ပျဉ်းမနားမြို့: တည်းဖြတ်မှု မူကွဲများ

ယင်းသို့ နယ်ချန်၊ နင်းကြမ်း မှ ပျဉ်းမနား ဟု ဖြစ်လာရခြင်းမှာ [[အင်္ဂလိပ်]] အစိုးရ အုပ်စိုးစဉ်အခါက အစိုးရကိစ္စ စာပေးစာယူပြုရာတွင် [[နင်းကြမ်း]] နှင့်နင်းကြမ်းနှင့် [[မြင်းခြံမြို့]] နှစ်မြို့ကို အင်္ဂလိပ်စာလုံးပေါင်းဖြင့် မကြာခဏ မှားသောကြောင့် အလုပ်များ ဖင့်နွှဲနှောင့်နှေးခြင်း မရှိစေရန် နင်းကြမ်းအမည်မှ မြို့နှင့်အနီးဆုံး ယခုလက်ရှိ ပျဉ်းမနားမြို့မှ ၅မိုင်ခန့် ကွာဝေးသော လမ်းပျဉ်းမနားရွာ၊ သို့မဟုတ် ပျဉ်းမနားရွာဟောင်းအမည်ကို အစားထိုး၍ အမည်ပြောင်းလိုက်သည် ဟု ဆိုသည်။ ပျဉ်းမနားမြို့၏ အကျယ်အဝန်းမှာ နှစ်မိုင်ပတ်လည်ခန့် ရှိသည်။ ရန်ကုန်-မန္တလေး မီးရထားလမ်းသည် မြို့ကို အရှေ့နှင့် အနောက် နှစ်ပိုင်းခွဲထားသည်။ အိမ်ခြေ ငါးထောင်ရှိ၍ ၁၉၅၃ခုနှစ် [[သန်းခေါင်စာရင်း]]အရ [[လူဦးရေ]] နှစ်သောင်းကျော်ရှိသည်။ [[ဘုန်းကြီးကျောင်း]]ပေါင်း ၆၀ ကျော်ရှိ၍ [[ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်]] [[မြန်မာလူမျိုး]]များ အများဆုံး ဖြစ်သည်။ ဒုတိယအများဆုံးမှာ [[မွတ်ဆလင်]]များ ဖြစ်၍ တတိယ အများဆုံးမှာ [[တရုတ်လူမျိုး]]များ ဖြစ်ကြသည်။ မြို့နယ်လူထုသည် အစိုးရ အမှုထမ်းများ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသက်မွေးကြသည်။ [[စပါး]]၊ [[ပြောင်း]]၊ [[နှမ်း]]၊ [[ပဲအမျိုးမျိုး]]၊ [[ကြံ]] စသည်တို့ကို စိုက်ပျိုးကြသည်။ [[ကျွန်းသစ်|ကျွန်း]]နှင့် [[ပျဉ်းကတိုး]] သစ်ထုတ်လုပ်ငန်းနှင့် ကြံစိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်း တို့သည် ယခုအခါ ကြီးကျယ်သော လုပ်ငန်းများ ဖြစ်သည်။ [[တောင်ငူမြို့]]အနီးရှိ [[ဇေယျဝတီသကြားစက်]]ဖွင့်လှစ်ပြီးနောက်တွင် ပျဉ်းမနား နယ်တစ်ဝိုက်တွင် ကြံစိုက်ပျိုးရေးကို တိုးချဲ့လုပ်ကိုင်ကြ၍ ကြံအမြောက်အမြား တင်ပို့ရောင်းချသော မြို့ ဖြစ်သည်။ ပျဉ်းမနားမြို့ အရှေ့ဘက် ၅မိုင်အကွာ ပေါင်းလောင်းမြစ်အနီးတွင် ပြည်တော်သာ စီမံကိန်းအရ ဆောက်လုပ်ထားသော နိုင်ငံတော် သကြားစက်ကြီး ရှိသည်။ တစ်နေ့လျှင် ကြံတန်ချိန် ၁၅၀၀ ကြိတ်ဝါးနိုင်သည်။

ရှေးက ရှမ်းလူမျိုးများ နေထိုင်ခဲ့ဖူး၍ ယခု ရှမ်းကျောက်တောင် ဟုခေါ်သော တောင်ကို အမှီပြုပြီးလျှင် ချိုင့်ဝှမ်းနေရာတွင် ကန်တစ်ခု ရှိရာ ရှမ်းကန် ဟုခေါ်သည်။ မြို့၏ ကျက်သရေဆောင် တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ပျဉ်းမနားမြို့၏ ထူးခြားချက်တစ်ခုမှာ မြို့၏ အရှေ့ဘက်ပိုင်း၌ [[ရေငန်]]သာရသည်။ သောက်ရန်[[ရေချို]]ကို မြို့၏ အနောက်ဘက်ပိုင်း ကျောက်တောင်အရပ်မှ ရသည်။ <ref>ေလွခြင္းေတာင္သမိုင္း[http://loyalhero23.blogspot.com/2009/11/blog-post.html?m=1 လှေခွင်းတောင်သမိုင်း]<ref/>