ကုံကုမံ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

'''ကုံကုမံ''' (Saffron) သည် အဖိုးတန်သော ပန်းဝတ်ဆံ တစ်မျိုးဖြစ်၍ ယင်းတို့ကို ရှေးရောမနှင့် ဂရိလူမျိုးတို့ လက်ထက်မှ အစပြုကာ လိမ္မော်ရောင် ဆိုးဆေးအဖြစ် သော်လည်းကောင်း၊ အမွှေးနံ့သာ အဖြစ်သော် လည်းကောင်း ဘယဆေး အဖြစ်သော် လည်းကောင်း၊ အစဉ်အဆက် အသုံးပြုလာခဲ့ကြသည်။ ရှေးခေတ်ဂရိနှင့် [[အိုင်ယာလန်နိုင်ငံ]]တို့တွင် ကုံကုမံသည် အထက်တန်းကျလှသော ထီးသုံးနန်းသုံး ဆိုးဆေးဖြစ်ခဲ့ဘူးသည်။ [[အိန္ဒိယ]]နှင့် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် [[ဒန်ပေါက်]]ထမင်း၌ ထည့်လေ့ရှိသဖြင့် လူသိများသည်။ ဤကဲ့သို့ ထမင်းဟင်းလျာများ၌ ထည့်သောအခါ ကုံကုမံတွင် အပူဓါတ်အပူဓာတ် ပါဝင်သောကြောင့် အစာကြေသည်ဟု ဆိုသည်။

အသားအရေပေါ်၍ ဤကုံကုမံကို အရည်ဖျော်၍ လိမ်းထားလျှင် မီးဒဏ်ကို ခံနိုင်သဖြင့် [[မီး]]ကုံကုမံဟု ခေါ်ဆိုသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၌ ကုံကုမံဟူသော အမည်ဖြင့် ရောင်းလေ့ရှိသော ကုံကုမံအတုမှာ ကုံကုမံအစစ်ထက် အနီရောင် ပို၍လွင်သည်။ အနံ့နည်း၍ အရသာတွင်လည်း အခါးဓါတ်၊အခါးဓာတ်၊ အပူဓါတ်အပူဓာတ် ခေါင်းပါးသည်။ ကြာဆံဝတ်ဆံနှင့် တူသောကြောင့် ထိုကုံကုမံအတုမှာ မြန်မာနိုင်ငံ၌ ကြာကုံကုမံ ဟူ၍တွင်သည်။<ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း အတွဲ၁အပိုင်းခ</ref><ref>[http://en.wikipedia.org/wiki/Saffron Saffron]</ref>