ္ တိုင္းတာရမရ၊ ျပန္လည္ေမြးဖြားသည္ဟုဆိုမႈ ဤကိစၥအတြက္ မသင့္ျမတ္ေပ၊ ေမြးဖြားသည္လည္းမဟုတ္၊ မေမြးဖြားသည္လည္း မဟုတ္ဟု ေျဖဆိုလွ်င္လည္း မေလ်ာ္ကန္ေခ်။ (ျမတ္ဗုဒၶ)
 
ဗုဒၶ၀ါဒသည္ ထူးျခားသည္၊ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အတၱမရိွေၾကာင္း ေဖာ္ညႊန္းျပေသာ ၀ါဒျဖစ္ေသာေၾကာင့္တည္း၊ ေလာက၌ ရိွရိွသမွ် အရာမ်ားသည္ အနိစၥ၊ဒုကၡ၊ အနတၱမွ်သာျဖစ္သည္၊ အဆိုပါ မတည္ျမဲေသာ ဆင္းရဲေသာ အႏွစ္သာရမရိွေသာ အရာတို.ကို စြန္.လႊတ္ျခင္းအားျဖင့္ အစံုးစြန္ေသာ ထြက္ေျမာက္လမ္းျဖစ္သည့္ နိဗၺာန္ကိုရရိွႏိုင္ေပမည္။ နိဗၺာန္ဆိုသည္ကား မေျပာင္းလဲေသာ အျမဲရိွေသာ အမွန္တရားေပတည္း။ (ဦးေလာကနာထ-အီတာလ်ံဘုန္းေတာ္ႀကီး)
 
စၾကာ၀ဠာႀကီးတစ္ခုလံုးသည္ အလြန္က်ယ္လွသည့္ စစ္ေျမျပင္ႀကီး တစ္ခုသာျဖစ္သည္။ ေနရာတိုင္း တိုက္ခိုက္ေနၾကသည္။ ဘ၀ဟူသည္ ဘာမွ်မဟုတ္ေပ။ ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာ ေရာဂါမ်ားႏွင့္ ေရာဂါပိုးမႊား တို႕၏ အခ်ီးႏီွးေသာ ဆန္႕က်င္တုၿပိဳင္ျခင္းသာျဖစ္သည္။ အႏုျမဴ အႏုျမဴခ်င္း အက္တမ္ အက္တမ္ခ်င္း အီလက္ထရြန္ အီလက္ထရြန္ခ်င္း ဆန္႕က်င္တိုက္ခိုက္ ေနျခင္းသာျဖစ္သည္။ စိတ္ဟူသည္ တိုက္ပြဲတစ္ခု၏ သဏၭန္သာတည္း၊ သဏၭန္မ်ား အသံမ်ား အရသာမ်ားသည္ ဆန္႕က်င္တိုက္ခိုက္ေနသည့္ အင္အားစုမ်ား၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မ်ားသာျဖစ္သည္။ စစ္ပြဲမ်ား ျဖစ္ေနျခင္းက ျပည့္စံုေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ တစ္ခုရိွေနေၾကာင္း သက္ေသျပေနသည္။ ဤသည္မွာ ကၽြႏု္ပ္တို႕အေခၚ နိဗၺာန္ပင္ ျဖစ္သည္။ (ဆရာေတာ္အရွင္နာရဒ)
 
ဗုဒၶဘာသာတြင္ အဆံုးစြန္ေသာ သစၥာတရားရိွေသာ္လည္း ထာ၀ရဘုရားဟူ၍မရိွ၊ ဆင္းရဲေၾကာင္းတရားကိုေရွာင္ၿပီး ရုပ္နာမ္တို.၏ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ နိိဗၺာန္သို. ေရာက္ရာေရာက္ေၾကာင္းကို က်င့္ၾကံအားထုတ္ရန္သာ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မႈခဲ့ပါသည္။ (ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသန္.)
 
လူသားမ်ားကို လြတ္ေျမာက္ေစသူမွာ ဗုဒၶမဟုတ္ေပ၊ သို.ေသာ္ ဗုဒၶသည္ သူကိုယ္တိုင္ လြတ္ေျမာက္ၿပီးသကဲ့သို. လူသားမ်ား၏ လြတ္ေျမာက္ေရးကို ေဟာၾကားျပသသည္။ ဗုဒၶ၏ သစၥာေဒသနာကို လူသားမ်ား လက္ခံၾကသည္မွာ ဗုဒၶေဟာေသာေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ဗုဒၶ၏ စကားေတာ္မ်ားေၾကာင့္ ႏိုးၾကားလာသည့္ ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာ အျမင္မွန္ရျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ သူတို.ကိုယ္ပိုင္ စိတ္ဓာတ္အလင္းေရာင္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရသည္။ (ေဒါက္တာအိုဒင္ဘာ့ဂ္-ဂ်ာမန္ပညာရွင္)
 
ကဲ…. ကၽြန္ေတာ္လည္း ဖတ္မွတ္ထားတဲ့ စာအုပ္အမ်ားအျပားကို ကိုးကားၿပီး အပိုင္း(၁)ကို ေရးသားခဲ့ပါၿပီ။ စာေလးကတိုေပမယ့္ ကိုးကားထားတဲ့ စာအုပ္ေတြကေတာ့ ငါးအုပ္ေက်ာ္ရိွပါမယ္။ ေရးစရာမရိွေတာ့လို.ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူးခင္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ကလည္း ေလ့လာဆဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အမွားပါမွာ စိုးရိမ္လို. ရပ္လိုက္တာပါ။ ေနာင္ၾကံဳရင္ ၾကံဳသလို နိဗၺာန္နဲ.ပတ္သက္ၿပီး ဆက္လက္ေရးသားပါဦးမယ္။ အင္တာနက္အခက္အခဲနဲ. အခ်ိန္အခက္အခဲေၾကာင့္ တပတ္တစ္ႀကိမ္ပဲ ေရးႏိုင္ပါတယ္။ အမွားပါရင္လည္း ျပဳျပင္ေပးၾကဖို. ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ အားလံုးကို ေလးစားပါတယ္။
 
မေသခင္ဘာလုပ္ၾကမလဲ(၃)
 
မေသခင္ 10 Comments »
 
ကၽြန္ေတာ္ ေမာင္ရဲႀကီးတစ္ေယာက္ မေသခင္ဘာလုပ္ၾကမလဲ (၁)နဲ.(၂)ကို ေရးၿပီးတဲ့ေနာက္ အခုဆက္လက္ၿပီး အပိုင္း(၃)ကို ဆက္လက္ ေရးခြင့္ျပဳပါဦးခင္ဗ်။ ေသတဲ့အေၾကာင္းေျပာလို. မဂၤလာမရိွဘူးလို.ေတာ့ မထင္ၾကပါနဲ.ခင္ဗ်။ ဒါက လူသားတိုင္း မလြဲမေသြႀကံဳရမယ့္ ကိစၥကိုးဗ်။ ေသတယ္ဆိုတာက ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱေခမိႏၷ မိန္.ၾကားေတာ္မူသလို မွည့္ေနတဲ့အသီးလိုပါပဲ။ အခ်ိန္မေရြး ေၾကြက်ႏိုင္တယ္ဗ်။ အသက္ငယ္လို. မေသေသးဘူး လို.မရိွဘူး၊ ခ်မ္းသာလို. မေသဘူး ဆိုတာ မရိွဘူး။ တစ္ဘ၀သာသနာျပဳက်မ္း ဆရာေတာ္ဦးေဃာသိတ မိန္.ၾကားေတာ္မူသလို-
‘ေကာင္းကင္ေျမလွ်ိဳး၊ ေရ၀ယ္တိုး၍
ပုန္းလွ်ိဳးေနခို၊ မေသလိုလည္း
ဤကိုယ္မုခ်၊ မေနရဘူး’ ဗ်။
 
ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို. မေသခ်င္ရင္ ဘာလုပ္ၾကမလဲ။ ဆရာေတာ္ အရွင္ဆႏၵာဓိက မိန္.ၾကားေတာ္မူတာက ‘ မေသခ်င္ရင္ အသက္ရွဴပါ’ တဲ့။ ဒီဘ၀ ဒီခႏၶာမေသဖို. အတြက္ေတာ့ မဟုတ္ဘူးဗ်။ ေနာင္ဘယ္ေတာ့မွ မေသဖို. ေသျခင္းကေန အၿပီးတိုင္ လြန္ေျမာက္ဖို. အတြက္ပါတဲ့။ လူတိုင္းေတာ့ အသက္ရွဴၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ ဆရာေတာ္ ဆိုလိုတာက သတိပညာသြင္းၿပီး အသက္ရွဴရပါမယ္တဲ့။ အသက္ရွဴသြင္း၊ ရွဴထုတ္လုပ္တဲ့အခါ ႏွာသီး၀ ဒါမွမဟုတ္ အထက္ႏႈတ္ခမ္းဖ်ား ေလထိသြားတဲ့ေနရာကို သတိထားၿပီး ေလ၀င္ရင္၀င္တယ္၊ ေလထြက္ရင္ထြက္တယ္လို. မွတ္ၿပီး အသက္ရွဴရမွာပါ။ အတြင္း၀င္သြားတဲ့ ေလေနာက္ကို မလိုက္ရပါဘူး။ လိုက္ရင္ အတြင္းပ်ံ.လြင့္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလထြက္တဲ့အခါမွာလည္း ထြက္ေလေနာက္ မလိုက္ရပါဘူး။ လိုက္ရင္ အျပင္ပ်ံ.လြင့္မႈ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလထိတဲ့ တစ္ေနရာတည္းမွာပဲ စိတ္ကိုထားရပါမယ္။ ဒါကို အာနာပါန ကမၼ႒ာန္းအားထုတ္တယ္လို. ဆိုရပါမယ္။ လူခ်င္းတူေပမဲ့ အသက္ရွဴတာခ်င္း မတူဘူးဆိုတာ ဒါေပါ့ဗ်ာ။ ဒီနည္းေလးက ရပ္၊ သြား၊ ထိုင္၊ ေလ်ာင္း ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးမွာမဆို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။
 
၀င္ေလထြက္ေလကို ေမ့ေနတဲ့သူဟာ ဘ၀ေမ့ေနတဲ့သူပါ။ တကယ္ေသေရးၾကံဳလာၿပီဆိုရင္ ဒါနတရား၊ သီလတရားက ခ်က္ခ်င္း အကူအညီေပးႏိုင္ဖို. မလြယ္ကူေပမဲ့ ဒီအာနာပါန ကမၼ႒ာန္းကေတာ့ အျပည့္အ၀ အကူအညီေပးႏိုင္ ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခ်ိန္ရတဲ့အခါတိုင္း ငါးမိနစ္ျဖစ္ေစ၊ ေနာက္ဆံုး တစ္စကၠန္.ေလးျဖစ္ေစ ဒီအသက္ရွဴနည္းေလးကို ေလ့က်င့္ေနဖို.လိုပါမယ္။ အက်င့္ရလာတဲ့အခါ ခက္ခဲေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီအာနာပါန ကမၼ႒ာန္း ကို ပြားမ်ားရင္ သတိပ႒ာန္ေလးပါး ရႈပြားၿပီးျဖစ္ပါတယ္၊ သတိပ႒ာန္ေလးပါးကို ရႈပြားရင္ ေဗာဇၥ်င္ခုနစ္ပါး ရႈပြားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္၊ ေဗာဇၥ်င္ခုနစ္ပါးကို ရႈပြားရင္ အရဟတၱမဂ္၊ အရဟတၱဖိုလ္ ေရာက္ႏိုင္တယ္လို. ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ကိုယ္္ေတာ္တိုင္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေသမဦးခင္ ဥာဏ္ဦးဖို.လိုပါတယ္။ ေနာက္ၾကံဳမွ ဒီအပိုင္းကို ဆက္လက္ေရးသားပါဦးမယ္။ အခုေတာ့ ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ရဲ. လကၤာေလးနဲ. နိဂံုးခ်ဳပ္ပါရေစခင္ဗ်ာ။
 
‘ ခႏၶာရတြက္၊ ေသဖို.ရက္၊ ခ်ိန္းခ်က္မရိွၾက၊
ေသခါနီးမွာ နိမိတ္လာ၊ ေရာက္ရာဘံုဘ၀၊
ငရဲစရိွ၊ ဒုဂၢတိ၊ ျမင္ဘိထိုကာလ၊
ရင္တြင္းလိႈက္ပူ၊ ပြက္ပြက္ဆူ၊ ကယ္သူေ၀းမည္ပ၊
ဘယ္သား ဘယ္သမီး ဘယ္ပစၥည္း ခ်ီးႏွီးထိုကာလ၊
မသာႏွလံုး ေသလြန္ဆံုး အရံႈးနာၾကည္းစြ၊
ခ်ိန္မေႏွာင္းခင္ ယခုပင္၊ ျမန္လွ်င္အားထုတ္ၾက၊
မဂၢင္မွသာ အားကိုးရာ၊ ေခမာေျဖာင့္တန္းလွ၊
အကုသလာ၊ ေၾကြးေတြဟာ၊ မ်ားစြာအနႏၱ၊
မဂ္ဥာဏ္ဆိုက္ေရာက္၊ ေၾကြးကုန္ေပ်ာက္၊ ကဲေမာက္လြန္ခ်မ္းျမ။’
ခင္မင္ရတဲ့ Blogger အေပါင္း ဗုဒၶေခတ္ျမတ္ ေတြ.ရက်ိဳးနပ္ၾကပါေစ။
 
သာသနာေတာ္ကို ဂုဏ္တင္ေနတာလား၊ ဂုဏ္ခ်ေနတာလား
ကၽြန္ေတာ္ "ဘာသာေရးႏွင့္ပတ္သက္၍" ေဆာင္းပါးမ်ားကို မတင္ခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ။ ဒီေန႕ေတာ့ တင္လိုက္ပါတယ္။ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားတတ္ၾကပါေစ။
 
ယခုအခါ ျမန္မာျပည္တြင္ သာသနာ့ေဘာင္၀င္ပါက နတ္ျပၾကသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ အကုန္လံုး လိုလိုပင္ နတ္မျပရင္ သာသနာ့ေဘာင္ထဲ မေရာက္၊ မ၀င္ရဟု မွတ္ထင္ေနၾက၍ ဤေဆာင္းပါးကို အားလံုးႏွင့္ အတိုက္အခံလုပ္ကာ ေရးသားလိုက္ရပါသည္။ တကယ္တမ္း စမ္းစစ္ၾကည့္ပါလွ်င္ ႐ွင္ျပဳလွ်င္ နတ္ျပၾကရမည္ဟု ဘုရား႐ွင္က လမ္းညႊန္ေဟာၾကားခဲ့ျခင္း မ႐ိွသည္ကို ေတြ႕ရပါ၏။ အ႒ကထာ ဋီကာမ်ားတြင္လည္း ျပဆိုထားျခင္း မ႐ိွပါ။ နတ္၀ါဒီမ်ားမွ အစျပဳလုပ္ကာမွ အစဥ္အလာျဖစ္သြားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ဘုရား႐ွင္လက္ထက္တြင္ မျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ နတ္ျပျခင္းအေလ့ကို ပုဂံေခတ္တြင္ စတင္ျပဳလုပ္သည္ကို ေတြ႕႐ိွရ၏။ ထိုပုဂံေခတ္ နတ္၀ါဒီမ်ားကစတန္႕ထြင္ျခင္းသာပင္ျဖစ္ေပသည္။
 
႐ွင္ျပဳျခင္း အစသည္ သားေတာ္ရာဟုလာမွ စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ သို႕ေသာ္ သားေတာ္ရာဟုလာ ႐ွင္ျပဳစဥ္ကလည္း ဘယ္နတ္ကိုမွ မျပပါ။ အ႐ွင္သာရိပုတၱရာ ရဟႏၱာမေထရ္ျမတ္ႀကီးရဲ႕ညီအငယ္ဆံုး ေရ၀တ ႐ွင္ျပဳစဥ္ကလည္း ဘယ္နတ္ကိုမွ မျပခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရျပန္သည္။ ႐ွင္ျပဳရာတြင္ နတ္ျပရန္လိုအပ္သည္ဟု ဘုရား႐ွင္က ေဟာၾကားေတာ္ မူခဲ့ပါသလား၊ ဘုရား႐ွင္လက္ထက္တြင္ နတ္မျပဘဲ ႐ွင္အျဖစ္ ေရာက္ခဲ့သူခ်ည္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထုိေခတ္က ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြလည္း ဤသို႕ နတ္ျပျခင္းကို မျပဳလုပ္ပါ။
 
မည္သုိ႕ေသာ နတ္ကို ျပသနည္းဟု ေမးၾကည့္ စမ္းစစ္ၾကည့္ပါက အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနသည္။ ျမန္မာျပည္အႏွံ႕ နတ္ျပသူေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္သည္ ။ ထိုနတ္တို႕က ကိုယ္ပြား မိတၱဴေတြ ပြားထားတာလား။ ဒါမွမဟုတ္ နတ္ကလံုးေတြလား။ တစ္ခ်ိဳ႕က မိဆိုင္ ဖဆိုင္နတ္ကို ျပသည္၊ အခ်ိဳ႕က နယ္ေတာ္႐ွင္၊ အခ်ိဳ႕က ႐ြာေတာ္႐ွင္၊ အခ်ိဳ႕က မိရုိုးဖလာနတ္မ်ားကို ျပသည္ဟု အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနသည္။ ဘာသာေရးစာေပ အေတာ္အတန္ ေလ့လာဖူးသူေတြကေတာ့ သာသနာေတာ္ေစာင့္နတ္၊ သမၼာေဒ၀နတ္ေတြကို ျပသျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကျပန္သည္။ အယူအဆ အမ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေနသည္ကိုိ ေတြ႕႐ိွရသည္။
 
အခ်ိဳ႕ေသာ လူႀကီးမ်ားသည္ နတ္မျပရင္ ကိုရင္ မ၀တ္ေကာင္းဘူး၊ နတ္ကိုင္တတ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ မည္သုိ႕ေသာ နတ္ေတြက ကိုင္ၾကသနည္း၊ ႐ြာေတာ္႐ွင္၊ နယ္ေတာ္႐ွင္၊ မိ႐ိုးဖလာနတ္တို႕သည္ သာသာနာေတာ္သို႕သတ္သြင္းသည္ကို ေႏွာက္ယွက္ခ်င္တိုင္း ေႏွာက္ယွက္လို႕ ရပါ၏ေလာ။ ႐ွင္ျပဳျခင္းသည္ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ကုသိုလ္တြင္ စြမ္းရည္႐ိွသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ဓမၼေရးရာ လုပ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဓမၼလုပ္ငန္းကို ယံုယံုၾကည္ၾကည္ျပဳလုပ္လွ်င္ ကုသိုလ္က ေစာင့္ေ႐ွာက္ပါလိမ့္မည္။ သာသနာေရး ....သာသနာေရးဆိုၿပီး လုပ္ေနတာေတြက ဘုရား႐ွင္ႏွင့္ တပည့္သာ၀ကႀကီးမ်ား ေဆာင္႐ြက္ေတာ္ မမူခဲ့တာေတြကို အဘယ္ေၾကာင့္ လုပ္ေနၾကပါသနည္း။ ႐ွင္ေလာင္းကို နတ္ျပတာဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕ရဲ႕ လုပ္နည္း လုပ္ဟန္ပါဆိုၿပီး ေျပာေနတဲ့သူေတြဟာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဓမၼကို ကႀကီးခေခြးေလာက္ေတာင္ မသိတဲ့ လူေတြပင္ ျဖစ္သည္။ တကယ္ဆိုလွ်င္ ဗုဒၶဘုရား႐ွင္လက္ထက္ေတာ္က အစဥ္အလာကို ေထာက္ခ်င့္ၿပီး ႐ွင္ေလာင္းကို နတ္မျပတာကိုမွ ဗုဒၶဘာသာလို႕ ဆိုသင့္ပါသည္။ စာမတတ္ ေပမတတ္၊ စာမဖတ္ ေပမဖတ္ဘဲ ကိုယ္ထင္ရာကိုယ္ေျပာေနခဲ့ၾကတဲ့ သူေတြရဲ႕စကားကို တဆင့္စကား တဆင့္မကမ္းၾကဖို႕ လိုပါသည္။ စာမတတ္ ေပမတတ္၊ စာမဖတ္ ေပမဖတ္ေတြက ႐ွင္ေလာင္းကို နတ္ျပတာဟာ ဗုဒၶဘာသာလို႕ ေျပာေနၾကေသာ္လည္း စာတတ္ ေပတတ္၊ စာဖတ္ ေပဖတ္တဲ့ ဗုဒၶစာေပပညာ႐ွင္ ဓမၼ)
 
ပရ၀ါဒီတစ္ဦးႏွင့္ ေဆြးေႏြးျခင္း
ဘယ္သို႕ျမင္၍ ဘယ္လိုဆိုေလသည္ကို မသိပါ။ လြယ္လြယ္ေပါ့ေပါ့ေတာ့ မဟုတ္တန္ရာ။ ႏွစ္မ်ားစြာ ကြဲကြာေနသူ မိတ္ေဆြရင္းတစ္ဦး အလည္ေရာက္လာပါသည္။ သူက ထာ၀ရ ဘုရားသခင္ ဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီး ျဖစ္ပါသည္။ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးမို႕ အိမ္အတြင္း စာၾကည့္ခန္းကို ၀င္ၾကည့္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္လိုက္သည္မွာ -
“ဘာသာေရးစာေပေတြကို ေရးေနတယ္လို႕ ၾကားရတယ္။ ဒါေတြ အကုန္ဖတ္ႏိုင္ရဲ႕လား” ဟု စာအုပ္စင္ကို လက္ညိႈးညႊန္၍ စကားဆိုလိုက္ပါ၏။
“ဟုတ္ကဲ့ ...ေလ့လာဖတ္႐ႈ႕ဖို႕ စုေဆာင္းရတာမို႕ ႀကိဳးစားဖတ္ရပါတယ္”
“ဘာသာေရး စာအုပ္ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး မ်ားလြန္းလွပါကလား၊ အယူအျမင္ေတြ ကြဲျပား မကုန္ဘူးလား”
 
သူ႕အျမင္ျဖင့္ ေမးျခင္းျဖစ္ပါ၏။ သူတို႕ ကိုးကြယ္ေသာ ဘာသာမ်ားက မ်ားေသာအားျဖင့္ က်မ္းစာ တစ္အုပ္တည္းကိုသာ စြဲကိုင္အားျပဳၾကျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တန္ရာပါသည္။
“ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶစာေပက်မ္းစာေတြမို႕ ဗုဒၶရဲ႕တရားအစစ္ အမွန္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္”
“ဗုဒၶဘာသာမွာ မစစ္မွန္တဲ့ ဘာသာေရးစာေပေတြေကာ ႐ိွလို႕လား” ဟု သူမက ထပ္ဆင့္ ေမးလာပါသည္။
“အစစ္႐ိွရင္ အတုဆိုတာ ႐ိွလာတတ္တာမို႕ မ႐ိွဘူးလို႕ မေျပာခ်င္ပါဘူး၊ ဗုဒၶဘာသာဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္ ခရီးအမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္သန္းခဲ့ရေတာ့ အေရာအေႏွာေတြ၊ အျပဳအျပင္ေတြ မကင္းပါဘူး၊ ၾကည့္တတ္သူေတြ ျမင္ၾကပါတယ္”
 
မိတ္ေဆြအမ်ိဳးသမီးသည္ တစ္စံုတစ္ရာ စဥ္းစားေနရာမွ တည္ၿငိမ္စြာျဖင့္ပင္ ဆိုလိုက္သည္မွာ-
“ကမၻာမွာ ဘာသာေတြအားလံုးဟာ ေကာင္းၾကတာခ်ည္းပါပဲ။ အားလံုး အတူတူ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ မဂၢင္လမ္းနဲ႕ က်င့္ႀကံေနၾကတာပဲ။ မဟုတ္လား ”
 
မေမွ်ာ္လင့္ေသာ ဒီစကားေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ့္မွာ အံ့အားသင့္ရပါၿပီ။ ဘယ္လိုလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီစကားကို ဆိုေလသလဲ။ ေျမာင္းသြယ္လိုက္ျခင္းေပေလာ။ ခပ္လြယ္လြယ္ႏႈတ္ခမ္းလႈပ္႐ံုေတာ့ မဟုတ္ႏိုင္ပါေပ။ “အားလံုးေကာင္းပါသည္” အဆိုကိုမူ လူသားဆိုင္ရာ အဆံုးအမမ်ား၊ လမ္းညႊန္မႈေကာင္းမ်ား ႐ိွၾက၍ လက္သင့္ခံရမည္သာ။ လူမ်ိဳးအသီးသီး၌ ဒါနျပဳသူမ်ားလည္း ႐ိွၾကပါ၏။ ဤသည္တို႕၌ လုပ္ငန္းအသြင္အားျဖင့္ အခ်င္းခ်င္း တူညီၾကေစကာမူ သေဘာအားျဖင့္ ျခားနားမႈ ႐ိွၾကပါသည္။ “အားလံုး အတူတူခ်ည္း” ဆိုပါလွ်င္ အဘယ္ေၾကာင့္ ကမၻာတြင္ ဘာသာေတြ ေထြျပားေနၾကပါသနည္း။
 
ယေန႕ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္မွာ “တစ္ကမၻာလံုး ေပါင္းစည္းလာမႈျဖစ္စဥ္” (GLOBALISATION) ျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈတို႕ကို တစ္ပံုစံတည္း၊ တစ္ထပ္တည္း ေပါင္းစည္းမႈ ျဖစ္လာေအာင္ စိတ္ႀကိဳက္ လိုသူမ်ားက ဖန္တီးႀကိဳးပမ္းေနခ်ိန္၀ယ္ မြန္ျမတ္သည့္ ယံုၾကည္မႈ၊ ဘာသာေရးကိုပင္ တစ္ပံုစံ၊ တစ္ထပ္တည္း (GLOBALISATION) အားက် ေနျပန္သည္လား။ ဘယ္သို႕ ဘယ္ပံု ယူခ်င္၍ ဘယ္ဆီသို႕ ဆြဲေခၚေနၿပီၤနည္း။ မိတ္ေဆြ အမ်ိဳးသမီးသည္ ဗုဒၶ၀ါဒကို မည္မွ်နားလည္သည္ေတာ့ မသိပါ။ “သမၼာမဂၢင္” ေကာင္းေသာလမ္းႏွင့္ အက်င့္ဟူေသာ သၾကားလံုးကို ကမ္းလိုက္ေလၿပီ။ တိုးတက္ေနေသာ ဆက္သြယ္မႈ နည္းပညာသစ္ေပေလာ ။
 
လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္မႈကို တန္ဖိုးထား ျမတ္ႏိုးေလးစားပါ၏။ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္သည္ လူသားတို႕၏ ဘ၀ေပးပိုင္ခြင့္ပင္ ျဖစ္ပါ၏။ အရာရာ၌ အျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ ႐ႈ႕ေထာင့္အသြယ္သြယ္ကိုလည္း နားလည္လက္ခံလာပါ၏။ အမွတ္မထင္ အေတြ႕အႀကံဳေလးတစ္ခု သတိရေပၚလာခဲ့ပါၿပီ။
 
ေမာ္ေတာ္ကားေမွာက္၍ ေသသူ၊ ျပင္းထန္စြာ ဒဏ္ရာရသူမ်ား၏ ေသြးသံရဲရဲၾကားက တ႐ုတ္ႀကီးတစ္ေယာက္ အူယား ဖားယား ကုန္းထလာသည္။ သူရင္ပတ္ကို လက္၀ါးႏွစ္ဖက္ျဖင့္ ဖိ၍ ခါးေကာ့ကာ မအီ မသာ ျဖစ္ေန၏။ ႐ံႈ႕မဲ့မဲ့ မ်က္ႏွာ လူေသေလာင္းတစ္ခုကို လက္ညိႈးထိုးျပၿပီး “စူက..ေစတာေစ...နာေလာက္ မနာဘူး” ဟူေသာ ေညာင္နာနာ အသံျဖင့္ ဆိုလိုက္ပံုကို ၾကားရသူတို႕ ငိုအားသန္ေနခ်ိန္၀ယ္ ၿပံဳးမဲ့မဲ့ေတာ့ ျဖစ္ရပါ၏။ ယခု ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြ အမ်ိဳးသမီး၏ ဆႏၵအသံကို စဥ္းစားရေခ်ၿပီ။ သူ႕အျမင္ဟုပင္ ထင္မိပါ၏။ ၿပံဳးရပါ၏။
 
သူ႕ကို ေအးေအးေဆးေဆးပင္ ႐ွင္းျပရပါ၏။ အရာရာမွာ တူညီ ထပ္တူက်ဖို႕ တစ္သားတည္ျဖစ္ဖို႕ ဆိုသည္မွာ ဘာမဆို အေျခခံအေၾကာင္းေတြ မတူဘဲ ျပဳလုပ္ မရႏိုင္ပါ။ ႀတိဂံ၊ စက္၀ုိင္း၊ စတုဂံပံုအမ်ိဳးမ်ိဳးကို တစ္ထပ္တည္း က်ေအာင္ မတူညီဘဲ လုပ္မရပါ။ ဗုဒၶဘုရား႐ွင္ပင္ သတၱ၀ါေတြ အားလံုးကို ကၽြတ္တမ္း၀င္ေအာင္ မျပဳခဲ့ႏိုင္သလို ဖန္ဆင္း႐ွင္ဆိုသည့္ ထာ၀ရ ဘုရားသခင္တို႕ကလည္း ဖန္ဆင္းခံ လူသားေတြကို အဘယ္ေၾကာင့္ ဆင္းရဲသူ၊ ခ်မ္းသာသူ၊ အ႐ုပ္ဆိုးသူ၊ ႐ုပ္လွသူ၊ အယုတ္၊ အလတ္၊ အျမတ္ ကြဲျပားေနေစ ခဲ့ရပါသနည္း၊ အဘယ္ေၾကာင့္ လူသားအားလံုး တူညီမႈ႐ိ္ွေအာင္ ဖန္ဆင္း မေပးသည္ကို ေမးစရာ႐ိွလာေၾကာင္း ႐ွင္းျပရပါသည္။ ကမၻာ့လူသားအားလံုး ဘက္ေပါင္းစံု တစ္ထပ္တည္းက်ေအာင္ (GLOBALISATION) ဖန္တီး မေပးသင့္ ေပဘူးလားဟု ေမးမိပါသည္။
 
