|
== အမည် ==
[[File:Hongsawetoi - panoramio.jpg|thumb|ပဲခူးမြို့အဝင် ဆိုင်းဘုတ်]]
ပဲခူး (အသံထွက်=ပဂိုး) ဟူသည်မှာ ဗမာတို့ခေါ်သည့်အမည် မဟုတ်ပေ။ မွန်တို့၏ အခေါ်သာဖြစ်ပြီး အဓိပ္ပါယ်မှာ လှပသောမြို့၊ မြို့လှမြို့ ဟူ၍ဖြစ်သည်။ သို့သော် ထိုအသံထွက်၏ ဆင်းသက်ပုံ အနက်မှာမူ ဤသို့မဟုတ်ပဲ မွန်ဘာသာအားဖြင့် "ဥပါယ်ဂို့ = ဥပါယ်ပြုရာအရပ်" ဟုဆိုကာ သမိုင်းဇာတ်လမ်းနှစ်မျိုး ဖြစ်နေရသည်။ ▼ဒ
ဦ
၀ဒည်။ပထမဇာတ်လမ်းအရ ဟံသာဝတီမြို့ဟူ၍ မွန်လူမျိုးတို့က မြို့တည်ရန် ကြံစည်ရာ အိန္ဒိယလူမျိုးတို့နှင့် နေရာသတ်မှတ်မှု အချင်းများကြရသည်။ အိန္ဒိယသင်္ဘောသားတို့က ဤနေရာသည် မိမိတို့အလျင်ရောက်ပြီး ကျောက်တိုင်စိုက်ထူကာ မှတ်သားခဲ့သည့်။မှတ်သားခဲ့သည့် နေရာဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် မိမိတို့သာပိုင်သည်ဟု အခိုင်အမာဆိုသည်ကို မွန်တို့က ပရိယာယ်ပြုပြီး အိန္ဒိယသားတို့၏ ကျောက်တိုင်အောက်တွင် သိကြားမင်းက မွန်တို့အတွက်းမွန်တို့အတွက် ကျောက်တိုင်စိုက်ပြီးဖြစ်သည်၊ ထို့ကြောင့် မိမိတို့သာပိုင်သည်ဟု ပြန်လည်ချေပကြသည်။ နောက်ဆုံးတွင် နှစ်ဖက်လုံးက ကျောက်တိုင်ကို တူးပြီး စစ်ဆေးရာ မွန်တို့ ပရိယာယ်အတိုင်း အနိုင်ရ၍ ထိုဒေသကို အပိုင်ရလေသည်။ ထို့ကြောင့် "ဥပါယ်ဂို့" ဟုခေါ်ကာယးဒဟုခေါ်ကာ ကာလကြာသော် "ဥပါယ်ဂို့" မှ "ပဂိုး" ဟုပြောင်းလဲခေါ်လာကြသည်ဟု ဆိုသည်။▼၉။ဦ
ယဒ|ပဲခူးမြို့အဝင် ဆိုင်းဘုတ်]]။၉ဒးယ)။
▲ပဲခူး (အသံထွက်=ပဂိုး) ဟူသည်မှာ ဗမာတို့ခေါ်သည့်အမည် မဟုတ်ပေ။ မွန်တို့၏ အခေါ်သာဖြစ်ပြီး အဓိပ္ပါယ်မှာ လှပသောမြို့၊ မြို့လှမြို့ ဟူ၍ဖြစ်သည်။ သို့သော် ထိုအသံထွက်၏ ဆင်းသက်ပုံ အနက်မှာမူ
၉၀ေ်မာက္ ဒူး ဦဒဤသို့မဟုတ်ပဲ မွန်ဘာသာအားဖြင့် "ဥပါယ်ဂို့ = ဥပါယ်ပြုရာအရပ်" ဟုဆိုကာ သမိုင်းဇာတ်လမ်းနှစ်မျိုး ဖြစ်နေရသည်။
သ
သဒ
ယို
ပထမဇာတ်လမ်းအရ ဟံသာဝတီမြို့ဟူ၍ မွန်လူမျိုးတို့က မြို့တည်ရန် ကြံစည်ရာ အိန္ဒိယလူမျိုးတို့နှင့် နေရာသတ်မှတ်မှု အချင်းများကြရသး
ယဦ
၉
ဒ၉ဒ
▲၀ဒည်။ အိန္ဒိယသင်္ဘောသားတို့က ဤနေရာသည် မိမိတို့အလျင်ရောက်ပြီး ကျောက်တိုင်စိုက်ထူကာ မှတ်သားခဲ့သည့်။ နေရာဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် မိမိတို့သာပိုင်သည်ဟု အခိုင်အမာဆိုသည်ကို မွန်တို့က ပရိယာယ်ပြုပြီး အိန္ဒိယသားတို့၏ ကျောက်တိုင်အောက်တွင် သိကြားမင်းက မွန်တို့အတွက်း ကျောက်တိုင်စိုက်ပြီးဖြစ်သည်၊ ထို့ကြောင့် မိမိတို့သာပိုင်သည်ဟု ပြန်လည်ချေပကြသည်။ နောက်ဆုံးတွင် နှစ်ဖက်လုံးက ကျောက်တိုင်ကို တူးပြီး စစ်ဆေးရာ မွန်တို့ ပရိယာယ်အတိုင်း အနိုင်ရ၍ ထိုဒေသကို အပိုင်ရလေသည်။ ထို့ကြောင့် "ဥပါယ်ဂို့" ဟုခေါ်ကာယးဒ
