သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး needs cleanup
အရေးမကြီးNo edit summary
စာကြောင်း ၄၅ -
| calling_code = +၉၄
}}
'''သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ'''၏ တရားဝင်အမည်မှာ '''ဒီမိုကရက်တစ် ဆိုရှယ်လစ် သမ္မတ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ''' ဖြစ်ပြီး [[အိန္ဒိယနိုင်ငံ]] တောင်ဘက် ကမ်းလွန်ဒေသတွင် တည်ရှိသည်။ တောင်အာရှရှိ ယင်းကျွန်းနိုင်ငံအား ၁၉၇၂ မတိုင်မီတွင် ဆီလွန် (Ceylon) နိုင်ငံဟု ခေါ်ခဲ့သည်။ သီရိလင်္ကာကို အိန္ဒိယ[[အိန္ဒိယသမုဒ္ဒရာ]]၊ သမုဒ္ဒရာ၊ မန်နာပင်လယ်ကွေ့နှင့်[[မန်နာပင်လယ်ကွေ့]]နှင့် ပေါ့(ခ်)ရေလက်ကြားတို့က ဝန်းရံထားပြီး အိန္ဒိယနှင့် မော်လဒိုက်နိုင်ငံအနီးတွင်[[မော်လဒိုက်နိုင်ငံ]]အနီးတွင် တည်ရှိသည်။
 
==သီဟိုဠ်ကျွန်း==
အရွယ်သေးသော်လည်းအရေးကြွယ်သည့်ကျွန်းနိုင်ငံ ဗုဒ္ဓစာပေကျမ်းဂန်တို့၌ လင်္ကာဒီပဟုထင်ရှားခဲ့သည့် ဂေါတမဘုရားရှင် ပရိနိဗ္ဗာန်စံလွန်တော်မူပြီး နောက်တွင် ဗုဒ္ဓအယူဝါဒနေလိုလလိုထွန်းပခဲ့သောကျွန်း၊ ယွန်းဆွမ်းအုပ်၏ ပုံသဏ္ဌာန်ကဲ့သို့မြေမျက်နှာပြင်ရှိသည်။ မဟာဝံသ၊ ဒီပဝံသခေါ် ရှေးမှတ်တမ်းများဖြင့် ကျွန်းနိုင်ငံ၏သမိုင်းများကို ထိန်းသိမ်းလာခဲ့သည်။ သီဟိုဠ်ကျွန်းနှင့်ကျေးကုလားများ၊ ပေါတူဂီနှင့်ဒတ်ချတို့နယ်ချဲ့ပုံ၊ ဗြိတိသျှဓနသဟာယ အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်အရေးပါပုံတို့ကိုတင်ပြထားသည်။
အရွယ်သေးသော်လည်းအရေးကြွယ်သည့်ကျွန်းနိုင်ငံ
ဗုဒ္ဓစာပေကျမ်းဂန်တို့၌ လင်္ကာဒီပဟုထင်ရှားခဲ့သည့်
ဂေါတမဘုရားရှင် ပရိနိဗ္ဗာန်စံလွန်တော်မူပြီး နောက်တွင်
ဗုဒ္ဓအယူဝါဒနေလိုလလိုထွန်းပခဲ့သောကျွန်း၊ ယွန်းဆွမ်းအုပ်၏
ပုံသဏ္ဌာန်ကဲ့သို့မြေမျက်နှာပြင်ရှိသည်။ မဟာဝံသ၊ ဒီပဝံသခေါ်
ရှေးမှတ်တမ်းများဖြင့် ကျွန်းနိုင်ငံ၏သမိုင်းများကို
ထိန်းသိမ်းလာခဲ့သည်။ သီဟိုဠ်ကျွန်းနှင့်ကျေးကုလားများ၊
ပေါတူဂီနှင့်ဒတ်ချတို့နယ်ချဲ့ပုံ၊ ဗြိတိသျှဓနသဟာယ
အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်အရေးပါပုံတို့ကိုတင်ပြထားသည်။
 
ပြာလဲ့လဲ့ပင်လယ်ရေပြင်ဖြင့် ဝိုင်းရံလျက်ရှိ၍ စိမ်းစိုသာယာလှပသော ရှုခင်းတို့ဖြင့် တင့်တယ်ရှုမောဖွယ်ရာဖြစ်သော သီဟိုဠ်ကျွန်းသည်
ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ၏ အိမ်နီးချင်းလည်းဖြစ်သည်။ ဗုဒ္ဓဝင် မဟာဝင် စသည့်မြန်မာ့စာပေ ကျမ်းဂန်ကြီးများ၌ ထင်ရှားပါရှိသော လင်္ကာဒီပခေါ်သီဟိုဠ်ကျွန်းအကြောင်းကို ဗုဒ္ဓအယူဝါဒ မြန်မာလူမျိုးများအလွန် ကြားဖူးနားဝရှိနေကြလေသည်။
ဝိုင်းရံလျက်ရှိ၍ စိမ်းစိုသာယာလှပသော ရှုခင်းတို့ဖြင့်
တင့်တယ်ရှုမောဖွယ်ရာဖြစ်သော သီဟိုဠ်ကျွန်းသည်
ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံ၏ အိမ်နီးချင်းလည်းဖြစ်သည်။ ဗုဒ္ဓဝင် မဟာဝင်
စသည့်မြန်မာ့စာပေ ကျမ်းဂန်ကြီးများ၌ ထင်ရှားပါရှိသော
လင်္ကာဒီပခေါ်သီဟိုဠ်ကျွန်းအကြောင်းကို ဗုဒ္ဓအယူဝါဒ
မြန်မာလူမျိုးများအလွန် ကြားဖူးနားဝရှိနေကြလေသည်။
ဗုဒ္ဓဘာသာသည် [[နိုင်ငံတော်ဘာသာ]] ဖြစ်သည်။
ထိုကျွန်းသည်ဗုဒ္ဓဝါဒီတို့သာမက အခြားအယူဝါဒီ အမျိုးမျိုး၏ လေးစားမြတ်နိုးခြင်းကို ခံယူရရှိသော ကျွန်းဖြစ်သည်။ ဂေါတမဘုရား သက်တော်ထင်ရှားရှိစဉ်အခါက လူနေကျွန်း မဟုတ်သေးသော်လည်း လင်္ကာဒီပကျွန်းတွင် နောင်အခါ ဗုဒ္ဓအယူဝါဒသည် ကောင်းစွာခိုင်
ထိုကျွန်းသည်ဗုဒ္ဓဝါဒီတို့သာမက အခြားအယူဝါဒီ
အမျိုးမျိုး၏ လေးစားမြတ်နိုးခြင်းကို ခံယူရရှိသော ကျွန်းဖြစ်သည်။ ဂေါတမဘုရား သက်တော်ထင်ရှားရှိစဉ်အခါက လူနေကျွန်း မဟုတ်သေးသော်လည်း လင်္ကာဒီပကျွန်းတွင် နောင်အခါ ဗုဒ္ဓအယူဝါဒသည် ကောင်းစွာခိုင်
ကျည်တည်တံ့လိမ့်မည်ဟု ဗျာဒိတ်တော်ချမှတ်ကာ ဘုရားရှင် ကိုယ်တော်တိုင် သုံးကြိမ်သုံးခါ ကြွရောက်တော်မူခဲ့ဖူးသည်ဟူ၍ ဗုဒ္ဓဝါဒီတို့သည် ထိုကျွန်းအပေါ်လေးစားမြတ်နိုးမှုရှိကြလေသည်။
 