ဆက္လက္၍ ဗုဒၶဘာသာသည္ အျခားဘာသာ အခ်ိဳ႕ကဲ့သို႕ အဂၤလိပ္ ေ၀ါဟာရ “ရီေလးဂ်င္း” (RELIGION) ဟု မဆိုႏိုင္ေၾကာင္း။ ရီေလးဂ်င္းဟူသည္ ထာ၀ရဘုရားသခင္၊ ထာ၀ရျဗဟၼာႀကီး၊ ထာ၀ရ နတ္ဘုရားႀကီးတို႕က စၾက၀ဠာႀကီး တစ္ခုလံုးကို ဖန္ဆင္းေပးထားေသာ ေလာကႀကီးတစ္ခုလံုးအား ပိုင္စိုးႀကိဳးကိုင္ထားေသာ အနႏၱတန္ခိုး႐ွင္ အယူကို လက္ခံေသာ ၀ါဒျဖစ္ေလသည္။ (belief is GOD as a Creator and controller of the Universe)။
 
ဗုဒၶဘာသာသည္ သက္႐ိွသက္မဲ့ အရာအားလံုးကို မည္သူကမွ် မဖန္ဆင္းပါ။ ဖန္ဆင္း႐ွင္ မ႐ိွပါ။ ဗုဒၶဘုရား႐ွင္တို႕မွာပင္ မည္သည့္ တန္ခိုး႐ွင္ကမွ် ဖန္ဆင္းေပးျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ လူသားအေနျဖင့္ အမွန္တရားကို ႐ွာ၍ ကိုယ္တိုင္ က်င့္ႀကံအားထုတ္မႈျဖင့္သာ ဘုရားအျဖစ္ ေရာက္ေတာ္မူရပါသည္။ ဗုဒၶဘုရားတို႕မွာလည္း အၿမဲထာ၀ရ တည္ေနျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ပါ။ လူသားမ်ားကဲ့သို႕ မၿမဲေသာ အနိစၥ တရားကို ဘုရား႐ွင္မ်ားပင္ ႀကံဳၾကရပါသည္။ သို႕ျဖစ္၍ ဗုဒၶ၀ါဒမွာ “အနတၱ၀ါဒ”သာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႕ မၿမဲျခင္း သေဘာေၾကာင့္ ဗုဒၶဘုရားတို႕မွာလည္း မအို၊ မနာ၊ မေသ ထာ၀ရ တည္ေနသည့္ ဘုရားမဟုတ္၍ “တစ္ဆူတည္း”ေသာ ဘုရား (Mono Theism) မဟုတ္ပါ။ ဗုဒၶဘာသာ၌ ေ႐ွးကလည္း ဘုရား အဆူဆူ မ်ားျပားစြာ ပြင့္ခဲ့ေလၿပီ။ ေနာင္ အနာဂတ္မွာလည္း အဆူဆူေသာ ဘုရားမ်ား ပြင့္ၾကေပဦးမည္။ ယခု ေဂါတမ ဘုရားေနာက္တြင္ အရိေမတၱယ်ဘုရား႐ွင္ ပြင့္ေတာ္မူမည္ဟု ယံုၾကည္ၾကပါသည္။
 
“ရီေလးဂ်င့္”ဘာသာတို႕၌ ဘုရားသခင္ မဟာျဗဟၼာႀကီး၊ နတ္ဘုရားႀကီးတို႕မွာ တစ္ဆူတည္းေသာ ဘုရားမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲျခင္းမ႐ိွ ၊ ထာ၀ရတည္ေနၾကပါသည္။ သို႕ျဖစ္၍ ထာ၀ရဘုရားမ်ားဟု ဆိုပါသည္။ မျမင္ရသည့္ ေကာင္းကင္ဘံု ဘုရားမ်ားျဖစ္ၾက၍ သက္႐ိွသက္မဲ့ အားလံုးကို ဖန္ဆင္းေပးထားသည္။ သတၱ၀ါ အားလံုးတို႕၏ အေကာင္းအဆိုးကို ဘုရားသခင္က တာ၀န္ယူ၍ ဘုရားသခင္၏ အလုိေတာ္အရ ျဖစ္ၾကရသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ထာ၀ရ ဘုရားသခင္တို႕၏ ၀ါဒမွာ “နိစၥ၀ါဒ” “အတၱ၀ါဒ”ဟု ဆိုရပါမည္။
 
ဗုဒၶဘာသာမွာ ဘုရား႐ွင္က ဖန္ဆင္းေပးထားျခင္း မဟုတ္၍ တာ၀န္ယူထားျခင္းမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ ပုဂၢိဳလ္ သတၱ၀ါ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ ေကာင္းမႈ၊ ဆိုးမႈသည္ ဘုရား႐ွင္ႏွင့္ မည္သို႕မွ် မပတ္သက္ပါ။ သတၱ၀ါတုိင္းသည္ မိမိဘ၀ မိမိခ်မ္းသာေအာင္၊ ဆင္းရဲေအာင္ မိမိဘာသာ ဖန္တီးႏိုင္ေသာ ဗိသုကာ႐ွင္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ အရာရာမွာ “ဘယ္သူမျပဳ မိမိမႈ” ဆိုသည္မွာ ဗုဒၶ၏ ကမၼႆတာဥာဏ္အျမင္“ကံ”သည္ အေျခခံ ယံုၾကည္မႈ ျဖစ္ပါသည္။
 
ကၽြန္ေတာ္၏ စကားမဆံုးမီ အမ်ိဳးသမီးက ၾကားျဖတ္လိုက္ပါသည္။
“ဒီလိုဆို....... ဗုဒၶက လူသားေတြ ေကာင္းေအာင္၊ ဆိုးေအာင္၊ ႀကီးပြားခ်မ္းသာေအာင္ တာ၀န္ယူ ကယ္တင္ မေပးႏိုင္ဘူးေပါ့”
သူ႕အကြက္ ၀င္ၿပီထင္၍ ေမးခြန္းထုတ္လိုက္ပံု ရပါသည္။
“ဟုတ္ပါတယ္၊ မွန္ပါတယ္”ဟု ခ်က္ခ်င္း အေျဖေပးလိုက္ပါ၏။
အမ်ိဳးသမီးက “ဒါျဖင့္ရင္...... အားကိုးရတာ မဟုတ္ဘဲ ဘာေၾကာင့္ လူေတြက ဘုရား႐ွင္ကို ကိုးကြယ္ေနၾကတာလဲ ”
ဤသည္မွာ ေမးသင့္ ေမးထိုက္ေသာ ေမးခြန္းျဖစ္ပါ၏။ အခ်ိဳ႕ေသာ မိ႐ိုးဖလာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕ပင္ အျမင္႐ွင္းခ်င္မွ ႐ွင္းၾကပါမည္။
 
“ဟုတ္ကဲ့၊ “ကိုးကြယ္”နဲ႕ “အားကိုး” နားလည္ဖို႕ လိုပါမယ္။ တူသေယာင္ေယာင္ ထင္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ “ကိုးကြယ္” ဆိုတာက တစ္ပါးသူရဲ႕ ေက်းဇူးဂုဏ္ေတြကို ေအာက္ေမ့ၿပီး ၾကည္ညိဳမႈနဲ႕ အ႐ိုအေသ အေလးအျမတ္ျပဳ ပူေဇာ္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ “အားကိုး”ဆိုတာ တစ္စံုတစ္ဦးဆီက တစ္စံုတစ္ရာ ရဖို႕၊ လိုခ်င္လို႕၊ ျဖစ္ေစခ်င္တာ ျဖစ္ဖို႕၊ ေမွ်ာ္မွန္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာနဲ႕ ေျပာရရင္ ပညာသင္ၾကားတဲ့အခါမွာ ဆရာ၊ ဆရာမေတြက ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာ သင္ၾကားေပးၾကပါတယ္။ သြန္သင္ျပသ ဆံုးမတဲ့ ဆရာေတြရဲ႕ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို ေလးစားျမတ္ႏိုးၾကည္ညိဳမႈနဲ႕ ပူေဇာ္ၾကတာဟာ “ကိုးကြယ္မႈ” သေဘာေပါ့။ သင္ၾကားေပးတဲ့ ပညာရပ္ေတြကို တကယ္ သိနားလည္ဖို႕၊ စာေမးပြဲေအာင္ဖို႕ဆိုတာ ကိုယ့္ဘာသာ ႀကိဳးစားအားထုတ္ရတာမို႕ မိမိကိုယ္သာ အားကိုးရမွာ ျဖစ္သလို သင္ၾကားေပးတဲ့ ပညာရပ္ေတြက မိမိဘ၀အတြက္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစမယ္ဆိုတဲ့ ပညာရဲ႕ တန္ဖိုးကိုလဲ အားကိုးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ”
 
“ဗုဒၶဘုရား႐ွင္ဟာလဲ ေလာကသားေတြ မသိမျမင္ၾကတဲ့ တရားေတာ္ေတြကို ေဟာေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ အမွားနဲ႕ အမွန္ကို ခြဲျခားျပသခဲ့ပါတယ္၊ မေကာင္းက်ိဳးကို ျဖစ္ေစတဲ့ အကုသိုလ္အမွားေတြ၊ ေကာင္းက်ိဳးကို ျဖစ္ေစတဲ့ ကုသိုလ္ အမွန္တရားေတြကို ႐ွင္းလင္း ျပသခဲ့ပါတယ္။ ေလာကီ ႀကီးပြားရာ အေၾကာင္းတရားေတြကို ေဟာၾကားခဲ့သလို ဒုကၡအေပါင္းမွ လြတ္ေျမာက္ေစႏိုင္တဲ့ အမွန္တရားသစၥာနဲ႕ အားထုတ္ရာလမ္းေၾကာင္း “မဂၢင္”တရားေတြလဲ ျပခဲ့ပါတယ္။ သံသရာမွာ ေကာင္းေသာဘ၀ကို ေရာက္ေစႏိုင္မယ့္ လမ္းေကာင္း လမ္းမွန္နဲ႕ မေကာင္းေသာ လမ္းဆိုး လမ္းမွားေတြကို ခြဲျခားျပသခဲ့ပါတယ္။”
 
“ဗုဒၶဘုရားကို ကယ္တင္႐ွင္လို႕ ဆိုခ်င္ရင္ လမ္းမွား မေရာက္ေအာင္၊ လမ္းမွန္ေရာက္ေအာင္ ညႊန္ၾကားျပသတဲ့ လမ္းညႊန္ဆရာ ကယ္တင္႐ွင္လို႕ ဆိ္ုႏိုင္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ဘုရား႐ွင္ရဲ႕ တရားစစ္၊ တရားမွန္ေတြကို ယံုၾကည္စြာနဲ႕ ဘုရား႐ွင္အား အတုမ႐ိွ ေက်းဇူးေတာ္႐ွင္အျဖစ္ ေအာက္ေမ့ၿပီး ဆည္းကပ္႐ိွခိုး ပူေဇာ္ ကိုးကြယ္ၾကျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ အားကိုးရမွာက ဗုဒၶရဲ႕ “ဓမၼ”တရားသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ ရတနာ သံုးပါးအနက္ “ဘုရားရတနာ”နဲ႕ ဘုရားသာသန အေမြခံ “သံဃာရတနာ”တို႕ဟာ ကိုးကြယ္ရာ၊ ပူေဇာ္ရာသာ ျဖစ္ၿပီး “တရားရတနာ”ကေတာ့ ကိုးကြယ္ ပူေဇာ္ရာေရာ အားကိုးအားထားရာလဲ ျဖစ္ပါတယ္”
 
ကၽြန္ေတာ္ ေခတၱရပ္နားၿပီး ေရေႏြးၾကမ္းငွဲ႕လိုက္စဥ္မွာပင္ အမ်ိဳးသမီးက “ဘုရားသခင္ျဖစ္မွသာ ကိုးကြယ္ရာ၊အားကိုးရာ ကုန္ၿပီေနာ္” ဟု ေမးလာျပန္ပါသည္။
 
ကၽြန္ေတာ္က “ထာ၀ရ ဘုရားေတြမွာေတာ့ မသိပါဘူး။ ဗုဒၶဘုရား႐ွင္မွာေတာ့ အေလးအျမတ္ ပူေဇာ္ရာ ႐ိွပါတယ္။ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူစမွာ “ငါသည္ ႐ိုေသ အေလးအျမတ္ ျပဳစရာမ႐ိွဘဲ ေနထုိင္ရျခင္းဟာ ဆင္းရဲလွ၏ လို႕ ႀကံစည္၊ စဥ္းစား၊ ဆင္ျခင္ၾကည့္ရာမွ မိမိထက္သာလြန္သည့္ ပုဂၢိဳလ္ မ႐ိွေတာ့တဲ့အတြက္ မိမိသိၿပီး တရားေတာ္ေတြကိုပဲ ႐ိုေသေလးစား ျမတ္ႏိုးပူေဇာ္တဲ့အေနနဲ႕ ထပ္တလဲလဲ တရားေတာ္ကို ဆင္ျခင္ ေအာက္ေမ့ၿပီး ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ တရားေတာ္ကို ပူေဇာ္ ကိုးကြယ္ျခင္းပါပဲ”
 
အမ်ိဳးသမီးသည္ တစ္စံုတစ္ရာကို သတိရ စဥ္းစားမိဟန္ျဖင့္ အနီး႐ိွ ဂ်ာနယ္ကို ဆြဲကိုင္ ျဖန္႕ျပပါသည္။ ၿပီးေတာ့ တစ္ေနရာကို လက္ေထာက္၍ ဖတ္ျပပါသည္။
“ေဟာသည္မွာ နားေထာင္...... ကုိယ္ပိုင္ လုပ္ငန္းႀကီးေတြ တိုးတက္ေစဖို႕၊ ရာထူးေတြ တိုးတက္ေစဖို႕၊ စာေမးပြဲေတြ၊ အင္တာဗ်ဴးေတြ ေအာင္ေစဖို႕၊ ထူးခၽြန္ဖို႕၊ ေနရာေကာင္းရဖို႕၊ က်န္းမာသန္စြမ္း လိမၼာက်ိဳးႏြံ ခ်မ္းသာ ကံေကာင္းမဲ့ သားသမီးေတြ ေမြးဖြားေစဖို႕၊ အသက္ေဘး အႏၱရာယ္ ကင္းေ၀းေစဖို႕၊ ေငြ၀င္လာဘ္႐ႊင္ စီးပြားတက္လာေစဖို႕၊ ထီဆုႀကီး ေပါက္ေစဖို႕၊ ႏိုင္ငံျခားကို အျမန္သြားရဖို႕ ၊ ေရာင္းမေကာင္းတဲ့ ကုန္ေတြ စြံေစဖို႕၊ ကံေကာင္းေစဖို႕၊ လိုရာ ဆႏၵ ျပည့္၀ေစဖို႕၊ ကံညံ့ရင္လဲ သတိျပဳရမယ္၊ ကံ တက္ရင္လဲ သတိျပဳရမယ္။ ကံျပင္ေပးမယ္၊ အနာဂတ္ကို ေၾကာက္ေနစရာမလို၊ အို....... စံုလို႕ ပါပဲ ။ ”
 
“ေအးဗ်ာ...... အရာရာမွာ ယံုတတ္သူ၊ ယံုလြယ္သူ၊ ယံုခ်င္လြန္းသူေတြ ႐ိွေနတတ္တယ္ မဟုတ္လား၊ ဗုဒၶဘာသာ အမည္ခံေတြေပါ့ဗ်ာ။ ”
 
အမ်ိဳးသမီးက “သူတို႕က ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဆို ဗုဒၶတရားေတာ္ သိၾကမွာေပါ့။ ကံ ကံ၏ အက်ိဳးကို ယံုၾကည္တယ္ဆို ”
 
ကၽြန္ေတာ့္အား ျပန္ၿပီး ေခ်ပပါသည္။ ဒီ ဗုဒၶဘာသာအမည္ခံေတြေၾကာင့္ ဘာသာျခားတို႕ရဲ႕ လက္ညိႈးထိုးျခင္းကို ခံေနရပါၿပီ။ လက္ညိႈးထိုးမခံရဖို႕ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအေနနဲ႕ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာစစ္စစ္ကို က်င့္ႀကံ ေနထုိုင္သင့္ပါေၾကာင္း။ သို႕မဟုတ္ပါက ဒီလိုပဲ အျခားဘာသာ၀င္တို႕ရဲ႕ လက္ညိႈးထိုးစရာမ်ား ျဖစ္ေနပါေၾကာင္း ေစတနာေ႐ွ႕ထားကာ ေရးသားလိုက္ရပါသည္။
 
လင္းဦး (စိတ္ပညာ)
 
မေသခင္ ဗုဒၶေဗဒင္ ေမးသင့္သည္
ေဗဒင္ ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ လူအမ်ားစု၏ စိတ္အစာတစ္ခု ျဖစ္ေနပါသည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေလာဘစိတ္၏ ဆာေလာင္မႈေၾကာင့္ ေဗဒင္ကို စားသံုးတတ္ၾကသည္။ ကံတရားကို ေဘးဖယ္၍ ဥာဏ္ႏွင့္ ၀ီရိယကို အရင္းတည္ကာ လူေနမႈ ျမင့္မားေအာင္ ႀကံေဆာင္ႀကိဳးစားတတ္ၾကသည္။
 
 
အေၾကာင္းေကာင္းသည္ ျဖစ္ေစ၊ ဆိုးသည္ျဖစ္ေစ၊ အက်ိဳးတရားေကာင္းဖို႕ အၿမဲတမ္း ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကသည္။ ေမွ်ာ္လင့္သလို ျဖစ္မလာေသာအခါ (အက်ိဳးတရား မေကာင္းေသာအခါ) မိမိ၏ ပင္ကိုအသိဥာဏ္မ်ားပင္ ေမွးမိွန္ကာ ေဗဒင္ကို စားသံုး၍ ေလာဘစိတ္ကို ေျဖသိမ့္ၾကသည္။ ဒီထက္ပို၍ ျမႇင့္တင္ေပးၾကသည္။ လူ႕ေလာက စီးပြားေရး အဆင္မေျပမႈမ်ားကို ၾကည့္လွ်င္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ကံ၊ ဥာဏ္၊ ၀ီရိယ သံုးမ်ိဳးလံုး ႐ိွေနၾကသည္ကို ေတြ႕ရပါမည္။ အတိတ္ကံ၊ ပစၥဳပၸန္ကံမ်ား ေကာင္း၍ ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ဆင္ျခင္ကာ ၀ီရိယ ထားတတ္ၾကပါသည္။ အခ်ိဳ႕လည္း အတိတ္ကံႏွင့္ပင္ အေတာ္ၾကာ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ ခံစားတတ္ၾကရ ျပန္ပါသည္။ အတိတ္ကံ အနည္းငယ္ေကာင္း၍ ပစၥပၸန္ကံ မေကာင္းေသာအခါ အတိတ္မေကာင္းဘဲ ပစၥဳပၸန္ကံ အနည္းငယ္ေကာင္းေသာအခါတို႕၌ လည္းေကာင္း မေကာင္းက်ိဳးကို ခံစားရတတ္ပါသည္။ ထိုအခါ................
 
 
ေလာကေဗဒင္
 
“ေသာၾကာသားသမီး ျဖစ္လို႕ အျမစ္အညြန္႕ျဖစ္တဲ့ ပိေတာက္သားကို ဘုရားထု ကိုးကြယ္ပါ၊ ဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါး ပုတီးစိပ္ပါ။ ပ႒ာန္း ၂၄ ပစၥည္း မနက္ ကိုးေခါက္၊ ည ကိုးေခါက္ ႐ြတ္ပါ။ တနလၤာ သားသမီးနဲ႕ မေပါင္းပါနဲ႕။ စီးပြားတူ မလုပ္ပါနဲ႕။ တိရစၦာန္မ်ားကို အစာေကၽြးၿပီး ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ျဖစ္ေနပါ။ ရဟန္းသံဃာ သက္ႀကီး ႐ြယ္အိုမ်ားအား ဆန္ ဆီ ဆား ေဆး လွဴေပးပါ။ ဆင္းရဲသူမ်ားအား အ၀တ္အထည္ လွဴပါ။ မိမိေမြးေန႕တြင္ ညအိပ္ အ၀တ္အစား အေဟာင္းမ်ားကို ေျခသည္း-လက္သည္း -ဆံပင္ စသည္တို႕ႏွင့္ အတူ ေျမျမႇဳပ္ပါ။ ေရေမွ်ာပါ” စသည္ စသည္ျဖင့္ .......။
 
 
(မခိုင္းသင့္) ယုတၱိမ႐ိွေသာ ယၾတာ
 
နကၡတ္ေကာင္းကို ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္စားေနေသာ လူမိုက္အား ေကာင္းက်ိဳးတရားသည္ ေက်ာ္လြန္ခဲ့ေလၿပီ။ ေကာင္းေသာအလုပ္ လုပ္ေနခ်ိန္တြင္ နကၡတ္ေကာင္းျဖစ္သည္။ အသိဥာဏ္ကင္းမဲ့ေသာ နကၡတ္သည္ အသိဥာဏ္႐ိွေသာ လူသားအား အဘယ္သို႕ေသာ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား ေပးႏိုင္ပါမည္နည္း။ ေကာင္းေသာအလုပ္ မွန္သမွ်ကို လ်င္ျမန္စြာ လုပ္ပါ။ မေကာင္းမႈဆိုလွ်င္ တတ္ႏိုင္သမွ် အခ်ိိန္ဆြဲပါ။ မေကာင္းမႈႀကံစည္၊ ျပဳလုပ္၊ ေျပာဆိုခ်င္ေသာ မိမိစိတ္ကို တားျမစ္ပါ” ဟု ျမတ္ဗုဒၶက မိန္႕ေတာ္မူပါသည္။
 
ကိေလသာအျပည့္ ႐ိွေနေသးေသာ သိဒၶတၱမင္းသား ေတာထြက္ခ်ိန္၌ ရက္ရာဇာ၊ ျပႆဒါး မေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ေပ။ ေကာင္းေသာအလုပ္မွန္းသိ၍လည္း အခ်ိန္မဆြဲခဲ့ပါ။ သတၱ၀ါမွန္သမွ်တို႕၏ ေ႐ွ႕ေဆာင္လမ္းျပသဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ပါေပ၏။ စံနမူနာ ယူထိုက္ပါေပ၏။ ကိေလသာအားလံုး ကင္းစင္ၿပီးေသာ ျမတ္ဘုရား၏ မိန္႕မွာခ်က္၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တို႕သည္ ပို၍ ပို၍ လိုက္နာ က်င့္သံုးသင့္လွေပေတာ့သည္။
 
ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစၦာမိ၊ ပိေတာက္သား ဘုရားကို ကိုးကြယ္ပါ၏ဟု မည္သည့္ က်မ္းဂန္၊ မည္သုိ႕ေသာ ပညာ႐ွင္မ်ားက မိန္႕ေလသနည္း။ ဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါးႏွင့္ ပ႒ာန္း ၂၄ ပစၥည္း ႐ြတ္ပါဆိုေသာ ေဗဒင္ေဟာခ်က္ကိုသာ ယံုၾကည္ေနလွ်င္ အားကိုးေနလွ်င္၊ ဓမၼံ သရဏံ ဂစၦာမိႏွင့္ ကိုက္ညီပါမည္ေလာ။ တနလၤာ သားသမီးကို မေပါင္းပါနဲ႕ဟု ေဗဒင္က ေဟာဆိုရာတြင္ တနလၤာသားသမီးသည္ ေလးစား ဆည္းကပ္ထိုက္ေသာ ရဟန္းပညာ႐ိွ၊ လူပညာ႐ိွ ျဖစ္ခဲ့ေသာ္ ေ႐ွာင္႐ွားရန္ သင့္ မသင့္ စဥ္းစားရပါလိမ့္မည္။ ေက်းဇူး႐ွင္ မိဘ၊ ဆရာသမား ျဖစ္ခဲ့ေသာ္ မည္သို႕ ဆက္ဆံရပါမည္နည္း။ ေဗဒင္ေၾကာင့္ ထိုသူတို႕အား မဆည္းကပ္မိေသာ္ မည္မွ် အက်ိဳးယုတ္ႏိုင္သည္ကို တြက္ဆမိပါ၏ေလာ။ ေန႕ခုႏွစ္ေန႕ (႐ွစ္ေန႕) တြင္ ဘယ္ေန႕သားျဖစ္ျဖစ္ လူမိုက္ဆိုလွ်င္ မေပါင္းပါႏွင့္။ ေ႐ွာင္ၾကဥ္ပါ။ ပညာ႐ိွကို ဆိုလွ်င္ မွီ၀ဲဆည္းကပ္ပါ ဟူေသာ မဂၤလာတရားေတာ္လာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ မိန္႕ၾကားခ်က္ ႐ိွပါသည္။ စဥ္းစားၾကပါကုန္။
 
ငါးပိထုပ္ေသာဖက္ကို ငါးပိနံ႕ ကူးစက္တတ္သလို ေတာင္ဇလပ္ပန္းထုပ္ေသာ ဖက္ကိုလည္း ေတာင္ဇလပ္ပန္း၏ ရနံ႕ ကူးစက္တတ္ပါသည္။ လူမိုက္ႏွင့္ ေပါင္းသင္းမိ၍ အသိဆိုး၊ ဥာဏ္ဆိုးမ်ား စြဲကပ္ခဲ့ေသာ္ ကံမေကာင္းခဲ့ေသာ္ မိမိ၏ အ၀တ္အစား၊ ဆံပင္၊ ေျခသည္း၊ လက္သည္းတြင္မက ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုး ေရေမွ်ာေသာ္လည္း အဆိုးတရားမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္ မသြားႏိုင္ပါေပ။ အဆိုးတရားမ်ား စြဲကပ္ၿမဲ စြဲကပ္ေနမည္သာ ျဖစ္သည္။
 
ျမတ္ဘုရား၏ တပည့္သာ၀က မ်ားစြာတို႕မွာ ဘုရားလမ္းစဥ္အတိုင္း လိုက္နာက်င့္သံုးက်င့္ႀကံၾက၍ ကိေလသာ ကုန္ခမ္းၾကေသာ္လည္း တိတိၳလမ္းစဥ္ျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္ေရစိမ္က်င့္ေသာ္လည္း ကိေလသာအညစ္အေၾကး မကုန္သူေတြ မ်ားစြာ႐ိွခဲ့ၾကပါသည္။
 
တိရစၦာန္မ်ားကို အစာေကၽြးၿပီး ၀မ္းေျမာက္ ၀မ္းသာ ၾကည့္ေနပါၿပီး ျပဳလုပ္ၾကေသာအခါ ေသာမနႆသဟဂုဏ္ ဥာဏ၀ိပၸယုတ္ သသခၤါရိက ကုသိုလ္ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ထိုကုသိုလ္ကံသည္ ဘ၀ေပါင္းတစ္ရာအထိ သက္႐ွည္၊ ဆင္းလွ၊ ခ်မ္းသာရ၊ ဗလ ဥာဏ္ပညာ အက်ိဳးငါးပါးကို ေပးစြမ္းႏိုင္ပါသည္။ ရတနာသံုးပါး၏ ဂုဏ္ေတာ္မ်ား၊ ပ႒ာန္း ၂၄ ပစၥည္းမ်ားကိုလည္း ႐ြတ္ဖတ္သရဇၥ်ာယ္ရင္း အနက္အဓိပၸါယ္မ်ားကို နားလည္သေဘာေပါက္ပါက မေရမတြက္ႏိုင္ေသာ ကုသိုလ္တရား ရႏိုင္ပါသည္။ သရဏဂံု သီလ႐ိွေသာ သက္ႀကီး႐ြယ္အိုမ်ား၊ ရဟန္းသာမေဏမ်ားအား လွဴဒါန္းမိပါက ဘ၀အသေခၤ် အက်ိဳးငါးပါးကို ရပါသည္။ သို႕ေသာ္ ေဗဒင္ဆရာက ယၾတာ ေခ်ခိုင္းမွ လုပ္ၾကသည္။ မိုက္မဲေလစြ ။
 
“ဗုဒၶေဗဒင္”ဟူေသာ စကားလံုးသည္ စာေရးသူ၏ ကိုယ္ပိုင္မဟုတ္ပါ။ တိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ၀ါဆိုသကၤန္းကပ္လွဴပြဲတြင္ သပၸဴရိသဒါနတရား ေဟာၾကားခဲ့စဥ္က ထည့္သြင္းမိန္႕ၾကားသြားေသာ စကားေတာ္ ျဖစ္ပါသည္။
 
ဆရာေတာ္ႀကီးက “အမ်ိဳးသမီးေရာ၊ အမ်ိဳးသားေရာ သကၠစၥဒါန မပါၾကရင္ ဒါနေၾကာင့္ေတာ့ အေျခြအရံ ပရိသတ္ေတြ ေပါပါတယ္။ သို႕ေသာ္ ကိုယ့္ပရိသတ္အေပၚမွာ ၾသဇာမေညာင္းဘူး။ ဒါဟာ “ဗုဒၶေဗဒင္”လို႕ ဆိုႏိုင္တာေပါ့” ဟု မိန္႕ၾကားခဲ့ပါသည္။
 
ေဆးဆရာသည္ လူနာအေပၚ ေစတနာထားကာ ေရာဂါေပ်ာက္ကင္း သက္သာေရးအတြက္ ေဆးခါးျဖစ္ေနေသာ္လည္း ထိုေဆးကို ေမႊးသည္၊ ေအးသည္၊ ဆိမ့္သည္၊ အ၀င္ေကာင္းသည္ စသည္ျဖင့္ လူနာေသာက္ခ်င္လာေအာင္ ေျပာဆို၍ တိုက္သကဲ့သို႕ ဆရာေတာ္ႀကီးကလည္း လူတို႕အႀကိဳက္ႏွင့္ေလ်ာ္စြာ ေဗဒင္ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းႏွင့္ ယွဥ္တြဲ၍ မိန္႕ၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ဟန္တူပါသည္။ ဗုဒၶ၏ ဓမၼေဆးသည္ကား ေဆးခါးႀကီး မဟုတ္ပါ။ သို႕ေသာ္လည္း သတၱ၀ါအမ်ားက မေသာက္သံုးခ်င္ၾကေပ။ ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာ၊ ကာလေပါင္းမ်ားစြာ ရင္းႏွီး႐ွာေဖြထားခဲ့ရေသာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ စကား(တရား)ေတာ္ကို ယံုၾကည္ပါလွ်င္-
 
