လေယာဉ်ပြေးလမ်း: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး -zwsp
စာကြောင်း ၁ -
[[File:Palm_Springs_International_Airport_photo_D_Ramey_Logan.jpg|thumb|ပန်စပရင်း​လေဆိပ်မှ​ပြေးလမ်းပန်စပရင်းလေဆိပ်မှပြေးလမ်း]]
[[File:N272NR_Embrae_Phenom_EMB_505_Cross_Aviation_Ltd_(16815349142).jpg|thumb|​ပြေးလမ်းအစွန်းမှ​လေယာဥ်တစ်စီးပြေးလမ်းအစွန်းမှလေယာဥ်တစ်စီး]]
နိုင်ငံတကာမြို့ပြလေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးအဖွဲ့၏အဆိုအရ ပြေးလမ်းဆိုသည်မှာ လေယာဥ်တစ်စင်းတက်ရန်၊ဆင်းရန်ပြုလုပ်ထားသော ထောင့်မှန်စတုဂံဧရိယာကို ဆိုလိုခြင်းပင်ဖြစ်သည်။ပြေးလမ်းမှာ ကတ္တရာသို့မဟုတ် ကွန်ကရိ လူလုပ်လမ်းများရှိသကဲ့သို့ သဘာဝပြေးလမ်းများလည်းရှိသည်။
နိုင်ငံတကာမြို့ပြ​လေ​ကြောင်းပို့​ဆောင်​ရေးအဖွဲ့၏အဆိုအရ ​ပြေးလမ်းဆိုသည်မှာ ​​လေယာဥ်တစ်စင်းတက်ရန်၊ဆင်းရန်ပြုလုပ်ထား​သော ​ထောင့်မှန်စတုဂံဧရိယာကို ဆိုလိုခြင်းပင်ဖြစ်သည်။​ပြေးလမ်းမှာ ကတ္တရာသို့မဟုတ် ကွန်ကရိ လူလုပ်လမ်းများရှိသကဲ့သို့ သဘာဝ​ပြေးလမ်းများလည်းရှိသည်။
 
== သမိုင်း ==
၁၉၁၉ခုနှစ် ဇန်နဝါရီတွင် ရိုက်ညီ​နောင်၏​လေယာဥ်တီထွင်မှုနှင့်အတူစတင်ခဲ့သည်။ရိုက်ညီနောင်၏လေယာဥ်တီထွင်မှုနှင့်အတူစတင်ခဲ့သည်။
 
== အမည်ပေးခြင်း ==
== အမည်​ပေးခြင်း ==
[[File:Runway_landing_designator_marking-Numbers.svg|thumb|167x167px|နံပတ်နှင့်စာလုံး​ဖောင့်များနံပတ်နှင့်စာလုံးဖောင့်များ]]
[[File:Runway_22.svg|thumb|185x185px|​ပြေးလမ်း၂၂ပြေးလမ်း၂၂]]
​ပြေးလမ်းများကိုပြေးလမ်းများကို ​ပြေးလမ်း၏လမ်း​ကြောင်းဒီဂရီကိုလိုက်၍နံပတ်များဖြင့်အမည်​ပေးသည်။​ပြေးလမ်းနံပတ်ပြေးလမ်း၏လမ်းကြောင်းဒီဂရီကိုလိုက်၍နံပတ်များဖြင့်အမည်ပေးသည်။ပြေးလမ်းနံပတ် "09"သည် အ​ရှေ့90အရှေ့90°၊"18"သည် ​တောင်တောင် "180°"၊"27"သည် အ​နောက်အနောက်"270°"၊"36"သည် ​မြောက်မြောက်"360°"ကိုရည်ညွှန်းသည်။​ဥပမာကိုရည်ညွှန်းသည်။ဥပမာ-ပြေးလမ်း"09"သို့ဆင်းမည်၊တက်မည်ဆိုပါက ​လေယာဥ်ကိုအ​ရှေ့လေယာဥ်ကိုအရှေ့ 90°သို့ဦးတည်ရမည်။
 
​ပြေးလမ်းကိုပြေးလမ်းကို ပုံမှန်အားဖြင့် နှစိဖက်လုံးသုံးသည်။ဥပမာ-​ပြေးလမ်းပြေးလမ်း"33"သည်တစ်ဖက်မှကြည့်လျှင် ​ပြေးလမ်းပြေးလမ်း"15"ဖြစ်သည်။
 