ဟိန္ဒူအယူဝါဒတို့ကမူ ယင်းတို့၏နတ်ဘုရားဖြစ်သော [[ရာမမင်းသား]]၏ကြင်ယာတော် [[သီတာဒေဝီ]]ကိုလင်္ကာဒီပကျွန်းရှင် [[ရာဝဏ]](ဒသဂီရိ) ခေါ် နတ်ဘီလူးက အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ခိုးယူပြေးလာရာ၊ ရာမမင်းသားလိုက်လာ၍ ရာဝဏအား အောင်နိုင်ပြီးလျှင် ရာမမင်း၏တန်ခိုးအာဏာစက် ဖြန့်ကျက်ခဲ့ရာဌာနအဖြစ် အမြတ်တနိုးရှိကြသည်။ အိန္ဒိယဘက်ကမ်း ရှိဓနုရှကိုဒီရွာမှသီဟိုဠ်ကျွန်းသို့ ပင်လယ်ရေလက်ကြားကို မီးရထားဖြင့်ဖြတ်ကူးရသည့် ကျောက်တန်းတံတားသည် ရာမ မင်းသားသီဟိုဠ်ကျွန်းသို့ ကူးနိုင်ရန် [[ဟနုမာန်]]မျောက်မင်းက ကျောက်တန်းဆည်၍ ဆောက်ပေးခဲ့သည့်တံတားဖြစ်သည် ဟုလည်းယူဆကြသဖြင့် ယင်းကို ဟနုမာန်ကျောက်တန်းဟု ခေါ်ကြလေသည်။
ဟိန္ဒူအယူဝါဒတို့ကမူ ယင်းတို့၏နတ်ဘုရားဖြစ်သော
[[ရာမမင်းသား]]၏ကြင်ယာတော် [[သီတာဒေဝီ]]ကိုလင်္ကာဒီပကျွန်းရှင် [[ရာဝဏ]](ဒသဂီရိ) ခေါ် နတ်ဘီလူးက အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ခိုးယူပြေးလာရာ၊ ရာမမင်းသားလိုက်လာ၍ ရာဝဏအား အောင်နိုင်ပြီးလျှင် ရာမမင်း၏တန်ခိုးအာဏာစက် ဖြန့်ကျက်ခဲ့ရာဌာနအဖြစ် အမြတ်တနိုးရှိကြသည်။
အိန္ဒိယဘက်ကမ်း ရှိဓနုရှကိုဒီရွာမှသီဟိုဠ်ကျွန်းသို့
ပင်လယ်ရေလက်ကြားကို မီးရထားဖြင့်ဖြတ်ကူးရသည့်
ကျောက်တန်းတံတားသည် ရာမ မင်းသားသီဟိုဠ်ကျွန်းသို့
ကူးနိုင်ရန် [[ဟနုမာန်]]မျောက်မင်းက ကျောက်တန်းဆည်၍
ဆောက်ပေးခဲ့သည့်တံတားဖြစ်သည် ဟုလည်းယူဆကြသဖြင့်
ယင်းကို ဟနုမာန်ကျောက်တန်းဟု ခေါ်ကြလေသည်။
 
ထိုကျောက်တန်းကို အာဒမ်ကျောက်တန်းဟုလည်း ခေါ်ကြသည်။ ခရစ်ယန်ဝါဒီတို့အလိုမှာ အာဒမ်နှင့်အေးဝတို့ကို အေဒင်ဥယျာဉ်မှနှင်ထုတ်လိုက်သောအခါ သီဟိုဠ်ကျွန်းသို့ လာရောက်နေထိုင်ခဲ့ဖူးသည်ဟူ၏။ မွတ်စလင်တို့ကလည်း ထိုနည်းတူယူဆသည့်ပြင်၊ ယင်းတို့၏တမန်တော်
ထိုကျောက်တန်းကို အာဒမ်ကျောက်တန်းဟုလည်း
မို့ဟမ္မဒ်သည်လည်း သီဟိုဠ်ကျွန်းတွင် စခန်းတစ်ထောက် နားခဲ့ဖူးသည် ဟူ၍ယူဆကြလေသည်။
ခေါ်ကြသည်။ ခရစ်ယန်ဝါဒီတို့အလိုမှာ အာဒမ်နှင့်အေးဝတို့ကို
အေဒင်ဥယျာဉ်မှနှင်ထုတ်လိုက်သောအခါ သီဟိုဠ်ကျွန်းသို့
လာရောက်နေထိုင်ခဲ့ဖူးသည်ဟူ၏။ မွတ်စလင်တို့ကလည်း
ထိုနည်းတူယူဆသည့်ပြင်၊ ယင်းတို့၏တမန်တော်
မို့ဟမ္မဒ်သည်လည်း သီဟိုဠ်ကျွန်းတွင် စခန်းတစ်ထောက်
နားခဲ့ဖူးသည် ဟူ၍ယူဆကြလေသည်။
သီဟိုဠ်ကျွန်း၏အမည်သည်အမျိုးမျိုးဖြစ်သည်။ ဗုဒ္ဓဝင်၊
မဟာဝင်တို့၏အလိုအရမူထိုကျွန်းသည်ကမ္ဘာအဆက်ဆက်ကပင်
တည်ရှိခဲ့၍ ကကုသန်ဘုရားရှင်၏ လက်ထက်တွင်ဩဇာဒီပ၊
ကောဏဂုံဘုရားရှင်၏ လက်ထက်တွင်ဝရဒီပ၊ ကဿပ
ဘုရားရှင်၏ လက်ထက်တွင်မဏ္ဍဒီပ၊ ဂေါတမဘုရားရှင်၏
လက်ထက်တွင် လင်္ကာဒီပဟု ခေါ်တွင်သည်ဟုဆိုလေသည်။
သီဟိုဠ်ကျွန်းကိုလူနေတိုင်းပြည်ဖြစ်အောင် စတင်
တည်ထောင်ခဲ့သူဟုဆိုသော ဝိဇယမင်းသားနှင့်
အပေါင်းအပါတို့ ထိုကျွန်းကိုဆိုက်ရောက်သည့်အခါ
ခြေကုန်လက်ပန်းကျလှသဖြင့် ခြေမခိုင်ခွေယိုင်နေကြသော
ကြောင့်ကျွန်းပေါ်ရောက်အောင် လက်ဝါးဖြင့်ထောက်တက်ကြရာ
မြေနီမှုန့်စွဲကပ်သည်ကို အကြောင်းပြု၍ တမ္ဗပါဏိဒီပဟု
ခေါ်ဆိုကြပြန်သည်။ ထိုပြင်မြေပြင်ပြောင်ချောနေ၍
ခြေလှမ်းမခိုင် ယိမ်းယိုင်ကြရသောကြောင့်သင်္ခလဒီပဟု
ခေါ်ဆိုကြပြန်ရာ မြန်မာတို့ အခေါ်အဝေါ်အသုံးအနှုန်းအားဖြင့်
သိန်းခိုကျွန်း၊ သို့မဟုတ်သိင်္ဃိုကျွန်းဟူ၍လည်း အမည်
တွင်ပြန်လေသည်။ သီဟိုဠ်ကျွန်းဟုခေါ်တွင်ခြင်းမှာ
ဝိဇယမင်းသားသည် [[သီဟဗာဟုမင်း]]၏ သားတော်ဖြစ်၍ သီဟဠမျိုးအနွယ် ဖြစ်ပေရာ သီဟမျိုးက
စတင်တည်ထောင်သော တိုင်းပြည် ဖြစ်သဖြင့် သီဟိုဠ်ဟု
ခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်သည်ဟုဆိုကြသည်။ လင်္ကာဒီပ၊
သို့မဟုတ် လံကာဒီပဟူသည် ဗြဟ္မဏပုဏ္ဏားတို့၏
အခေါ်အဝေါ်ဖြစ်၍ ခုသီဟိုဠ်သားတို့ကလည်း လံကာဟု
ခေါ်ဆိုကြသည်။ အင်္ဂလိပ်တို့ကစီလုံဟု ခေါ်ဝေါ်ခြင်းမှာ
ပေါ်တူဂီတို့ကဇီလုံဟု ခေါ်ဝေါ်ခြင်းမှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်
ပေသည်။
 