အခါတစ္ပါး၌ ျမတ္စြာဘုရား႐ွင္သည္ ေကာဠိယနိဂံုး၀ယ္ သီတင္းသံုးေနေတာ္မူ၏။ ေကာဠိယ၏သား ဒီဃဇာဏု မည္ေသာ အမ်ိဳးသားက-
“အ႐ွင္ဘုရား ၊ တပည့္ေတာ္တို႕သည္ ေလာကီစည္းစိမ္ ခံစားလ်က္ သားမယားျဖင့္ ေနၾကပါကုန္၏။ အေမႊးနံ႕သာ သံုးစြဲပါကုန္၏။ ေ႐ႊေငြရတနာတို႕ကိုလည္း ႏွစ္သက္ပါကုန္၏။ ေလာကီလူ႕ေဘာင္တြင္ ေနၾကရေသာ တပည့္ေတာ္တို႕အား ဤဘ၀၊ ေနာက္ဘ၀မ်ား၌ စီးပြားဥစၥာ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာႏိုင္ေသာ တရားနည္းလမ္းေကာင္းမ်ား ညႊန္ျပေတာ္မူပါ”ဟု ေလွ်ာက္ထား၏။
ထိုအခါ ျမတ္စြာဘုရား႐ွင္က-
“ခ်စ္သား၊ ဤေလာကတြင္ လူတစ္ဦးသည္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ အသက္ေမြးရသည္။ မည္သည့္အလုပ္မ်ိဳးကို လုပ္သည္ျဖစ္ေစ ၊ ထိုအလုပ္၌ ကၽြမ္းက်င္မႈ ႐ိွရမည္။ မပ်င္းမရိ လံု႕လ႐ိွရမည္။ စူးစမ္း ႏိႈင္းခ်ိန္တတ္ေသာ ဥာဏ္စြမ္းလည္း ႐ိွရမည္။ စီမံခန္႕ခြဲတတ္ရမည္။ ဤသို႕ေသာ အေၾကာင္းတရားႏွင့္ ျပည့္စံုလွ်င္ ဥ႒ာနသမၸဒါႏွင့္ ျပည့္စံုသည္ဟု မွတ္ရမည္။ ဥ႒ာနသမၸဒါႏွင့္ ျပည့္စံု၍ တရားသျဖင့္ ရ႐ိွလာေသာ စီးပြားဥစၥာတို႕ကို ရန္သူမ်ိဳးငါးပါး မဖ်က္ဆီးႏိုင္ေအာင္လည္း ေစာင့္ေ႐ွာက္တတ္ရမည္။ ဤသည္ကို အာရကၡ သမၸဒါဟု မွတ္ရမည္။ မိမိေနရာ၊ ၿမိဳ႕၊ ႐ြာ နိဂံုး၌ သဒၶါ သီလ စေသာ မိတ္ေဆြေကာင္း အရည္အခ်င္းႏွင့္ ျပည့္စံုသူမ်ား၊ ႀကီးပြားေရး၊ စီးပြားေရး စသည္တို႕၌ ေအာင္ျမင္ေနၾကကုန္ေသာသူမ်ားႏွင့္ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံရမည္။ မိတ္ေဆြေကာင္းႏွင့္ ေပါင္းသင့္ေသာသူသည္ ထိုမိတ္ေဆြေကာင္း၏ အရည္အခ်င္းေကာင္းပံုကို အတုလိုက္၍ မိမိလည္း သဒၶါတရားေကာင္းသူ၊ သီလ႐ိွသူ၊ ႀကီးပြားေအာင္လုပ္ႏိုင္သူ ျဖစ္လာမည္။ အသိ အလိမၼာ တိုးပြားလာတတ္သည္။ ဤသည္မွာ ကလ်ာဏ မိတၱသမၸဒါ၏ အေၾကာင္းအက်ိဳး ျဖစ္သည္။ သမဇီ၀ိတ သမၸဒါႏွင့္ ျပည့္စံုဖို႕လည္း လိုေပေသးသည္။ မိမိ႐ွာေဖြရ႐ိွထားေသာ စီးပြားဥစၥာကို ၀င္ေငြ ထြက္ေငြ စနစ္တက် မွ်တေအာင္ အသက္ေမြးတတ္ရမည္။ ဤ သမၸဒါတရားေလးပါးတို႕ႏွင့္ ျပည့္စံုသူတိုင္း ဤဘ၀၊ ေနာက္ဘ၀တို႕၌ စီးပြားဥစၥာ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာေပလိမ့္မည္ ခ်စ္သား ” ဟု မိန္႕ၾကားခဲ့ပါသည္။
 
မ်က္ေမွာက္ေလာက ခ်မ္းသာသူအမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ပါ။ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ယၾတာ သမၸဒါေလးပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေနသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရပါလိမ့္မည္။ ယေန႕ေခတ္ လူငယ္အမ်ားစုက လက္ေတြ႕၀ါဒ (သိပၸံ၀ါဒ) ကို ယံုၾကည္လက္ခံၾကသည္။ သိပၸံ၀ါဒထက္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ၀ါဒက တိက် ေသခ်ာပါသည္။ မွန္ကန္ပါသည္။ ဗုဒၶယၾတာေၾကာင့္ လက္ငင္းခ်မ္းသာ သြားၾကေသာ သူေဌး သူၾကြယ္တို႕ကို စာေပးမ်ား၌ ေတြ႕ရသည္။ သူတို႕လုပ္ေသာ ယၾတာမ်ားမွာ -
(၁) လွဴဖြယ္ ၀တၳဳ စင္ၾကယ္ျခင္း
(၂) ေစတနာသံုးတန္ ျပဠာန္းျခင္း
(၃) အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ အနာဂါမ္၊ ရဟႏၱာျဖစ္ျခင္း
(၄) ထိုအလွဴခံပုဂိၢဳလ္ နိေရာဓသမာပတ္မွ ထျခင္း တို႕ ျဖစ္ၾကပါသည္။
 
မေသခင္ ဗုဒၶေဗဒင္ ေမးသင့္သည္
 
ဤစာ႐ႈသူ မိတ္ေဆြမ်ား၊ ေဗဒင္ကို ယံုၾကည္အားကိုးပါလွ်င္ သင္မေသခင္ ဗုဒၶေဗဒင္ကို ေမးသင့္ပါသည္။ ဗုဒၶ ယၾတာ ေခ်သင့္ပါသည္။ ဗုဒၶေဟာၾကားေသာ ဗုဒၶေဗဒင္ကား စၾကာ၀ဠာအထိ ထြက္ေဖာက္၍ ထာ၀ရ မွန္ကန္ ေနမည္ တကား ။
 
(ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာ ျပန္႕ပြားေရးဘေလာ့ဂ္တြင္လည္း ဘာသာေရးပိုစ့္မ်ား ဖတ္႐ႈ႕ႏိုင္ပါသည္ )
 
လင္းဦး (စိတ္ပညာ)
 
ဂါထာ မႏၱန္
ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာေတာ္သည္ အက်င့္သာသနာေတာ္ ျဖစ္ပါ၏။ အက်င့္စရဏ ျပ႒ာန္းပါ၏။ အ႐ြတ္သာသနာ မဟုတ္ပါ။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေလာကုတၱရာ အက်ိဳးစီးပြား အလို႕ငွာ သီလ သမာဓိ ပညာ က်င့္စဥ္မ်ားကို ေဟာေဖာ္ ညႊန္ျပေတာ္မူခဲ့ပါ၏။ စား၀တ္ေနေရးႏွင့္မကင္းေသာ လူ႕ေဘာင္ေန လူသားတို႕အေနျဖင့္ သမၼာအာဇီ၀ ေဘာင္အတြင္းမွ ေလာကီအက်ိဳးစီးပြားမ်ားကို ေဆာင္ၾကဥ္းႏိုင္စိမ့္ေသာငွာ သမၸဒါတရားေလးပါး၊ သိဂၤါေလာ၀ါဒသုတ္ စသည့္ က်င့္စဥ္မ်ားကို ေဖာ္ညႊန္းလမ္းျပေတာ္ မူခဲ့ပါသည္။ ဘုရား႐ွင္ ေဖာ္ညႊန္ျပေတာ္မူေသာ တရားနည္းလမ္းမ်ားအတိုင္း ကုိယ္တုိင္က်င့္ႀကံအားထုတ္ၾကမွသာလွ်င္ ေလာကီ ေလာကုတၱရာ ႏွစ္ျဖာအက်ိဳး ပြားတိုးစည္ေ၀ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါ၏။ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာတြင္ အစဥ္အတိုင္း ေလွ်ာက္ရေသာလမ္းသာ ႐ိွပါ၏။ မိမိ၏ ကံ ၊ ဥာဏ္ ၊ ၀ီရိယစြမ္းအားတို႕ျဖင့္ က်င့္ႀကံေလွ်ာက္လွမ္းရေသာ လမ္းေကာင္းလမ္းမွန္သာ ျပ႒ာန္းပါ၏။
 
ဗုဒၶသာသနာေတာ္ျမတ္အတြင္း ဗုဒၶ၀ါဒ အေယာင္ေဆာင္လ်က္ ေရာေႏွာေနေသာ ၀ါဒမ်ားတြင္ မႏၱရယာန ၀ါဒလည္း ပါသည္။ မႏၱရယာန၀ါဒဟူသည္ အစြမ္းထက္ေသာ ဂါထာ၊ မႏၱန္မ်ားကို ႐ြတ္ဖတ္ သရဇၥ်ာယ္ျခင္း အားျဖင့္ မိမိ၏ အလိုဆႏၵမ်ား ျပည့္စံု ၿပီးေျမာက္သည္ဟူ၍ ယံုၾကည္ေသာ၀ါဒ ျဖစ္ပါသည္။ မႏၱရ၀ါဒသည္ အသံကို အဓိကထား၏။ မႏၱန္ကား အသံပင္ျဖစ္၏။ မႏၱရ၀ါဒီတို႕၏ အလိုအရ မႏၱန္႐ြတ္႐ံုမွ်ျဖင့္ ေလာကီေကာင္းက်ိဳး အေထြေထြကို ျဖာေ၀ေစ၏။ ေလာကုတၱရာ အက်ိဳးစီးပြားကိုလည္း ေပးစြမ္းႏိုင္၏။ နတ္ျပည္ကို ေရာက္ေစႏိုင္၏။ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ကို ေရာက္ေစႏုိင္၏။ ျပဳမိေသာ မေကာင္းကံမ်ား ပေပ်ာက္၏။ ငရဲက်မည့္ ေဘးမွ လြတ္၏ဟူ ယံုၾကည္ၾကသည္။
 
ေထရ၀ါဒ၏ အလိုအရမူ ေလာကီအက်ိဳးစီးပြားကိုလိုေသာ္ သမၼာအာဇီ၀ ေဘာင္၀န္းအတြင္းမွ “ကံ၊ဥာဏ္၊ ၀ီရိယ” တို႕ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အသံုးခ်ရန္လို၏။ ငရဲက်မည့္ေဘးမွ လြတ္လိုေသာ္ ဒုစ႐ိုက္မႈမ်ား ေ႐ွာင္ၾကဥ္ဖို႕လို၏။ နတ္ျပည္ေရာက္လိုေသာ္ ဒါန၊ သီလ၊ စသည့္ ေကာင္းမႈတို႕ကို ျပဳရန္လို၏။ မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ ရလိုေသာ္ သမထ၊ ဘာ၀နာ၊ ၀ိပႆနာ ဘာ၀နာ ပြားမ်ားရန္လို၏။ ေထရ၀ါဒႏွင့္ မႏၱရ၀ါဒသည္ အေ႐ွ႕ႏွင့္ အေနာက္၊ ေတာင္ႏွင့္ေျမာက္ပမာ ဆန္႕က်င္ေက်ာခိုင္းလ်က္ အလွမ္းအတာ ကြာေ၀းလွပါ၏။
 
မႏၱရ၀ါဒီတို႕က ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာတြင္လည္း ပရိတ္ႀကီး (၁၁)သုတ္ စေသာ မႏၱန္မ်ား ႐ိွသည္ဟု ေ၀ဖန္ေထာက္ျပၾကပါ၏။ စင္စစ္ေသာ္ ပရိတ္ႀကီး (၁၁)သုတ္သည္ မႏၱန္မဟုတ္ပါ။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ပရိတ္ေတာ္တို႕ကို သတၱ၀ါတို႕၏ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာအလို႕ငွာ ေဟာၾကားေတာ္ မူခဲ့ပါသည္။ ပရိတ္ေတာ္မ်ားကို ႐ြတ္ဖတ္သရဇၥ်ာယ္ျခင္း၊ နာယူျခင္းတို႕ျဖင့္ မေကာင္းေသာ ေဘးအႏၱရာယ္တို႕ကို တားဆီးႏိုင္ၿပီး ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ က်က္သေရမဂၤလာအေပါင္းႏွင့္ ျပည့္စံုသည္ဟု ဗုဒၶ၀ါဒီတို႕က ယံုၾကည္ၾကသည္မွာ မွန္ပါ၏။ သို႕တစ္ေစ ပရိတ္ေတာ္တို႕ကို ႐ြတ္သူတိုင္း ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ ရေစႏိုင္သည္ဟုမူ ျမတ္ဗုဒၶက အာမခံေတာ္ မမူပါ။ အတိတ္က အကုသိုလ္ကံ အားႀကီးသူမ်ားႏွင့္ ယခုပစၥဳပၸန္၌ ႀကီးေလးေသာ အျပစ္က်ဴးလြန္သူအေနျဖင့္မူ ပရိတ္႐ြတ္ဖတ္ျခင္းအားျဖင့္ အက်ိဳးကို မခံစားရဟု ဆိုပါ၏။ ဤသည္မွာ တရားမွ်တ မွန္ကန္ေသာ ကမၼနိယာမဘက္မွ ခိုင္ၿမဲတည့္မတ္စြာ ရပ္တည္ထားျခင္းျဖစ္၏။ ကုသိုလ္၊ အကုသိုလ္တို႕၏ စြမ္းအင္ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈ၊ ဥေပကၡာမျပဳျခင္း ျဖစ္၏။ လူ႕ေလာကကို ေစာင့္ေ႐ွာက္ေသာ အေတြးအေခၚလည္း ျဖစ္၏။
 
ေထရ၀ါဒ၏ ပရိတ္႐ြတ္ဖတ္ျခင္း၊ နာၾကားျခင္း စသည္တို႕၌ ျဖတ္လမ္း မ႐ိွပါ။ လူၿပိန္းႀကိဳက္ မက္လံုး မပါပါ။ ထို႕ျပင္ ပရိတ္႐ြတ္ဖို႕သာ လို၏။ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာ က်င့္စဥ္မ်ားကို က်င့္ဖို႕မလိုဟူေသာ အယူအဆကို ထူေထာင္မထားေပ။ ေထရ၀ါဒ၏ ပရိတ္ေတာ္မ်ားအေပၚ သေဘာထားပံု၊ ပရိတ္အသံုးျပဳပံုႏွင့္ မႏၱရ၀ါဒ၏ မႏၱန္အသံုးျပဳပံု ၊ မႏၱန္အေပၚ သေဘာထားပံုတို႕မွာ မ်ားစြာ ျခားနားပါ၏။ မ်ားစြာ ဆန္႕က်င္ပါ၏။
 
ဘာသာေရးကို ခုတံုးလုပ္လ်က္ အျမတ္ထုတ္ ကိုယ္က်ိဳး႐ွာလိုေသာသူမ်ားသည္ ေလာကီအက်ိဳးစီးပြားကို အာသာငမ္းငမ္းျဖင့္ ျဖတ္လမ္းက ႐ွာေဖြလ်က္႐ိွၾကေသာ ေလာဘသားေကာင္မ်ားအား ဂါထာမႏၱန္ ေထာင္ေခ်ာက္အတြင္း ဆြဲသြင္းလ်က္ ႐ိွေနၾကပါ၏။ စီးပြားတက္လိုေသာ္ မည္သည့္ဂါထာမႏၱန္ကို ႐ြတ္၊ အမႈအခင္းႏိုင္လိုေသာ္ မည္သည့္ဂါထာမႏၱန္ကို႐ြတ္ စသည္ျဖင့္ ေထရ၀ါဒ သာသနာထြန္းကားရာ ဤႏိုင္ငံတြင္ မႏၱရ၀ါဒတို႕ ျဖန္႕ျဖဴးေၾကာ္ျငာလ်က္ ႐ိ္ွပါသည္။ ဤသို႕ျဖင့္ ျဗဟၼဏတို႕၏ နတ္မင္းႀကီးသံုးပါး၏ သေကၤတျဖစ္ေသာ ဥံဳ ဥစၥာစရဏ သမၸေႏၷာ ဟူ၍ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ကိုပင္ ျဖည့္စြက္ျခင္း၊ ႏုတ္ပယ္ျခင္း ျပဳထားေသာ ဂါထာမႏၱန္မ်ားကို ဖန္တီးလ်က္႐ိွေနၾကကုန္၏။ ေထရ၀ါဒ အသိအျမင္ မ႐ိွသူတို႕ကလည္း ထိုသာသနာ ထိုသာသနာပ ဂါထာမႏၱန္တို႕ကိုပင္ တ႐ိႈက္မက္မက္ ဦးထိပ္႐ြက္လ်က္ ႐ိွေနၾကကုန္၏။ မိမိ၏ ကံ၊ ဥာဏ္၊ ၀ီရိယကို ႐ိုး႐ိုးသားသားအားကိုးယံုၾကည္မႈ မ႐ိွေတာ့ဘဲ သာသနာပ ဂါထာမႏၱန္ကိုသာ အားကိုးရာ႐ွာျခင္းသည္ ကံ ကံ၏အက်ိဳးကို လက္လႊတ္လိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါ၏။ ကံ ကံ၏ အက်ိဳးကို လက္လႊတ္လိုက္သည္ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေကာင္းတစ္ေယာက္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ သာသနာပ ဂါထာမႏၱန္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆရာဦးထြန္းေအာင္မိုး (ပန္းဘဲတန္း)၏ ေရးသားခ်က္မွာ မ်ားစြာဆင္ျခင္ႏွလံုးသြင္းစရာ ျဖစ္ပါ၏။ “ျပဳလုပ္ေသာ လုပ္ငန္း ေအာင္ျမင္ျခင္း၊ မေအာင္ျမင္ျခင္းသည္ မိမိ၏ ကံ၊ ဥာဏ္၊ ၀ီရိယမ်ားႏွင့္သာ သက္ဆိုင္ပါသည္။ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္ေရး၊ ထီေပါက္ေရး၊ ရာထူးတိုးေရး၊ ခ်မ္းသာေရး စသည္တို႕မွာလည္း မိမိ၏ ကံ၊ သို႕မဟုတ္ မိမိ၏ ႀကိဳးစားမႈ သို႕မဟုတ္ မိမိ၏ကံႏွင့္ ႀကိဳးစားမႈတို႕ေၾကာင့္သာ ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ပါသည္။ အျခား တစ္စံုတစ္ေယာက္က စြမ္းေဆာင္ မ စ၍ မရႏိုင္ပါ။
 
ျမတ္စြာဘုရား႐ွင္ကလည္း မိမိသည္သာလွ်င္ မိမိ၏ ကိုးကြယ္ရာျဖစ္၏။ သူတစ္ပါးသည္ မိမိ၏ ကိုးကြယ္အားထားရာ အဘယ္မွာ ျဖစ္အံ့နည္းဟု ဓမၼပဒ၌ အထင္အ႐ွား ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။ ႐ြတ္ဖတ္႐ံု၊ ဆုေတာင္း႐ံုမွ်ျဖင့္ လိုအင္ဆႏၵျပည့္မည္၊ နိဗၺာန္သို႕ ေရာက္ႏုိင္သည္ဆိုေသာ မက္လံုးမွာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ႀကီး ဆန္႕က်င္ေနပါသည္။ ေသခ်ာစြာ စဥ္းစားၾကည့္ပါက ထိုမက္လံုးမ်ား အမွန္တကယ္ ျဖစ္ႏုိင္၊ မျဖစ္ႏိုင္ဆိုသည္ကို သိ႐ိွလာၾကေပမည္။ ဆိုလိုသည္မွာ- ႐ြတ္ဖတ္သရဇၥ်ာယ္ ဆုေတာင္း႐ံုမွ်ျဖင့္ ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာ လုိအင္ဆႏၵမွန္သမွ်တို႕ ျပည့္စံုမည္ဆိုေသာ မေရရာသည့္ မက္လံုးမ်ားကို နားမေယာင္္ၾကရန္ ျဖစ္သည္။ မိမိအတြက္ အက်ိဳးတစ္စံုတစ္ရာ မ႐ိွႏိုင္ေသာ ဂါထာမႏၱန္မ်ားကို အခ်ိန္ကုန္ခံ၍ ႐ြတ္ဆိုမေနၾကဘဲ လုပ္သင့္ လုပ္ထိုင္သည္မ်ားကိုသာ ျပဳလုပ္သင့္ၾကပါသည္။
 
လူေတြကလည္း အမ်ားအားျဖင့္ ျဖတ္လမ္းျဖင့္ လာဘ္လာဘကို လိုခ်င္ၾက၏။ ျဖတ္လမ္းျဖင့္ ခ်က္ခ်င္း ခ်မ္းသာခ်င္ၾက၏။ ဤအခ်က္ကို အခြင့္ေကာင္းယူကာ အခ်ိဳ႕ေသာ ဂိုဏ္းဆရာတို႕သည္ အက်ိဳးအာနိသင္ကို သားရည္က်ေအာင္ ေရး၍ မသိသာျဖင့္ စီးပြားေရး (လာဘ္လာဘ)အတြက္ ဂါထာမ်ားကို အသံုးခ်ခဲ့ၾက၏။ ေရးသူကလည္း အမွားအမွန္ မသိ၊ လာဘ္လာဘအတြက္ ေရးခဲ့သည့္အတိုင္း ႐ြတ္သူကလည္း အမွားအမွန္ မသိ ၊ လာဘ္လာဘအတြက္ ႐ြတ္ၾကျခင္း ျဖစ္ေလသည္။ ဂိုဏ္းဆရာတို႕၏ ဂါထာမႏၱန္မ်ားမွာ အနက္ေပးလို႕ပင္ မရေပ။ ပါ႒ိမ်ား စည္းကမ္းမက်၊ မမွန္သည္ကသာ မ်ားေလသည္။ ထင္ရာျမင္ရာ ေပးခ်င္သလို ေပးမွရသည့္ ဂါထာမ်ိဳး ျဖစ္႐ံုသာမက ႐ြတ္ခ်င္ေအာင္ မက္လံုးေပး၍ ထင္ရာျမင္ရာ အနက္အဓိပၸါယ္ ေရးသားထားသည္မ်ားကိုလည္း ေတြ႕ရ၏။ ပါ႒ိမမွန္သည့္ ဂါထာမ်ားကို လာဘ္လာဘအတြက္ ႐ြတ္သူတို႕မွာကား အႏၱရာယ္ကင္းျခင္း၊ လာဘ္လာဘ႐ႊင္ျခင္း စေသာ အက်ိဳးကို ဘယ္နည္းႏွင့္မွ် ေပးႏုိင္မည္ မဟုတ္ေပ။
 
ဂိုဏ္းဆရာတို႕ဂါထာျဖင့္ လာဘ္လာဘ ရ႐ိွခဲ့ၾက၍ အေတာ္အတန္ စီးပြားေရးအကြက္၀င္လာေသာ္ စာေရးဆရာအခ်ိဳ႕ႏွင့္ စာအုပ္ထုတ္ေ၀သူအခ်ိဳ႕ကလည္း ထိုဂါထာမ်ားကို ခု႐ြတ္ ခုခ်က္ခ်င္း ခ်မ္းသာေတာ့မလိုလို ၊ ဂါထာ႐ြတ္ေနက လိုတာရၿပီး အျခားဘာမွ် လုပ္စရာမလိုေတာ့သလိုလို၊ လုပ္ခ်င္ရာလုပ္၊ ေနခ်င္သလိုေန၊ ဂါထာ႐ြတ္ေနက ဘာမွ အႏၱရာယ္မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့သလိုလို အက်ိဳးေတြကို ေဆးေၾကာ္ျငာသလို ေ၀ေ၀ဆာဆာႏွင့္ မက္လံုးေပး ေရးသားထုတ္ေ၀ၾကျပန္၏။ မေတာ္ မေလ်ာ္ မဟုတ္က ဟုတ္က ဂါထာမႏၱန္မ်ားကို ေရး၍ပင္ စီးပြား႐ွာၾကကုန္၏။
 
လာဘ္လာဘ စီးပြားေရးအတြက္ အသံုးခ်ျခင္း ျဖစ္ေစကာမူ ထိုဂါထာမႏၱန္မ်ား၏ အႏၱရာယ္မွာ မေသးလွပါေခ်။ ဂါထာအတုမ်ားေၾကာင့္ သာသနာပင္ ကြယ္သြားႏုိင္သည့္ အေျခအေနထိ အႏၱရာယ္ ႀကီးမားလွေပသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေ႐ႊအတု ေပၚလာျခင္းေၾကာင့္ ေ႐ႊအစစ္ ေပ်ာက္ကြယ္ရသကဲ့သို႕ ဂါထာအတုမ်ားေၾကာင့္ ဘုရားေဟာဂါထာအစစ္မ်ား ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္ပါသည္။
 
ငါေရးသည့္စာ စာေစာင္မွာ
ပါလွ်င္ ၿပီးစတမ္း ။
ဗုဒၶညႊန္ျပ ျမတ္ဓမၼ
လံုး၀ မစူးစမ္း ။
 
စည္းစိမ္ၿဖိဳးေအာင္ ေက်ာ္ၾကားေအာင္
ကေလာင္ လက္သရမ္း ။
အတၱျပင္းထန္ အျငင္းသန္
မီးလွ်ံ စားေသာ့သြမ္း ။
 
လြန္၏ ကၽြံ၏ ငါမသိ
အသိ တစ္ဖက္ကန္း ။
ဓမၼပူဇာ သာသနာ
၀န္တာႀကီးေပစြမ္း ။
 
ေထရ၀ါဒ ေဟာညႊန္ျပ
တိက် အလယ္လမ္း ။
မတိမ္းေစာင္းေအာင္ သတိေဆာင္
ဥာဏ္ေရာင္ အလင္းတန္း ။
အသိဗလာ ဥာဏ္မပါ
လားရာ အပါယ္လမ္း ။
 
လႊမ္းၿခံဳသကာ ၊ အဆိပ္စာကို
မုသာ၀ါဒ ၊ တံဆိပ္လွႏွင့္
ဗန္းျပအဆန္းထြင္၊ ေစ်းကြက္တင္သည္
ႏွင္ေပးဦးေတာ့ အပါယ္လမ္း ။
 
လင္းဦး (စိတ္ပညာ)
 
ဘဘဆရာႀကီး အီၾကာေကြးရဲ႕ ေပ်ာ္မွာေပါ့ ........ သူတို႕ ေပ်ာ္မွာေပါ့
မိုးတြင္းကာလ ျဖစ္လင့္ကစား ဟိုနား ဒီနား ေျပာက္တိ ေျပာက္က်ား ပူးေနာင္ခ်ပ္ၿခိမ္း ေနာင္ခ်ပ္ၿခိမ္း ဆိုင္းသံျဖင့္ နတ္က ေနသည္ကို ျမင္ရသည္။ မိုးေတြက တအံုးအံုး႐ြာ၊ ဆိုင္းက တၿငိမ့္ၿငိမ့္တီး၊ နတ္က မနားတမ္းက၊ ၾကည့္တဲ့လူေတြက မိုးစိုခံ ၊ မိုးပက္ခံၿပီး ထီးေဆာင္းၾကည့္၊ အလုပ္ႀကီး အကိုင္းႀကီးေတြဆိုတာ သူတို႕မွ အစစ္။ “နတ္ကရာ ၾကည့္ေမာ့”ဟု ေ႐ွးလူႀကီးမ်ား ဆို႐ိုးစကား႐ိွသည္။ ဘာမဟုတ္ ညာမဟုတ္ နတ္၀င္သည္ေတြ မူး႐ူး ခုန္ေပါက္ ကေနသည္ကို အလုပ္ပ်က္ခံ၊ အခ်ိန္ကုန္ခံ၍ သြားၾကည့္သူက ႐ိွေသးသည္။
 
“နတ္႐ူးဘံုေျမႇာက္” ဟုလည္း စကား႐ိွျပန္သည္။ ၃၇-မင္း နတ္မ်ားမွာ ဘာဘံုမွ မ႐ိွ။ ဘံုမေျပာႏွင့္ ေလးတိုင္စင္ေတာင္ မ႐ိွ။ သူတို႕ကို ကိုးကြယ္သူေတြက ေဆာက္ေပးမွ စင္ႏွင့္ေနရသည္။ နတ္႐ူးဘံုေျမႇာက္ စကားထက္ “နတ္႐ူးဗံုေျမႇာက္” စကားကို ဂု႐ုေကြး ပိုသေဘာက်သည္။ ပူးေနာင္ခ်ပ္ၿငိမ္း ေနာင္ခ်ပ္ၿခိမ္းဟု ဆိုင္းသမားက ဗံုႏွင့္ေျမႇာက္ေပးလုိက္လွ်င္ နတ္၀င္သည္က အ႐ူးပမာ ခုန္ေပါက္ေျမာက္ၾကြကာ ေကြးေနေအာင္ ကသည္ မဟုတ္ပါေလာ။ ဒါကို ေခါင္းျဖဴစြယ္က်ိဳးေတြက လက္အုပ္ခ်ီမိုး ႐ိွခိုးကာ (ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳးမ အမိုက္အမဲေလးေတြကို ခြင့္လႊတ္ပါ) တဲ့ ။ အမိုက္အမဲေလးေတြ မဟုတ္။ အမိုက္အမဲႀကီးေတြ ျဖစ္သည္။ သူတို႕ အ႐ြယ္မွာ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာျမတ္သံုးပါးကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ရမည္။ ဘာမဟုတ္သည့္ နတ္ေတြကို သြားကိုးကြယ္ေနျခင္းမွာ မိုက္မဲျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို အမိုက္အမဲႀကီးမ်ားကား ငယ္႐ြယ္စဥ္က စ၍ ယခုအ႐ြယ္အထိ အစဥ္တစိုက္ ႐ူးလာေသာ နတ္႐ူးမ်ားသာ ျဖစ္ေပသည္။
 
ကနားစီးႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး
 
“တုတ္စာ႐ိွလားေဟ့............”
အိမ္ေပါက္၀တြင္ ရပ္ၿပီး ခုႏွစ္ေမာင္းတင္၍ ဟစ္လိုက္ေသာ ဂု႐ုေကြး၏အသံေၾကာင့္ တစ္အိမ္လံုး ေယာက္ယက္ခတ္သြားသည္။ အတန္ၾကာမွ (႐ိွပါတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳးမ တုတ္စာ ႐ိွပါတယ္) ေညႇာင္နာနာ ေျဖသံႏွင့္အတူ အိမ္တံခါးပြင့္လာသည္။ တံခါး၀တြင္ ေယာက်္ားစစ္စစ္ဧကန္ျဖစ္ပါလ်က္ အားႏြဲ႕သည့္ မိန္းမသားလို ကႏြဲ႕ကလ် ရပ္ေနေသာ ကနားစီး ဥကၠလာ တုတ္စာ။
“ေဟာေတာ့၊ ဒုကၡပဲ။ အကုသိုလ္ေတာ့ အျပားလိုက္ ကပ္ပါၿပီ။ ဂ်ာနယ္ထဲက ေရးလိုက္တာနဲ႕တင္ ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳးမတို႕ ေၾကာက္ၿပီးသားပါ။ ခုလို အိမ္တိုင္ရာေရာက္ လိုက္လာတယ္ဆိုေတာ့..........”
ဂု႐ုေကြးကို ျမင္လိုက္သည္ႏွင့္ အေျခာက္တုတ္စာ ပ်ာေနေအာင္ ေၾကာက္သြားသည္။ ပက္ပင္းသား မိထားၿပီ ဆိုေတာ့ ထြက္ေျပး၍လည္း မရေတာ့ ။
 
“အကုသိုလ္ အျပားလိုက္ ကပ္တာေတြ၊ အလံုးလိုက္ ေဆာင့္တာေတြ၊ အေတာင့္လိုက္ ၀င္တာေတြ ဒါေတြထား။ အိမ္အထိ လိုက္လာတာက နင့္ကို ဗ်ဴးစရာ႐ိွလို႕ လိုက္လာတာ။ သစ္သားကို ပန္းပုထု ၊ ေဆးျခယ္ၿပီး နင္တို႕ လုပ္စားေနတဲ့ အ႐ုပ္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေမးစရာေတြ ႐ိွတယ္”
“ဟုတ္ကဲ့ ......ေမးပါ....ေမးပါ ”
“နင္တို႕ရဲ႕ အ႐ုပ္ေတြက မ်က္လံုးျပဴးျပဴးတို႕၊ ပါးစပ္ၿပဲၿပဲတို႕၊ သြားေခါေခါတို႕ ဒါမ်ိဳးေတြခ်ည္းပဲ။ ဓါးထမ္းတာတို႕၊ က်ားေဘးက ရပ္ေနတာတို႕ ၊ ေခါင္းမွာ ခ်ိဳႏွစ္ေခ်ာင္း ေပါက္ေနတာတို႕ ဒါေတြလဲ ပါေသးတယ္။ ဒါက နတ္ယံုသူေတြ၊ အသိဥာဏ္ အဆင့္နိမ့္တဲ့သူေတြကို ေခ်ာက္ထားတာ မဟုတ္လား”
“ဂု႐ုႀကီးကလဲ ၊ ဒီလို ျပဴးေခ်ာက္၊ ၿဖဲေခ်ာက္ထားမွ သူမ်ားတို႕ အလုပ္ျဖစ္တာ၊ သူတို႕ေၾကာက္ၿပီး ကနားႀကီး ေပးရမယ္၊ မေပးရင္ ဘာျဖစ္မယ္၊ ညာျဖစ္မယ္ ၊ ဘာညာကိြကြ၊ ကနားခြင္႐ိုက္လိုက္ေတာ့.....ေဟာ.... သူမ်ားတို႕လဲ ဖြတ္ကလိ ဒဂၤါးေတြ အထပ္လိုက္ရတယ္။ သူမ်ားတို႕နဲ႕ ပူးတြဲလုပ္စားေနတဲ့ နတ္ဆိုင္းသမားေတြလဲ စို႕စို႕ပို႕ပို႕ ရတယ္”
 
“နင္တို႕ အ႐ုပ္ေတြရဲ႕ မ်က္ခြက္ကို မိုးဒီတို႕၊ ေမာ့စ္တို႕၊ အ႐ိုင္းတို႕၊ ကုသိုလ္တို႕လို စပ္ၿဖဲၿဖဲ႐ုပ္ေတြ ထုၾကည့္စမ္း၊ ဘာျဖစ္မလဲ”
“နတ္ယံုတဲ့သူေတြ ဘယ္ေၾကာက္ေတာ့မလဲ၊ ရယ္ကုန္ၾကမွေပါ့။ တမင္ မေၾကာက္ေၾကာက္ေအာင္ ေခ်ာက္ထားတာပါလို႕ ဆိုေနမွ..... ဟင့္ ...သူမ်ားေျပာရင္း ေျပာရင္းနဲ႕ အတြင္းေရးေတြ ေပၚကုန္ေတာ့မယ္”
“ေအး........ ငါကလည္း မေပၚေပၚေအာင္ ဗ်ဳးမွာပဲ။ ကနားေတြမွာ နဖူးသည္း ပိတ္စကို ဘာေၾကာင့္ အနီေရာင္ သံုးသလဲ။ နတ္၀င္တာလဲမဟုတ္။ အင္ၿပီးလိမ္ၿပီး တစ္ကိုယ္လံုး ဓါတ္လိုက္ခံရသလို တုန္တုန္ တုန္တုန္လႈပ္တဲ့ အခါ နင္တို႕ေခါင္းမွာ ဘာလို႕ ပ၀ါနီေတြ ပတ္ထားတာလဲ။ နင္တို႕ ရင္ဘတ္မွာ ဘာေၾကာင့္ ပ၀ါနီေတြ စည္းထားတာလဲ”
“ဂု႐ုႀကီးကလဲ... အနီေရာင္က အပူေရာင္ေလ။ လူေၾကာက္ေအာင္ တမင္အနီေရာင္ကို သံုးတာ”
“ကနားနဖူးစည္းကို အေအးေရာင္ျဖစ္တဲ့ အစိမ္းႏု၊ အျပာႏုေလးေတြ သံုးမယ္၊ ေခါင္းစည္းပ၀ါ၊ ရင္စည္းပ၀ါေတြကို အေရာင္ႏုႏု၊ အေရာင္ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ေလးေတြ သံုးမယ္ဆိုရင္.....”
“နတ္ေတြဟာ ေၾကာက္စရာ အေကာင္းဘဲ ဖက္နမ္းခ်င္စရာ ေကာင္သြားမွေပါ့လို႕ ”
 
“ငါငယ္ငယ္က ဓႏုျဖဴမွာ ေနကတည္းက ယိမ္းက ဖူးတယ္။ အရပ္ျပဇာတ္ေတြ ကတယ္။ ေ႐ႊမန္းသဘင္မွာ ေ႐ွ႕ပိုင္းျပဇာတ္ ဒါ႐ို္က္တာ လုပ္ဖူးတယ္။ ဇာတ္အေၾကာင္း၊ ဆုိင္းအေၾကာင္း အထိုက္အေလ်ာက္ တီးမိ ေခါက္မိတယ္။ ဇာတ္ဆိုင္း၊ ဗလာဆိုင္း၊ နတ္ဆိုင္း ဆိုင္းသံုးမ်ိဳးမွာ နတ္ဆိုင္းက ပတ္မမ်ားကို ထုရတယ္။ စည္ကို မ်ားမ်ားေခါက္ရတယ္။ ဒါဟာ နတ္ကေနတဲ့ နင္တို႕ကို မေျမာက္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ေပးတာပဲ။ ဆိုင္းနဲ႕ ပံ့ပိုးေပးရတာပဲ။ နတ္႐ူဗံုကပ္ ေ႐ွးစကားအတုိင္း နင္တို႕ ကလို႕ရေအာင္ ဗံုနဲ႕ ေျမႇာက္ေပးတာပဲ”
“မွန္ပါတယ္ ဂု႐ုႀကီး။ ကနားပြဲမွာ ဘင္ဂ်ိဳေတြ၊ မယ္ဒလင္ေတြ၊ စႏၵရားေတြ၊ တေယာေတြ၊ ေျခာက္လံုးပတ္ေတြနဲ႕ သီခ်င္းႀကီး တူရိယာအဖြဲ႕လို လုပ္လို႕ မရဘူး။ စည္တိုႏွစ္လံုး၊ သံုးလံုးထားၿပီး တမင္ မဆူဆူေအာင္၊ နားမၿငီးၿငီးေအာင္ ၊ အရပ္အေခၚ (ဆူတီး)ေပါ့။ နားနားတီးေပးရတယ္။ နာနာေခါက္ေပးရတယ္။ နတ္ဆိုင္း အဆိုေတာ္ကလဲ အသံကုန္ အသံၿပဲနဲ႕ နာနာဆိုေပးရတယ္။ ဆိုင္းသမားေတြကလဲ ေဟးလား၀ါးလားနဲ႕ နနာေအာ္ေပးရတယ္ ။ သူမ်ားတို႕တစ္ေတြ နာနာေအာ္ေလး ကနား႐ွင္ နာနာအထိနာေလ၊ ဖြတ္ကလိ ဒဂၤါးေတြ သိန္းခ်ီနာၿပီ မဟုတ္လား”
 
“ဆိုင္းသမားနဲ႕ နင္တို႕ပင္းၿပီး ကနား႐ွင္ကို ေျမႇာက္လံုးကေလးေတြ၊ ပင့္လံုးကေလးေတြ လုပ္တာ ငါသိထားတယ္။ ေလ့လာထားတယ္။ ဥပမာ - ဒကာဆိတ္က ကနားေပးတယ္ ဆိုပါေတာ့။ နင္တို႕ ဘာဆိုသလဲ (ေန႕ေရာ ညေရာ အေရာင္မမွိန္ တကာဆိတ္တို႕ အိမ္)၊ ငါေပ်ာ့ ေပးတယ္ဆိုလဲ (ေန႕ေရာ ညေရာ အေရာင္ မမွိန္ ဟာၾကဴလီ ငေပ်ာ့တို႕အိမ္) ၊ ဒါပဲ မဟုတ္လား။ ကနား႐ွင္ နာမည္သာေျပာင္းသြားတယ္။ ေျမႇာက္လံုး ပင့္လံုးကေတာ့ ဒါပဲ ”
“ဂု႐ုႀကီးက အကုန္သိေနေတာ့ သူမ်ားတို႕ ေ႐ွ႕ေရး ရင္ေလးစရာပဲ”
“ဘာမွ ရင္ေလးမေနနဲ႕။ နတ္ကေတာ္ အတြင္းေရးဆိုၿပီး နံပါတ္စဥ္တပ္ၿပီး ေလွ်ာက္ေရးဖို႕ အခ်က္အလက္ေတြ စုထားၿပီးၿပီ။ အလ်ဥ္းသင့္တဲ့အခါ ဂ်ာနယ္ တစ္ေစာင္ေစာင္ကေန ငါဖြင့္ခ်မယ္။ နင္တို႕ အ႐ုပ္ေတြမွာ ဘာတန္ဖိုး႐ိွလဲ”
“သူမ်ားတို႕ ဒါေတြနဲ႕ လုပ္စားေနတာပဲ၊ သူမ်ားတို႕ အသိဆံုး၊ ဘာတန္ဖိုးမွ မ႐ွိဘူး”
 
“နတ္ယံုတဲ့သူေတြ၊ အသိဥာဏ္ နိမ့္ပါးတဲ့ သူေတြကို အ႐ုပ္နဲ႕ေခ်ာက္၊ အေရာင္နဲ႕ေခ်ာက္၊ အတီးနဲ႕ ေခ်ာက္ၿပီး နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႕ လုပ္စားေနတဲ့ နင္တို႕တစ္ေတြ အ႐ုပ္ကို ေၾကာက္သလား၊ ငါ့ကေလာင္ကို ေၾကာက္သလား”
 
အီၾကာေကြး
 
လင္းဦး (စိတ္ပညာ)
 
 
တရားႏွင့္ တရားသမား
ယေန႕ေခတ္တြင္ ၀ိပႆနာရိပ္သာမ်ား မ်ားျပားလာသည္။ ရိပ္သာ၀င္ေသာ ေယာဂီမ်ားလည္း မ်ားျပားလာသည္။ အေရအတြက္ မ်ားျပားလာေသာအခါ ယင္းအေရအတြက္ထဲမွာ အရည္အခ်င္း႐ိွသူေတြလည္း ပါမည္။ စိတ္ဓာတ္ အဆင့္အတန္းျမင့္မားသူေတြလည္း ပါမည္။ စိတ္ဓာတ္အဆင့္အတန္း နိမ့္ပါးသူေတြလည္း ပါမည္။
 
တစ္ခါတြင္ ေယာဂီတစ္ဦးႏွင့္ စကားလက္ဆံုက်စဥ္ ကၽြန္ေတာ္က ရိပ္သာအတြက္ စားစရိတ္မ်ားကို လွဴေသာ အလွဴ႐ွင္တို႕ေၾကာင့္သာ တရားစခန္းဖြင့္လွစ္ႏိုင္ေၾကာင္း။ ေငြေၾကးမခ်မ္းသာေသာေၾကာင့္ မလွဴႏိုင္သူေတြခ်ည္း ဆိုလွ်င္ တရားစခန္းဖြင့္ဖို႔ပင္ မလြယ္ေၾကာင္းေျပာရာ ထိုေယာဂီက “အလွဴ႐ွင္ေတြကဗ်ာ လွဴသာလွဴတာ၊ စခန္းက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕လို ၀င္ႏုိင္ၾကတာ မဟုတ္ဘူး” ဟု ျပန္ေျပာပါသည္။
 
ထိုေယာဂီ၏စကားကို အံ့ၾသစြာ၊ စိတ္မခ်မ္းေျမ႕စြာ နားျဖင့္ဆတ္ဆတ္ၾကားရေသာအခါ ဘာမွ်ျပန္၍ ေျပာခ်င္စိတ္ မ႐ိွေတာ့ပါ။ ေယာဂီတစ္ဦးကဆိုလွ်င္ “အိမ္က ၁၀-ရက္ခြာႏိုင္တယ္ဆိုတာ ေတာ္႐ံုစြန္႕လႊတ္မႈ မဟုတ္ဘူး။ ပါရမီ႐ိွမွျဖစ္တာ။ ဘုရားဆိုရင္ ထီးနန္းကိုေတာင္ စြန္႕သြားတာ” ဟု မအပ္ရာ၊ မႏိႈင္းေကာင္း ႏိႈင္ေကာင္း ဆက္စပ္ေျပာသည္ကို ကုိယ္တိုင္ၾကားဖူးပါသည္။
 
ထိုသုိ႕ စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရ၊ အရည္အခ်င္းအရ ညံ့ဖ်င္းေသာ ေယာဂီတို႕၏ ေထာင္လႊားေသာ၊ ၀ါၾကြားေသာ အေျပာအဆို၊ အျပဳအမူမ်ားကို ၾကားသိရေသာအခါ အခ်ိဳ႕သည္ “၀ိပႆနာတရား”အေပၚတြင္ပင္ သံသယ ၀င္လာၾကသည္။ အမွန္ေတာ့ အႏိႈင္းမဲ့ ကိုးကြယ္ရာျဖစ္ေတာ္မူေသာ ဘုရား႐ွင္သည္ ၀ိပႆနာ ကမၼ႒ာန္းတရား အားထုတ္ၿပီး ကိေလသာမ်ား အၾကြင္းမဲ့ ကင္းစင္ေတာ္မူ၏။ ဥာဏ္အလင္းေရာင္ေတာ္ ရေတာ္မူ၏။ ရဟႏၱာေထရ္ အ႐ွင္ေတာ္ျမတ္ႀကီးမ်ားကလည္း ၀ိပႆနာတရား အားထုတ္ၿပီး ကိေလသာမ်ား ကင္းစင္သြားသည္။ သံသရာ၀ဋ္ ဆင္းရဲမွ အၿပီးတုိင္ လြတ္ေျမာက္သြားသည္။
 
သို႕ျဖစ္၍ ၀ိပႆနာတရားအေပၚ မည္သို႕မွ် သံသယ၀င္စရာ မလို။ သို႕ေလာ သို႕ေလာ ေတြးေတာဖြယ္မ႐ိွ။ “၀ိပႆနာတရား”ႏွင့္ “ေယာဂီ” ကို ခြဲျခား၍ ျမင္တတ္ဖို႕ လိုပါသည္။ ေယာဂီေတြထဲမွာလည္း “အ႐ိုးခံေယာဂီ” ႏွင့္ “ဟန္ေရးျပ ေယာဂီ”၊ “စာတတ္ ေပတတ္ေယာဂီ”ႏွင့္ စာမဖတ္ ေပမဖတ္ ေယာဂီ”၊ “ေယာဂီအစစ္”ႏွင့္ “ေယာဂီအတု”ကို ခြဲျခားသိဖို႕လိုသည္။ တရားႏွင့္ တရားသမားကို ခြဲျခားစြာျမင္ရန္လိုေၾကာင္း ဓမၼဒူတ အ႐ွင္ေဆကိႏၵဆရာေတာ္က ဤသို႕ သတိေပး မိန္႕ၾကားေတာ္မူခဲ့ပါ၏။
 
“............တရားဆိုတာ မေကာင္းတာ မ႐ိွဘူးတဲ့။ တရားသမားကသာ မျပည့္စံုရင္ေတာ့ မေကာင္းတာ႐ိွမွာပဲ။ တရားသမားဆိုတာကလဲ သူ႕အဆင့္နဲ႕ သူပဲေလ။ ဘယ္သူက ျပည့္စံုတယ္လို႕ ေျပာလို႕ရမွာလဲ။ ဒါေပမယ့္ ေလာကမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ တရားေတြကိုပဲ ျမင္ၿပီးေတာ့ တရားကို မျမင္ဘဲနဲ႕ အျပစ္ေျပာတတ္တဲ့ လူေတြ ႐ိွတယ္။ တရားကို တကယ္ျမင္သြားၿပီဆိုရင္ တရားသမားကို သနား႐ံုပဲ သနားမယ္။ မျပည့္စံုေသးလို႕ အျပစ္ေတာ့ မေျပာေတာ့ဘူး”
 
အခုတကယ္ကို ဒီလို ေယာဂီေတြေၾကာင့္ “၀ိပႆနာ”ကို အျမင္တမ်ိဳးျမင္ေနၾကသျဖင့္ ဒီပိုစ့္ေလးကို ေရးသားလိုက္ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
 
လင္းဦး ( စိတ္ပညာ )
 
ဘုရားပြဲ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲ
ေလာကီေရးရာ၌ျဖစ္ေစ၊ ေလာကုတၱရာေရး၌ျဖစ္ေစ လုပ္ငန္းတစ္ခုကို ေဆာင္႐ြက္ရာ၌ ဦးတည္ခ်က္ကို တိတိ က်က် ပီပီျပင္ျပင္ ခ်မွတ္ရသည္။ ထိုဦးတည္ခ်က္ ထေျမာက္ေအာင္ျမင္ေစရန္ ေဆာင္႐ြက္ရမည့္ နည္းဗ်ဴဟာကိုလည္း ႀကိဳတင္၍ ခင္းက်င္းရသည္။ “ဦးတည္ခ်က္”ႏွင့္ “နည္းဗ်ဴဟာ”ကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ႀကိဳတင္ေဆာင္႐ြက္မႈ မ႐ိွေသာ္ လုပ္ငန္းတစ္ရပ္သည္ အႏွစ္သာရ ထိထိမိမိ အက်ိဳး႐ိွ႐ိွ အရာထင္ထင္ ေအာင္ျမင္ ျဖစ္ထြန္းလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။
ေ႐ွးအစဥ္အဆက္ကပင္ “ဘုရားပြဲ”၊ “ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲ”မ်ား က်င္းပလာခဲ့ၾကသည္။ ယင္းသို႕ က်င္းပရာ၌ အခ်ိဳ႕ခ်ိဳ႕ေသာ ဘုရားပြဲ၊ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲမ်ားသည္ ဦးတည္ခ်က္ကို ပီပီျပင္ျပင္ မခ်မွတ္။ ဦးတည္ခ်က္ မပီျပင္ေသာအခါ နည္းဗ်ဴဟာလည္း ခိုင္မာမႈမ႐ိွ။ ထိုအခါ ဘာသာေရးအရ အႏွစ္အသား႐ိွ၍ ထိထိမိမိ ေဆာင္႐ြက္ရမည့္အစား ေပ်ာ္ပြဲ႐ႊင္ပြဲမ်ားႏွင့္ (အခ်ိဳ႕ေဒသတြင္ ေလာင္းကစားပြဲ)တို႕ လႊမ္းမိုးေနသည္ကို ၾကားသိေနရပါသည္။ ဓမၼေရးရာ ကိစၥရပ္တြင္ ေပ်ာ္ပြဲ၊ ႐ႊင္ပြဲတို႕ ေနရာယူလႊမ္းမိုးလာသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအဖို႕ ေကာင္းေသာလကၡဏာ မဟုတ္ေခ်။
ဘုရား႐ွင္၏ ဂုဏ္ေတာ္၊ ဘုန္းေတာ္၊ ေက်းဇူးေတာ္မ်ားကို ႏွလံုးသြင္းပူေဇာ္သည့္ “ဘုရားပြဲ”တြင္ အၿငိမ့္၊ ဇာတ္၊ ဆိုင္း၊ ဗီြဒီယို၊ ႐ုပ္႐ွင္မ်ား ၿခိမ့္ၿခိမ့္သဲ ထည့္သြင္းက်င္းပျခင္းသည္ ျမတ္စြာဘုရားကို ပူေဇာ္ရာက်ပါမည္ေလာ။ ကိေလသာ ႏိုးၾကြေစေသာ ေပ်ာ္ပြဲ၊ ႐ႊင္ပြဲ၊ အၿငိမ့္၊ ဇာတ္၊ ဆိုင္း စသည္တို႕ျဖင့္ ဘုရားပြဲက်င္းပျခင္းသည္ “တစ္ႏွစ္တစ္ခါ၊ ငရဲ႐ွာ၊ လူ႕႐ြာဘုရားပြဲ” အဆိုကို မွန္ကန္ေၾကာင္း ေထာက္ခံေနျခင္းသာ ျဖစ္ပါ၏။
ထို႕အတူ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲတို႕၌လည္း အၿငိမ့္၊ ဇာတ္၊ ဆိုင္း၊ ကပြဲမ်ား ထည့္သြင္းျခင္း၊ ဧယင္က်ဴးျခင္းတုိ႕သည္ ပ်ံလြန္ေတာ္မူၿပီးေသာ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးအား ပူေဇာ္ရာ ေရာက္ပါမည္ေလာ။ ေထရ၀ါဒီ ေထရ္အ႐ွႈင္ျမတ္ႀကီးမ်ားသည္ ကိေလသာပြားေစသည့္ ေပ်ာ္ပြဲ၊ ႐ႊင္ပြဲ၊မ်ားကို ႏွစ္ၿမိဳ႕ေတာ္မမူပါ။ သူတို႕ ဘ၀နတ္ထံ ပ်ံလြန္ေတာ္မူေသာအခါ သူတို႕ကို အေၾကာင္းျပဳလ်က္ ေပ်ာ္ပြဲ၊ ႐ႊင္ပြဲထည့္ျခင္းသည္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို ဆပ္ရာမေရာက္သည့္အျပင္ ဆရာ့ဂုဏ္ေက်းဇူးကို မသိတတ္ရာ ေရာက္ေနပါ၏။ အထူးသျဖင့္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ႐ုပ္ကလပ္ေတာ္အနီးတြင္ ဧယင္က်ဴးအပူတိုက္ေနသည္မွာ မဖြယ္ရာလွေပ။ အခ်ိဳ႕ဆိုလွ်င္ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားကို ပုတ္ခတ္ၿပီး ဟာသမ်ားေတာင္ ေႏွာၾကပါသည္။ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေသာ ဓမၼႏွင့္ လံုး၀ဆန္႕က်င္ပါ၏။
ဘာသာေရးပြဲမွန္သမွ် ဓမၼႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ အိေျႏၵရရ က်င္းပသင့္ပါသည္။ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ႐ႊင္႐ႊင္လန္းလန္း ေဆာင္႐ြက္သင့္ပါသည္။ ဘုရားပြဲဆိုလွ်င္လည္း အႏိႈင္းမဲ့ ေက်းဇူးေတာ္႐ွင္ ျမတ္ဘုရားကို ၾကည္ၾကည္ညိဳညိဳ ေလးေလးျမတ္ျမတ္ ပူေဇာ္ရာေရာက္ေအာင္၊ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲဆိုလွ်င္လည္း ပ်ံလြန္ေတာ္ မူသြားေသာ ဆရာေတာ္ႀကီးကို ႐ို႐ိုေသေသ ေလးေလးစားစား ပူေဇာ္ရာေရာက္ေအာင္၊ အႏွစ္အသား႐ိွ႐ိွ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေဆာင္႐ြက္အပ္ပါ၏။
ဘုရားပြဲ၊ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲတို႕ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး အေပ်ာ္အပါး၊ အေသာက္အစား၊ ေလာင္းကစားမ်ားျပဳၾကျခင္းမွာ ဗုဒၶႏွင့္ သံဃဟူေသာ ရတနာျမတ္ႏွစ္ပါးကို မၾကည္ညိဳ မ႐ိုေသရာေရာက္ၿပီး ဘာသာျခားတို႕အေနျဖင့္ အထင္ေသးဖြယ္ ျဖစ္ေစပါ၏။ ဘုရားပြဲ၊ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲ၊ ဘာသာေရးအခမ္းအနားပြဲမ်ားတြင္ ျပဳျပင္ဖြယ္ရာမ်ား ႐ိွေနေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ပါသည္။
ဘုရားပြဲ လုပ္ရပ္ေတြမွာလဲ ဘုရားဖူးၾကတာနဲ႕ မတူၾကေတာ့ပါ ။ အေရာင္းအ၀ယ္ပြဲ၊ အၾကည္အ႐ႈပြဲလို႕သာ ေျပာဖို႕ေကာင္းေတာ့သည္ ။ အမ်ားက ဒီလိုခ်ည္း ျဖစ္ကုန္ၾကပါၿပီ ။ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲေတြကလည္း ပ်ံပြဲမဟုတ္၊ ျဖဳန္းပြဲ၊ ေပ်ာ္ပြဲ၊ ႐ိုက္ပြဲ၊ သတ္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနၾကၿပီ။ ဘာသာေရး၊ နာေရးပြဲေတြကလည္း မ်က္ႏွာႀကီး ေ႐ြးခ်ယ္ပြဲ၊ ဂုဏ္လိုပြဲ၊ ပကာသနၿပိဳင္ပြဲမ်ိဳးေတြသာ ျဖစ္ေနၾက ေပၿပီ ။
 
လင္းဦး( စိတ္ပညာ )
 