မျဥ်းပြိုင်ရှိ​သော​ပြေးလမ်းများတွင်မျဥ်းပြိုင်ရှိသောပြေးလမ်းများတွင် အလယ်(C)၊ဘယ်ဘက်(L)၊ညာဘက်(R) ဟူ၍ခွဲခြားသည်။ဥပမာ-​ပြေးလမ်းပြေးလမ်း ဘယ်ဘက်၁၅="15L"၊အလယ်၁၅="15c"၊ညာဘက်၁၅="15R"ဟူ၍သုံးသည်။​ပြေးလမ်းဟူ၍သုံးသည်။ပြေးလမ်း "03L"သည်တစ်ဖက်မှကြည့်လျှင် ​ပြေးလမ်းပြေးလမ်း"21R"ဖြစ်သည်။
 
မျဥ်းပြိုင်ပြေးလမ်းလေးခုနှင့်အထက်ရှိလေဆိပ်ကြီးများတွင် ရှုပ်ထွေးမှုများကိုရှောင်ရှားရန် 10°စီတိုးထားကြသည်။ဥပမာ-လော့စ်အိန်ဂျလိစ်လေဆိပ်တွင် လေယာဥ်ပြေးလမ်း၄ခုမှ မျဥ်းပြိုင်လုနီးပါးရှိသော်လည်း "6L"၊"6R"၊"7L"၊"7R"ဟူ၍ခွဲခြားထားသည်။ဖော့ဖရွတ်လေဆိပ်တွင် ပြေးလမ်း၅ခုမှာ "17L"၊"17C"၊17R"၊"18L"၊"18R"ဟူ၍အမည်ပေးထားသည်။
မျဥ်းပြိုင်​ပြေးလမ်း​လေးခုနှင့်အထက်ရှိ​လေဆိပ်ကြီးများတွင် ရှုပ်​ထွေးမှုများကို​ရှောင်ရှားရန် 10°စီတိုးထားကြသည်။ဥပမာ-​လော့စ်အိန်ဂျလိစ်​လေဆိပ်တွင် ​လေယာဥ်​ပြေးလမ်း၄ခုမှ မျဥ်းပြိုင်လုနီးပါးရှိ​သော်လည်း "6L"၊"6R"၊"7L"၊"7R"ဟူ၍ခွဲခြားထားသည်။​ဖော့ဖရွတ်​လေဆိပ်တွင် ​ပြေးလမ်း၅ခုမှာ "17L"၊"17C"၊17R"၊"18L"၊"18R"ဟူ၍အမည်​ပေးထားသည်။
 
လေကြောင်းထိန်းသိမ်းရေးတာဝန်နှင့် လေယာဥ်တို့အကြား ရေဒီယိုသုံးပြီးစကားပြောရာ၌ရှင်းလင်းစေရန် " runway three six, runway one four"စသည်ဖြင့်ပြောကြသည်။"၀"နှင့်စသော ပြေးလမ်းများကို" runway zero six" ၊ "runway zero one left"စသည်ဖြင့်ပြောသည်။
​လေ​ကြောင်းထိန်းသိမ်း​ရေးတာဝန်နှင့် ​လေယာဥ်တို့အကြား ​ရေဒီယိုသုံးပြီးစကား​ပြောရာ၌ရှင်းလင်း​စေရန် " runway three six, runway one four"စသည်ဖြင့်​ပြောကြသည်။"၀"နှင့်စ​သော ​ပြေးလမ်းများကို" runway zero six" ၊ "runway zero one left"စသည်ဖြင့်​ပြောသည်။
[[File:15R-33L_-_Aeropuerto_de_Madrid-Barajas_-_detail.jpg|thumb|မက်ထရစ်​လေဆိပ်မှ​ပြေးလမ်းမက်ထရစ်လေဆိပ်မှပြေးလမ်း လမ်းညွှန်များ]]
 
== အတိုင်းအတာများ ==
​ယေဘူယျ​လေ​ကြောင်းပို့​ဆောင်​ရေးအတွက်ယေဘူယျလေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးအတွက် ​ပြေးလမ်းအ​နေအထားမှာပြေးလမ်းအနေအထားမှာ ၂၄၅မီတာ(၈၀၄​ပေ၈၀၄ပေ)နှင့် အကျယ် ၈မီတာ(၂၆​ပေ၂၆ပေ)ဖြစ်သည်။အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ​လေဆိပ်အကြီးကြီးများအတွက်မူဖြစ်သည်။အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်အကြီးကြီးများအတွက်မူ ၅၅၀၀မီတာ(၁၈၀၄၅​ပေ၁၈၀၄၅ပေ)၊၈၀မီတာ(၂၆၂​ပေ၂၆၂ပေ)ဖြစ်သည်။
 