သီဟိုဠ်ကျွန်း၏အမည်သည်အမျိုးမျိုးဖြစ်သည်။ ဗုဒ္ဓဝင်၊ မဟာဝင်တို့၏အလိုအရမူထိုကျွန်းသည်ကမ္ဘာအဆက်ဆက်ကပင် တည်ရှိခဲ့၍ ကကုသန်ဘုရားရှင်၏ လက်ထက်တွင်ဩဇာဒီပ၊ ကောဏဂုံဘုရားရှင်၏ လက်ထက်တွင်ဝရဒီပ၊ ကဿပ ဘုရားရှင်၏ လက်ထက်တွင်မဏ္ဍဒီပ၊ ဂေါတမဘုရားရှင်၏ လက်ထက်တွင် လင်္ကာဒီပဟု ခေါ်တွင်သည်ဟုဆိုလေသည်။
ယင်းသို့အမည်အမျိုးမျိုးဖြင့် ထင်ရှားခဲ့သော သီဟိုဠ်ကျွန်းသည် ကျွန်းနိုင်ငံဖြစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယကျွန်း
ဆွယ်တောင်ဘက်စွန်း၏ တောင်ဘက် အရှေ့ခပ်ယွန်း⁠ယွန်း၌ တည်ရှိသည်။ ၅⁠၅မိုင်ကျယ်သော ပေါ့ကရေလက်ကြားသည် အိန္ဒိယကျွန်းဆွယ် တောင်ဘက်စွန်းနှင့်သီဟိုဠ်ကျွန်းကို ပိုင်းခြားထားသည်။ ထိုကျွန်းသည် မြောက်မှတောင်သို့ ၂ရ၁ မိုင်ရှည်လျား၍ ပြက်အကျယ်ဆုံးနေရာတွင် ၁၃ရ မိုင်ရှိသည်။ ကျွန်း တစ်ခုလုံး၏ အကျယ်အဝန်းသည် ၂၄၉၅၉ စတုရန်းမိုင် ဖြစ်လေသည်။
 
သီဟိုဠ်ကျွန်းကိုလူနေတိုင်းပြည်ဖြစ်အောင် စတင် တည်ထောင်ခဲ့သူဟုဆိုသော ဝိဇယမင်းသားနှင့် အပေါင်းအပါတို့ ထိုကျွန်းကိုဆိုက်ရောက်သည့်အခါ ခြေကုန်လက်ပန်းကျလှသဖြင့် ခြေမခိုင်ခွေယိုင်နေကြသော ကြောင့်ကျွန်းပေါ်ရောက်အောင် လက်ဝါးဖြင့်ထောက်တက်ကြရာ မြေနီမှုန့်စွဲကပ်သည်ကို အကြောင်းပြု၍ တမ္ဗပါဏိဒီပဟု ခေါ်ဆိုကြပြန်သည်။ ထိုပြင်မြေပြင်ပြောင်ချောနေ၍ ခြေလှမ်းမခိုင် ယိမ်းယိုင်ကြရသောကြောင့်သင်္ခလဒီပဟု ခေါ်ဆိုကြပြန်ရာ မြန်မာတို့ အခေါ်အဝေါ်အသုံးအနှုန်းအားဖြင့် သိန်းခိုကျွန်း၊ သို့မဟုတ်သိင်္ဃိုကျွန်းဟူ၍လည်း အမည်
ကျွန်း၏ပုံသဏ္ဌာန်သည် သစ်သော့သီး၊( သို့မဟုတ်)
တွင်ပြန်လေသည်။ သီဟိုဠ်ကျွန်းဟုခေါ်တွင်ခြင်းမှာ ဝိဇယမင်းသားသည် [[သီဟဗာဟုမင်း]]၏ သားတော်ဖြစ်၍ သီဟဠမျိုးအနွယ် ဖြစ်ပေရာ သီဟမျိုးက စတင်တည်ထောင်သော တိုင်းပြည် ဖြစ်သဖြင့် သီဟိုဠ်ဟု ခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်သည်ဟုဆိုကြသည်။ လင်္ကာဒီပ၊ သို့မဟုတ် လံကာဒီပဟူသည် ဗြဟ္မဏပုဏ္ဏားတို့၏ အခေါ်အဝေါ်ဖြစ်၍ ခုသီဟိုဠ်သားတို့ကလည်း လံကာဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။ အင်္ဂလိပ်တို့ကစီလုံဟု ခေါ်ဝေါ်ခြင်းမှာ
ဘူးသီးရှည်ပုံနှင့် ဆင်⁠ဆင်တူကာ အောက်ကား၍ အပေါ်ရှူး လေသည်။ ကျောက်ဆောင်ကျောက်တောင် ကျောက်မြေတို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသော ထိုကျွန်း၏ မြေမျက်နှာပြင်သည် ကုန်းပြင်မြင့်ဆန်၍ ယွန်းဆွမ်းအုပ်ကဲ့သို့အလယ်တွင် မို့မောက်သော တောင်ရိုးတောင်တန်းများရှိပြီးလျှင် ဘေးပတ်လည်ဝယ် မြေပြင်အဆင့်ဆင့်နိမ့်လျှော ဆင်းသွားလေသည်။ တောင်ထွတ်များသည် ပေ ရဝ⁠ဝဝ မှ ၈ဝ⁠ဝဝ ကျော်အထိရှိသည်။ အမြင့်ဆုံးတောင်ထွတ်သည် ပီဒူရုတာလာဂါလဖြစ်၍ ၈၂၉၁ ပေမြင့်သည်။ ဗုဒ္ဓ အယူဝါဒီတို့က ဂေါတမမြတ်စွာ ဘုရား၏ခြေတော်ရာရှိရာ တောင်ဖြစ်သဖြင့် စေတီပါဒဟုခေါ်ဆိုကြသော အာဒမ် တောင်ထွတ်ခေါ်သည့်တောင်ထွတ် သည် ၇၃၆၅ ပေ အမြင့်ရှိလေသည်။ အာရပ်လူမျိုးတို့ကမူ ထိုခြေတော်ရာကို အာဒမ်၏ခြေရာဟုဆိုကြလေသည်။
ပေါ်တူဂီတို့ကဇီလုံဟု ခေါ်ဝေါ်ခြင်းမှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ် ပေသည်။
 