 
နတ္ လူ သာဓု ေခၚေစေသာ္
ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံတြင္ သာသနာ့ပ်ိဳးခင္း ပရိယတၱိစာသင္တုိက္ႀကီးေတြအမ်ားအျပား ႐ွိၾကပါသည္။ ထိုသို႕ စာသင္တိုက္ႀကီးေတြ မ်ားျပားလွသည္ႏွင့္အမွ် ျမတ္ဗုဒၶ၏သာသနာေတာ္ျမတ္ႀကီး အ႐ွည္တည္တံ့ခိုင္ၿမဲေစေရး အတြက္ ႏႈတ္ဆင့္ကမ္း၊ လက္ဆင့္ကမ္း၍ ေဆာင္ေတာ္မူၾကမည့္ အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးၿမိဳ႕မ်ား႐ိွ စာသင္တိုက္ႀကီးမ်ားတြင္ ပညာရည္ႏို႕ ေသာက္စို႕လ်က္႐ိွၾကကုန္ေသာ ရဟန္းသာမေဏ မ်ားသည္လည္း မ်ားစြာေသာ ေက်ာင္းတိုက္ႀကီးမ်ား၌ အျပည့္အလွ်ံပင္ ျဖစ္ၾကပါ၏။ ထိုရဟန္း သာမေဏ စာသင္သားတို႕သည္ လူ၀တ္ေၾကာင္ ေက်ာင္းသားမ်ားကဲ့သို႕ အေမ အမတို႕ ခူးခပ္ထည့္ေပးထားေသာ ထမင္းဘူးကို အဆင္သင့္ ေကာက္ယူ၍ စတိုင္က်က် ေက်ာင္းတက္ၾကရသည္ မဟုတ္ၾကကုန္။ မိမိတို႕၏ ၀မ္းစာအတြက္ မိမိတို႕၏သလံုးျမင္းေခါင္းကိုသာ အားကိုးကာ ႐ွာေဖြေတာ္မူၾကရ၏။ ထို႕ေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမတို႕ကလည္း ျမတ္ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ဆက္လက္႐ွင္သန္ေစေရးအတြက္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ ကူညီပံ့ပိုးေသာအားျဖင့္ ထိုသာသနာ့မ်ိဳးဆက္ ႐ွင္ရဟန္းသာမေဏတို႕ကို ဆြမ္းအစ႐ိွေသာ ပစၥည္းေလးပါးတို႕ျဖင့္ မိမိတို႕ တတ္စြမ္းသမွ် ေထာက္ပံ့လွဴဒါန္းၾကရေပသည္။
ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ဦးေလးတို႕ မိသားစုသည္ ၾကာသာပေတးေန႕တုိင္း ဆြမ္းေလာင္းဓမၼာ႐ံုတြင္ ဆြမ္းေလာင္းလွဴေလ့ ႐ိွသည့္အျပင္ အိမ္တြင္လည္း ထုိင္ကို္ယ္ေတာ္မ်ားကို ပင့္ဖိတ္ ဆြမ္းကပ္ေလ့႐ိွပါသည္။ ထို႕ျပင္လည္း စာသင္သားသံဃာမ်ား ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ေဘာလ္ပင္၊ ဗလာစာအုပ္ စေသာ စာေရးကိရိယာမ်ားကိုလည္း အခါအားေလ်ာ္စြာ လွဴဒါန္းပါသည္။ ထိုအထဲတြင္ ရပ္႐ြာက ေဆြမ်ိဳးရိပ္မကင္းသည့္ ဦးပဥၥင္းမ်ားလည္း ပါ၀င္လ်က္႐ိွရာ ထိုေဆြမ်ိဳး ဦးပဥၥင္းမ်ားထဲမွ ဦးပဥၥင္းတစ္ပါးမွာ က်န္းမာေရး သိပ္ၿပီးမေကာင္းလွပါ။ အထက္ပိုင္း ေဒသတြင္ ေခတ္တၱသီတင္းသံုးစဥ္က ျဖစ္ခဲ့ရသည့္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါကို အျမစ္ျပတ္ ကင္းစင္ေအာင္ ကုသျခင္း မျပဳခဲ့၍လား မသိ (ကၽြန္ေတာ့္အထင္ပါ) ။ ခဏခဏ ဖ်ားတတ္၏။ စာေမးပြဲေျဖခါနီးတြင္ အေတာ္ေလး ေနမေကာင္းသျဖင့္ ဓမၼာစရိယစာေမးပြဲကို မေျဖႏိုင္ေတာ့ဘဲ ႐ြာသို႕ ျပန္ၾကြသြားခဲ့ရပါေတာ့သည္။ က်န္ရစ္သည့္ ဦးပဥၥင္းမ်ား စာေမးပြဲေျဖၿပီး၍ ႐ြာသို႕ ေခတၱျပန္ၾကြခါနီးတြင္ လာေရာက္ႏႈတ္ဆက္ၾကသျဖင့္ “ေနမေကာင္းျဖစ္ေနတဲ့ ဦးပဥၥင္းေလးကို ေဆးစစ္ဖို႕နဲ႕ ေဆးကုသမႈခံယူဖို႕ ျပန္ပင့္ခဲ့ၾကပါဘုရား”ဟု ေလွ်ာက္ထားလုိက္ပါသည္။
 
႐ိုးရာကိုင္၏- မကိုင္၏
ဦးပဥၥင္းမ်ား ၿမိဳ႕သို႕ ျပန္ၾကြလာေသာအခါ ထုိေနမေကာင္းေသာ ဦးပဥၥင္းေလး မပါလာ၍ ေမးေလွ်ာက္ၾကည့္ရာတြင္ ဦးပဥၥင္းမ်ားက “ေခၚမရခဲ့ဘူး ဒကာေလးေရ၊ ဆီးျဖဴ-ဖန္ခါး-ႏြားက်င္ငယ္ေရမ်ားနဲ႕ ေဖာ္စပ္ရတဲ့ ဘုရားေဆးနည္းေတာ္အတိုင္း ေဖာ္စပ္ၿပီး စားၾကည့္ဦးမယ္တဲ့။ ပိန္သြားလိုက္တာ ဒကာေလးရယ္” ဟု ဦးပဥၥင္းတစ္ပါးက မိန္႕ပါ၏။ ကၽြန္ေတာ္က “ဘုရားေဆးနည္းေတာ္နဲ႕ ကုတာလဲ ကုတာေပါ့ဘုရား။ ဒါေပမယ့္ အခုေခတ္က ေရာဂါေတြက ဆန္းျပားတယ္မဟုတ္လား။ ဒါေၾကာင့္ ဓါတ္မွန္႐ိုက္တန္႐ိုက္၊ ေသြးစစ္တန္စစ္ၿပီး ေရာဂါ႐ွာေဖြ စစ္ေဆးၾကည့္ခ်င္တယ္ ဘုရား။ ဒါမွလဲ အနာသိ ေဆး႐ိွဆိုတဲ့အတုိင္း ကုသရတာ လြယ္ကူတာေပါ့ ဘုရား ။ ကုတာကေတာ့ ဘုရားေဆးနဲ႕ပဲ ကုကု၊ သိပၸံေဆးနဲ႕ပဲ ကုကု၊ တိုင္းရင္းေဆးနဲ႕ပဲ ကုကု ဆႏၵ႐ိွသလို ကုလို႕ရပါတယ္ ဘုရား” ဟု ေလွ်ာက္တင္မိပါ၏။
“ဦးပဥၥင္းတို႕လဲ ေျပာတာပါပဲ ဒကာေလးရယ္။ သူတြင္မကဘူး၊ သူ႕ရဟန္း ဒကာ၊ ရဟန္းအမမ်ားရဲ႕ အိမ္ၾကြၿပီး ဦးပဥၥင္း ၿမိဳ႕ကိုျပန္လိုက္ေအာင္ ေဖ်ာင္းဖ်၊ တုိက္တြန္းေပးဖို႕သြားေျပာေတာ့ ဦးပဥၥင္းကို ႐ိုးရာနတ္ ကိုင္ထားတယ္လို႕ အေဟာထြက္ထားလို႕ နတ္တင္ၾကည္ပါဦးမယ္တဲ့ ဒကာရဲ႕” ဟု စိတ္မေကာင္းသံျဖင့္ မိန္႕ပါသည္။
“ဘယ္လိုဘုရား” မၾကားလိုက္ရ၍ ထပ္ေမးျခင္း မဟုတ္ပါ။ ပီပီသသႀကီးကို ၾကားလိုက္ရပါသည္။ အံ့အားသင့္သြား၍ အာေမဍိတ္တစ္လံုး တုန္လႈပ္ေခ်ာက္ခ်ားစြာ ခုန္ထြက္သြားျခင္းျဖစ္ပါ၏။
“ႀကံႀကံဖန္ဖန္ ဘုရား၊ ဗုဒၶသာ၀က သာသနာ့၀န္ထမ္း ရဟန္းေတာ္ကို ႐ိုးရာနတ္ကိုင္ရတယ္လို႕” ဟူ၍လည္း အံၾသ ထိတ္လန္႕ ၀မ္းနည္းေၾကကြဲ ယူက်ံဳးမရျခင္းမ်ားျဖင့္ ဆို႕နင့္စြာ ေရ႐ြတ္မိပါေတာ့သည္။ “ေၾသာ္ လူေတြ လူေတြ ၊ ေျပာေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၊ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာက ဘုရားႏွင့္ ဆန္႕က်င္ဘက္ခ်ည္းပါလား”
လူသားမ်ား ေလာကတြင္ ကပ္ေဘးမ်ား ဆိုက္ေရာက္ခဲ့ပါက ဘုရား႐ွင္အမွဴးျပဳလ်က္ သံဃာေတာ္ အ႐ွင္ျမတ္မ်ားကို ေဒသစာရီ ၾကြခ်ီီေတာ္မူၾကၿပီး ပရိတ္ေတာ္မ်ား ႐ြတ္ဖတ္သရဇၥ်ာယ္ေတာ္မူၾကျခင္း၊ လူမ်ားကို ေကာင္းေသာအက်င့္သီလမ်ား ေဆာက္တည္ပြားမ်ားၾကရန္ ေဟာၾကားေတာ္မူၾကျခင္းျဖင့္ ကပ္သံုးပါးႏွင့္ ေဘးဆိုးအႏၱရာယ္မ်ားမွ လြတ္ကင္ခ်မ္းသာၾကရေၾကာင္း ေထရ၀ါဒ သမိုင္းေၾကာင္း အစဥ္အလာ႐ိွပါသည္။ (ပရိတ္ႀကီး ၁၁သုတ္ ျဖစ္ေတာ္စဥ္ သမိုင္းတြင္႐ႈပါ။) မ်က္ေမွာက္ကာလတြင္လည္း လူသားမ်ား ဘယာေ၀း၍ ေအးခ်မ္းသာယာေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႕အျပား၌ ေနရာေဒသအသီးသီး ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႕တုိင္းပင္ အႏၱရာယ္ကင္းပရိတ္ေတာ္မ်ား ႐ြတ္ပြားၾကျခင္း၊ အသံမစဲ ပ႒ာန္းပူေဇာ္ပြဲမ်ား အခါအားေလ်ာ္စြာ က်င္းပေနၾက သည္မွာ အထင္အ႐ွားျဖစ္သည္။ ထို႕ျပင္ ေျမကြက္၀ယ္၀ယ္၊ တုိက္တာအိမ္ကိုပင္ ေဆာက္ေဆာက္၊ ေျမသန္႕ ကမၼ၀ါ႐ြတ္ဖတ္ၾကျခင္း၊ အိမ္တက္-တိုက္တက္ မဂၤလာက်င္းပၾကျခင္းႏွင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ား ဖိတ္ၾကား၍ တရားနာယူၾကရသည္သာ ျဖစ္ပါ၏။
ယခုေတာ့ လူသားေလာကကို အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ ျပဳေဆာင္ေပးေတာ္မူၾကေသာ၊ ေလာကကို သန္႕႐ွင္း စင္ၾကယ္မႈ ျပဳေတာ္မူေနၾကေသာ ဗုဒၶ၏သာ၀က ရဟန္းေတာ္ျမတ္ကိုမွ အပါယ္ေလးပါး စာရင္း၀င္ ၃၇ မင္း ႐ိုးရာနတ္ဆိုသူက ခႏၶာကိုယ္ကို ေရာဂါေ၀ဒနာမ်ားကပ္ေအာင္ ဖမ္းစားမႈျပဳႏိုင္သတဲ့ ။ “ေဟာသူကလဲ ေဟာပါေပ့။ ယံုသူကလည္း ယံုၾကပါေပ့” ဟုသာ ဆိုလိုက္ခ်င္ပါေတာ့သည္။
 
နတ္က ဘုန္းႀကီးကို ဆံပင္ႏုတ္ေလသတတ္
မၾကာခင္ ထိုဦးပဥၥင္းသည္ ႐ြာသို႕ ကိစၥတစ္ခုျဖင့္ၾကြရင္း ေနမေကာင္းေသာ ဦးပဥၥင္းကို ျပန္ပင့္လာ၏။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ကတိအတိုင္း ေဆးခန္းမ်ားသို႕ လိုက္ျပ ကုသေပးပါသည္။ ယခု အေတာ္ပင္ က်န္းမာေနပါၿပီ။ ေနမေကာင္းစဥ္ကတည္းက ေဆးခန္းပို႕ဖို႕ အႀကိမ္ႀကိမ္ေလွ်ာက္ထားေသာ္လည္း ဦးပဥၥင္းက သူ႕အတြက္ႏွင့္ တစ္ပါးသူတို႕ တာ၀န္ဒုကၡပိုေနၾကမည္ကို မျဖစ္ေစလို၍ ခြင့္ျပဳေတာ္မူျခင္း မ႐ိွခဲ့ပါ။ အလွဴ၀တၳဳေငြမ်ားကိုလည္း လက္မခံခဲ့။ အကယ္၍သာ ထိုစဥ္ကတည္းက ကုသခဲ့မည္ဆိုလွ်င္ ဓမၼာစရိယ စာေမးပြဲကို ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕ ေျဖဆိုေအာင္ျမင္ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ယံုၾကည္လ်က္ ႏွေျမာေနမိပါသည္။
ထို႕ျပင္ ရဟန္းေတာ္ကို နတ္ကိုင္သည္သည္ဟု ဆိုျခင္းကို အစာမေက်ျဖစ္ေနေသာ ကၽြန္ေတာ္က “ဦးပဥၥင္းကို နတ္ကိုင္တယ္ဆို ဘုရား”ဟု ေမးေလွ်ာက္မိရာ ဦးပဥၥင္းက သူ႕ရဟန္း ဒကာ၊ ဒကာမတို႕အတြက္ ႐ွက္စႏိုးေတာ္ မူဟန္တူသည္ ႐ွက္ၿပံဳးေလး ၿပံဳးေန၏။ကၽြန္ေတာ္က မေက်နပ္ႏိုင္ေသးဘဲ “လူေတြ ဒီလို အယူအဆလြဲေနတာကို ႐ြာဦးေက်ာင္း ဘုန္းေတာ္ႀကီး မသိဘူးလား ဘုရား” ဟု ဆက္လက္ေမးေလွ်ာက္ျပန္သည္တြင္ ေနမေကာင္းေသာ ဦးပဥၥင္းကို ျပန္ပင့္လာေသာ ဦးပဥၥင္းက “မေျပာပါနဲ႕ေတာ့ ဒကာရယ္၊ ႐ြာဦးေက်ာင္း ဘုန္းႀကီးကိုယ္တုိင္ေတာင္ နတ္ႏုတ္ခံရလို႕ ေခါင္းေျပာင္ေနသတဲ့။ အဲ့ဒါနဲ႕ နတ္ဆရာကိုေမးေတာ့ နတ္က လက္႐ိွေနရာမွာ မေပ်ာ္လို႕ဆိုတာနဲ႕ နတ္စင္ေနရာ ေ႐ႊ႕ေပးလုိက္မွ ဘုန္းႀကီး ဆံပင္ ျပန္ေပါက္သတဲ့ ဒကာေရ႕” ဟူေလ၏။
ကၽြန္ေတာ္ ငိုအားထက္ ရယ္အားသန္ ျဖစ္သြားပါသည္။ သို႕ေသာ္ ခ်က္ခ်င္းပင္ စိတ္မခ်မ္းမသာ ျဖစ္သြားမိပါ၏။ “ျဖစ္ရေလ ဘုရား၊ တပည့္ေတာ္တို႕လဲ တစ္ခါတစ္ရံ အပူအားႀကီးတဲ့အခါ ဆံပင္ကၽြတ္တတ္တာပါပဲ ဘုရား၊ ေဆး၀ါးနဲ႕ ျပဳျပင္လုိက္လို႕ အပူအေအးမွ်တ ညီညြတ္သြားရင္ ဆံပင္ျပန္ေပါက္တာပါပဲ ဘုရား။ ဘယ္မွာ နတ္ႏႈတ္တာ ဟုတ္မလဲ ဘုရား။ အခ်ိဳ႕လူေတြမ်ား ေခါင္းတစ္၀က္ေလာက္၊ အခ်ိဳ႕တစ္ေခါင္းလံုးနီးပါး ထိပ္ေျပာင္ေနၾကတာေတြဟာ ဒီလိုဆို ခက္ကေရာေပါ့။ နတ္စင္ေ႐ႊ႕လုိက္မွ ဆံပင္ျပန္ေပါက္တယ္ ဆိုတာကလဲ ထန္းသီးေၾကြခိုက္ က်ီးနင္းခိုက္ ျဖစ္မွာပါ ဘုရား ”
“ဟုတ္ပါတယ္ ဒကာရယ္ ၊ ဒါေပမယ့္ ဘုန္းႀကီးကလဲ သူကိုယ္တုိင္ လက္ေတြ႕ခံရတာဆိုၿပီး စြဲေန ယံုေနတယ္”
သြားၿပီ။ “ခုမွ ကယ္သူေ၀းပါေပါ့၊ ေလွကြဲက အဖာ” ဆိုသကဲ့သို႕ ျဖစ္ေတာ့သည္။ ႐ွင္ေတာ္ဗုဒၶက လူအျဖစ္ ရခဲစြ၊ ေယာက်္ားဘ၀ ရခဲစြ၊ ရဟန္းအျဖစ္ ရခဲစြ၊ သာသနာေတာ္ႀကီးႏွင့္ ႀကံဳႀကိဳႈက္ခဲစြ၊ သဒၵါတရား ႐ိွခဲစြ- ဟု ရရန္၊ ျဖစ္ရန္ ခဲယဥ္းလွေသာ ဒုလႅဘတရား ငါးပါးဟူ၍ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ထိုဒုလႅဘတရားငါးပါးကို ပိုင္ဆိုင္သူတို႕ကား လူသားျဖစ္ေသာ ရဟန္းသာမေဏ၊ သံဃာေတာ္မ်ားမွတစ္ပါး အျခားမ႐ိွ။ မည္သည့္ ျဗဟၼာ၊ သိၾကား၊ နတ္မ်ားမွ မရႏိုင္ၾကပါေခ်။ ထို႕ေၾကာင့္လည္း ျမတ္ဗုဒၶက ယေန႕မွျဖစ္သည့္ ပုထုဇဥ္သာမေဏငယ္ကို အရိယာျဖစ္ေသာ လူ ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမမ်ားႏွင့္တကြ ျဗဟၼာ၊ သိၾကား၊ နတ္တို႕ အားလံုးကပင္လွ်င္ ႐ိွခိုး ပူေဇာ္ျခင္းငွာ ထုိက္သည္ဟု မိန္႕ၾကားေတာ္မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါ၏။ထိုသို႕ ရတနာသံုးပါးတြင္ တစ္ပါးအပါအ၀င္ ျဖစ္သည့္ သံဃာရတနာေတာ္ျမတ္ကို ဦးေခါင္းထက္မွ ဆံပင္ကိုမ်ား မိစၦာနတ္က ေျပာင္ေအာင္ႏုတ္သတဲ့။ လူသူေလးပါး ၾကား၍မွ ေလ်ာ္ကန္ပါ၏ေလာ။
“ဒီလိုဆိုရင္ျဖင့္ ဒီအစြဲေတြကို ကၽြတ္ေအာင္ခၽြတ္ဖို႕ ကယ္သူေ၀းၾကၿပီေပါ့ ဘုရား”ဟု ၀မ္းနည္းပက္လက္ တင္ေလွ်ာက္မိရာ ဦးပဥၥင္းက “မေ၀းပါဘူး ဒကာရဲ႕ ၊ ႐ိွပါတယ္”
“ဘယ္သူမ်ားလဲ ဘုရား”
“အထက္ေက်ာင္း ဘုန္းႀကီးေလ”
ဦးပဥၥင္းမိန္႕မွ သတိရမိေတာ့သည္။ အထက္ေက်ာင္းဘုန္းႀကီးဆိုသည္မွာ ႐ြာႏွင့္ခပ္လွမ္းလွမ္း႐ိွ ေတာရေက်ာင္းတြင္ သီတင္းသံုးေနေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးျဖစ္၏။ ေတာေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းထုိင္၍ ေနျခင္းေၾကာင့္ ေတာေက်ာင္းဘုန္းႀကီးဟု ေခၚေ၀ၚေနၾကေသာ္လည္း သက္ေတာ္မွာ ငယ္ငယ္ပင္႐ိွေသး၏။ နမၼားၿမိဳ႕ ၊ ၿမိဳ႕မေက်ာင္းတိုက္၌လည္းေကာင္း၊ မႏၱေလးၿမိဳ႕ ၀ိသုဒၶါ႐ံုေက်ာင္းတိုက္၌လည္းေကာင္း ပရိယတၱိစာေပမ်ား သင္ယူဆည္းပူးခဲ့သျဖင့္ စာေပဗဟုသုတ ၾကြယ္၀ၿပီး ၀ိဘဇၨဥာဏ္ ထက္သန္ေတာ္မူသည့္ အျပင္ ရိပ္သာတရားစခန္း၀င္၍ ပဋိပတၱိကိုလည္း လက္ေတြ႕အားထုတ္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ဓမၼာစရိယတန္း အေရာက္တြင္ ဤယခုလက္႐ိွေတာေက်ာင္းဘုန္းႀကီး ပ်ံလြန္ေတာ္မူ၍ အေ၀းေရာက္အစ္ကိုေတာ္လည္း ျဖစ္ေသာ ဆရာေတာ္၏ “႐ြာကိုျပန္၍ သာသနာျပဳပါ” ဟူေသာ ၾသ၀ါဒကို ဦးထိပ္ပန္ဆင္ကာ ဤေတာေက်ာင္းသို႕ လာေရာက္ေက်ာင္းထုိင္ရျခင္း ျဖစ္သည္။ ေရာက္စတြင္ ငယ္႐ြယ္သူျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္စြာ ေတာေက်ာင္း၌ မေပ်ာ္ေမြ႕ေသာ္လည္း ေနရမည့္အတူတူ ကိုယ္တုိင္ႏွင့္တကြ အမ်ားအက်ိဳး႐ိွေအာင္ေနမည္ဟု ဆံုးျဖတ္ေတာ္ မူဟန္တူသည္။ ေႏြရာသီတြင္ ကေလးငယ္မ်ားကို ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္း ပို႕ခ်ေပးသည္။ လူလတ္ပိုင္းမ်ားကို ဓမၼစၾကာ၀တ္အသင္းမ်ား ဖြဲ႕စည္းေစသည္။ သာေရး နာေရး႐ိွ၍ တရားေဟာခြင့္ႀကံဳ လွ်င္လည္း အယူအျမင္ စင္ၾကယ္ေရး တရားေတာ္မ်ားကို ဦးစားေပး၍ ေဟာသည္။ အငယ္တန္း၊ အလတ္တန္း၊ အထိလည္း စာခ်ေပးသည္။
“အထက္ေက်ာင္းဘုန္းႀကီးက အယူမွား၊ အစြဲမွားမ်ားကို ေထာက္ျပၿပီး အမွန္တရားေတြ သက္၀င္လာေအာင္ ျပဳျပင္ေရးတရားေတြ ေဟာပါတယ္ ဒကာရယ္။ ဒါေပမယ့္ လူေတြက ခက္တယ္။ တစ္ခိ်ဳ႕က အဲဒီလို ေဟာတာကိုပဲ သူတို႕အစြဲေတြ ထိခိုက္ရမလားဆိုၿပီး အထက္ေက်ာင္းဘုန္းႀကီ နတ္ေႏွာက္လို႕ ႐ူးေနၿပီလုိ႕ ေျပာၾကေသးတယ္”
“အလိုေလး ဘုရားဘုရား ။ မၾကား၀ံ့ မနာသာေတြပါလား။ တကယ့္ေသနတ္က်ည္ဆံကမွ တစ္ခါမွန္လွ်င္ တစ္သက္တစ္ဘ၀သာ ေသရမည္။ ပါးစပ္က်ည္ဆန္ကေတာ့ တစ္ခါမွန္လိုက္ၿပီ ဆိုမွျဖင့္ ဘ၀မ်ားစြာ သံသရာ တစ္ေလွ်ာက္ ခံေပးဦးေရာ့ ”
“သိပ္လဲ စိတ္မပူပါနဲ႕ ဒကာရယ္။ ဘယ္သူေတြ ဘာေျပာေျပာ အထက္ေက်ာင္းဘုန္းႀကီးက လက္ေလွ်ာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုေတာင္မွ ႐ြာေက်ာင္းကိုလာၿပီး ၀ိပႆနာတရားစခန္းဖြင့္ဖို႕ စီစဥ္ေနေလရဲ႕။ အစပိုင္းေတာ့လဲ လူအို လူမင္းေတြနဲ႕ေပါ့။ တျဖည္းျဖည္းေတာ့ လူလတ္ပုိင္းနဲ႕ လူငယ္ေတြကိုပါ စည္း႐ံုးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္”
ဦပဥၥင္းက ဤသို႕ မိန္႕မွပင္ ကၽြန္ေတာ္ စိတ္သက္သာရာ ရသြားပါသည္။ “စိတ္႐ွည္ ဇြဲသန္၊ သည္းညည္းခံ၊ ျပဳရန္ သာသနာ” ဟု ဆိုသည့္အတုိင္း မိိမိကို မိႈခ်ိဳး မွ်စ္ခ်ိဳးေျပာေသာ္လည္း စိတ္နာ စိတ္ပ်က္ေတာ္မူျခင္း မ႐ိွဘဲ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကို ေစာင့္ေ႐ွာက္ေတာ္မူသည့္ အ႐ွင္ျမတ္အား ေလးစားၾကည္ညိဳမိသည္ႏွင့္အမွ် အ႐ွင္ျမတ္၏ သာသနာျပဳလုပ္ငန္းႀကီး ေအာင္ျမင္ပါေစ၊ အ႐ွင္ျမတ္လို သာသနာ့ အာဇာနည္မ်ား မ်ားမ်ားႀကီး ေပၚထြန္းလာပါေစဟုသာ အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆုေတာင္းလုိက္မိပါေတာ့သည္။
 
လင္းဦး ( စိတ္ပညာ )
 
ေထရ၀ါဒ စံေပတံျဖင့္ တိုင္းတာ၍
(၁)
 
ဓမၼစြမ္းရည္ အ႐ွင္သု၀ဏၰႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျခင္း
 
ကၽြန္ေတာ္သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မဟာစည္သာသနာ့ရိပ္သာႀကီးတြင္ ႏွစ္လခန္႕တရားအားထုတ္ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ တရား အားထုတ္ၿပီးေသာအခါ သံုးရက္ခန္႕ရိပ္သာတြင္ ေလ့လာခြင့္ရပါသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ သာသနဓဇသီရိပ၀ရဓမၼာ စရိယ၊ ဒီဃနိကာယေကာ၀ိဒ ဥဘေတာ၀ိဘဂၤဓရ မင္းကြန္းတိပိဋကဓရ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ စာေပဆုရ၊ မႏၱေလးၿမိဳ႕၊ သာသနတကၠသိုလ္၊ သုတၱႏၱမဟာဌာန နာယက ပါေမာကၡေဟာင္း အဆင့္ျမင့္ ေလာကုတၱရာဆိုင္ရာ ဘြဲ႕ထူး ဂုဏ္ထူးမ်ားျဖင့္ စံုလင္သည့္ ကမၼာ႒ာနာစရိယ ဓမၼကထိက ဓမၼစြမ္းရည္ဆရာေတာ္ အ႐ွင္သု၀ဏၰအား ေတြ႕ဆံု ၾကည္ညိဳခြင့္ ရခဲ့ပါသည္။
 
သို႕ေတြ႕ဆံုစဥ္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ အယူအျမင္ စင္ၾကယ္ေရး၊ ကိုးကြယ္မႈ စင္ၾကယ္ သန္႕႐ွင္းေရးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆရာေတာ္၏ ၾကည္ညိဳဖြယ္ရာ ရပ္တည္ေျဖဆိုခ်က္မ်ားအား ကၽြန္ေတာ္ေမးျမန္း ၾကားနာခဲ့ရသည္မ်ားကို ျပန္လည္ ဓမၼဒါန ျပဳလိုက္ပါသည္။
 
 
(၂)
 
သာသနပါပက အက်င့္မ်ား
 
“ဆရာေတာ္ဘုရား၊ ေရဆြမ္းကိုသာ ဘုဥ္ေပးတယ္၊ သဲဆြမ္းကိုသာ ဘုဥ္ေပးတယ္၊ ေလဆြမ္းကိုသာ ဘုဥ္းေပးတယ္ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ထူးေတြအေၾကာင္း ၾကားေနသိေနရပါတယ္ ဘုရား။ အဲ့ဒီပုဂၢိဳလ္ေတြကို ေထရ၀ါဒ ႐ႈ႕ေထာင့္ကေနၾကည့္ရင္ ဆရာေတာ္ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ ဘုရား။
 
“႐ွင္းပါတယ္ ဒကာရဲ႕။ ဘယ္လို႐ွင္းသလဲဆိုေတာ့ သုတၱန္ေဒသနာ မဟာသီဟနာဒသုတ္မွာ သာသန ပါပေတြရဲ႕ အက်င့္ေတြကို ေဟာၾကားထားခဲ့တာပဲ ”
 
“မွန္ပါ ဘုရား ”
 
“ဘယ္လိုေဟာၾကားခဲ့သလဲဆိုေတာ့ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ အ၀တ္အထည္ကို မ၀တ္ၾကဘူးတဲ့။ ေနာက္ သဒၶါမ်က္လံုး ကန္းေနၾကတဲ့ အႏၶပုထုဇဥ္ေတြကို အထူးအဆန္းထင္ၿပီး အ႐ူးအႏွမ္းကိုးကြယ္လာၾကေအာင္ သူတို႕ဟာ သစ္႐ြက္စိမ္းေတြကို စားျပၾကတယ္တဲ့။ ဆန္စိမ္းေတြကိုလည္း စားျပၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဆန္ကြဲ၊ ထမင္းဂ်ိဳးေတြကိုလဲ စားျပတယ္။ ႏွမ္းဖတ္၊ ျမက္၊ ေတာသစ္ျမစ္၊ သစ္သီးေတြခ်ည္းပဲလဲ စားျပတဲ့အျပင္ ေနာက္ဆံုး က်င္ႀကီးအထိ စားျပၿပီး ထူးဆန္းေအာင္ လုပ္ျပၾကပါတယ္တဲ့ ”
 
“ ေၾသာ္ တင္ပါ့ဘုရား ”
 
“ ဒီေတာ့ မဟာသီဟနာဒသုတ္နဲ႕ တိုင္းတာေျပာရရင္ သဲဆြမ္း၊ ေရဆြမ္း၊ ေလဆြမ္းကိုသာ ဘုဥ္းေပးတယ္၊ စာေသာက္တယ္ဆိုတဲ့ သူေတြဟာ အထူးအဆန္းျဖစ္ေအာင္၊ အ႐ူးအႏွမ္းကို ကိုးကြယ္တတ္ၾကတဲ့သူေတြ မ်ားျပားလာေအာင္ ဗန္းျပတဲ့ သာသနပါပ အက်င့္ေတြကို က်င့္ျပေနတာပဲ။ ဘုရားေျပာတဲ့ အက်င့္ျမတ္ အျပင္ဘက္ကဆိုတာ ထင္႐ွားေနတာပါပဲ”
 
