ရွှေဝါရောင် တော်လှန်ရေး: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

အရေးမကြီး ဘော့ - စာသားများကို အလိုအလျောက် အစားထိုးခြင်း (-ဓါတ် +ဓာတ်)
စာကြောင်း ၁ -
[[File:2007 Myanmar protests 7.jpg|thumb|အကြမ်းမဖက်ရေး နဖူးစည်းစာတန်းပါ ဖော်ပြချက်နှင့် ရန်ကုန်မြို့တွင် ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြနေသူများ]]
{{မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီအရေး လှုပ်ရှားမှုများ}}
မြန်မာအမျိုးသားရေး လှုပ်ရှားမှု၊ နောက်ခံသည် [[ရွှေတိဂုံဘုရား]] ဖြစ်သည်။၂၀၀၇ ခုနှစ် မြန်မာအစိုးရဆန့်ကျင်ရေး ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုများတို့သည် [[မြန်မာနိုင်ငံ]]တွင် (ပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံတော် ဟုလည်း သိကြသည်) ၂၀၀၇ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၁၅ ရက်နေ့၌ စတင်ခဲ့သော အစိုးရဆန့်ကျင်ရေး ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုဖြစ်ရပ်များ ဖြစ်သည်။ ([[ဗမာ]]နှင့် [[မြန်မာ]]ဟူသော အမည်နာမများကို ဗမာ့အမည်နာမများတွင်ကြည့်ပါ)။ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုများ ရုတ်တရက်ဖြစ်ပေါ်လာရခြင်း အဓိကအကြောင်းရင်းမှာ စစ်အာဏာရှင် အစိုးရဖြစ်သော နိုင်ငံတော် အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ၏ ထုတ်ပြန်ကြေညာခြင်းမရှိသော ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြစ်သည့် လောင်စာဆီ ထောက်ပံ့ထုတ်ပေးခြင်းအား ရပ်ဆိုင်းလိုက်ခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် ဒီဇယ်နှင့်ဓါတ်ဆီဈေးနှုန်းကိုဒီဇယ်နှင့်ဓာတ်ဆီဈေးနှုန်းကို ၆၆ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရုတ်တရက်တိုးမြှင့်စေခဲ့ပြီး ဘတ်စ်ကားများအတွက် သဘာဝဓါတ်ငွေ့ဈေးနှုန်းသည်သဘာဝဓာတ်ငွေ့ဈေးနှုန်းသည် ရက်သတ္တပတ် မပြည့်မှီ ငါးဆမြှင့်တက်စေခဲ့ခြင်းတို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။
 
အမျိုးသမီးများအပါအဝင် အတိုက်အခံနိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားသူများနှင့် ကျောင်းသားများဦးဆောင်ခဲ့သည့် ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုများတို့သည် အစပိုင်းတွင် စစ်အာဏာရှင်အစိုးရမှ အလျင်အမြန်နှင့် ရက်စက်ကြမ်းတမ်းစွာ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းခဲ့ပြီးနောက် ဒါဇင်ပေါင်းများစွာသော ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြသူများ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံခဲ့ကြရသည်။ စက်တင်ဘာ ၁၈ ရက်နေ့မှ စတင်၍ ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုများကို ထောင်ပေါင်းများစွာသော [[ဗုဒ္ဓဘာသာ]]ဝင် ရဟန်းသံဃာတော်များမှ ဦးဆောင်ခဲ့ပြီး စက်တင်ဘာ ၂၆ ရက်နေ့တွင်အစိုးရ၏ ထပ်မံဖြိုခွင်းခြင်းကို မခံရမှီအချိန်အထိ ၎င်းကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုများ ရှေ့ဆက်ရန် အခွင့်ရခဲ့သည်။ ဖြိုခွင်းစဉ်ကာလအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်အတွင်းတွင် သဘောထားကွဲလွဲမှုရှိခဲ့ကြောင်း ကောလာဟလများ ရှိခဲ့သော်လည်း တစ်ခုမျှ အတည်ပြုနိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပါ။ အချို့သော သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တို့တွင် ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုများကို ရွှေဝါရောင်တော်လှန်ရေးဟု ရည်ညွှန်းပြောဆိုကြသည်။
စာကြောင်း ၁၂ -
== သေကြေဒဏ်ရာရမှုများ ==
 
သေကျေဒဏ်ရာရမှုအရေအတွက်သည် မရှင်းလင်းသေးပါ။ အေဘီစီ (ABC) ၏အခိုင်အမာပြောဆိုချက်အရ စစ်တပ်မှ ရာပေါင်းများစွာသော အသက်တို့ကို ဖြိုခွင်းခဲ့သည်။ တရားဝင်သေဆုံးမှုသည် ၁၃ ဦးတွင် ရပ်တန့်နေသည်။ ဂျပန်ဓါတ်ပုံသတင်းထောက်ဂျပန်ဓာတ်ပုံသတင်းထောက် [[ကန်ဂျီ နာဂအိ]] (Kenji Nagai) သည် လက်ရှိအချိန်အထိ ဆူပူအုံကြွမှု၏ တစ်ဦးတည်းသော နိုင်ငံခြားသား သေဆုံးမှုဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်ရသည်။ သို့သော်ငြားလည်း ထိခိုက်သေဆုံးမှုသည် တရားဝင်သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ထက် အဆပေါင်းများစွာ သာလွန်နိုင်သည်။
 