ထွက်ခွာ၊ဆင်းသက်အတွက်အသုံးများမှာအောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
ထွက်ခွာ၊ဆင်းသက်အတွက်အသုံးများမှာ​အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။
 
; TORA<ref name="Contractions">{{cite web|url=http://www.faa.gov/documentLibrary/media/Order/ND/7340.1Z.pdf|title=Order JO 7340.1Z: Contractions|format=[[PDF]]|publisher=Federal Aviation Administration|date=March 15, 2007}}</ref>
TODATakeoff  Distance  Available  – The length of the takeoff run available plus the length of the  clearway, if clearway is provided.(The clearway length allowed must lie within the aerodrome or airport boundary.  According to the  Federal Aviation Regulations  and  Joint Aviation Requirements  (JAR) TODA is the lesser of TORA plus clearway or 1.5 times TORA).ASDAAccelerate-Stop Distance Available  – The length of the takeoff run available plus the length of the stopway, if stopway is provided.LDALanding Distance Available  – The length of runway that is declared available and suitable for the ground run of an airplane landing.EMDAEmergency Distance Available  – LDA (or TORA) plus a stopway.
: .<ref name="FAR25.189(c)">{{Citation|author-link=http://rgl.faa.gov|title=Airplanes: Turbine engine powered: Takeoff limitations|url=http://rgl.faa.gov/Regulatory_and_Guidance_Library/rgFAR.nsf/0/07C875546A87CBCD852566EF006B2242?OpenDocument|accessdate=2009-10-04}}</ref>
 
== ပြေးလမ်းအပိုင်းများ ==
== ​ပြေးလမ်းအပိုင်းများ ==
[[File:Runway_diagram.svg|700x700px]]
There are runway markings.<ref>[http://www.faa.gov/regulations_policies/advisory_circulars/index.cfm/go/document.information/documentid/1022266 FAA AC 150/5340-1L – Standards for Airport Markings] pages 13 and following</ref>
စာကြောင်း ၃၅ -
* <br />
 
== ပြေးလမ်းအမှတ်အသားများ ==
== ​ပြေးလမ်းအမှတ်အသားများ ==
ပြေးလမ်းများတွင် ပြေးလမ်းအမှတ်အသားများရေးဆွဲထားသည်။
​ပြေးလမ်းများတွင် ​ပြေးလမ်းအမှတ်အသားများ​ရေးဆွဲထားသည်။
 
[[File:RunwayDiagram.png|650x650px]]
 
*
 
== ပြေးလမ်းမီးဆင်ခြင်း ==
== ​ပြေးလမ်းမီးဆင်ခြင်း ==
[[File:Runway_Landing_Light.jpg|thumb|၁၉၄၅မှ​ပြေးလမ်းမီး၁၉၄၅မှပြေးလမ်းမီး]]
ပထမဆုံး​ပြေးလမ်းမီးကိုပထမဆုံးပြေးလမ်းမီးကို ၁၉၃၀တွင်အသုံးပြုခဲ့သည်။
 
=== နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ ===
[[File:A320-cockpit-night.jpg|thumb|​လေယာဥ်​ခေါင်းခန်းမှမြင်ရ​သော​ပြေးလမ်းလေယာဥ်ခေါင်းခန်းမှမြင်ရသောပြေးလမ်း]]
[[File:Bremen_Airport_Flugtag_2009_20090510_011.JPG|thumb|​လေဆိပ်မှညအချက်ပြမီးတပ်ထားပုံလေဆိပ်မှညအချက်ပြမီးတပ်ထားပုံ]]
ပြေးလမ်းမီးများကိုညဘက်လေယာဥ်ဆင်းရာတွင်မြင်သာရန်တပ်ဆင်ထားသည်။
​​ပြေးလမ်းမီးများကိုညဘက်​လေယာဥ်ဆင်းရာတွင်မြင်သာရန်တပ်ဆင်ထားသည်။
 
* '''Runway end identifier lights''' (REIL) – unidirectional (facing approach direction) or omnidirectional pair of synchronized flashing lights installed at the runway threshold, one on each side.
စာကြောင်း ၆၂ -
 
=== ထိန်းချုပ်ခြင်း ===
ပုံမှန်အားဖြင့် မီးများကို ​အေတီစီအေတီစီ တာဝါမှထိန်းချုပ်သည်။
 
== ကိုးကား ==