 
အက်ိဳးမ႐ိွေသာ အက်င့္ဆန္းမ်ား
 
ဓမၼစြမ္းရည္ဆရာေတာ္ အ႐ွင္သု၀ဏၰ၏ ေျဖၾကားခ်က္မ်ားမွာ ႐ွင္းလင္းတိက်လွပါ၏။ သုတၱန္ေဒသနာလာ မဟာသီဟနာဒသုတၱန္ႏွင့္ ႏိႈင္းခ်င့္ၾကည့္ေလေသာ္ ထိုထို ေရဆြမ္း၊ သဲဆြမ္း၊ ေလဆြမ္းကို စားသည္ဆိုေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ အက်င့္မ်ားကား သာသနပါပမွ အက်င့္မ်ား ျဖစ္ေနေပသည္။ ထိုအက်င့္ဆန္းမ်ားကို ဘုရား႐ွင္သည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင့္ငါးရာေက်ာ္ကာလမွစ၍ အတၱကိလာမထာႏုေယာဂက်င့္စဥ္ဟု ပစ္ပယ္႐ႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေလသည္။
 
အဘယ္ေၾကာင့္ ထိုအက်င့္မ်ားကို ဘုရား႐ွင္ ပစ္ပယ္ခဲ့ပါသနည္း။ ထိုအက်င့္မ်ားသည္ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ စသည့္ ကိေလသာအညစ္အေၾကးမ်ား ကင္းေ၀းသန္႕႐ွင္းစင္ၾကယ္ေစေၾကာင္း အက်င့္မ်ားမဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အစြန္းေရာက္က်င့္ႀကံျခင္းမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္လည္း ကိုယ္ႏႈတ္ႏွလံုးသံုးပါးကို ယဥ္ေက်း သိမ္ေမြ႕ေစႏိုင္ေသာ အက်င့္ျမတ္မ်ားလည္း မဟုတ္ၾကေပ။
 
ကုသလ အန၀ဇၨ အျပစ္မ႐ိွ ခ်မ္းသာရာရေၾကာင္း ကုသိုလ္လမ္းေၾကာင္းမ်ားလည္းမဟုတ္ပါေပ။ ထို႕ေၾကာင့္ ဘုရား႐ွင္က ပစ္ပယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ေၾသာ္ ထိုထိုေသာ အက်င့္ထူးအက်င့္ဆန္းမ်ားကို ဘုရားအစ႐ိွသည့္ သူေတာ္ေကာင္းႀကီးမ်ား ပစ္ပယ္တားျမစ္ေတာ္မူထားပါလ်က္ ထပ္မံက်င့္ႀကံေနၾကျပန္သည္။ ထိုအက်င့္မ်ားကို လက္ခံၾကည္ညိဳေနၾကျပန္သည္ဆိုေတာ့ ယင္းပုဂၢိဳလ္မ်ားကား ေထရ၀ါဒ အ၀န္းအ၀ိုင္းမွ စာရင္း၀င္မ်ားကား မဟုတ္တန္ရာ၊ သာသနပါပ ပုဂၢိဳလ္မ်ားသာ ျဖစ္ေပမည္ဟု ကၽြန္ေတာ္တို႕ သိ႐ိွနားလည္ထားၾကရမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။
 
ယခုကဲ့သို႕ သူတို႕အေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပေနရျခင္းမွာလည္း ထိုပုဂၢိဳလ္မ်ားက သာသနာအတြင္း အေယာင္ေဆာင္ လွည့္စားေနပါသျဖင့္ ေထရ၀ါဒ အ၀န္းအ၀ိုင္းႏွင့္ ျခားနားေစရန္ စည္းတားေပးျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။
 
 
(၃)
 
ရာထူးစည္းစိမ္ဥစၥာမ်ား တိုးတက္ႀကီးပြားေစပါသလား
 
“အ႐ွင္ဘုရား ၊ သူတို႕က ဆိုၾကပါေသးတယ္။ ဘယ္ဂါထား႐ြတ္၊ ဘယ္အရာကို ပုတီးစိပ္ပါဆိုရင္ ရာထူးတိုးတက္ ေစရမယ္၊ ႀကီးပြားခ်မ္းသာလာေစရမယ္လို႕ အတိအလင္းေျပာဆိုေနၾကတဲ့ အခ်က္ကိုေကာ ဘုရား”
 
“အဘိဓမၼာမွာ စိတ္ဟာ လက္ေဖ်ာက္တစ္တြတ္္အခ်ိန္မွာ ကုေဋတစ္သိန္းေက်ာ့ျဖစ္တယ္လို႕ ဆိုတယ္။ ဒါကို ႐ွင္းေအာင္ မိလိႏၵပဥႇာနဲ႕ေျပာရရင္ေတာ့ လက္ေဖ်ာက္တစ္တြတ္စာမွာ စိတ္ဟာ စပါးတင္း႐ွစ္ဆယ္ဆံ့တဲ့ လွည္းအစီးတစ္ရာေလာက္ အစုလိုက္ အပံုလိုက္ ျဖစ္တယ္။ ဆိုလိုတာက လက္ေဖ်ာက္တစ္တြတ္စာမွာ စိတ္ေတြဟာ အနီးစပ္ဆံုး စပါးတင္းေပါင္း တစ္ေသာင္းပံုႀကီးေလာက္နီးနီး ျဖစ္တယ္ေပါ့။ အဲ့ဒီမွာ ရာထူးတိုးခ်င္၊ စီးပြားျဖစ္ခ်င္တဲ့ ေလာဘစိတ္နဲ႕ ဂါထာ႐ြတ္၊ ပုတီးစိပ္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ေလာဘဆိုတဲ့ အကုသိုလ္ဦးစီးတဲ့ စိတ္တစ္ႀကိမ္ ျဖစ္တိုင္းျဖစ္တိုင္း စပါးတင္းတစ္ေသာင္းပံုေလာက္နီးနီး ျဖစ္ျဖစ္ေနတယ္ေပါ့။ ဒီေတာ့ ဂါထာ ႐ြတ္စဥ္ စိတ္အစဥ္အႀကိမ္ေတြမ်ားစြာ ျဖစ္ေနမယ္ဆိုေတာ့ စဥ္းစားသာ ၾကည့္ေပေတာ့ ။ ေလာဘ အကုသိုလ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ျဖစ္ေနမလဲဆိုတာ ဧရာမေလာဘအပံုႀကီး ျဖစ္ေနၿပီေပါ့။ ႐ြတ္တဲ့ဂါထာက ဘုရားေဟာပါလို႕ ပါ႐ိွခဲ့ရင္ ကုသိုလ္ကေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ပါမွာေပါ့။ သန္႕သန္႕႐ွင္း႐ွင္း ကုသိုလ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္က ရာထူးတိုးခ်င္ ရာထူးတိုးတက္ေၾကာင္း၊စီးပြားတိုးတက္ခ်င္ရင္ စီးပြားတိုးတက္ေၾကာင္း အလုပ္ေတြကိုသာ ႀကိဳးႀကိဳးစားစားလုပ္ေပါ့။ ဒါမွ ရာထူးတို႕၊ စီးပြားတို႕ဆိုတာ တိုးတက္လာမွာေပါ့။ အင္း...ထိုင္ပုတီးစိပ္၊ ဂါထာ႐ြတ္ေန႐ံုနဲ႕ေတာ့ ဘယ္ရာထူး၊ ဘယ္စီးပြားမွ တက္မလာႏိုင္ပါဘူးေလ။ ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ အလုပ္က လမ္းလြဲေနလို႕ပဲေလ။
 
 
အေၾကာင္းေၾကာင့္ အက်ိဳးျဖစ္
 
မွန္ပါ၏။ ဆရာေတာ္ အမိန္႕႐ိွသကဲ့သို႕အလုပ္ဟူေသာအေၾကာင္းတရားကို မျပဳလုပ္ပါဘဲ အက်ိဳးဟူေသာ ေက်းဇူးခံစားရျခင္းမ်ားသည္ လံုး၀ျဖစ္ေပၚလာ၍ မလာႏိုင္ပါ။ အသီးကိုစားလိုလွ်င္ အပင္ကို စိုက္ပ်ိဳးရပါမည္။ အေၾကာင္းမျပဳလုပ္ပဲလ်က္ အက်ိဳးတရားဟူသည္ ျဖစ္ေပၚ၍ မလာႏိုင္ပါ။
 
 
(၄)
 
ေထရ၀ါဒ စံေပတံႏွင့္ တိုင္းတာ၍
 
ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေထရ၀ါဒဟူေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႕သည္ ဒီလိုၾကား၊ ဟိုလိုၾကား၊ ဒီလိုျမင္၊ ဟိုလိုျမင္တိုင္း မ်က္ကန္းသဒၶါျဖင့္ မယံုသင့္ၾကပါေခ်။ ေ၀ဖန္စီစစ္တတ္ေသာ ၀ိဘဇၨ၀ါဒီမ်ားပီပီ ေ၀ဖန္စိစစ္ပိုင္းျခား ၾကည့္ၾကရ ေပမည္။ သို႕ ေ၀ဖန္ပုိင္းျခားၾကည့္ရာတြင္ ဘုရားအစ႐ိွသည့္ အရိယာသူေတာ္ေကာင္းႀကီးတို႕၏ လမ္းေၾကာင္းႏွင့္ ညီမညီ၊ ဓမၼ၀ိနိယႏွင့္ ကိုက္မကိုက္၊ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာသို႕ ဆိုက္မဆို္က္ ေထရ၀ါဒ စံေပတံျဖင့္ ေထာက္ခ်င့္တိုင္းတာ ၾကည့္ၾကရေပမည္။
 
တိုင္းတာၾကည့္ရာတြင္ ရဟန္းပညာ႐ိွ၊ လူပညာ႐ိွမ်ား ေရးသားထားေသာ ပါဠိျမန္မာျပန္စာေပမ်ားစြာ အားထားရာ ႐ိွေနပါသည္။ ထိုစံမ်ားျဖင့္ တိုင္းတာၾကည့္ၿပီး ကုိက္ညီလွ်င္ ကိုးကြယ္ရာအျဖစ္ယူ၍ မကိုက္ညီပါက ပါပ၀ါဒမ်ားသာဟု မွတ္ယူကာ ေ႐ွာင္ၾကဥ္တားဆီးၾကရမည္သာ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။
 
Lin Oo ( psy )
 
 
 
ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာ့အလံေတာ္၏ ပစၥကၡျမင္ကြင္း
ဗုဒၶသာသနာေတာ္အလံသည္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာေတာ္၏ အထြတ္အထိပ္အျဖစ္ အမွတ္တံဆိပ္ ခတ္ႏွိပ္ စီစဥ္ထားသည့္ အလံေတာ္ျဖစ္ေပသည္။ အလံေတာ္ကို စီစဥ္ရာ၌ အေရာင္(၆)မ်ိဳးျဖင့္ စီစဥ္ထားသည္။ အဆိုပါ(၆)မ်ိဳးေသာ အေရာင္တို႕သည္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား အျဖစ္ကိုရ႐ိ္ွေတာ္မူၿပီးစ သတၱာဟ (၇)ရက္၊ (၇)လီ စံေတာ္မူရာ၌ စတုတၳ သတၱာဟျဖစ္ေသာ ရတနာဃရ နတ္တို႕ဖန္လာ ရတနာစံအိမ္ေတာ္တြင္ စံေနေတာ္မူ၍ အဘိဓမၼာ ေဒသနာေတာ္မွ အနႏၱနယသမႏၱမည္ေခၚ မဟာပ႒ာန္း ေဒသနာေတာ္ကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ေတာ္ မူေသာ္အခါ ဗုဒၶဘုရား၏ ကိုယ္ေတာ္မွ ထြက္ျမဴးေတာ္မူသည့္ ေရာင္ျခည္ေတာ္ ျဖစ္ေလသည္။ ထိုေရာင္ျခည္ေတာ္(၆)သြယ္ကို ဦးထိပ္ထား၍ ဗုဒၶသာသနအလံေတာ္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ စီစဥ္ရန္ အႀကံျပဳသူမွာ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဟင္နရီစတီးလက္အိုလေကာ့ ျဖစ္ေလသည္။ ဗိုလ္မွဴးႀကီး အိုလေကာ့သည္ ၁၈၈၀ျပည့္ႏွစ္ မွစ၍ သီဟိုဠ္(သီရိလကၤာ) ႏိုင္ငံတြင္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာျပန္႕ပြားေရး ေဆာင္႐ြက္သူ ျဖစ္ေပသည္။
 
၁၈၈၅ခုႏွစ္တြင္ သီဟိုဠ္(သီရိလကၤာ)ႏိုင္ငံအစိုးရက ကဆုန္လျပည့္ေန႕ကို ဗုဒၶေန႕အျဖစ္ သတ္မွတ္၍ အခမ္းအနား က်င္းပရန္ စီစဥ္ၾကသည္။ ဤတြင္ ဗုဒၶေန႕အခမ္းအနား၌ လႊင့္ထူမည့္ ဗုဒၶအထိမ္းအမွတ္ တံဆိပ္ခတ္ သာသနာ့အလံေတာ္ လိုအပ္ေနေပသည္။ ထိုလိုအပ္ခ်က္ကို ဗိုလ္မွဴးႀကီးအိုလေကာ့က ျဖည့္ဆည္း ေပးလိုက္သည္။ ဗုိလ္မွဴးႀကီး အိုလေကာ့သည္ ဗုဒၶသာသနာ့အလံေတာ္အျဖစ္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏ ထူးျခားေသာ ေရာင္ျခည္ေတာ္(၆)သြယ္ကို အေျခခံ၍ ျပဳလုပ္ရန္ အႀကံျပဳျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ထိုအႀကံျပဳခ်က္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ၁၈၈၅ခုႏွစ္တြင္ ပထမဦးဆံုးက်င္းပသည့္ သီဟိုဠ္ (သီရိိလကၤာ)ႏိုင္ငံ၏ ဗုဒၶေန႕ အခမ္းအနားတြင္ စတင္အသံုးျပဳ လႊင့္ထူပူေဇာ္ခဲ့ေပသည္။ ၁၉၅၀ျပည့္ႏွစ္တြင္ က်င္းပသည့္ ကမၻာ့ဗုဒၶဘာသာ ညီလာခံမွ အညီအၫြတ္ သေဘာတူဆံုးျဖတ္၍ ေရာင္ျခည္ေတာ္(၆)သြယ္ျဖင့္ စီစဥ္ထားသည့္ ဗုဒၶသာသနာ့ အလံေတာ္ကို ကမၻာ့အ၀န္း၌ ဦးထိပ္တင္လႊင့္ထင္ပူေဇာ္ခဲ့ၾကေပသည္။
 
ဗုဒၶသာသနာ့အလံေတာ္ကို စီစဥ္ရာ၌ ဗုဒၶေရာင္ျခည္ေတာ္၏ အေရာင္(၆)မ်ိဳးျဖစ္ေသာ-
နီလ = အျပာေရာင္ (အညိဳေရာင္)
 
ပီတ = အ၀ါရင့္ေရာင္
 
ေလာဟိတ = အနီရင့္ေရာင္
 
ၾသဒါတ = အျဖဴေရာင္
မဥၨိဠ = ပန္းႏုေရာင္ (သေျပေရာင္)ႏွင့္
ပဘႆရ = ငါးမ်ိဳးေရာယွက္အေရာင္ (ၿပိဳးၿပိဳးျပက္ျပက္အေရာင္)
စသည္ျဖင့္ အကန္႕(၆)ကန္႕ျဖင့္ စီစဥ္ျခင္းျဖစ္သည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ဆိုေသာ္ -
(၁) နီလ = အျပာရင့္ေရာင္ -ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္။
(၂) ပီတ = အ၀ါရင့္ေရာင္-ဗုဒၶသာသနာေတာ္ အထိမ္းအမွတ္။
(၃) ေလာဟိတ = အနီရင့္ေရာင္-ရဲရင့္ျခင္း အထိမ္းအမွတ္။
(၄) ၾသဒါတ = အျဖဴေရာင္- သန္႕႐ွင္းစင္ၾကယ္ျခင္း အထိမ္းအမွတ္။
(၅) မဥၨိ႒ = ပန္းႏုေရာင္- ေျဖာင့္မတ္ျခင္း အထိမ္းအမွတ္။
(၆) ပဘႆရ = ငါးမ်ိဳးေရာယွက္အေရာင္- စည္းလံုးညီညြတ္ျခင္း
အထိမ္းအမွတ္။
စသျဖင့္စီစဥ္ျခင္းလည္း ျဖစ္ေပသည္။
 
ကမၻာ့ဗုဒၶဘာသာညီလာခံ(၁၉၅၀)မွ အညီအၫြတ္ဆံုးျဖတ္မႈျဖင့္ ျဖစ္တည္လာခဲသည့္ ဗုဒၶဘာသာ သာသနာ့ အလံေတာ္ကိုပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လက္ခံက်င့္သံုး ဦးထိပ္တင္လႊင့္ထူပူေဇာ္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၈၀ျပည့္ႏွစ္တြင္ က်င္းပသည့္ သာသနာေတာ္ သန္႕႐ွင္းတည္တံ့ျပန္႕ပြားေရး ဂိုဏ္းေပါင္းစံု သံဃအစည္းအေ၀းမွလည္း ဗုဒၶသာသနာ့ အလံေတာ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အညီအၫြတ္ဆံုးျဖတ္ၿပီး သံဃနာယက လက္စြဲက်မ္းတြင္ ျပ႒ာန္း ခဲ့သည္။ သံဃနာယက လက္စြဲ၊ အပိုဒ္(၅)၊ အခန္း(၂၉) အေထြေထြက႑၌ သာသနာ့အလံေတာ္ အခန္း အပိုဒ္(၃၅၅)၌ အသံုးျပဳရမည့္ေန႕ရက္မ်ား သတ္မွတ္ထားသည္မွာ-
 
(၁) ကဆုန္လျပည့္ေန႕ - ဗုဒၶေန႕။
(၂) နယုန္လျပည့္ေန႕ - မဟာသမယအခါေတာ္ေန႕
(၃) ၀ါဆိုလျပည့္ေန႕ - ဓမၼစၾကာအခါေတာေန႕
(၄) သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန႕ - အဘိဓမၼာအခါေတာ္ေန႕
(၅) တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႕ - သာမညဖလအခါေတာ္ေန႕ ဟူ၍ ျဖစ္သည္။
 
အပိုဒ္(၃၆၅)အသံုးျပဳရမည့္ အခမ္းအနားမ်ားကို ေဖာ္ျပထားရာတြင္-
 
(၁) ၀ါဆိုပြဲ
 
(၂) ကထိန္ပြဲ
 
(၃) အဘိဓမၼာပြဲ
(၄) ႐ွင္ျပဳပြဲ
(၅) ရဟန္းခံပြဲ
(၆) ဆြမ္းႀကီးေလာင္းလွဴပြဲ
(၇) မဟာဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္
(၈) စူ႒ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္
(၉) ဘြဲ႕တံဆိပ္ဆက္ကပ္ပြဲ
(၁၀) တိပိဋက စာေမးပြဲ၊ ပူေဇာ္ပြဲ
(၁၁) စာျပန္ပြဲ၊ ပူေဇာ္ပြဲ
(၁၂) ဗုဒၶဘာသာစာေမးပြဲ၊ ပူေဇာ္ပြဲ
(၁၃) ခြင့္ျပဳခ်က္ရ႐ိွၿပီသည့္ တရားပြဲ
(၁၄) ဘုရားထီးတင္ပြဲ
(၁၅) ဗုဒၶဇနိယပြဲ
(၁၆) သံဃအစည္းအေ၀းပြဲ
(၁၇) အဘိဓမၼာပ႒ာန္းပူေဇာ္ပြဲ
(၁၈) နိကာယ္စာျပန္ပြဲ၊ ပူေဇာ္ပြဲ
(၁၉) ဗုဒၶဘာသာေရးဆိုင္ရာသင္တန္း စသည္ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္။
 
အပိုဒ္(၃၅၈) အသံုးျပဳနည္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္မွာ-
 
အထိမ္းအမွတ္အလံအားလံုး၏အလယ္တြင္ ျဖစ္ေစရမည္။ လက္ယာအစြန္းမွ အေရာင္ငါးမ်ိဳး ေရာယွက္ေရာင္တြင္ အျပာရင့္ေရာင္သည္ အေပၚတြင္လက်္ာဘက္႐ိွေနေစရမည္။ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္တြင္ စိုက္ထူပါက ကားႀကီးမ်ား၏ အမိုးအေ႐ွ႕ပိုင္းတြင္ ျဖစ္ရမည္။ ကားငယ္မ်ားတြင္ လက္ယာဘက္ အေ႐ွ႕ပိုင္းတြင္ ျဖစ္ရမည္။ သံဃာမ်ားကို ႀကိဳဆိုသည့္အခါ သံဃာပါလာသည့္အခါတြင္သာ တပ္ဆင္ရမည္ဟူ၍ ေဖာ္ျပ ထားသကဲ့သို႕၊ အပိုဒ္(၃၉၅)အသံုး မျပဳရသည့္အခ်ိန္အခါႏွင့္ေနရာကို သတ္မွတ္ထားရာတြင္ကား-
 
(က) ရဟန္းသံဃာပါသည္ျဖစ္ေစ၊ မပါသည္ျဖစ္ေစ မည္သည့္ဘုရားဖူးယာဥ္တြင္မွ မသံုးစြဲရ။
(ခ) လမ္းေဘး၊ လမ္းခြ၊ ယာဥ္ဆိပ္၊ သေဘၤာဆိပ္မ်ားတြင္ မသံုးရဟူ၍ ျဖစ္ေလသည္။
 
ယေန႕ ပစၥကၡဗုဒၶသာသနာ့အလံေတာ္ျမင္ကြင္းကား ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ဦးအေနျဖင့္ ဘ၀င္ မက် ၀မ္းနည္းမိရ ပါသည္။ ဗုဒၶသာသနာ့အလံေတာ္ကို သံုးစြဲေနၾကသည္မွာ အရာဌာန ဆိုင္သည္ မဆို္င္သည္ကို အေလးဂ႐ုမျပဳ ေပါ့ေပါ့တန္တန္သံုးစြဲေနၾကေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္ မၾကာခဏ ႀကံဳေတြ႕ရသည့္ ဗုဒၶသာသနာ့ အလံေတာ္ကို သံုးစြဲေနသည္မ်ားမွာ ဘုရားဖူး ယာဥ္မ်ား၊ လမ္းေဘး၀ဲယာ အလွဴခံဌာနမ်ားသည္ ဗုဒၶသာသနာ့အလံေတာ္ကို တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သံုးေနၾကေပသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႕မွာ ဗုဒၶသာသနာ့အလံေတာ္ သံုးစြဲနည္းကို မသိ႐ိွ မေလ့လာဘဲ အမ်ားေယာင္၍ ေယာင္ေနၾကသူမ်ား႐ိွၾကသည္။ အေရာင္(၅)မ်ိဳးကို အကန္႕(၆)ကန္႕ျဖင့္ စီစဥ္ထားရာ၌ လက္ယာဖက္အစြန္ဆံုးအကန္႕မွာ အေရာင္(၅)မ်ိဳးကန္႕လန္႕အစင္းတြင္ အျပာရင့္ေရာင္ကို အထက္မွာ ထားရမည့္အစား ေအာက္တြင္ထားေနၾကေပရာ အလံေတာ္ေဇာက္ထိုးျဖစ္ေနေပသည္။ အေရာင္ကို စီစဥ္ရာတြင္လည္း မဥၨိ႒ သေျပေရာင္အျဖစ္ ပန္းႏုေရာင္ကို သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕မွာ ပန္းႏုေရာင္ေနရာတြင္ ေယာဂီေရာင္ဟုေခၚေသာ အနီေရာင္အရင့္ကို ထည့္သြင္း ျပဳလုပ္သံုးစြဲေနသည္ကို ေတြ႕ရေပသည္။
 
ေမာ္ေတာ္ယာဥ္တြင္ တပ္ဆင္ရာ၌ ေတြ႕ရသည္မ်ားမွာ အလြန္၀မ္းနည္းစရာေကာင္းေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ား ျဖစ္ေပသည္။ အခ်ိဳ႕ကားေလးမ်ားတြင္ အလြယ္တကူပင္ ကား၏လက္၀ဲဖက္႐ိွ ေရဒီယိုဧရိယာတိုင္တြင္ ျဖစ္သလို ခ်ည္ထားသည္ကိုလည္းေကာင္း၊ အခ်ိဳ႕မွာ ကား၏လက္၀ဲဖက္တြင္ပင္ ခ်ည္ထားသည္ကိုိ လည္းေကာင္း၊ အခ်ိဳ႕ေသာကားႀကီးမ်ားတြင္လည္း လက္၀ဲဖက္ တြင္ပင္ ခ်ည္ထားသည္ကိုလည္းေကာင္း ေတြ႕ျမင္ရေပသည္။ ကားေပၚတြင္ပါလာသည့္ သံဃာေတာ္မ်ားကလည္း မွားယြင္းေနမႈကို ျပဳျပင္လမ္းၫႊန္မႈ မ႐ိွၾကေခ်။ အလွဴခံဌာနမ်ားတြင္လည္း ေရာင္စံုအလံမ်ားသဖြယ္ လမ္းေဘး၌ စီတန္းလ်က္ စိုက္ထူထားၾက ေပသည္။ ပို၍ဆိုးသည္မွာ သာသနာ့အလံေတာ္ကို ၀ါးလံုးငယ္တြင္ တပ္ဆင္၍ ခရီးသြားကားမ်ားကို အလံျဖင့္ ရပ္တန္႕ေစသည္မွာကား အျမင္ဆိုး႐ြားလွေပသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ နတ္ကႏၷားပြဲမ်ားတြင္လည္း ဗုဒၶသာသနာ့အလံ တလူလူလႊင့္ထူလ်က္ ညေနမွာ ၾကက္ေၾကာ္ကိုက္ အရက္တိုက္ေနသည္မ်ား ၀မ္းနည္းဖြယ္ ျမင္ေတြ႕ေနရ ေပသည္။
 
ႏွစ္စဥ္ ေႏြရာသီေရာက္ၿပီဆိုသည္ႏွင့္ ဘုရားဖူးယာဥ္မ်ား တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ဘုရားဖူး ပို႕ေဆာင္ေနၾက ေပသည္။ ဘုရားဖူးယာဥ္ႏွင့္ ပို႕ေဆာင္ေရးအဖြဲ႕မ်ား႐ိွေန၍ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ဘုရားဖူးခြင့္ရၾကသည္ေၾကာင့္ ဘုရားဖူးပို႕ေဆာင္ေရးအဖြဲ႕မ်ားအား ကၽြန္ေတာ္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ တစ္ဦးအေနျဖင့္ သာဓုေခၚမိပါ၏။ သို႕ေသာ္ ထိုဘုရားဖူးယာဥ္မ်ားတြင္ ဗုဒၶသာသနာ့အလံေတာ္ သံုးစြဲေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္မွာ ၀မ္းနည္းဖြယ္ ျဖစ္ေပသည္။ သံဃနာယကလက္စြဲ အပိုဒ္(၃၉၅)၊အခန္း(က)တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္မွာ “ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား ပါသည္ျဖစ္ေစ၊ မပါသည္ျဖစ္ေစ မည္သည့္ဘုရားဖူးယာဥ္တြင္မွ မတပ္ဆင္ရ” ဟု ျဖစ္ေပသည္။ ယခုျမင္ေတြ႕ ေနရသည္မွာ မိသားစုဘုရားဖူးအဖြဲ႕ေရာ၊ စုေပါင္းငွားရမ္း၍ သြားသည့္အဖြဲ႕ေရာ ၊ အခေၾကးေငြျဖင့္ ဘုရားဖူးပို႕ေဆာင္ေရးအဖြဲ႕မ်ားေရာ ဗုဒၶသာသနာ့အလံ တလူလူလႊင့္၍ သြားလာေနၾကေပသည္။ တပ္ဆင္ရာတြင္လည္း ၀ဲဘက္မွာေရာ၊ ေဇာက္ထုိုးေျပာင္းျပန္ျဖစ္သလို အလြယ္တကူ တပ္ဆင္ေနၾကေပသည္။
 
 
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာ ထြန္းကားေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္သည့္အားေလ်ာ္စြာ သာသနာေတာ္ကို ၾကည္ညိဳသူမ်ားလည္း မ်ားျပားေပသည္။ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို ၾကည္ညိဳသူတို႕မွာ ဗုဒၶ၏ေရာင္ျခည္(၆)သြယ္ကို အေျချပဳ၍ စီစဥ္ထားေသာ ဗုဒၶသာသနာ့ အလံေတာ္ကိုလည္း ၾကည္ညိဳၾကေပသည္။ ဗုဒၶသာသနအလံေတာ္ တပ္ဆင္လာသည့္ ယာဥ္မ်ားကို ရပ္တန္႕စစ္ေဆး႐ွာေဖြျခင္းမျပဳဘဲ ကင္းလြတ္ခြင့္ေပးၾက၏။ ဤသည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အပ္သည္ မအပ္သည္ကို မေလ့လာေတာ့ဘဲ သံုးစြဲေနၾကေပသည္။ အခ်ိဳ႕မွာမူမသိမနားလည္၍ သူမ်ားေျပာသမွ် ယံုၾကည္ၾကၿပီး ေရာေယာင္သံုးစြဲျခင္း ျဖစ္ၾကသည္။
 