[[ကုလသမဂ္ဂ]]အထွေထွေညီလာခံတွင် မပြောကြားမှီ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာကောင်စီ၏ အထူးညှိနှိုင်းရေးမှုး ပေါ်လို စာဂျီရို ပင်န်နဲရိုး (Paulo Sérgio Pinheiro) မှပြောကြားသည်မှာ ဘက်မလိုက်သော အရင်းအမြစ်များ သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့မှုအရ အပါး ၃၀ မှ ၄၀ သော ရဟန်းသံဃာတော်များနှင့် အယောက် ၅၀ မှ ၇၀ သော အရပ်သားပြည်သူများ သတ်ဖြတ်ခြင်းခံခဲ့ရပြီး အယောက် ၂၀၀ သည်လည်း ရိုက်နှက်ခြင်းခံခဲ့ကြရသည်။
စာကြောင်း ၈၄ -
== တိုတယ်၏စစ်အစိုးရအပေါ်ပံ့ပိုးမှုများ ==
 
ဩစတြေးလျတွင် ဩစတြေးလျံလူမျိုးတို့၏ အသည်းစွဲ ဂျိမ်းစ်မာတီစန်သည် နိုဝင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ဆစ်ဒနီမြို့ ၌ပြုလုပ်သော မြန်မာပြည်လွတ်လပ်ရေး လူထုစည်းဝေးပွဲတစ်ခုတွင်အစီအစဉ်မှုးအဖြစ် ပါဝင်ကူညီခဲ့ခြင်းဖြင့် သူ၏ထောက်ခံအားပေးမှုကို ပြသခဲ့သည်။ပြည်တွင်းကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုများသည် ပြင်သစ်၏ဧရာမရေနံလုပ်ငန်း တိုတယ်ရေနံ၏ အဆောက်အအုံရှေ့၌ အောက်တိုဘာလတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ပထမဦးဆုံး တိုတယ်ရေနံသုံးစွဲသူတို့၏ ကမ္ဘာတစ်ဝန်း သပိတ်မှောက်မှု (အီးအယ်လ်အက်ဖ် နှင့် ဖီနားတို့ကိုလည်း ပိုင်ဆိုင်သည်) ဖြစ်ပြီး့် အမေရိကန်အခြေစိုက် ချက်ဗရွန် (တက်ဇကို၊ ကော်လ်တက်ဇ်နှင့် ယူနိုကယ်လ် တို့ကိုလည်း ပိုင်ဆိုင်သည်) သည် ၂၀၀၇ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ဆင့်ခေါ်ခံခဲ့ရသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်းရှိ ရတနာသဘာဝဓါတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းများကိုရတနာသဘာဝဓာတ်ငွေ့ပိုက်လိုင်းများကို အလွဲသုံးစားမှု ပြုလုပ်နိုင်ရန် ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် တစ်နှစ်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၄၅၀ ကို စစ်အစိုးရအား ထောက်ပံ့ကူညီလျက်ရှိပြီး ၎င်းတို့သည် အမေရိကားနှင့် ဥရောပရှိ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေး အတွက် ထောက်ပံ့ကူညီလျက်ရှိသော အစိုးရ၏ ဆောင်ရွက်ချက်များကို ဆန့်ကျင်ရန် စည်းရုံးမဲဆွယ်လျက်ရှိသည်။
 
တိုတယ်၏ စိတ်ဝင်စားမှုများကို ကာကွယ်ရန်အတွက် ပြင်သစ်နိုင်ငံအစိုးရသည် ဥရောပသမဂ္ဂ၏ ပြင်းထန်သော မြန်မာ့အရေးဆောင်ရွက်မှုများအပေါ် အတားအဆီးတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ပြင်သစ်နိုင်ငံအစိုးရသည် စစ်အစိုးရကြောင့် တိုတယ်၏ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုများအား ခုခံကာကွယ်နေသည်ဟု နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများအား ဝန်ခံရန် တွန်းအားပေးခြင်းခံခဲ့ရသည်။ အေဗားဇ်ဒေါ့အော့ (Avaaz.org) သည် တစ်ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လေလှိုင်းမှ ဦးစီးကမကထပြု၍ "ကျွနု်ပ်တို့၏နိုင်ငံများနှင့် ကျွနု်ပ်တို့သွားလာလေရာ အရပ်ရပ်တွင်ရှိသော မည်သည့် တိုတယ်၊ ချက်ဗရွန်၊ အီးအယ်လ်အက်ဖ်၊ ဖီနား၊ တက်ဇကို သို့မဟုတ် ကော်လ်တက်ဇ်ဆိုင်များမှ ဆီဝယ်ယူခြင်းမပြုကြရန်" ၂၀၂၅၅ ယောက်သော ပြည်သူများကို လက်မှတ်ရေးထိုးစေပြီး လက်မှတ် ၄၀၀၀၀ ကို စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ ထိပ်တန်းအုပ်ချုပ်ရေးသို့ ပေးပို့ရန် ရည်ရွယ်သည်။ ၎င်းတို့၏ တည်ရှိမှုတို့သည် မြန်မာပြည်သူများကို အကျိုးရှိစေသည်ဟု ချက်ဗရွန်နှင့် တိုတယ်ရေနံတို့မှ မည်သို့ပင်ပြောဆိုသော်လည်း "တိုတယ်သည် စစ်အစိုးရအား အဓိကပံ့ပိုးသူ ဖြစ်လာခဲ့သည်" ဟု ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် အောင်ဆန်းစုကြည်မှ လီမွန်ဒီ ပြင်သစ်သတင်းစာ တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။