နေ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ
Content deleted Content added
အရေးမကြီးNo edit summary |
အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ဂြိုလ် +ဂြိုဟ်) |
||
စာကြောင်း ၁၀၂ -
| data60 = 0.04%
}}
'''နေ''' ({{lang-en|Sun}})သည် ကျွန်ုပ်တို့နေထိုင်ရာ [[နေအဖွဲ့အစည်း]]အတွင်းတွင် ရှိသော [[ကြယ်]] ဖြစ်သည်။ နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းရှိ [[ဂြိုဟ်]]များသည် နေကို
အမှန်စင်စစ်တွင် နေသည် မရပ်မနား ပေါက်ကွဲနေသော ဧရာမဘောလုံးကြီး တစ်ခုသာလျှင်ဖြစ်သည်။ ထိုပေါက်ကွဲမှုများမှ [[စွမ်းအင်]]အမြောက်အများကို ထုတ်လွှတ်သည်။ နေသည် [[ကမ္ဘာ]]မှ အလွန်ပင်ကွာဝေးသော်လည်း လူသားတို့အနေဖြင့် ထိုစွမ်းအင်ကို ခံစားသိရှိနိုင်သည်။ နေသည် အလွန်တောက်ပသဖြင့် ကြည့်ရုံမျှနှင့်ပင် မျက်စိကို ကျိန်းစပ်နာကျင်စေသည်။ နေမှ [[အလင်း|အလင်းရောင်]]၊ [[အပူ|အပူဓာတ်]]နှင့် နေလှိုင်းများ (solar wind) ကို ထုတ်လုပ်သည်။ နေလှိုင်းများသည် လေထု၏ အပြင်ဖက်မှ ကမ္ဘာကို လှည့်ပတ်သွားနေကြသည်။ နေလှိုင်းများကို နေမှလွင့်ပျံ့ထွက်လာသော သေးငယ်သော အမှုန်အမွှားကလေးများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ နေသည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ [[သက်ရှိ]]များအတွက် အဓိက စွမ်းအင်အရင်းအမြစ်ဖြစ်သည်။
နေသည် ကျွန်ုပ်တို့နေထိုင်ရာ နေအဖွဲ့အစည်း၏ အလယ်တွင် တည်ရှိသည်။
ကမ္ဘာပေါ်ရှိသက်ရှိအားလုံးတို့တွင် နေမှလာသော အလင်းရောင်နှင့် စွမ်းအင်တို့ကို လိုအပ်သည်။
နေ၏ အလယ်ဗဟိုတွင်ရှိသော ဗဟိုထုတွင် လွန်စွာပြင်းထန်သော အပူချိန်နှင့် ဖိအားတို့သည် [[ဟိုက်ဒရိုဂျင်]]ဓာတ်ငွေ့များကို [[ဟီလီယမ်]]ဓာတ်ငွေ့အဖြစ် ပြောင်းလဲပေးပြီး မြောက်များလှစွာသော စွမ်းအင်များကို ထုတ်လွှတ်သည်။ ထိုသို့ဖြစ်ခြင်းကို atomic fusion ဟုခေါ်သည်။ နေတွင် အများဆုံးပါဝင်သည့် ဒြပ်ထုမှာ ဟိုက်ဒရိုဂျင်ဖြစ်ကာ ကျန်သည်မှာ ဟီလီယမ်ဖြစ်သည်။ လေးလံသောဒြပ်များဖြစ်ကြသည့် [[အောက်ဆီဂျင်]] [[ကာဗွန်]] နီယွန်နှင့် အိုင်းယွန်းတို အနည်းငယ် ပါဝင်သည်။<ref name=basu2008>
|