မှူးအောင်၊ ဗိုလ် (ရဲဘော်သုံးကျိပ်): တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ဖြူးမြို့နယ် တို့ဗမာအစည်းအရုံးတွင် ထိုအချိန်က လှုပ်ရှားပါဝင်နေကြသော သခင်သန်းဖေနှင့် တက်ညီလက်ညီ တွဲဖက်မိခဲ့သည်။ သခင်သန်းဖေမှာ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ပါလီမန်အမတ်ဘဝမှတောခိုသွားပြီး တောထဲတွင် ကွယ်လွန်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ တို့ဗမာအစည်းအရုံး၏[[တို့ဗမာအစည်းအရုံး]]၏ သာယာဝတီညီလာခံမှ `အင်္ဂလိပ်အခက် ဗမာအချက်´ ဆိုသောကြွေးကြော်သံဖြင့်လွတ်လပ်ရေးလမ်းစကိုရှာခဲ့ချိန်တွင် သခင်အောင်ဆန်းက[[အောင်ဆန်း|သခင်အောင်ဆန်း]]က နိုင်ငံခြားသို့ ထွက်ခွါကာ စစ်ပညာသင်ယူကြမည့် ရဲဘော်များကိုလာခေါ်လေသည်။ ဂျပန်ပြည်သို့ထွက်ခွါသော ရဲဘော်သုံးကျိပ်အဖွဲ့၏ စတုတ္ထမြောက် ထွက်ခွါသောအဖွဲ့နှင့်လိုက်ပါသွားခဲ့ပြီး ၎င်းအဖွဲ့တွင် သခင်ရှုမောင်([[နေဝင်း၊ ဦး|ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း]]) လည်း အတူပါရှိခဲ့သည်။ သင်္ဘောဖြင့် တိုကျိုသို့ထွက်ခွါခဲ့ပြီး ၎င်းမှတစ်ဆင့် ဟိုင်နန်ကျွန်းသို့ သွားရောက်ကာ စစ်ပညာများသင်ကြားခဲ့သည်။ ဟိုင်နန်ကျွန်းနှင့် တိုင်ဝမ်ကျွန်းများတွင် စစ်ပညာများသင်ကြားပြီးနောက် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ဗမာ့လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော်ကိုဖွဲ့စည်းသောအခါ သခင်စံလှိုင်အမည်မှ ဗိုလ်အောင်အဖြစ် အမည်ပြောင်းခဲ့သည်။ ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် အနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းသို့ စစ်ကြောင်းကြီးများဖြင့် ဝင်လာသောအခါတွင် ဗိုလ်အောင်သည် တပ်ဦးမှနေ၍ဦးစီးရသော တပ်မှူးအဖြစ် ချီတက်ဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။

ပထမတွင် ဗိုလ်မှူးရန်နိုင်အုပ်ချုပ်သော ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် တပ်ရင်း(၂) တွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီးနောက် ဗမာ့ကာကွယ်ရေး တပ်မတော် ဖွဲ့စည်းသည့် အခါတွင် တပ်ရင်း (၅) ၏ တပ်ရင်းမှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။နောက်ထပ်၍တပ်များကိုတို့ချဲ့ပြီးနောက် တိုင်းအသီးသီးဖွဲ့ရာတွင် ဗိုလ်မှူးအောင်သည် တောင်ပိုင်းတိုင်း စစ်ဌာနချုပ်ကို ဦးစီးခဲ့သည်။ ဗိုလ်မှူးအောင်၏ လက်အောက်ခံစစ်အရာရှိများမှာ ဗိုလ်ကြီးစိန်မှန် ([[ဗိုလ်မှူးကြီးစိန်မှန်စိန်မှန်၊ ဗိုလ်မှူး|ဗိုလ်စိန်မှန်]]၊ (နောင်တွင် ဗိုလ်မှူးစိန်မှန်၊ သောင်းကျန်းမှု နှိမ်နင်းရင်းကျဆုံးသူ) နှင့် [[အောင်ကြီး၊ ဦး|ဗိုလ်ကြီးအောင်ကြီး]] (နောင်တွင် [[ဗိုလ်မှူးချုပ်ဟောင်းအမျိုးသား အောင်ကြီးဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်|အမျိုးသားဒီမိုကရေစီပါတီ]] တည်ထောင်သူ) တို့ဖြစ်ကြသည်။

တော်လှန်ရေးပြီးသောအခါ တပ်ထဲမှထွက်ကာ ယောင်ချာချာဖြစ်နေသောရဲဘော်ကလေးများကို လမ်းမှားရောက်မသွားစေရန် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ တာဝန်ပေးချက်အရ ပြည်သူ့ရဲဘော်အဖွဲ့ကို တာဝန်ယူစည်းရုံးဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ [[၁၉၄၇]] ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်တွင် ဗိုလ်မှူးအောင်သည်အမျိုးသားခေါင်းဆောင်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၊ [[ရဲတပ်ဗိုလ်ချုပ် ဆာမောင်ကြီး|ဆာမောင်ကြီး]]၊ [[အောင်ဇံဝေ၊ ဦး| ဦးအောင်ဇံဝေ]]၊ [[တင်ထွဋ်၊ ဦး (အိုင်စီအက်စ်)|ဦးတင်ထွဋ်(အိုင်စီအက်စ်)]]၊ [[ခင်မောင်ကလေး၊ ဗိုလ်|ဗိုလ် ခင်မောင်ကလေး]]၊ [[မြို့မ-ဦးသန်းကြွယ်]]၊ [[ဝတင်၊ သခင်|သခင်ဝတင်]]နှင့် အခြားတိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်များနှင့် အတူ [[ပင်လုံညီလာခံ]] တွင်ဦးဆောင်ပါဝင် ခဲ့သည်။ <ref>[[၁၉၇၂]] ခုနှစ်ပထမအကြိမ် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေသော ပင်လုံညီလာခံ သမိုင်းစဉ်စာမျက်နှာ ၁၃၈</ref> <ref>[[၁၉၈၀]]မေမြို့ချစ်ဆွေ ရေးသား ပြုစုခဲ့သော ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းမှု လစဉ်မှတ်တမ်း</ref>