ယင်းသို့အမည်အမျိုးမျိုးဖြင့် ထင်ရှားခဲ့သော သီဟိုဠ်ကျွန်းသည် ကျွန်းနိုင်ငံဖြစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ အိန္ဒိယကျွန်းဆွယ်တောင်ဘက်စွန်း၏ တောင်ဘက် အရှေ့ခပ်ယွန်း⁠ယွန်း၌ တည်ရှိသည်။ ၅⁠၅မိုင်ကျယ်သော ပေါ့ကရေလက်ကြားသည် အိန္ဒိယကျွန်းဆွယ် တောင်ဘက်စွန်းနှင့်သီဟိုဠ်ကျွန်းကို ပိုင်းခြားထားသည်။ ထိုကျွန်းသည် မြောက်မှတောင်သို့ ၂ရ၁ မိုင်ရှည်လျား၍ ပြက်အကျယ်ဆုံးနေရာတွင် ၁၃ရ မိုင်ရှိသည်။ ကျွန်း တစ်ခုလုံး၏ အကျယ်အဝန်းသည် ၂၄၉၅၉ စတုရန်းမိုင် ဖြစ်လေသည်။
တောင်ထူထပ်သောအပိုင်း၏အရှေ့ဘက်၊
 
တောင်ဘက်နှင့် အနောက်ဘက်ပိုင်းသည် ကျဉ်းမြောင်းသော
ကျွန်း၏ပုံသဏ္ဌာန်သည် သစ်သော့သီး၊( သို့မဟုတ်) ဘူးသီးရှည်ပုံနှင့် ဆင်⁠ဆင်တူကာ အောက်ကား၍ အပေါ်ရှူး လေသည်။ ကျောက်ဆောင်ကျောက်တောင် ကျောက်မြေတို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသော ထိုကျွန်း၏ မြေမျက်နှာပြင်သည် ကုန်းပြင်မြင့်ဆန်၍ ယွန်းဆွမ်းအုပ်ကဲ့သို့အလယ်တွင် မို့မောက်သော တောင်ရိုးတောင်တန်းများရှိပြီးလျှင် ဘေးပတ်လည်ဝယ် မြေပြင်အဆင့်ဆင့်နိမ့်လျှော ဆင်းသွားလေသည်။ တောင်ထွတ်များသည် ပေ ရဝ⁠ဝဝ မှ ၈ဝ⁠ဝဝ ကျော်အထိရှိသည်။ အမြင့်ဆုံးတောင်ထွတ်သည် ပီဒူရုတာလာဂါလဖြစ်၍ ၈၂၉၁ ပေမြင့်သည်။ ဗုဒ္ဓ အယူဝါဒီတို့က ဂေါတမမြတ်စွာ ဘုရား၏ခြေတော်ရာရှိရာ တောင်ဖြစ်သဖြင့် စေတီပါဒဟုခေါ်ဆိုကြသော အာဒမ် တောင်ထွတ်ခေါ်သည့်တောင်ထွတ် သည် ၇၃၆၅ ပေ အမြင့်ရှိလေသည်။ အာရပ်လူမျိုးတို့ကမူ ထိုခြေတော်ရာကို အာဒမ်၏ခြေရာဟုဆိုကြလေသည်။
မြေ နိမ့်ကမ်းမြောင်ဒေသဖြစ်သည်။ သို့သော်ကျွန်း၏
 
မြောက်ဘက်ပိုင်းရှိ ကျယ်ပြန့်သောမြေနိမ့် မြေပြန့်ဒေသသည်
တောင်ထူထပ်သောအပိုင်း၏အရှေ့ဘက်၊ တောင်ဘက်နှင့် အနောက်ဘက်ပိုင်းသည် ကျဉ်းမြောင်းသော မြေ နိမ့်ကမ်းမြောင်ဒေသဖြစ်သည်။ သို့သော်ကျွန်း၏ မြောက်ဘက်ပိုင်းရှိ ကျယ်ပြန့်သောမြေနိမ့် မြေပြန့်ဒေသသည် ကျွန်း၏အရှေ့ဘက်နှင့် အနောက်ဘက် ပင်လယ်
ကျွန်း၏အရှေ့ဘက်နှင့် အနောက်ဘက် ပင်လယ်
ကမ်းရိုးတန်းအထိ ဖြန့်ကား၍ ထွက်လေသည်။
 
အလယ်ပိုင်းတောင်ကုန်းဒေသများမှ များမြောင်လှသော
အလယ်ပိုင်းတောင်ကုန်းဒေသများမှ များမြောင်လှသော မြစ်ချောင်းများသည်အရပ်ရပ်သို့စီးဆင်းသည်။ မဟာ ဝေလိဂင်္ဂါ ၊ကလျာဏီဂင်္ဂါစသောမြစ်တို့သည် ရေစီးသန်သဖြင့် ကူးသန်းသွားလာရေးနှင့်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအတွက် အရာမရောက်လှပေ။ သီဟိုဠ်ကျွန်းသည် အီကွေတာနှင့်နီးကပ်နေ၍ အပူရှိန် အလွန်ပြင်းထန်သင့်သော်လည်းရေဝန်းရံလျက်ရှိသဖြင့် မျှတသော ရာသီဥတုရှိပေသည်။ အနောက်တောင်ရာသီလေ
မြစ်ချောင်းများသည်အရပ်ရပ်သို့စီးဆင်းသည်။ မဟာ ဝေလိဂင်္ဂါ
တိုက်ခိုက်သော ဇွန်လမှအောက်တိုဘာလအတွင်း အနောက်တောင်ဘက်ပိုင်းရှိ မြေနိမ့်ဒေသ၌ ပျမ်းမျှမိုးရေချိန် ရ၅ လက်မရရှိ၍ တောင်ကုန်းဒေသများတွင်လက်မ ၂ဝ⁠ဝ ကျော်သည်။ မြောက်ပိုင်းလွင်ပြင်ဒေသများနှင့် အရှေ့တောင်ဘက်စွန်းတွင် အရှေ့မြောက်ရာသီလေ
၊ကလျာဏီဂင်္ဂါစသောမြစ်တို့သည် ရေစီးသန်သဖြင့်
တိုက်ခိုက်သည့်ကာလ (ဆောင်းရာသီ) အတွင်းမိုးရွာသွန်းသည်။ သို့သော်အများဆုံး မိုးရေချိန်သည် ရ၅ လက်မအောက်နည်း၍
ကူးသန်းသွားလာရေးနှင့်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအတွက်
အရာမရောက်လှပေ။
သီဟိုဠ်ကျွန်းသည် အီကွေတာနှင့်နီးကပ်နေ၍ အပူရှိန်
အလွန်ပြင်းထန်သင့်သော်လည်းရေဝန်းရံလျက်ရှိသဖြင့်
မျှတသော ရာသီဥတုရှိပေသည်။ အနောက်တောင်ရာသီလေ
တိုက်ခိုက်သော ဇွန်လမှအောက်တိုဘာလအတွင်း
အနောက်တောင်ဘက်ပိုင်းရှိ မြေနိမ့်ဒေသ၌ ပျမ်းမျှမိုးရေချိန်
ရ၅ လက်မရရှိ၍ တောင်ကုန်းဒေသများတွင်လက်မ ၂ဝ⁠ဝ
ကျော်သည်။ မြောက်ပိုင်းလွင်ပြင်ဒေသများနှင့်
အရှေ့တောင်ဘက်စွန်းတွင် အရှေ့မြောက်ရာသီလေ
တိုက်ခိုက်သည့်ကာလ (ဆောင်းရာသီ) အတွင်းမိုးရွာသွန်းသည်။
သို့သော်အများဆုံး မိုးရေချိန်သည် ရ၅ လက်မအောက်နည်း၍
အချို့ဒေသများတွင် လက်မ ၅ဝ ခန့်သာရရှိလေသည်၊၊
 
