ရွေးကောက်ပွဲ: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ခေတ်သစ်ဒီမိုကရေ စီများတွင် ကိုယ်စားလှယ်များရွေးချယ်ခြင်းအတွက် သုံးစွဲသည့် ပစ္စည်း တစ်မျိုး အဖြစ် ကမ္ဘာနှင့်အဝှန်းအသုံးပြုနေသည့် ဒီမိုကရေစီများသည် ရှေးခေတ်အေသင် ရှိ ဒီမိုကရက်တစ် မူလပုံစံတွင် ကျင့်သုံးမှုနှင့် ခြားနားကြောင်း နှိုင်းယှဉ်နိုင်သည်။ ရွေးကောက်ပွဲများသည် လူနည်းစုအုပ်ချုပ်သည့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည်ကို သုံးသပ် နိုင်ပြီး၊ အများဆုံးသောနိုင်ငံရေး အလုပ် များကို ဝေစုအဖြစ်သိရှိထားသည့် ရွေးချယ်ခြင်းဖြင့် အသုံးပြုဖြည့်ဆည်းပေးခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုမှ တစ်ဆင့် ရုံးတာဝန်ယူမည့်သူများက မဲဖြင့်ရွေးချယ်သည်။

 

 

==သမိုင်း==

ဆန္ဒခံယူပွဲ တစ်ခု (အများဆိုင်နာမ်-ဆန္ဒခံယူပွဲများ) သည် ရွေးကောက်ပွဲများနှင့်ဆက်စပ်နေသည့် ဒီမိုကရ်က် တစ် ပစ္စည်းကိရိယာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ထိုအထဲတွင် မဲဆန္ဒရှင်များသည် သီးသန့်အဆိုပြုချက်၊ ဥပဒေ သို့မဟုတ် မူဝါဒကို အထွေထွေမူဝါဒ သို့မဟုတ် သတ်သတ်မှတ်မှတ်ကိုယ်စားလှယ်လောင်း သို့မဟုတ် ပါတီ တို့အတွက်ထက်ပို၍ လက်ခံသည် သို့မဟုတ် ဆန့်ကျင်သည် ဆိုသည်ကို မဲပေးရန်ဖြစ်သည်။ ဆန္ဒခံယူပွဲ များကို ရွေးကောက်ပွဲ မဲပေးမှုတစ်ခုသို့ ပေါင်းထဲ့ထားနိုင်သည် သို့မဟုတ် သီးခြားကျင်းပနိုင်ပြီး၊ ယင်းကို အခြေခံဥပဒေအပေါ်မူတည်၍ အမိန့်ချမှတ်နိုင်ခြင်း သို့မဟုတ် အတိုင်ပင်ခံခြင်းဟု ပြောဆိုနိုင်သည်။ ဆန္ဒခံယူပွဲများကို ထုံးစံအားဖြင့် ဥပဒေပြုအဖွဲ့မှတစ်ဆင့် အစိုးရများမှခေါ်ယူကျင်းပနိုင်သည် ဆိုသော်လည်း၊ ဒီမိုကရေစီများသည် တိုက် ရိုက်ရွေးကောက်ပွဲများ အတွက် မေတ္တာရပ်ခံရန် နိုင်ငံသားများအား ခွင့်ပြုထားခြင်းကို စတင်လှုပ်ရှားမှုများ ဟုခေါ်ဆိုသည်။

 

 

==ရွေးကောက်ပွဲစံနစ်များ==

 

 