အလံေတာ္ဟူသည္ တိုင္းျပည္၊ ႏိုင္ငံ၊ ေဒသ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအလိုက္ ဂုဏ္ယူစြာ အထြတ္အထိပ္ သတ္မွတ္ တံဆိပ္ခတ္လ်က္ စီစဥ္ထားျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ထိုအလံေတာ္ကို မ႐ိုမေသျပဳသူသည္ ထိုအလံေတာ္ကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ တိုင္းျပည္၊ ႏိုင္ငံ၊ ေဒသအဖြဲ႕အစည္းကို ေစာ္ကားရာက်ေပသည္။ ထိုသို႕ အလံေတာ္ကို မ႐ိုမေသ မအပ္မရာ သံုးစြဲသည္ကို ေတြ႕႐ိွပါက ျပစ္မႈဥပေဒအရ အေရးယူသည္ကို ေတြ႕ခဲ့ဖူးသည္။ ႐ုပ္႐ွင္႐ံုမ်ားတြင္ ႐ုပ္႐ွင္မျပသမီ ႏိုင္ငံေတာ္အလံကို စတင္ျပသၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းဖြင့္ေပးရာ ပြဲၾကည့္ပရိသတ္မ်ားက မတ္တပ္ရပ္၍ ၿငိမ္သက္စြာေနၿပီး အေလးျပဳရသည္။ ဗုဒၶသာသနာ့အလံေတာ္သည္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာအလံေတာ္သည္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာေတာ္၏ အထြဋ္အထိပ္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေပရာ ဗုဒၶသာသနာအလံေတာ္မွာ ပူေဇာ္ထိုက္ေသာအရာ ျဖစ္ေပသည္။ ယခုအခါ ဗုဒၶသာသနာ့ အလံေတာ္တပ္ဆင္သံုးစြဲေနၾကသည္မွာ “ပူဇာစ ပူဇေနယ်ာနံ” ပူေဇာ္ထိုက္သည္ကို ပူေဇာ္ျခင္းမျဖစ္ဘဲ အဂါ၀ရ အ႐ိုအေသမဲ့ ေဆာင္႐ြက္ေနၾက ေပသည္။ ဗုဒၶသာသနာအလံေတာ္ဟူ၍ ႐ိုေသသမႈမျပဳဘဲ ေရာင္စံုအလံမ်ား သဖြယ္ ေပါ့ေပါ့တန္တန္ ျပဳေနၾကသည္။ အမ်ား၏ အျမင္တြင္ အထင္ေသးစရာျဖစ္ေန ေပသည္။ ကမၻာတလႊားတြင္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာ ထြန္းကားေသာႏိုင္ငံအျဖစ္ ထင္ထင္႐ွား႐ွား ျဖစ္ေနေသာ္ျငားလည္း ဗုဒၶသာသနာ့အလံေတာ္ကို သံုးစြဲေနမႈ ပံုစံမက်သည္ကို ျမင္ေတြ႕ေနရသည္မွာ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ ညိႈးမွိန္ေအာင္ျပဳလုပ္ေနသလို ျဖစ္သည္ဟု ခံစားရပါသည္။
 
 
ထို႕ေၾကာင့္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို ၾကည္ညိဳေလးစားလ်က္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ျမတ္ သန္႕႐ွင္းတည္တံ့ျပန္႕ပြားေရးတြင္ အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ေစသည့္ ဗုဒၶသာသနာ့အလံေတာ္သံုးစြဲမႈကို ကန္႕သတ္၍ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းစည္းမ်ဥ္းမ်ားျပ႒ာန္းလ်က္ အေရးယူေဆာင္႐ြက္သင့္ေၾကာင္း သာသနာ့ မာမက စိတ္ျဖင့္ ေရးသားလိုက္ရပါသည္။
 
 
ဗုဒၶ သာသနံ စိရံ တိ႒တု
 
Lin Oo (psy)
 
 
ဘာသာေရးနယ္ပယ္မွ ျပဳျပင္ဖြယ္ရာမ်ား
၀န္းသိုၿမိဳ႕သို႕ေရာက္ခိုက္ ရင္းႏွီးေသာ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္၏ ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ေရာက္႐ိွသြားသည္။ သူ႕အိမ္၌ ၀န္းသိုၿမိဳ႕ ေက်းဇူး႐ွင္ အဘိဓဇမဟာရ႒ဂု႐ု ခႏၱီးဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး(၁၂၅၆-၁၃၄၈)၏ ပံုေတာ္ကို ေတြ႕ရသည္။ အေၾကာင္းကို စံုစမ္းၾကည့္ရာ ေအာက္ပါအတိုင္း သိ႐ိွရသည္။
“ကၽြန္ေတာ့္အိမ္၀င္းထဲဂ်ီ(ေခ်)တစ္ေကာင္ေရာက္လာတယ္ဗ်။ကၽြန္ေတာ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တာ နယ္အႏွံ႕ပဲ။ တစ္ခါမွ မႀကံဳဖူးဘူး။ ေတာ္ေတာ္ေလး အံ့ၾသသြားတယ္။ ဒါနဲ႕ ကၽြန္ေတာ္လည္း လူႀကီးေတြကို ေမးစမ္းၾကည့္ရတယ္။ လူႀကီးေတြက အိမ္ကလူေတြ ေသေၾကပ်က္စီးတတ္တယ္၊ ရပ္႐ြာ ၿမိဳ႕႐ြာ ပ်က္တတ္တယ္ စသည္ျဖင့္ ေပါ့ေလ။ ေျပာၾက၊ ဆိုၾကတာ စံုေနတာပဲ။ တစ္ေယာက္ တစ္မ်ိဳးဆိုပါေတာ့။ ကၽြန္ေတာ္လည္းဟုတ္ေသာ္႐ိွ၊ မဟုတ္ေသာ္႐ိွတစ္ႏိုင္ငံလံုးကၾကည္ညိဳကိုးကြယ္ေနၾကတဲ့ ခႏၱီးဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးကို ေမးေလွ်ာက္ရရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပဲလို႕ ေတြးမိလိုက္တယ္။ တုိတုိေျပာရရင္ ခႏၱီးဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကို သြားပင့္တယ္ဗ်ာ။ ညေနပိုင္း ၾကြလာမယ့္အခ်ိန္ အမိန္႕႐ိွတယ္။ ၾကြလာေတာ့ ဆရာေတာ္ကို အေအးကပ္ၿပီး အက်ိဳးအေၾကာင္း ေလွ်ာက္လိုက္တယ္။ အဆိုးအေကာင္းလည္း အမိန္႕႐ိွပါဘုရား ဆိုၿပီးေတာ့ ဂ်ီ(ေခ်)၀င္တဲ့အေၾကာင္း ေလွ်ာက္ ရတာေပါ့။ ပရိတ္တရားေတာ္ကိုလည္း ခ်ီးျမႇင့္ေပးပါတယ္။”
“ဆရာေတာ္ကေတာ့ ေအးေအးပဲ။ ဘယ္လိုအမိန္႕႐ိွလဲဆိုေတာ့ “ထန္းသီးေၾကြခိုက္၊ က်ီးနင္းခိုက္ ျဖစ္တတ္တဲ့ သဘာ၀ေတြပါ”။ ေနာက္ၿပီး “ေ႐ွးလူႀကီးသူမေတြ ေျပာဆိုၾကတာလဲ ထံုးစံ႐ိွခဲ့လို႕ ေျပာၾကဆိုၾက မွတ္သားထား ၾကတာပါ။ မုခ်ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႕ မဆိုပါဘူး” တဲ့ဗ်။
ေနာက္ၿပီးေတာ့-
“သာသနာနဲ႕ ႀကံဳႀကိဳက္ခိုက္မွာ ရတနာျမတ္သံုးပါးရဲ႕ ဂုဏ္ေတာ္ေတြကို မမွိတ္မသုန္ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္ရင္ အႏၱရာယ္ကင္းမွာပါပဲ” တဲ့။ “သံသယ မကင္းဘူးထင္ရင္ ပရိတ္တရားနာ၊ ပရိတ္႐ြတ္ လုပ္ရင္လဲ ရပါတယ္” တဲ့ ။ ကၽြန္ေတာ့္နားထဲ စြဲသြားတဲ့စကားတစ္ခြန္းကေတာ့ ဂ်ီ(ေခ်)၀င္ရင္ လူေသ တတ္တယ္၊ ၿမိဳ႕႐ြာပ်က္စီးတတ္တယ္ ဆိုတာေတြဟာ ဘုရားေဟာ ေဒသနာမဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ ၾသ၀ါဒပါ ပဲ။ ”
 
ဤကား ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြထံမွ ၾကားနာမွတ္သားရေသာ ျမတ္ႏိုးဖြယ္ရာစကားမ်ားျဖစ္ပါ၏။ ေတာ္ေပေသး၏။ အျခားသူတစ္ဦးဦးဆိုလွ်င္ ေဗဒင္ေမး၊ ယၾတာေခ် စသျဖင့္ အလုပ္႐ႈပ္သြားႏိုင္၏။ အသိဥာဏ္ပညာဦးစီၤးေသာ ဘာသာ သာသနာယံုၾကည္မႈေၾကာင့္ ၀ိပႆနာထိပ္ေခါင္တင္ ေက်းဇူး႐ွင္ ခႏၱီးဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကိုလည္း ဖူးျမင္လိုက္ရ၏။ က်ိဳးေၾကာင္းဆက္ႏြယ္ေသာ တရားေကာင္းကိုလည္း နာၾကားခြင့္ ရလိုက္၏။ သံသယကင္းၿပီး က်န္းမာခ်မ္းသာျခင္းဂုဏ္ကိုလည္း ရ႐ိွလိုက္၏။ အဘယ္မွ် မြန္ျမတ္ပါသနည္း။
ေလာကီသားတို႕အတြက္ ေလာကီကိစၥမ်ားသည္လည္း မလြဲမေသြ ႀကံဳၾကရ၏။ နိဗၺာန္မေရာက္မခ်င္း ေလာကီ ကိစၥမ်ား ေဆာင္႐ြက္ေနၾကရဦးမည္သာ ျဖစ္၏။ သို႕ေသာ္ “တစ္ဆင့္စကား ေျပာသံၾကားကာမွ်ျဖင့္ မွန္ၿပီဟု မယူႏွင့္၊ ဘိုးေဘးစဥ္ဆက္ ဆိုထံုးစကားျဖင့္လည္း မွန္ၿပီဟု မယူႏွင့္၊ ဤသို႕ျဖစ္ဖူး၏ဟူေသာ ေ႐ွးစကားမွ်ျဖင့္လည္း မွန္ၿပီဟု မယူႏွင့္....” စေသာ (အံ၊-၁၊၁၈၉) ျမတ္ဗုဒၶ၏ ေဒသနာေတာ္ကို ေထာက္ခ်င့္၍ တစ္ဖက္သတ္ တစ္ယူတန္ အစြဲမျပင္းထန္ၾကဖို႕ လိုပါ၏။
စာေရးသူတို႕ငယ္ငယ္က မိဘဘိုးဘြားတို႕ ဆံုးမသည္ကို သတိျပဳမိပါ၏။ “ဟဲ့ ေကာင္ေလး၊ ညႀကီးမိုးခ်ဳပ္ ေလွ်ာက္မလည္နဲ႕၊ သရဲ ကုပ္ခ်ိဳးလိမ့္မယ္” စသျဖင့္ ဆံုးမသြန္သင္ခဲ့၏။ အမွန္မွာ ညဥ့္အခ်ိန္မေတာ္ သြားလာ သျဖင့္ အေပါင္းအသင္းမွားၿပီး ပ်က္စီးႏိုင္၏။ ညဥ့္မိုက္သျဖင့္ အဆိပ္႐ိွသတၱ၀ါမ်ား နင္းမိႏိုင္ျခင္း၊ တြင္းကၽြံႏိုင္ျခင္း စေသာ ဆိုးျပစ္မ်ားစြာ႐ိွ၏။ ထို႕ေၾကာင့္ စာေရးသူတို႕အား ဘိုးဘြားမိဘတို႕က သတိေပးၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ခဲ့၏။ ထိုေက်းဇူးေၾကာင့္ မေတြ႕ႀကံဳသင့္ေသာ အမွားမ်ား ေ႐ွာင္႐ွားႏိုင္ခဲ့၏။ ကုပ္ခ်ိဳးတတ္သည့္ သရဲကိုပင္ ေက်းဇူးတင္ရေတာ့မလိုလို ျဖစ္ရပါ၏။ ထိုနည္းတူ အျခားေသာ ေ႐ွး႐ိုးစဥ္လာ စကားမ်ားလည္း ႐ိွပါေသး၏။ ခ်င့္ခ်ိန္တတ္ဖို႕၊ စဥ္းစားတတ္ဖို႕ သတိေပး တင္ျပရျခင္း ျဖစ္ပါ၏။
စစ္ကိုင္းတိုင္း ေ႐ႊဟသၤာဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ပေဒသာဆံုးမစာမ်ား (စာ-၃၃)၌ ေရးဖြဲ႕ထားသည့္
* ဥာဏ္၀ီရိယ၊ ႐ိွတံုက၊ ကိစၥၿပီးသည္သာ။
* ဆႏၵ႐ိွက၊ မႈကိစၥ၊ ၿပီးတတ္ၾကသည္သာ။
* စိတ္ဓါတ္ေဆာင္က၊ မႈကိစၥ၊ ၿပီးတတ္ၾကသည္သာ။
ဟူသည့္အတိုင္း အရာရာ၌ ဥာဏ္ယွဥ္၍ ဆင္ျခင္တတ္ေသာ ပညာ႐ိွဖို႕ လို၏။ သို႕မွသာ အက်ိဳးမ႐ိွေသာ ယံုၾကည္စြဲလမ္းမႈမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္ၿပီး ေလာကီ ေလာကုတၱရာ ႏွစ္ျဖာေသာ ေကာင္းက်ိဳးမ်ား ရ႐ိွႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
 
Lin Oo (psy)
 
တန္ခိုးျပျခင္းသည္ အဓိက မဟုတ္ပါ
မ်ားေသာအားျဖင့္ေနရာတုိုင္းလိုလို တန္ခိုးႀကီးဘုရားမ်ား (တန္ခိုးႀကီးဘုရားဆိုသည္မွာအမ်ား၏ သတ္မွတ္ခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။)အေၾကာင္း စပ္မိစပ္ရာ ေျပာဆိုၾကလွ်င္ မည္သည့္ဘုရားမွာ မည္သို႕ ေရာင္ျခည္ေတာ္လႊတ္သည္၊ မည္သို႕ တန္ခိုးျပာဋိျပသည္ စသည္ျဖင့္ ကုိယ္ေတြ႕ မဟုတ္ဘဲ တစ္ဆင့္စကားျဖင့္ ေျပာဆိုေနၾကသည္ကို ၾကားဖူးၾကပါလိမ့္မည္။
 
အခ်ိဳ႕ဆိုလၽွ်င္ မည္သည့္ဘုရားက မ်က္ႏွာေတာ္ၿပံဳးေနသည္၊ မည္သည့္ဘုရားက မ်က္ႏွာေတာ္ညိႈးေနသည္ ေျပာၾကသည္လည္း ႐ိွၾကေသး၏။ ဘုရား႐ွင္တို႕မည္သည္ ၀မ္းသာျခင္း၊ ၀မ္းနည္းျခင္း မ႐ိွေတာ့သျဖင့္ ၿပံဳးျခင္း၊ မဲ့ျခင္းမ႐ိွႏိုင္ေတာ့ပါ။ဤသည္မွာသက္ေတာ္ထင္႐ွား ဘုရားကို ဆိုလိုပါသည္။ သက္မဲ့ျဖစ္ေသာ႐ုပ္ပြားေတာ္မ်ား အားကား မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် ၿပံဳးျခင္း၊ မဲ့ျခင္း မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ ပန္းပု၊ပန္းရံဆရာ လုပ္ထားစဥ္ကအတိုင္းသာ တည္႐ိွ ေနေပလိမ့္မည္။
 
စင္စစ္ သက္႐ိွထင္႐ွား ျမတ္စြာဘုရား႐ွင္တို႕သည္ အေၾကာင္းမဲ့သက္သက္ ေရာင္ျခည္ေတာ္လႊတ္ျခင္း စေသာ တန္ခိုးျပာဋိဟာမ်ားကို ျပေတာ္မမူၾကပါ။ သတၱ၀ါေ၀ေနယ်မ်ား အက်ိဳး႐ိွမွသာ ျပေတာ္မူေတာ္မူၾကပါသည္။ တပည့္သံဃာေတာ္မ်ားကိုိလည္းလာဘ္ေပါရန္၊လူအမ်ားႀကီးညိဳေလးစားအထင္ႀကီးေစရန္စေသာအေၾကာင္းကို လိုလား၍ တန္ခိုးမျပရေၾကာင္းကို ၀ိနည္းစည္းကမ္းေဒသနာေတာ္ျဖင့္ ပညတ္တားျမစ္ခဲ့ပါသည္။
 
ထိုကဲ့သို႕ သက္ေတာ္ထင္႐ွား ဘုရား႐ွင္သည္ပင္လွ်င္ အေၾကာင္းမဲ့ ေရာင္ျခည္ေတာ္လႊတ္ျခင္း၊ တန္ခိုးျပာဋိဟာ ျပျခင္းကို မလိုလားေသာ္ သက္မဲ့ျဖစ္ေသာ ေစတီဘုရားက (၀ါ) ဘုရားကိုယ္စား တည္ထားကိုးကြယ္ထားသည့္ ေစတီဘုရားက ေရာင္ျခည္ေတာ္လႊတ္ျခင္းစေသာတန္ခိုးျပာဋိဟာ အလုိလို ျပႏိုင္ပါမည္လား စဥ္းစားသင့္ ၾက၏။
 
အမွန္မွာ “စကား”ဆိုသည့္အတိုင္း စ,ကားလာကာ တစ္ဦးမွတစ္ဦးသို႕ နည္းနည္းမွ အမ်ားႀကီး ကားထြက္သြားျခင္းသာ ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ ပုဂံေခတ္ကစေကာခ်ပ္ေလလြင့္ပါသျဖင့္ “စေကာခ်ပ္ႀကီး ပါၿပီ” ဆိုသည္ကို “စေကာတပ္ႀကီးခ်ီလာၿပီ”မ်ိဳး ျဖစ္သည္က မ်ားပါသည္။ ေစတီေတာ္မ်ား၌ တန္းခိုး ျပျခင္းက နည္းပါလိမ့္မည္။
 
ထို႕ေၾကာင့္ မႏၱေလး ေနျပည္ေတာ္ႀကီး စတင္တည္ေထာင္ေတာ္မူသည့္ မင္းတုန္းမင္းႀကီး လက္ထက္က မဟာျမတ္မုနိဘုရား ေရာင္ျခည္ေတာ္လႊတ္သည္ဟု ေျပာၾကၿပီး ပ်ံ႕ႏွံ႕သြားကာ ဟိုကလာ၊သည္ကလာႏွင့္ဘုရားကို ဖူးေျမာ္ၾကည္ညိဳလိုျခင္းထက္ အထူးအဆန္းကို ၾကည့္လိုသူေတြက မ်ားေနၾကေလသည္။
 
ဤသို႕ဆိုလွ်င္ ေစတီေတာ္မ်ား တန္ခိုးျပာဋိဟာ မျပေတာ္မူၿပီေလာဟု ေမးစရာ႐ိွ၏။ ေစတီေတာ္တိုင္း တန္ခိုး မျပေတာ့ မဟုတ္ပါ။ အခ်ိဳ႕ေစတီမ်ား တန္ခိုးျပေၾကာင္းကို မိလိႏၵပဥႇာ၌ ဆိုထားပါသည္။ ထိုအေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သတ္၍ မိလိႏၵပဥႇာမင္းႀကီးက အ႐ွင္နာဂေသနအား ေမးေလွ်ာက္ခ်က္႐ိွပါသည္။ ယင္းကို ေအာက္ပါ အတိုင္း႐ႈ႕ပါ။
 
မိလိႏၵမင္းႀကီးက “အ႐ွင္ နာဂေသနဘုရား၊ အားလံုးေသာ ဘုရား႐ွင္တို႕၏ ေစတီေတာ္၌ တန္ခိုးျပာဋိဟာ ျပပါသလား ဘုရား” ဟု ေမးေလွ်ာက္၏။
 
အ႐ွင္ျမတ္က“ မင္းႀကီး၊ အခ်ိဳ႕ေစတီေတာ္၌ တန္ခိုးျပာဋိဟာျပ၍ အခ်ိဳ႕ေစတီေတာ္၌ တန္ခိုးျပာဋိဟာ မျပေပ” ဟု ေျဖေတာ္မူ၏။
 
မင္းႀကီးက“ ဘယ္လိုေစတီမ်ိဳး၌ တန္ခိုးျပာဋိဟာျပ၍ ဘယ္လိုေစတီမ်ိဳး၌ တန္ခိုးျပာဋိဟာ မျပပါသနည္း”ဟု ေမး ေလွ်ာက္ျပန္၏။
 
အ႐ွင္ျမတ္က “မင္းႀကီး ရဟႏၱာတစ္ပါးပါးကလည္းေကာင္း၊ နတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္မ်ားကေသာ္ လည္းေကာင္း၊ သဒၶါထက္သန္သည့္ သီလ႐ွင္ လူပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးဦးကေသာ္လည္းေကာင္း အဓိဌာန္ျပဳလွ်င္ ဘုရား႐ွင္တို႕၏ ေစတီေတာ္၌ တန္ခိုးျပာဋိဟာျပသည္”ဟု ေျဖေတာ္မူ၏။
မင္းႀကီးက“ ဘယ္လိုအဓိ႒ာန္ျခင္းျပဳ၍ တန္ခိုးျပပါသနည္း” ဟု ေမးေလွ်ာက္၏။
အ႐ွင္ျမတ္က“ရဟႏၱာတစ္ပါးပါးသည္ လူနတ္တို႕ကို အစဥ္သနားေတာ္မူသျဖင့္ ရပ္တည္ေတာ္မူလ်က္ “ဤမည္ေသာ တန္ခိုးျပာဋိဟာသည္ ဤေစတီ၌ျပေစသတည္း”ဟု အဓိ႒ာန္ျပဳလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ နတ္ေကာင္းနတ္ျမတ္တို႕က လူအမ်ားကို အစဥ္သနားသျဖင့္ “ေစတီ၌ ဤတန္ခိုးျပာဋိဟာျဖင့္ သူေတာ္ေကာင္းတရားတည္းဟူေသာ သာသနာေတာ္သည္ အၿမဲခ်ီးေျမႇာက္အပ္သည္ ျဖစ္လိမ့္မည္။ လူအမ်ားၾကည္ညိဳသဒၵါႀကီးမား ကုသိုလ္တရား၊ တိုးပြားလိမ့္မည္”ဟု အဓိ႒ာန္ျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ ရတနာသံုးပါးကို ၾကည္ညိဳေသာ (အမ်ိဳးေကာင္းသား၊ အမ်ိဳးေကာင္းသမီး) ပညာ႐ိွသည္ ပန္းနံ႕သာ၊ အ၀တ္ပုဆိုးစေသာ လွဴဖြယ္၀တၳဳကို တင္ေျမႇာက္၍ “ဤေစတီမွ တန္ခိုးျပာဋိဟာ ျပပါေစသတည္း”ဟု အဓိ႒ာန္ျပဳလွ်င္ျဖစ္ေစ ဘုရား႐ွင္တို႕၏ ေစတီေတာ္၌ တန္ခိုးျပာဋိဟာျပသည္။ ထိုသို႔ အဓိ႒ာန္ မျပဳလွ်င္ တန္ခိုးမျပပါ။ ထို႕ျပင္ ရဟႏၱာတို႕၏ ေစတီ၌လည္း တန္ခိုးျပျခင္းမ႐ိွပါ” ဟု ေျဖေတာ္မူ ပါသည္။
မိလိႏၵပဥႇာအတိုင္း ရဟႏၱာေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ နတ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ လူပုဂၢိဳလ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ ဘုရား႐ွင္၏ ေစတီေတာ္၌ တန္ခိုးျပခဲ့ေသာ္ ထိုေစတီေတာ္သို႕သြား၍ တန္ခုိုးႀကီးေသာဘုရား၊ ေရာင္ျခည္ေတာ္ လႊတ္ေသာဘုရားဟု မိမိ၏ႀကီးပြားေရး၊ ရာထူးတက္ေရး၊ ေက်ာ္ေစာထင္႐ွားေရး စသည္ကို ရည္မွန္းၿပီး ႐ိွခိုးဖူးေျမာ္ျခင္း၊ လွဴဒါန္း ပူေဇာ္ျခင္း “တစ္ဘ၀”ေကာင္းစားေရးအတြက္မွ်ေလာက္ ဆိုလွ်င္ အက်ိဳးမမ်ားလွေပ။ အေၾကာင္းမွာ မိမိ ကိုယ္က်ိဳး ေမွ်ာ္ကိုးလုပ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ဤအတိုင္း မွန္မမွန္ ေလ့လာၾကည့္ပါ။ အခ်ိဳ႕သူမ်ားသည္ ေယဘူယ်အားျဖင့္ မည္သည့္ဘုရားက တန္ခိုးႀကီး သည္၊ မည္သည့္ဘုရားက ေရာင္ျခည္ေတာ္လႊတ္သည္၊ မည္သည့္ဘုရားက ဆုေတာင္းျပည့္သည္၊ မည္သည့္ ဘုရားသြားဖူးလွ်င္ မည္သည့္အလိုဆႏၵ ျပည့္၀သည္ စသျဖင့္ ယံုၾကည္မႈမ်ားေနၾကသည္ မဟုတ္ပါလား။ ယံုၾကည္သည့္အတိုင္းလည္း သြားေရာက္ဖူးေျမာ္ လွဴဒါန္းေနၾကသည္။ဘုရား႐ွင္၏႐ုပ္ပံုေတာ္ထက္ ဂုဏ္ေတာ္ကို အာ႐ံုျပဳရမည္ကို ေမ့ေလ်ာ့ ေနၾကသည္။
ထို႕ေၾကာင့္လည္း ေ႐ွးပညာ႐ိွႀကီးမ်ားက ဘုရားအစစ္ကို ႐ုပ္တုမကြယ္ေစႏွင့္ဟု ဆံုးမၾသ၀ါဒစကား မွာၾကား ထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ အမွန္မွာ ဘုရား႐ွင္ကို တကယ္ၾကည္ညိဳသည္ဆိုလွ်င္လည္း တန္ခိုးႀကီးသည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကီးသည္ျဖစ္ေစ၊ ေရာင္ျခည္ေတာ္ လႊတ္သည္ျဖစ္ေစ၊ မလႊတ္သည္ျဖစ္ေစ အဓိကမဟုတ္ပါ။
“တိ႒ေႏၱ နိဗၺဴေတစာပိ သေမစိေတၱ သမံဖလံ” (၀ိမာန၀တၳဳ)
ဆိုသည့္အတိုင္း သက္ေတာ္ထင္႐ွား ျမတ္ဘုရား၌ျဖစ္ေစ၊ ကိုယ္စားထားခဲ့သည့္ သက္မဲ့႐ုပ္တု စေသာ ေစတီ ဘုရား၌ျဖစ္ေစ ၊ စိတ္တူမွ်စြာ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ျခင္းျပဳပါက အက်ိဳးတူေပးသည္ဟု ဆိုပါသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ တန္ခိုးႀကီးဘုရား၊ ေရာင္ျခည္ေတာ္လႊတ္ေသာဘုရားဟု အဓိက မရည္႐ြယ္ဘဲ မိမိတို႕ကိုးကြယ္ ပူေဇာ္ထားသည့္ အိမ္ဦးခန္းက ဘုရားကိုလည္း သက္ေတာ္ထင္႐ွားဘုရားကဲ့သို႕ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ လွဴဒါန္း ပူေဇာ္လွ်င္လည္း အက်ိဳးႀကီးမားမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။
ပံုေတာ္ကို ဂုဏ္ေတာ္လႊမ္း၍ ၾကည္ညိဳႏိုင္ၾကပါေစသတည္း။
 
Lin Oo (psy)
 
http://thitsartayar.dhammathukha.com
 
 
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ...
 