သီဟိုဠ်ကျွန်းတွင် မိုးပါးသောရာသီနှင့် မိုးများသော ရာသီမှတစ်ပါး ချမ်းအေးသော ဆောင်းရာသီဟု ဆိုရလောက်အောင် ရာသီဥတုကွာခြားချက်မရှိချေ။ အပူချိန် ကွာခြားချက်သည် ဖာရင်ဟိုက်သုံး ဒီဂရီလေးဒီဂရီခန့်မျှသာ ဖြစ်၍ အစဉ်သဖြင့်ပူအိုက်သည်ဟု ဆိုရသော်လည်း ပျမ်းမျှ
အပူချိန်သည် ဖာရင်ဟိုက် ၈၄ဒီဂရီ ခန့်သာဖြစ်သည်။ မြောက်ဘက်အစွန်းဆုံးကျသောဒေသများသည် မိုးအပါးဆုံး ဖြစ်သည်ု့ပြင် တစ်နှစ်လျှင် နှစ်လခန့်မိုးပြတ် နေတတ်လေသည်။ ထိုဒေသများတွင် သီးနှံ အထွက်ကောင်းလိုလျှင် ဆည်မြောင်းများဖြင့် ရေသွယ် စိုက်ပျိုးခြင်းကို လုပ်ကိ်ုင်ကြရလေသည်။
ရာသီမှတစ်ပါး ချမ်းအေးသော ဆောင်းရာသီဟု
ဆိုရလောက်အောင် ရာသီဥတုကွာခြားချက်မရှိချေ။ အပူချိန်
ကွာခြားချက်သည် ဖာရင်ဟိုက်သုံး ဒီဂရီလေးဒီဂရီခန့်မျှသာ
ဖြစ်၍ အစဉ်သဖြင့်ပူအိုက်သည်ဟု ဆိုရသော်လည်း ပျမ်းမျှ
အပူချိန်သည် ဖာရင်ဟိုက် ၈၄ဒီဂရီ ခန့်သာဖြစ်သည်။
မြောက်ဘက်အစွန်းဆုံးကျသောဒေသများသည် မိုးအပါးဆုံး
ဖြစ်သည်ု့ပြင် တစ်နှစ်လျှင် နှစ်လခန့်မိုးပြတ်
နေတတ်လေသည်။ ထိုဒေသများတွင် သီးနှံ
အထွက်ကောင်းလိုလျှင် ဆည်မြောင်းများဖြင့် ရေသွယ်
စိုက်ပျိုးခြင်းကို လုပ်ကိ်ုင်ကြရလေသည်။
 
မိုးမပြတ်လှသဖြင့်သရက်၊ပိန္နဲ၊ နာနတ်စသည်တို့ကို အစဉ်မပြတ်ရနိုင်သည်။ လူဦးရေအများစုသည် လယ်ယာ လုပ်ကိုင်ကြသော်လည်း သင့်တင့်သောမြေပြင် မြေပြန့် နည်းပါးခြင်း၊ ကျောက်မြေများပြားခြင်း၊ အချို့အရပ် ဒေသများတွင် မိုးကိုလိုသလောက်မရခြင်းတို့ကြောင့် ဆန်စပါးကို နိုင်ငံတွင်းစားသုံးရန်အတွက်ပင် လုံလုံလောက်လောက်မရရှိသဖြင့် နိုင်ငံခြား၊ အထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံမှတင်သွင်းရသည်။ တောင်စောင်း
မိုးမပြတ်လှသဖြင့်သရက်၊ပိန္နဲ၊ နာနတ်စသည်တို့ကို
တောင်ခါးပန်းများ၌ လှေကားထစ်စိုက် ပျိုးခင်းများပြုလုပ်၍ စပါးစိုက်ပျိုးကြသည်။ ကျောက်မြေများတွင်စိုက်ပျိုးရသဖြင့် စပါးကောင်း⁠ကောင်းမထွက်လှဘဲ ဆန်နီများသာထွက်လေသည်။ သီဟိုဠ်ကျွန်း၏ အခြေခံစီးပွားရေးမှာလက်ဖက်၊ ကြက်ပေါင်စေး၊ အုန်းသီး၊ အုန်းဆံစသည့် အုန်းထွက် ပစ္စည်းတို့ဖြစ်ကြသည်။ အုန်းပင်အုန်းတောများသည် သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက် နေရာဒေသမရွေး များပြားလှစွာ ပေါက်ရောက်သည်။ လက်ဖက်ခြံ၊ ရာဗာ (ကြက်ပေါင်စေး)ခြံ၊ ကိုကိုးခြံ၊ ကော်ဖီခြံ၊ များကိုမြေပြင်မှ အမြင့်ပေ ၂ဝ⁠ဝဝကျော်သော တောင်စောင်းဆင်ခြေလျှောနှင့် ကုန်းမြင့်ပိုင်းတို့တွင်တွေ့ရသည်။
အစဉ်မပြတ်ရနိုင်သည်။ လူဦးရေအများစုသည် လယ်ယာ
လုပ်ကိုင်ကြသော်လည်း သင့်တင့်သောမြေပြင် မြေပြန့်
နည်းပါးခြင်း၊ ကျောက်မြေများပြားခြင်း၊ အချို့အရပ်
ဒေသများတွင် မိုးကိုလိုသလောက်မရခြင်းတို့ကြောင့်
ဆန်စပါးကို နိုင်ငံတွင်းစားသုံးရန်အတွက်ပင်
လုံလုံလောက်လောက်မရရှိသဖြင့် နိုင်ငံခြား၊ အထူးသဖြင့်
မြန်မာနိုင်ငံမှတင်သွင်းရသည်။ တောင်စောင်း
တောင်ခါးပန်းများ၌ လှေကားထစ်စိုက် ပျိုးခင်းများပြုလုပ်၍
စပါးစိုက်ပျိုးကြသည်။ ကျောက်မြေများတွင်စိုက်ပျိုးရသဖြင့်
စပါးကောင်း⁠ကောင်းမထွက်လှဘဲ ဆန်နီများသာထွက်လေသည်။
သီဟိုဠ်ကျွန်း၏ အခြေခံစီးပွားရေးမှာလက်ဖက်၊
ကြက်ပေါင်စေး၊ အုန်းသီး၊ အုန်းဆံစသည့် အုန်းထွက်
ပစ္စည်းတို့ဖြစ်ကြသည်။ အုန်းပင်အုန်းတောများသည်
သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက် နေရာဒေသမရွေး
များပြားလှစွာ ပေါက်ရောက်သည်။ လက်ဖက်ခြံ၊ ရာဗာ
(ကြက်ပေါင်စေး)ခြံ၊ ကိုကိုးခြံ၊ ကော်ဖီခြံ၊ များကိုမြေပြင်မှ
အမြင့်ပေ ၂ဝ⁠ဝဝကျော်သော တောင်စောင်းဆင်ခြေလျှောနှင့်
ကုန်းမြင့်ပိုင်းတို့တွင်တွေ့ရသည်။
 