အချိုးအဆအမျိုးအစား တွင်ပါဝင်ခြင်းကို ပါတီ-စာရင်း အချိုးအဆ ကိုယ်စားလှယ်ပြုခြင်း နှင့် ထပ်ထဲ့သော အဖွဲ့ဝင်စံနစ် ဟုခေါ်ဆိုပြီး၊ မဲအများစုအမျိုးအစားတွင် ပါဝင်ခြင်းကို ပထမပန်းဝင်ပြီး (FPP) (အများစုနှင့်ဆိုင်သောအချိုး) နှင့် လုံးဝအများစု ဟုခေါ်ဆိုသည်။ နိုင်ငံတော်တော်များများတွင် ကြီးထွားလာသည့် ရွေးကောက်ပွဲလှုပ်ရှားမှုများ ရှိနေပြီး၊ ၎င်းတို့သည် သဘောတူမဲပေးခြင်း ၊ တစ်ကြိမ်သာလွှဲပြောင်းပေးနိုင်သောမဲ ၊ ချက်ချင်းထပ်မံမဲပေးခြင်း သို့မဟုတ် ကွန်ဒါဆက် နည်းပညာတို့ဖြစ်သည်။ ပို၍အရေးကြီးသော ရွေးကောက်ပွဲများအား ဓလေ့ထုံးတမ်းနှင့်အညီ ရေတွက်သည့် နည်းများ သုံးစွဲနေဆဲဖြစ်သည့် အချို့သော နိုင်ငံများတွင် ဤနည်းများသည် ရွေးကောက်ပွဲအရေအတွက် အနည်းငယ်အတွက်သာ လူကြိုက်များကြသည်။ ပွင့်လင်းခြင်းနှင့် တာဝန်သိမှုသည် ဒီမိုကရက်တစ်စံနစ်၏ အခြေခံအုတ်မြစ်များဟု အမြဲလိုလို သုံးသပ်နေသည့် အချိန်တွင် ပယ်မဲသတ်မှတ်အမိန့် နှင့် မဲပေးသူတစ်ဦး၏မဲပေးခြင်းကျေနပ်မှု တို့သည် အမြဲလိုလို အရေးကြီးသော ခြွင်းချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။ လျှို့ဝှက်မဲပေးခြင်းသည် ဆက်စပ်လျက် ရှိသည့် ခေတ်သစ်တိုးတက်မှုတစ်ရပ် ဖြစ်သည်။ သို့သော် လျှို့ဝှက်မဲပေးခြင်းသည် ကြောက်လန့်စေမှုများကို ဟန့်တားထားသည်ဖြစ်၍ လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသည့်ရွေးကောက်ပွဲအများစုတွင် အကျဉ်းအကြပ်ဖြစ်သည်ဟု ယခုအခါ စဉ်းစားသုံးသပ်နေကြသည်။

တရား ဥပဒေစိုးမိုးမှု အားနည်းသည့်နိုင်ငံအများစုတွင် နိုင်ငံတကာစံနှုန်းများဖြစ်သည့် “လွတ်လပ်မျှတမှု” ကို လိုက်မမှီရခြင်း၏ အများဆုံးဖြစ်နေကျ အကြောင်းပြချက်မှာ လက်ရှိအစိုးရမှ ကြားဝင်နှောက်ယှက်မှု ဖြစ်သည်။ အာဏာရှင်များကို လူအများမှ ထုတ်ပယ်ပစ်ချင်သည့်စိတ်များ ရှိနေကြသော်လည်း သူတို့သည် အာဏာဆက်လက်တည်မြဲစေရန် အုပ်ချုပ်ရေး ( ရဲ၊ စစ်ဥပဒေ၊ သတင်းဖြတ်တောက်ခြင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲယန္တရား၏ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကောင်အထည်ဖေါ်မှု စသည်ဖြင့်) အာဏာများသုံးစွဲကြသည်။ ဥပဒေပြု အဖွဲ့တစ်ခုအတွင်းရှိ သီးသန့်အဖွဲ့ခွဲ အဖွဲ့ဝင်များသည် အများစုအာဏာ သို့မဟုတ် အင်အားကြီးမားသောအများစုအာဏာကို အသုံးပြု၍ (ရာဇဝတ်မှုဥပဒေများ၊ တရားဝင်ခြင်း နှင့် ဒေသအုပ်ချုပ်ရေးအပါအဝင် ရွေးကောက်ပွဲယန္တရားများအား အဓိပ္ပယ်ဖေါ်ဆောင်ခြင်းများကို ခွင့်ပြုခြင်း) ရွေးကောက်ပွဲတစ်ခုကြောင့် ပြိုင်ဘက်အဖွဲ့ခွဲတစ်ခုသို့ အာဏာလွှဲပြောင်းပေးရမည်ကို ကာကွယ်ထားကြ သည်။

 

 

==မမျှတသည့်အုပ်ချုပ်မှုများ==

==ရွေးကောက်ပွဲယန္တရား ဖြင့် ရှုပ်ထွေးစေခြင်း==

 

 

== ရည်ညွှန်းကိုးကား ==