မဂၤလာပါခင္ဗ်ား…
ျမတ္စြာဘုရားသည္ မ်ားစြာေသာ ရဟန္းသံဃာႏွင့္အတူ ေကာ႗ိရြာဆီသို႔ ႂကြေရာက္ေတာ္ မူၿပီးလ်င္ ထိုရြာ၌ သီတင္းသံုးေနေတာ္မူ၏။ ထိုအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ရဟန္းတို႔ကို မိန္႔ေတာ္မူ၏
ရဟန္းတို႔ အရိယသစၥာေလးပါးတို႔ကို ေလ်ာ္ကန္စြာ မသိျခင္းေၾကာင့္၊ ထိုးထြင္း၍ မသိျခင္းေၾကာင့္၊ ငါသည္ လည္းေကာင္း၊ သင္တို႔သည္လည္းေကာင္း၊ ရွည္လ်ားလွစြာေသာ ဤ(သံသရာ) ကာလပတ္ လံုး ေျပးသြားခဲ့ရလွေလၿပီ၊ က်င္လည္ခဲ့ရလွေလၿပီ။
အဘယ္ေလးပါးတို႔ကို(မသိျခင္းေၾကာင့္)နည္းဟူမူ-ရဟန္းတို႔ ဆင္းရဲအမွန္(ဒုကၡအရိယသစၥာ)၊ ဆင္းရဲျဖစ္ေၾကာင္းအမွန္ (သမုဒယအရိယသစၥာ)၊ ဆင္းရခ်ဳပ္ရာအမွန္ (နိေရာဓအရိယသစၥာ)၊ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာသို႔ ေရာက္ေၾကာင္းလမ္းစဥ္အမွန္ (မဂၢအရိယသစၥာ) ျဖစ္သည္။
ရဟန္းတို႔ (ငါသည္) ထို အရိယ သစၥာေလးပါးကို ေလ်ာ္ကန္စြာ သိၿပီ၊ ထိုးထြင္း၍ သိၿပီ၊ ဘဝ၌ တပ္မက္ျခင္း( ဘဝတဏွာ) ကို အႂကြင္းမဲ့ျဖတ္ၿပီးၿပီ၊ ဘဝသစ္သို႔ ဆြဲေဆာင္တတ္ေသာ ႀကိဳးႏွင့္တူစြာ ဘဝတဏွာသည္ ကုန္ေလၿပီ၊ ယခုအခါ တစ္ဖန္ ဘဝသစ္၌ ျဖစ္ျခင္းမရွိေတာ့ၿပီ ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။
ျမတ္စြာဘုရားသည္ အေပၚတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ေသာ စကားကို မိန္႔ေတာ္မူၿပီးလ်င္ ဤသို႔ဆိုလတၱံ႔ေသာ စကားကိုလည္း မိန္႔ေတာ္မူျပန္၏-
"အရိယသစၥာေလးပါးတို႔ကို ဟုတ္မွန္ေသာအတိုင္း မသိျခင္းေၾကာင့္ ထိုထို ဘဝတို႔၌ ရွည္လ်ားလွစြာေသာ(သံသရာ) ကာလပတ္လံုး က်င္လည္ခဲ့ရေလၿပီ၊ ထိုအရိယသစၥာတို႔ကို (ငါသည္) သိျမင္ေပၿပီ၊ ဘဝသစ္ကိုဆြဲေဆာင္တတ္ေသာ ႀကိဳးႏွင့္တူစြာ ဘဝတဏွာကို ေကာင္းစြာႏုတ္ပယ္ၿပီး ေပၿပီ၊ ဆင္းရဲ၏ အျမစ္ကို အႂကြင္းမဲ့ျဖတ္ၿပီးေပၿပီ၊ ယခုအခါ တစ္ဖန္ဘဝသစ္၌ ျဖစ္ျခင္း မရွိေတာ့ၿပီ" ဟု (မိန္႔ေတာ္မူ၏)။
*** ျမတ္စြာဘုရားသည္ သစၥာေလးပါးတရားကို အေလးအနက္ထားေတာ္မူရျခင္း အေၾကာင္းရင္းကို စာဖတ္သူမ်ား နားလည္သေဘာေပါက္ႏိုင္ပါသည္ ။ ျမတ္စြာဘုရား၏ အေလး အနက္ထားမႈကို ကၽြႏု္ပ္တို႔မွ ေလးစားစြာျဖင့္ နာၾကားက်င့္ၾကံရမည္ မဟုတ္ပါလား….
ျမတ္စြာဘုရားသည္ ထိုေကာ႗ိရြာ၌ ေနေတာ္မူစဥ္လည္း ရဟန္းတို႔အား ဤသို႔ေသာ တရားစကားကိုသာလ်င္ အႀကိမ္မ်ားစြာ ေဟာေတာ္မူ၏ -
"ဤကား သီလတည္း၊ ဤကား သမာဓိတည္း၊ ဤကားပညာတည္း။
• သီလ၌တည္၍ ျဖစ္ေစအပ္ေသာ သမာဓိသည္ မ်ားေသာအက်ိဳးအာနိသင္ရွိ၏။
• သမာဓိ၌တည္၍ ျဖစ္ေစအပ္ေသာ ပညာသည္ မ်ားေသာအက်ိဳးအာနိသင္ရွိ၏။
• ပညာ၌တည္၍ ျဖစ္ေစအပ္ေသာ စိတ္သည္ ကာမသဝ၊ ဘဝါသဝ၊ ဒိ႒ာသဝ၊ အဝိဇၨာသဝ ဟူေသာ အာသေဝါတို႔မွ ေကာင္းစြာသာလ်င္ လြတ္ေျမာက္၏" ဟု(ေဟာေတာ္မူ၏)။
ေလးစားစြာျဖင့္၀င္းျမင့္
 
http://ehlar22.ning.com
 
ဘုရားရွင္၏ အံ႔ဖြယ္ေတာ္(၁၈)ပါး
(၁) ၀တ္ေတာ္မူေသာ သကၤန္းေတာ္သည္ ဖြပ္ဆိုးရျခင္း၊ ေဟာင္းႏြမ္းျခင္းမရွိျုခင္း။
 
(၂) ပရိကၡရာ (၈)ပါးကို ေဆာင္ေတာ္မူလွ်င္ ကိုယ္ႏွင့္မထိ လက္ေလးသစ္မွ်ကြာျခင္း။
 
(၃) ေတာ္ထြက္ေတာ္မူစဥ္က ပယ္ျဖတ္မူေသာဆံေတာ္သည္ လက္ႏွစ္သစ္မွ်သာ တစ္သက္ပတ္လံုး တည္ေတာ္မူျခင္း။
 
(၄) ဆြမ္းစားျပီးေသာ္ သပိတ္ေတာ္ေဆးလွ်င္ လက္ေတာ္စင္ ၊ လက္ေတာ္ေဆး ၊သပိတ္ေတာ္စင္၏။
 
(၅) မုန္ညင္းေစ႔မွ်ေသာ ၾကဳတ္ထဲသို႔ ၀င္ႏို္င္ျခင္း။
 
(၆) ေရာင္ျခည္ေတာ္ (၆)ပါး လႊတ္ေတာ္မူေသာ္ အရပ္(၁၀)မ်က္ႏွာကို ေဖာက္ထြင္းျခင္း။
 
(၇) ေ၀ေနယ်သတၱ၀ါသို႔လိုက္၍ ကုိယ္ေတာ္မွတစ္ပါး နိမၼိတဘုရားေပါင္းမ်ားစြာ ဖန္ဆင္းႏိုင္ျခင္း။ (အေသေခ်ၤ)
 
(၈) ေခတ္သံုးပါးတုိ႔၌ အမိုက္တိုက္ကိုလည္းေကာင္း၊ အလင္းကိုလည္းေကာင္း ေပးႏိုင္ျခင္း။
 
(၉) အထက္ေကာင္းကင္တြင္ လ၀န္းကဲ႔သို႔ ျမင္ေတာ္မူျခင္း။
 
(၁၀) လူနတ္တို႔၏စိတ္ကို အသာသယာႏုသယဉာဏ္ေတာ္ျဖင့္ သိစြမ္းေတာ္မူျခင္း။
 
(၁၁) အသံေတာ္ရွစ္ပါးႏွင့္တရားေဟာ္ေတာ္မူရာ အလံုးစံုေသာပရိတ္သတ္တို႔၏အနားသို႔ ကပ္၍ေဟာသကဲ႔သို႔ၾကားရျခင္း။
 
(၁၂) ကၽြတ္အံ႔ေသာ သတၱ၀ါတို႔ကို မဟာဂရုဏာ သမာပတၱိဉာဏ္ေတာ္ျဖင့္ သိႏိုင္ျခင္း။ ခပ္သိမ္းေသာ သတၱ၀ါတို႔အေပၚတြင္ ကရုဏာတရား ပြားမ်ားအားၾကီးျခင္း။
 
(၁၃) လူနတ္ျဗဟၼာတို႔၏ ကၽြတ္မည့္အခါတည္းဟူေသာ အိေျႏၵအႏုအရင့္ကို သိေတာ္မူျခင္း။
 
(၁၄) အထက္ပါ(၁၃)ပါးႏွင့္ ေဥယ်ဓံတရား(၅)ပါးကို သိႏိုင္ျခင္း။
 
(၁၅) အလိုရွိ၍လက္ေတာ္ကိုဆန္႔လိုက္လွ်င္ သပိတ္ေတာ္အလိုအေလ်ာက္ ေရာက္လာျခင္း။
 
(၁၆) ေရအစံု ၊ မီးအစံုႏွင့္ တန္ခိုးျဖာဋိကာျပႏို္င္ျခင္း။
 
(၁၇) တာ၀တႎသာသို႔ အဘိဓမၼာတရားေဟာ္ေတာ္မူရန္ ပကတိ သံုးဖ၀ါးႏွစ္လွမ္းတည္းျဖင့္ ၾကြေတာ္မူႏိုင္ျခင္း။
 
(၁၈) ေဒသစာရီၾကြခ်ီေတာ္မူလွ်င္ ေျခရာမတင္သည့္အျပင္ ေျမအညီအညြတ္ျဖစ္ရျခင္း။
 
 
Posted by အဲလာ
 
 
ေဒါသနည္းေအာင္ေနနည္း
ဆရာေတာ္ဦးေဇာတိက၏ မွတ္သားဖြယ္ရာ ေဒါသနည္းေအာင္ေနနည္း တရားေတာ္အားေ၀ငွလိုက္ပါသည္။
 
လူတိုင္းစိတ္ပင္ပန္းရတာ သက္သာေအာင္ အေကာင္းဆံုး လုပ္နည္းက တတ္ႏိုင္သေလာက္ၾကိဳတင္ကာကြယ္တဲ့ နည္းပါပဲ။
 
• သြားစရာရွိရင္ လိုက္မယ့္သူေတြကို ၾကိဳၾကိဳတင္တင္ ေၿပာထားပါ၊ ကပ္ျပီးမွေျပာရင္ျပင္ဆင္ခ်ိန္မေလာက္လို႕ေစာင့္ေနတဲ့အခါမွာ စိတ္တို တတ္တယ္။
 
• သံုးေနက်ပစၥည္းကို ၾကိဳၾကိဳတင္တင္၀ယ္ထားပါ၊ သံုးခ်င္တဲ့အခ်ိန္က်မွ ကုန္ေနလို႕ စိတ္တိုတာမျဖစ္ေအာင္ေနာ္။
 
• ကတိအေကၽြးေတြဟာ စိတ္ကို ပင္ပန္းေစတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ကတိကို လြယ္လြယ္နဲ႕မေပးပါနဲ႔။ ကတိေပးျပီးမွမတည္ႏိုင္တဲ့အခါစိတ္္ ဆင္းရဲ ရတယ္၊ စိတ္တိုရတယ္၊ ကတိမတည္တဲ့သူလို႔အေျပာခံရတဲ့အခါ ရွက္တယ္၊ ေဒါသၿဖစ္တယ္။
 
• မတတ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ျမင့္လြန္းေနတာမ်ိဳးကို မမွန္းပါနဲ႕။ ကိုယ့္ရည္မွန္းခ်က္ဟာ ကိုယ့္အေျခအေနနဲ႔ ကိုက္ညီဖို႕လိုတယ္။ ကိုယ့္ ရည္မွန္းခ်က္ကို နဲနဲခ်င္း ေျဖးေျဖးျမွင့္ပါ ။
 
• ကိုယ့္အတြက္ အေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥကိုလုပ္ဖို႕ အခ်ိန္လံုေလာက္ ေအာင္စီစဥ္ထားပါ။ အေရးမၾကီးတာေတြကို အရင္လုပ္ၿပီး ပင္ပန္းသြားတဲ့အခါက်မွ အေရးၾကီးတာကိုလုပ္ရင္ ပိုၿပီးစိတ္ပင္ပန္း တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေရးၾကီးတာကို အရင္လုပ္ပါ။ အေရးၾကီးတာကို အရင္လုပ္ၿပီးရင္ စိတ္ေပါ့ပါးသြားလို႕ သိပ္အေရးမၾကီးတာကိုလုပ္ဖို႕ အားတက္လာမယ္ ။
 
• စနစ္တက်လုပ္တတ္တဲ့အက်င့္ကို ေလ့က်င့္ထားပါ။ စနစ္ရွိရင္ အခ်ိန္ကုန္သက္သာတယ္္၊ အမွားနည္းတယ္၊ စိတ္ပင္ပန္း လူပင္ပန္း ရတာလဲနည္းတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ စိတ္တိုရတာ ေဒါသၿဖစ္ရတာပါ နဲသြားတယ္။ ပံုမွန္အခ်ိန္ဇယားနဲ႔ လုပ္လို႔ျဖစ္တာမ်ိဳးကို သူ႕အခ်ိန္က် ရင္လုပ္ျဖစ္ေအာင္ အက်င့္လုပ္ထားတာေကာင္းတယ္။ အခုလုပ္ ရမလား၊ ေနာက္မွလုပ္ရမလားလို႔ ေတြးမေနရေတာ့ဘူး။ အဲဒါကိုက အခ်ိန္ကုန္သက္သာသလို စိတ္ပင္ပန္းတာလဲ သက္သာပါတယ္။
 
• ကိုေနရတဲ့ေနရာ၊ ကိုယ္အလုပ္ လုပ္တဲ့ေနရာကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္ေအာင္ လွပေအာင္ၿပဳျပင္ပါ။ ရႈပ္ေထြး၊ ညစ္ပတ္၊ နံေစာ္ ေနတဲ့ေနရာမ်ိဳးမွာ အလုပ္လုပ္ရရင္ စိတ္ၾကည္လင္မွာ မဟုတ္ဘူး။
 
• စိတ္ၾကည္လင္ေစမႈကို ဖ်က္စီးတတ္တဲ့ အရာမ်ိဳးေတြကို ကိုယ္ျမင္ႏိုင္ တဲ့ေနရာမွာမရွိပါေစနဲ႔။ နံရံေပၚမွာ၊ စာအုပ္စင္ေပၚမွာ၊ အလုပ္စားပြဲ ေပၚမွာ စိတ္ကိုအေႏွာက္အယွက္ေပးႏိုင္တဲ့အရာေတြကို မရွိပါေစနဲ႕။ စိတ္တိုစရာကိစၥ၊ စိတ္ညစ္စရာကိစၥ၊ အေဟာင္းကိုအသစ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မဲ့ ပစၥည္းမ်ိဳးကို ျမင္ႏိုင္တဲ့ေနရာမွာ မထားတာေကာင္းတယ္။ ၾကည့္လိုက္တာနဲ႔ စိတ္ကိုၾကည္လင္ေအးခ်မ္းသြားေစႏိုင္တဲ့ ရႈခင္း ဓါတ္ပံုမ်ိဳးကို ျမင္သာတဲ့ေနရာမွာ ထားပါ။ ေရခဲေတာင္ ဓါတ္ပံုမ်ိဳး၊ ေရကန္ၾကီးၾကီး ဓါတ္ပံုမ်ိဳးကို ၾကည့္ၿပီး အဲဒိေနရာမ်ိဳးမွာ ကိုယ္ေရာက္ ေနတယ္လို႕ မွန္းၾကည့္ပါ။ ကိုျမင္သမွ် ၾကားသမွ်အရာေတြဟာ ကိုယ့္စိတ္ကို လႊမ္းမိုးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မျမင္ရရင္ေကာင္းတဲ့ အရာေတြကို ေ၀းေ၀းပို႕ထားပါ၊ ေ၀းေလးေကာင္းေလပဲ။ ပစၥည္းေတြက ကိုယ့္စိတ္ကို ေခ်ာက္ခ်ားေစႏိုင္တယ္။ ဘာပစၥည္းမွမရွိရင္ ဘာအေႏွာက္အယွက္မွ မရွိဘူး။
 
• အနံ႔အသက္ဆိုးေတြ၊ မီးခိုးေတြ၊ ဆူညံသံေတြ မရွိေအာင္ လုပ္ႏိုင္ရင္ေကာင္းတယ္။ မရွိေအာင္မတတ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ နဲႏိုင္သမွ် နဲေအာင္ လုပ္ပါ။
 
• ကိုယ္ကေအာင္ျမင္ေလေလ ကိုယ့္ကိုေတြ႕ခ်င္တဲ့သူ၊ ကိုယ့္ဆီက အကူအညီေတာင္းခ်င္သူေတြ မ်ားလာေလျဖစ္တတ္တာ သဘာ၀ပဲ။ တစ္ခါတစ္ေလ ကိုယ္မအားတုန္း အလုပ္မ်ားေနတုန္း သူတို႕ကေတြ႕ခ်င္ အကူအညီေတာင္းခ်င္ေနလို႕ မရမက လုပ္လာရင္လည္း စိတ္အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ရတယ္။
 
• စိတ္ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းေနခ်င္ရင္ သူမ်ားအေၾကာင္းကို တတ္ႏိုင္ သေလာက္ မေျပာပဲေနတာေကာင္းတယ္။ အထူးသျဖင့္ သူမ်ား မေကာင္းေၾကာင္းကို မေျပာပဲေနတာေကာင္းတယ္။ ပုဂၢိဳလ္ေရး ပုတ္ခတ္ၿပီး ေျပာတာမ်ိဳးကို အထူးေရွာင္သင့္တယ္။ ကိုယ္ကသူမ်ား မေကာင္းေၾကာင္းကိုေျပာရင္ ကိုယ့္မေကာင္းေၾကာင္း ကိုလည္း သူမ်ားက ေျပာမွာေသခ်ာတယ္။ အဲဒါနဲ႕ပဲ ကိုယ့္စိတ္ၾကည္လင္မႈ ပ်က္ရတယ္။ ကိုယ့္အေၾကာင္းကို သူမ်ားကမေကာင္းေျပာရင္ေတာင္မွ သူေျပာတာမဟုတ္ေၾကာင္းကိုပဲ ေအးေအးေဆးေဆးေျပာၿပီး သူ႕မေကာင္း ေၾကာင္းကိုေတာ့ ဟုတ္ေနရင္ေတာင္မွ မေျပာပဲထား လိုက္တာက ပိုေကာင္းတယ္။ ကိုယ္ကသေဘာထားၾကီးၾကီး ထားဖို႔လိုတယ္ ။
 
• စိတ္အေႏွာက္အယွက္ျဖစ္ရတာ နဲခ်င္ရင္ မလိုအပ္ပဲနဲ႕ လူမ်ား မ်ားနဲ႕မေရာပါနဲ႕။ အလုပ္မ်ားတဲ့သူဟာ တစ္ေန႕ တစ္ေန႔ လူေတြနဲ႕စကားေျပာရတာ နဲမွာမဟုတ္ဘူး။ အခက္အခဲရွိလို႔ေျပာ ခ်င္ရင္၊ တိုင္ပင္ခ်င္ရင္ တကယ္ေကာင္းတဲ့ အၾကံဥာဏ္မ်ိဳး ေပးႏိုင္မဲ့သူကိုပဲေျပာပါ။ မဆိုင္တဲ့သူေတြကိုမေျပာပါနဲ႔။ စိတ္ပ်က္ စရာကို ေျပာတတ္တဲ့သူေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ မေျပာပါနဲ႔။ စိတ္ပ်က္စရာကိုေျပာတတ္တဲ့သူကိုေျပာရင္ ကိုယ္ပါစိတ္ဓါတ္က်မယ္။ စိုးရိမ္စိတ္ေတြမ်ားလာမယ္။ စိတ္ပင္ပန္းမယ္။ ကိုယ္လုပ္မဲ့ အလုပ္မ်ိဳးကို လုပ္ေနတဲ့သူ၊ အေတြ႕အၾကံဳမ်ားတဲ့သူမွသာ ကိုယ့္အခက္အခဲကိုနာလည္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ဘယ္သူနဲ႕ တိုင္ပင္တယ္ ဆိုတာကို ေသေသခ်ာခ်ာစဥ္းစားပါ။
 
• ေအးေအးေဆးေဆး ေျပာတတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ပါ။ ေအးေအး ေဆးေဆးလုပ္တတ္ေအာင္ေလ့က်င့္ပါ။ အလ်င္လိုတဲ့အက်င့္ဟာ စိတ္ပင္ပန္းေစတယ္။ အလ်င္လိုေနရင္ စိတ္မရွည္ဘူး။ အလ်င္လိုေန တဲ့သူဟာ စိတ္တိုဖို႕ပိုမ်ားတယ္။ မွားလို႕ျပန္လုပ္ရရင္ အခ်ိန္ပိုကုန္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ``အရင္လိုရင္ အရေႏွးတယ္´´ လို႕ေျပာတာ။ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႕ ေသေသခ်ာခ်ာ တိတိက်က် လုပ္တတ္တဲ့အေလ့အက်င့္ဟာ ေရရွည္မွာ စိတ္ေအးခ်မ္းမႈကိုေပး တယ္ ။
 
• လတ္တေလာအဆင္ေျပေအာင္လြယ္လြယ္နဲ႕ကတိမေပးလိုက္ပါနဲ႔။ ကိုယ့္ကိုသေဘာက်ေအာင္ဘာေတြေပးမယ္၊ ဘာေတြလုပ္ေပးမယ္၊ ဘယ္လိုအခြင့္အေရးေတြေပးမယ္ ဆိုတာမ်ိဳးကို မစားရ၀ခမန္း မေျပာပါနဲ႔။ ကိုယ္ကို အင္မတန္သေဘာေကာင္း တယ္လို႔ျမင္ေစခ်င္လို႔ ခ်က္ခ်င္း၀မ္းသာသြားေအာင္မေျပာပါနဲ႔။ ေျပာတုန္းမွာ လြယ္လြယ္နဲ႔ ေျပာၿပီး တကယ္လုပ္တဲ့အခါ ကိုယ္မတတ္ႏိုင္ရင္ မူလက ကိုယ့္ ေစတနာမွန္ေပမယ့္လည္း ကိုယ့္ေစတနာကို တဖက္ကယံုမွာ မဟုတ္ဘူး။ အေျပာနဲ႕ အလုပ္မညီတာေတြမ်ားလာတဲ့အခါ ကိုယ့္စကားကို ၾကာေတာ့ ဘယ္သူမွ ယံုေတာ့မွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ တကယ္ေပးႏိုင္မွ၊ တကယ္လုပ္ေပးႏိုင္မွပဲ ေျပာပါ။ ေပးႏိုင္ တာထက္ နည္းနည္းေလွ်ာ့ေျပာတာေကာင္းတယ္။
 
• အေရးမၾကီးတဲ့ ကိစၥေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ညင္းတာခံုတာကို မလုပ္ပါနဲ႔။ ဘာမွမဟုတ္တာကို ညင္းခံုၾကရင္း ရန္ျဖစ္ရတာ စိတ္ဆင္းရဲရတာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္အေရးၾကီးတဲ့ အလုပ္ေတြကို လုပ္ေနတဲ့သူဟာ အေရးမၾကီးတာေတြကို ကိုသိတိုင္းလည္း မေျပာသင့္ဘူး။ ေမးတိုင္းလည္းမေျဖသင့္ဘူး။
 
• အေရးမၾကီးတဲ့ကိစၥမွာ သူမ်ားမွားေနလည္း သူ႕အမွားကို သူသိလာေအာင္ ေစာင့္သင့္တယ္။ ကိုယ္မွန္တိုင္ ၀င္ေျပာၿပီး အႏိုင္မယူသင့္ဘူး။ ႏိုင္လို႕ရတိုင္းႏိုင္ခ်င္တာဟာ မရင့္က်က္တဲ့ စိတ္ထားျဖစ္တယ္။ စိတ္ခ်မ္းသာခ်င္ရင္ ရင့္က်က္တဲ့စိတ္ထား၊ သေဘာထားၾကီးတဲ့စိတ္ထားမ်ိဳးကိုေမြးယူရမယ္။
 
• ဘယ္အလုပါမ်ိဳးျဖစ္ျဖစ္ အဆင္မေျပမႈရွိပါတယ္၊ အခက္အခဲရွိပါတယ္။ ဆရာ၀န္အလုပ္ခက္သလို၊ ေက်ာင္းဆရာအလုပ္လည္းခက္ပါတယ္။ ေစ်းေရာင္းတဲ့အလုပ္ခက္သလို ကားေမာင္းတဲ့အလုပ္လည္း ခက္ပါ တယ္။ ကားေမာင္းတဲ့အလုပ္က စိတ္ရွည္ဖို႕ ေတာ္ေတာ္လိုပါတယ္။ ဆရာ၀န္အလုပ္လည္းစိတ္ရွည္ဖို႔လိုပါတယ္။ လူနာရဲ႕ အသက္ကို လုေနရတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ ေသးမင္းနဲ႕ရင္ဆိုင္တိုက္ပြဲလိုျဖစ္ေနတဲ့အခါမွာ ေတာ္ေတာ္ပင္ပန္းပါတယ္။ လူနာက အားကိုး တၾကီးနဲ႔ၾကည့္တဲ့ မ်က္လံုရဲ႕အဓိပၸါယ္ဟာ ဆရာ၀န္ေတြရဲ႕ စိတ္မွာ ျပင္းထန္တဲ့ ကရုဏာကို ျဖစ္ေစတယ္။ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမေတြကလည္း စိတ္ရွည္ဖို႔လိုပါတယ္။ စာေမးပြဲက်တဲ့ေက်ာင္းသားရဲ႕ စိတ္မွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈမရွိေတာ့သလိုျဖစ္သြားတာဟာ ေတာ္ေတာ္ သနားစရာေကာင္းပါတယ္။ ကိုယ့္တပည့္ေလးေအာင္ပါ့မလားဆိုၿပီး ဆရာေတြ ဆရာမေတြ ေသာကျဖစ္ရတယ္။ မိဘေတြ ဆင္းဆင္းရဲရဲနဲ႕ သားသမီးကို ပညာတတ္ေစခ်င္လို႕ ေက်ာင္းထားတယ္။ စားေမးပြဲက်ရင္ ဆက္ထားဖို႕မလြယ္ေတာ့ဘူး။
 
• လူမ်ားမ်ားနဲ႕ ဆက္ဆံရတဲ့အလုပ္ေတြက ဆက္ဆံေရးအခက္အခဲ အၿမဲရွိပါတယ္။ လူတိုင္းကိုစိတ္ေက်နပ္ေအာင္ဘယ္သူမွ လုပ္မေပး ႏိုင္ဘူး။ မေက်နပ္တဲ့သူက အျပစ္တင္မယ္၊ မေကာင္းေျပာမယ္။ အဲဒီအခါ စိတ္တိုမယ္၊ ေဒါသျဖစ္မယ္၊ စိတ္ဓါတ္က်မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္အလုပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္ႏိုင္တဲ့အခက္အခဲေတြကို ၾကိဳတင္ၿပီး ေတြးထားၿပီးေတာ့ ဒီအခက္အခဲမ်ိဳးကေတာ့ ေတြ႕ရမွာေသခ်ာတယ္၊ ဒီလိုအေျပာမ်ိဳးေတာ့ ခံရမွာေသခ်ာတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ အခက္အခဲနဲ႔ေတြ႕ရတဲ့အခါ၊ အေျပာခံရတဲ့အခါ စိတ္မပ်က္ဘူး၊ စိတ္မညစ္ဘူ။ စိတ္ရွည္ရွည္ထားမယ္လို႔မၾကာခဏ ႏွလံုးသြင္းပါ။
လူေတြေပၚမွာ တတ္ႏိုင္သေလာက္ စိတ္ရွည္ရွည္ထားပါ။ သူတို႔ကိုနားလည္ဖို႔ၾကိဳးစားပါ။ ေဒါသအေလ်ာက္ နာသြားေအာင္ မေျပာပါနဲ႔၊ ကိုယ့္ေစတနာက မွားေနရင္ ကိုယ့္ေစတနာက ကိုယ့္ကိုအက်ိဳးေပးမွာပါပဲ။ ျပႆနာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဆက္ဆံေရးအဆင္မေျပလို႔ ျဖစ္ရတာပါ။ တစ္ေယာက္ ေျပာခ်င္တာကို တစ္ေယာက္ဆံုးေအာင္ နားမေထာင္ရင္ တစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ နားလည္မွာမဟုတ္ဘူး။ တစ္ေယာက္ စကားကို တစ္ေယာက္ အဓိပၸါယ္္မွန္ေအာင္ မေကာက္ႏိုင္ရင္ အထင္လြဲတာေတြ ျဖစ္လာမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆက္ဆံေရး အဆင္ေျပခ်င္ရင္ တဖက္သား ေျပာခ်င္ေနတာကို ဂရုတစိုက္ နားေထာင္ပါ။ သူ႕စိတ္ထဲမွာ ေျပာခ်င္ေနတာကို ေျပာခြင့္ေပးပါ။ အထူးသျဖင့္ အေရးၾကီးတဲ့ ကိစၥေျပာမယ္ဆိုရင္ အထင္လြဲတာမျဖစ္ဖို႕ ပိုၿပီးအေရးၾကီးတယ္။ သူေျပာခ်င္ေနတာကို ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေျပာႏိုင္ေအာင္ သူ႕ကို ေမးခြန္းေတြေမးၿပီး ရွင္းခိုင္းပါ။ သူ႕အခက္အခဲကို ကိုယ္က ကိုခ်င္စာပါတယ္ ဆိုတာကို သူသိေအာင္ေျပာပါ။ တစ္ေယာက္ရဲ႕ အခက္အခဲကို တစ္ေယာက္ကူညီၿပီးေနသြားရတာ ေက်နပ္စရာ သိပ္ေကာင္းပါတယ္။ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ တစ္ကယ္ နားလည္မႈရသြားရင္ စိတ္သက္သာမႈရတယ္။ ကိုယ့္ဘ၀မွာ အေရးပါတဲ့သူရဲ႕ အထင္လြဲမႈကို ခံရတာ စိတ္ဆင္းရဲစရာ သိပ္ေကာင္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ အထင္လြဲေနရင္ ေလးေလးစားစားေဆြးေႏြးပါ။
 
ကနဦးစြာ ဆရာေတာ္ ေျပာျပဆံုးမသည့္အတိုင္း လိုက္နာက်င့္သံုးၾကည့္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ရင္ထဲ အေတာ္ေပါ့သြားပါတယ္။ ဒီစာေလးကို ၇ေခါက္၈ေခါက္ ဖတ္လိုက္တယ္ အျမဲမွတ္မိေနေအာင္ပါ။ ေဒါသတရား ျဖစ္လာမယ့္စိတ္ကို ခ်ဳပ္ထိန္းႏိုင္ပါတယ္။ ဒါလက္ေတြ႕ပါပဲ။ ေလာကီအတြက္ပါ အၾကိိဳးေပးတဲ႔ ဆံုးမၾသ၀ါဒပါ။ ၀ိပႆနာတရားေတြကို အျမဲရႈပြားေနႏိုင္ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးေပါ့။ ဆရာေတာ္ရဲ႕ ၾသ၀ါဒက ခ်က္ခ်င္းစိတ္ကို ျငိမ္းခ်မ္းေစႏိုင္ပါတယ္။ စိတ္ကေလးၾကည္လင္ေနတဲ႔အခါ ခႏၶာဉာဏ္ေရာက္တရားမ်ားကို အားစိုက္နာၾကည့္လိုက္ပါ။ ဒါမမဟုတ္ ၀ိပႆနာတရားအားထုတ္ၾကည့္ပါ။ အင္မတန္ကို ခ်မ္းသာသုခ ရေနတဲ႔အခ်ိန္ပါ။ ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ားလည္း ဆရာေတာ္ ေျပာျပဆံုးမသည့္အတိုင္း လိုက္နာက်င့္သံုးႏိုင္ပါေစ။ ဘ၀မွာ စိတ္အခ်မ္းသာဆံုးေနႏိုင္ၾကပါေစ။ တရားအရသာကို ႏွစ္သက္၍ တရား၌ေမြ႕ေလ်ာ္၊ တရားႏွင့္ေပ်ာ္ကာ ဒုကၡခပ္သိမ္း ျငိမ္းေအး ေအာင္ႏိုင္ပါေစဗ်ာ။