သီဟိုဠ်ကျွန်း၏ထွက်ကုန် ၉၅ရာခိုင်နှုန်းသည်ဆိုခဲ့သော လက်ဖက်ခြောက်၊ ရာဗာနှင့်အုန်း ထွက်ပစ္စည်းများ ဖြစ်ကြ၍ သစ်ကြံပိုး၊ ကိုကိုး ၊ကော်ဖီ၊ စပါးလင်မွှေးနှင့် ဆေးရွက် တို့ကိုလည်း အတော်အသင့်များပြားစွာ စိုက်ပျိုး လုပ်ကိုင်ကြလေသည်။သီဟိုဠ်ကျွန်းသည် အီကွေတာနှင့်နီးစပ်၍ မိုးများပြားသောနေရာဒေသများ ရှိသော်လည်း ကျောက်မြေများ ပြားသဖြင့် သစ်တောဝါးတောများသည် ကျွန်း၏ဧရိယာ ၁ရ ရာခိုင်နှုန်းမျှသာရှိသည်။ အဖိုးတန်သစ်ဟူ၍ ပျဉ်းကတိုး၊ သင်းကနက်၊ မဟော်ဂနီတို့သာထွက်သည်။ သစ်ကြီးဝါးကြီး ရှားသည်။ ထို့ကြောင့် ပိန္နဲသား မယ်ဇလီသားတို့ကိုအသုံးများ ကြသည်။ ပိန္နဲသားသာမက အသီးကိုလည်း ဆန်အစား ခုစားကြရ၍ သီဟိုဠ်ကျွန်းတွင်ပိန္နဲပင်များကို အရမ်းမဲ့
သီဟိုဠ်ကျွန်း၏ထွက်ကုန် ၉၅ရာခိုင်နှုန်းသည်ဆိုခဲ့သော
လက်ဖက်ခြောက်၊ ရာဗာနှင့်အုန်း ထွက်ပစ္စည်းများ ဖြစ်ကြ၍
သစ်ကြံပိုး၊ ကိုကိုး ၊ကော်ဖီ၊ စပါးလင်မွှေးနှင့် ဆေးရွက်
တို့ကိုလည်း အတော်အသင့်များပြားစွာ စိုက်ပျိုး
လုပ်ကိုင်ကြလေသည်။
သီဟိုဠ်ကျွန်းသည် အီကွေတာနှင့်နီးစပ်၍
မိုးများပြားသောနေရာဒေသများ ရှိသော်လည်း ကျောက်မြေများ
ပြားသဖြင့် သစ်တောဝါးတောများသည် ကျွန်း၏ဧရိယာ ၁ရ
ရာခိုင်နှုန်းမျှသာရှိသည်။ အဖိုးတန်သစ်ဟူ၍ ပျဉ်းကတိုး၊
သင်းကနက်၊ မဟော်ဂနီတို့သာထွက်သည်။ သစ်ကြီးဝါးကြီး
ရှားသည်။ ထို့ကြောင့် ပိန္နဲသား မယ်ဇလီသားတို့ကိုအသုံးများ
ကြသည်။ ပိန္နဲသားသာမက အသီးကိုလည်း ဆန်အစား
ခုစားကြရ၍ သီဟိုဠ်ကျွန်းတွင်ပိန္နဲပင်များကို အရမ်းမဲ့
ခုတ်လှဲခြင်းမပြုရချေ။
ကုန်းမြင့်သစ်တောများအတွင်း တိရစ္ဆာန်အမျိုးမျိုးကို
တွေ့ရသည်။ သီဟိုဠ်ကျွန်းသည် ဆင်ပေါများသောနိုင်ငံ
တစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။ မြ၊ ပတ္တမြား၊ ကြောင်၊ ဆီးကျောက်
စသော ကျောက်မျက်ရတနာများဖြင့်လည်းပေါကြွယ်ဝ၍
ဂဝံ ကျောက်အကောင်းစားများလည်း အများအပြား
ထွက်ရှိသည်။ အချို့တောင်များမှရွှေလည်းထွက်သည်။
နိုင်ငံတွင်း သုံးလုံလောက်ရုံမျှသော သံရိုင်းများလည်း
တူးဖေါ်ရရှိသည်။ ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်မှ ပုလဲများကို
ငုတ်ယူရရှိလေသည်။
 
ကုန်းမြင့်သစ်တောများအတွင်း တိရစ္ဆာန်အမျိုးမျိုးကို တွေ့ရသည်။ သီဟိုဠ်ကျွန်းသည် ဆင်ပေါများသောနိုင်ငံ တစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။ မြ၊ ပတ္တမြား၊ ကြောင်၊ ဆီးကျောက် စသော ကျောက်မျက်ရတနာများဖြင့်လည်းပေါကြွယ်ဝ၍ ဂဝံ ကျောက်အကောင်းစားများလည်း အများအပြား
အာရှတိုက်တွင်သီဟိုဠ်ကျွန်းသည် စာတတ်သူ
ထွက်ရှိသည်။ အချို့တောင်များမှရွှေလည်းထွက်သည်။
ဦးရေရာခိုင်နှုန်း အမြင့်ဆုံး (၆၅ရာခိုင်နှုန်း) နိုင်ငံတစ်ခု
ဖြစ်သည်။ သူငယ်တန်းမှတက္ကသိုလ်အသက်မွေး
နိုင်ငံတွင်း သုံးလုံလောက်ရုံမျှသော သံရိုင်းများလည်း တူးဖေါ်ရရှိသည်။ ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက်မှ ပုလဲများကို ငုတ်ယူရရှိလေသည်။
ဝမ်းကြောင်းပညာရေးအထိ အခမဲ့ပညာရေးစံနစ်ရှိသည်။
 
တက္ကသိုလ်သုံးခုရှိ၍ တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် စာသင်ကျောင်းပေါင်း
အာရှတိုက်တွင်သီဟိုဠ်ကျွန်းသည် စာတတ်သူ ဦးရေရာခိုင်နှုန်း အမြင့်ဆုံး (၆၅ရာခိုင်နှုန်း) နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်သည်။ သူငယ်တန်းမှတက္ကသိုလ်အသက်မွေး ဝမ်းကြောင်းပညာရေးအထိ အခမဲ့ပညာရေးစံနစ်ရှိသည်။ တက္ကသိုလ်သုံးခုရှိ၍ တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် စာသင်ကျောင်းပေါင်း
၆ဝ⁠ဝဝ ကျော်ရှိသည်။ ဗြိတိသျှတို့ လက်ထက်မှစ၍
၆ဝ⁠ဝဝ ကျော်ရှိသည်။ ဗြိတိသျှတို့ လက်ထက်မှစ၍ အင်္ဂလိပ်စာသည် ရုံးသုံးဖြစ်ခဲ့ရာ ၁၉၅ရ ခုနှစ်တွင် သီဟိုဠ်ဘာသာကို ရုံးသုံးပြုလုပ်သည်။ သို့သော်တမ္မီလ် (ဓမ္မိလ) လူမျိုးတို့က ကန့်ကွက်သဖြင့် တမီလ်ဘာသာကိုလည်း အသုံးပြုခွင့်ပေးခဲ့ရလေသည်။
လူဦးရေ ၁⁠၁၉⁠၉၂ဝ⁠ဝဝ ယောက် (၁၉၆၈ခုနှစ်ခန့်မှန်းသန်ကောင်စာရင်း) ရှိသည်အနက်လေးပုံ သုံးပုံသည် တောနယ်များတွင်နေထိုင်ကြ၍ စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ကိုင်ကြသည်။ အနောက်ဘက်နှင့်တောင်ဘက်ပိုင်းသည် မြောက် ဘက်နှင့်အရှေ့ဘက် မြေနိမ့်ပိုင်းများထက်ပို၍ လူဦးရေထူထပ်သည်။ မြောက်ဘက် မြေနိမ့်ပိုင်းသည် ရှေးနှစ်ပေါင်း ၁ဝ⁠ဝဝ ကျော်ခန့်က မင်းနေပြည်တော်များ တည်ရှိခဲ့သောဒေသဖြစ်၍ လူနေမှုအဆင့်အတန်းမြင့်လျက် စည်ပင်ထွန်းကားခဲ့လေသည်။ ထိုဒေသကို ယခုအခါ ကန်ဆည်တူးမြောင်းများဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးပြန်လည် ကောင်းမွန်အောင် ဆောင်ရွက်ကာပြန်၍ စည်ပင်ထွန်းကားရန် ကြိုးစားလျက်ရှိလေသည်။ လွတ်လပ်သော နိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်လာပြီးသည့်နောက်တွင် စက်မှုလုပ်ငန်းများလည်း တိုးတက်လာ၍ စက်ရုံအလုပ်ရုံများ တိုးတက်များပြားလာသည်။
သီဟိုဠ်ဘာသာကို ရုံးသုံးပြုလုပ်သည်။ သို့သော်တမ္မီလ် (ဓမ္မိလ)
 