ကာလကြာသော် "ဥပါယ်ဂို့" မှ "ပဂိုး" ဟုပြောင်းလဲခေါ်လာကြသည်ဟု ဆိုသည်။
အခြားဇာတ်လမ်းတစ်ခုအရမူ ကျူးကျော်လာသည့် အိန္ဒိယသင်္ဘောသားတို့ကို အသားမင်းသားက ပရိယာယ်ဖြင့် စီးချင်းထိုးကာ အနိုင်ရသည့် အရပ်ဖြစ်သည်ကို အစွဲပြု၍ "ဥပါယ်ဂို့"၉ဦ ဟုခေါ်ကာ ကာလကြာသော် "ဥပါယ်ဂို့" မှ "ပဂိုး" ဟုပြောင်းလဲခေါ်လာကြသည်။<ref>သမိုင်းဝင်ငလျင်ကြီးများနှင့် ကျော်ဇောထင်ရှားသည့် မော်ဓောရှင်ဘုရား</ref>
းဒ
ဒီမွာ ဟုခေါ်ကာ ကာလကြာသော် "ဥပါယ်ဂို့" မှ "ပဂိုး"ဒ ဟုပြောင်းလဲခေါ်လာကြသည်။<ref>သမိုင်းဝင်ငလျင်ကြီးများနှင့် ကျော်ဇောထင်ရှားသည့် မော်ဓောရှင်ဘုရား</ref>
မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းကမူ ပဲခူးမြို့ဟု ဖြစ်ပေါ်လာရသည်မှာ ဟင်္သာဝမ်းဘဲများ ကူးသန်းကျက်စားရာ အရပ်ဒေသဖြစ်၏။ ရှေးခေတ်အခါက ဝမ်းပဲကူးဟုခေါ်ခဲ့ရာမှ ကာလကြာမြင့်လာသောအခါ ပဲကူး၊ ထိုမှတစ်ဖန် ပဲခူးဟူ၍ ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟု ရေးသားထားသည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ ၆</ref> ၉းယစ▼မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းကမူ ပဲခူးမြို့ဟု ဖြစ်ပေါ်လာရသည်မှာသ
▲ ဟင်္သာဝမ်းဘဲများ ကူးသန်းကျက်စားရာ အရပ်ဒေသဖြစ်၏။ ရှေးခေတ်အခါက ဝမ်းပဲကူးဟုခေါ်ခဲ့ရာမှ ကာလကြာမြင့်လာသောအခါ ပဲကူး၊ ထိုမှတစ်ဖန် ပဲခူးဟူ၍ ဖြစ်ပေါ်လာသည်ဟု ရေးသားထားသည်။ <ref>မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်း၊ အတွဲ ၆</ref>၉းယစ
သဦးဒသသဦးသသ
၉သယယသသသ
== တည်နေရာ နှင့် အကျယ်အဝန်း ==
==သမိုင်းကြောင်း==
=== ပုဂံခေတ် ===။းဒသ
သမိုင်းကြောင်းအရဆိုလျှင် ဟံသာဝတီ-ပဲခူးအားမွန်တို့၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင်ရှိသည်ကို ရှေးဦးစွာတွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။ [[ပုဂံ]] [[အနော်ရထာ|အနော်ရထာမင်း]] လက်ထက်တွင် ဥဿာပဲခူးးဥဿာပဲခူး ဟူ၍တွေ့ရပြီး ပဲခူးမင်းအကူအညီတောင်းခံမှုကြောင့် [[ကျန်စစ်သား]]၊ငထွေးရူး၊ငလုံးလဖယ် နှင့် ညောင်ဦးဖီး တို့သူရဲကောင်းလေးဦး အားစေလွတ်၍ ကျူးကျော်သူ ကျွမ်းစစ်သည်တို့ကို နှိမ်နှင်းစေကြေားးနှိမ်နှင်းစေကြောင်း၊နောင်တွင် အနော်ရထာ သထုံကိုချီတက်သိမ်းပိုက်စဉ်တွင်လည်း ပဲခူးမှတစ်ဆင့် ချီတက်ကြောင်း၊အနော်ရထာမင်း အလွန်တွင် နန်းတက်သည့် [[စောလူး|စောလူးမင်း]]လက်ထက်တွင် ပဲခူးစား [[ငရမန်ကန်း]] ပုန်ကန်မှုအကြောင်း အစရှိသဖြင့် ပဲခူးသည် ပုဂံခေတ်ကတည်းက အစပြုကာ မြန်မာ့သမိုင်းစာမျက်နှာပေါ်တွင် အခိုင်အမာနေရာယူပြီးဖြစ်သည်။▼ဒ။ဒး။းယ
သမိုင်းကြောင်းအရဆိုလျှင် ဟံသာဝတီ-ပဲခူးအားမွန်တို့၏သးဒး
▲ အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင်ရှိသည်ကို ရှေးဦးစွာတွေ့ရမည်ဖြစ်သည်။ [[ပုဂံ]] [[အနော်ရထာ|အနော်ရထာမင်း]] လက်ထက်တွင် ဥဿာပဲခူးး ဟူ၍တွေ့ရပြီး ပဲခူးမင်းအကူအညီတောင်းခံမှုကြောင့် [[ကျန်စစ်သား]]၊ငထွေးရူး၊ငလုံးလဖယ် နှင့် ညောင်ဦးဖီး တို့သူရဲကောင်းလေးဦး အားစေလွတ်၍ ကျူးကျော်သူ ကျွမ်းစစ်သည်တို့ကို နှိမ်နှင်းစေကြေားး
င်း၊နောင်တွင် အနော်ရထာ သထုံကိုချီတက်သိမ်းပိုက်စဉ်တွင်လည်း
ပဲခူးမှတစ်ဆင့် ချီတက်ကြောင်း၊အနော်ရထာမင်း အလွန်တွင်း
၉ နန်းတက်သည့် [[စောလူး|စောလူးမင်း]]လက်ထက်တွင် ပဲခူးစား [[ငရမန်ကန်း]] ပုန်ကန်မှုအကြောင်း အစရှိသဖြင့် ပဲခူးသည်၁း၉ ပုဂံခေတ်ကတည်းက အစပြုကာ မြန်မာ့သမိုင်းစာမျက်နှာပေါ်တွင်သံ ၉၉ဦ
၀ဒ အခိုင်အမာနေရာယူပြီးဖြစ်သည်။းယုန္ သယ။း
ဒယို ဒဦ
သ၉
၉
=== မဂဒူးမင်းဆက် နှင့် အင်းဝ-ဟံသာဝတီ နှစ်လေးဆယ်စစ် ===
* [[မဟာစေတီ]]
== ထင်ရှားပုဂ္ဂိုလ် ==ယးဒန္း 😊
းး
# မြို့မဆရာတော်ကြီး ရှင်ဣန္ဒာစာရ (ဝမ်းဘဲအင်းရွာ)
# အိုင်စီအက်စ် ဦးတင်ထွဋ်းဦးတင်ထွဋ်
း
၉၉
# ဗန်းမော် တင်အောင်
# ခေတ်ဟောင်းအဆိုတော် ရုပ်ရှင်မင်းသမီး ခင်ခင်ရီ၉သ၉း။ခင်ခင်ရီ (ညောင်ဝိုင်းရပ်)
# တရားသူကြီးချုပ် ဦးအောင်တိုးဒသယဦးအောင်တိုး▼
# လင်းယုန်နီ (လိပ်ပြာကန်ရပ်) ၉ယ▼။
# ဒေါက်တာစိုးရင်
။း၉း
ဦ
ယို ဦ(ညောင်ဝိုင်းရပ်)းသ
စ
▲# တရားသူကြီးချုပ် ဦးအောင်တိုးဒသယ
▲# လင်းယုန်နီ (လိပ်ပြာကန်ရပ်)၉ယ
# ဒေါက်တာစိုးရင်စစသသ
# စာရေးဆရာ ဒါရိုက်တာ သာဓု
# မောင်ကိုယု (ဇိုင်းဂနိုင်းတောင်ပိုင်း) သစ္ ဦ။ဦ၀ယယယဦ▼သ
# ဒေါက်တာကျော်စိန်
▲# မောင်ကိုယု (ဇိုင်းဂနိုင်းတောင်ပိုင်း)သစ္ ဦ။ဦ၀ယယယဦ
# အမျိုးသားကျောင်းအုပ်ကြီး ဦးသန်း<ref name=":0" /> း▼ဦ
။သ၉စသဦး
သ
၉၀
# ဒေါက်တာကျော်စိန်ယ။သ
သသး။ယ
▲# အမျိုးသားကျောင်းအုပ်ကြီး ဦးသန်း<ref name=":0" />း
== ဆက်စပ်လေ့လာရန် ==
| 