လူမျိုးတို့က ကန့်ကွက်သဖြင့် တမီလ်ဘာသာကိုလည်း
ယခုအခါအောင်မြင်လျက်ရှိသော စက်မှုလုပ်ငန်းများမှာ ဖန်ထည်ကြွေထည်လုပ်ငန်း၊ သားရေလုပ်ငန်း၊ စက္ကူလုပ်ငန်း၊ ရာဗာလုပ်ငန်းနှင့်သုံးထပ်သားလုပ်ငန်းတို့ ဖြစ်လေသည်။သီဟိုဠ်ကျွန်းသည် သေးငယ်လင့်ကစား ကမ္ဘာ့အရှေ့ခြမ်းနှင့် အနောက်ခြမ်းကို ကူးသန်းသွားလာသောပင် လယ်ကူးသင်္ဘော ကြီးများ ဆိုက်ကပ်ရပ်နား၍ ရိက္ခာဖြည့်တင်းရန် အချက်အခြာကျသော စခန်းဖြစ်ပေသည်။ ပင်လယ်ကူး သင်္ဘောကြီးများဆိုက်ကပ်ရပ်နားရန်လည်းကောင်း၊ ကုန်သွယ်စီးပွားရေးအတွက် အရေးပါသော သင်္ဘောဆိပ်မြို့ ကြီးများမှာ ကိုလံဗို၊ ထရင်ကိုမလီ၊ ဂါလေစသော မြို့ကြီးများဖြစ်ကြသည်၊ ကိုလံဗိုမြို့သည်သီဟိုဠ်ကျွန်း၏ မြို့တော်လည်းဖြစ်၍ အာရှတိုက်တွင်အထင်ရှားအကျော်ကြား
အသုံးပြုခွင့်ပေးခဲ့ရလေသည်။
လူဦးရေ ၁⁠၁၉⁠၉၂ဝ⁠ဝဝ ယောက်
(၁၉၆၈ခုနှစ်ခန့်မှန်းသန်ကောင်စာရင်း) ရှိသည်အနက်လေးပုံ
သုံးပုံသည် တောနယ်များတွင်နေထိုင်ကြ၍ စိုက်ပျိုးရေး
လုပ်ကိုင်ကြသည်။ အနောက်ဘက်နှင့်တောင်ဘက်ပိုင်းသည်
မြောက် ဘက်နှင့်အရှေ့ဘက် မြေနိမ့်ပိုင်းများထက်ပို၍
လူဦးရေထူထပ်သည်။ မြောက်ဘက် မြေနိမ့်ပိုင်းသည်
ရှေးနှစ်ပေါင်း ၁ဝ⁠ဝဝ ကျော်ခန့်က မင်းနေပြည်တော်များ
တည်ရှိခဲ့သောဒေသဖြစ်၍ လူနေမှုအဆင့်အတန်းမြင့်လျက်
စည်ပင်ထွန်းကားခဲ့လေသည်။ ထိုဒေသကို ယခုအခါ
ကန်ဆည်တူးမြောင်းများဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးပြန်လည်
ကောင်းမွန်အောင် ဆောင်ရွက်ကာပြန်၍ စည်ပင်ထွန်းကားရန်
ကြိုးစားလျက်ရှိလေသည်။ လွတ်လပ်သော နိုင်ငံတစ်ခု
ဖြစ်လာပြီးသည့်နောက်တွင် စက်မှုလုပ်ငန်းများလည်း
တိုးတက်လာ၍ စက်ရုံအလုပ်ရုံများ တိုးတက်များပြားလာသည်။
ယခုအခါအောင်မြင်လျက်ရှိသော စက်မှုလုပ်ငန်းများမှာ
ဖန်ထည်ကြွေထည်လုပ်ငန်း၊ သားရေလုပ်ငန်း၊ စက္ကူလုပ်ငန်း၊
ရာဗာလုပ်ငန်းနှင့်သုံးထပ်သားလုပ်ငန်းတို့ ဖြစ်လေသည်။
သီဟိုဠ်ကျွန်းသည် သေးငယ်လင့်ကစား ကမ္ဘာ့အရှေ့ခြမ်းနှင့်
အနောက်ခြမ်းကို ကူးသန်းသွားလာသောပင် လယ်ကူးသင်္ဘော
ကြီးများ ဆိုက်ကပ်ရပ်နား၍ ရိက္ခာဖြည့်တင်းရန်
အချက်အခြာကျသော စခန်းဖြစ်ပေသည်။ ပင်လယ်ကူး
သင်္ဘောကြီးများဆိုက်ကပ်ရပ်နားရန်လည်းကောင်း၊
ကုန်သွယ်စီးပွားရေးအတွက် အရေးပါသော သင်္ဘောဆိပ်မြို့
ကြီးများမှာ ကိုလံဗို၊ ထရင်ကိုမလီ၊ ဂါလေစသော
မြို့ကြီးများဖြစ်ကြသည်၊ ကိုလံဗိုမြို့သည်သီဟိုဠ်ကျွန်း၏
မြို့တော်လည်းဖြစ်၍ အာရှတိုက်တွင်အထင်ရှားအကျော်ကြား
ဆုံးသော သင်္ဘောဆိပ်မြို့ကြီးတစ်မြို့လည်းဖြစ်သည်။
 
ကုန်းဘက် ကျသောကန္ဒီ၊ ဂျက်ဖနာမြို့တို့သည်လည်း အရောင်းအဝယ်စည်ကားသော သိဟိုဠ်မြို့ကြီးများဖြစ်ကြသည်။
တောင်ကုန်းဒေသရှိ ကန္ဒီမြို့သည် သီဟိုဠ်မင်းတို့၏ နောက်ဆုံး နေပြည်တော်ဖြစ်၍ ကိုလံဗိုနှင့် ရ၄ မိုင်မျှသာဝေးကွာလေသည်။သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ လူဦးရေအများစုသည် သီဟိုဠ်လူမျိုး များဖြစ်ကြသည်။ ယင်းတို့သည် သိမ်မွေ့၍အေးဆေးစွာ နေထိုင်မှုကိုနှစ်သက်မြတ်နိုးကြသည်။ ပွဲလမ်းသဘင်အခါများ၌ ယင်းတို့၏ ဆင်ယင်ထုံးဖွဲ့မှုသည် ထူးထွေဆန်းပြား၍ တစ်မျိုးတစ်ဖုံလှပသည်။ သီဟိုဠ်ကျွန်း၏အဓိကအယူဝါဒသည်
အရောင်းအဝယ်စည်ကားသော သိဟိုဠ်မြို့ကြီးများဖြစ်ကြသည်။
ဗုဒ္ဓအယူဝါဒဖြစ်သည်။ ထိုပြင်ဟိန္ဒူ၊ ခရစ်ယန်၊ အစ္စလာမ် အယူဝါဒီတို့လည်း အတော်အသင့်များပြားလေသည်။
တောင်ကုန်းဒေသရှိ ကန္ဒီမြို့သည် သီဟိုဠ်မင်းတို့၏ နောက်ဆုံး
 
နေပြည်တော်ဖြစ်၍ ကိုလံဗိုနှင့် ရ၄ မိုင်မျှသာဝေးကွာလေသည်။
သီဟိုဠ်မင်းများ လက်ထက်ကဗုဒ္ဓအယူဝါဒကို အလွန်ခြီးမြှင့်မြှောက်စားခဲ့သည်။ ဗုဒ္ဓသာသနိကအဆောက် အအုံများလည်း ထိုကျွန်း၌များပြားလှသည်။ အနိုင်နိုင်ငံမှ ဗုဒ္ဓဝါဒီတို့အထူးသဖြင့် အထွတ်အမြတ်ထား၍ မြတ်နိုးရိုသေ ကြသောနှစ်ဌာနမှာ ဒက္ခိဏသာခါမဟာဗောဓိပင်နှင့်
သီဟိုဠ်ကျွန်း၌ လူဦးရေအများစုသည် သီဟိုဠ်လူမျိုး
စွယ်တော်တိုက်ဖြစ်သည်။ ဒက္ခိဏသာခါဗောဓိပင်သည် ဂေါတမ မြတ်စွာဘုရားပွင့်တော်မူရာမူလဗောဓိပင်၏ လက်ယာ တောင်ကိုင်းကို သီရိဓမ္မာသောကမင်းကြီး၏သမီးတော်၊ ရှင်မဟိန္ဒ ၏နှမတော်သင်္ဃမိတ္တာထေရီမ ပင့်ဆောင်လာ၍ စိုက်ပျိုးထားခဲ့ခြင်းဖြစ်သဖြင့်နှစ်ပေါင်း ၂ဝ⁠ဝဝ ကျော်ခဲ့ပေပြီ။
များဖြစ်ကြသည်။ ယင်းတို့သည် သိမ်မွေ့၍အေးဆေးစွာ
နေထိုင်မှုကိုနှစ်သက်မြတ်နိုးကြသည်။ ပွဲလမ်းသဘင်အခါများ၌
ယင်းတို့၏ ဆင်ယင်ထုံးဖွဲ့မှုသည် ထူးထွေဆန်းပြား၍
တစ်မျိုးတစ်ဖုံလှပသည်။ သီဟိုဠ်ကျွန်း၏အဓိကအယူဝါဒသည်
ဗုဒ္ဓအယူဝါဒဖြစ်သည်။ ထိုပြင်ဟိန္ဒူ၊ ခရစ်ယန်၊ အစ္စလာမ်
အယူဝါဒီတို့လည်း အတော်အသင့်များပြားလေသည်။
 
ကန္ဒီမြို့ တွင်ရှိသည့် စွယ်တော်တိုက်တွင် ဂေါတမ မြတ်စွာဘုရား၏ လက်ဝဲအောက်စွယ်တော်ဟုဆိုကြသော စွယ်တော်မြတ်ကို ရှင်သာရိပုတ္တရာ၏ တပည့်ရဟန္တာမြတ် တစ်ပါးထံမှရရှိသဖြင့် ကလိင်္ဂရာဇမင်း အဆက်ဆက်တို့ ကိုးကွယ်ခဲ့သည်။ ကုဟ ဝတီမင်းလက်ထက်တွင် တိုင်းပြည်
သီဟိုဠ်မင်းများ လက်ထက်ကဗုဒ္ဓအယူဝါဒကို
ရေးမသာယာသဖြင့် ထိုမင်း၏ သမီးတော်နှင့် သားမက်တော်တို့သည် စွယ်တော် မြတ်ကိုပါပင့်ဆောင်၍ သီဟိုဠ်ကျွန်းသို့တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြသည်။ ထိုအခါမှစ၍ သီဟိုဠ်
အလွန်ခြီးမြှင့်မြှောက်စားခဲ့သည်။ ဗုဒ္ဓသာသနိကအဆောက်
အအုံများလည်း ထိုကျွန်း၌များပြားလှသည်။ အနိုင်နိုင်ငံမှ
ဗုဒ္ဓဝါဒီတို့အထူးသဖြင့် အထွတ်အမြတ်ထား၍ မြတ်နိုးရိုသေ
ကြသောနှစ်ဌာနမှာ ဒက္ခိဏသာခါမဟာဗောဓိပင်နှင့်
စွယ်တော်တိုက်ဖြစ်သည်။ ဒက္ခိဏသာခါဗောဓိပင်သည် ဂေါတမ
မြတ်စွာဘုရားပွင့်တော်မူရာမူလဗောဓိပင်၏ လက်ယာ
တောင်ကိုင်းကို သီရိဓမ္မာသောကမင်းကြီး၏သမီးတော်၊
ရှင်မဟိန္ဒ ၏နှမတော်သင်္ဃမိတ္တာထေရီမ ပင့်ဆောင်လာ၍
စိုက်ပျိုးထားခဲ့ခြင်းဖြစ်သဖြင့်နှစ်ပေါင်း ၂ဝ⁠ဝဝ ကျော်ခဲ့ပေပြီ။
ကန္ဒီမြို့ တွင်ရှိသည့် စွယ်တော်တိုက်တွင် ဂေါတမ
မြတ်စွာဘုရား၏ လက်ဝဲအောက်စွယ်တော်ဟုဆိုကြသော
စွယ်တော်မြတ်ကို ရှင်သာရိပုတ္တရာ၏ တပည့်ရဟန္တာမြတ်
တစ်ပါးထံမှရရှိသဖြင့် ကလိင်္ဂရာဇမင်း အဆက်ဆက်တို့
ကိုးကွယ်ခဲ့သည်။ ကုဟ ဝတီမင်းလက်ထက်တွင် တိုင်းပြည်
ရေးမသာယာသဖြင့် ထိုမင်း၏ သမီးတော်နှင့်
သားမက်တော်တို့သည် စွယ်တော် မြတ်ကိုပါပင့်ဆောင်၍
သီဟိုဠ်ကျွန်းသို့တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြသည်။ ထိုအခါမှစ၍ သီဟိုဠ်
မင်းအဆက်ဆက်တို့သည် စွယ် တော်မြတ်ကို ကြည်ညို
မြတ်နိုးစွာပူဇော်ကိုးကွယ်ကြသည်။ စွယ်တော်လက်ရှိ